نهاد هماهنگ کنندهی فعالان حقوق زن افغانستان، با فرستادن نامهای به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، از این سازمان و جامعهی جهانی خواسته است که هرچه زودتر از «امتیازدهی به حکومت فعلی» که نقضکنندگان حقوق زنان هستند، دست بردارند. این نهاد امروز (دوشنبه، ۴ سرطان) با نشر نامهای در حساب کاربری ایکس خود، سازمان ملل متحد را بهدلیل «امتیازدهی مکرر» به حکومت فعلی به «خیانت و بیعدالتی» در حق زنان و دختران افغانستان متهم کرده است. در نامه خطاب به آنتونیو گوترش آمده است: «ما فوراً از سازمان ملل میخواهیم که به یک بیعدالتی بزرگ رسیدگی کند. امتیازات مکرر سازمان ملل متحد به حکومت فعلی به حقوق اساسی بشر و مردم افغانستان بهویژه زنان خیانت کرده است و مستقیم با اصول کرامت، ارزش و برابری برای همه منشور ملل متحد در تضاد است.» در بخشی از این نامه آمده است که زنان افغانستان اکنون «ستم سیستماتیک» را که از آن بهعنوان «آپارتاید جنسیتی» یاد میشود، تحمل میکنند. نهاد هماهنگ کنندهی فعالان حقوق زن در این نامه، نشست سوم دوحه را تحریم کرده و گفته است که حذف زنان و جامعهی مدنی افغانستان از گفتگوهای کلیدی، مانند نشست سوم دوحه، به منزلهی «تایید ضمنی سیاستهای تبعیضآمیز حکومت فعلی» است. این حذف خیانت آشکار به منشور خود سازمان ملل است. این نهاد از سازمان ملل متحد خواسته است که تعهد خود را به حقوق بشر و برابری جنسیتی حفظ کند. در بخشی از نامه آمده است: «سازمان ملل باید این استندرد دوگانه را متوقف کند. عدم انجام این کار اعتبار و اقتدار اخلاقی آن را از بین میبرد. زنان و دختران افغانستان لایق بهترینها هستند و ما ساکت نخواهیم شد. ما از سازمان ملل میخواهیم که اکنون برای بازگرداندن ایمان به مأموریت خود اقدام کند.» باید گفت که سومین نشست دوحه از تاریخ ۳۰ جون تا اول جولای در قطر برگزار میشود. هرچند تا اکنون اجندای این نشست مشخص نیست؛ اما استفین دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد هدف از برگزاری این نشست را «افزایش تعاملات بینالمللی بهگونه منسجم و ساختارمند» با افغانستان عنوان کرده است.
برچسب: #حقوق بشر
در آستانهی برگزاری سومین نشست سازمان ملل متحد در مورد افغانستان موسوم به نشست دوحه، شماری از فعالان جامعه مدنی و حقوق بشر و زنان معترض با ارسال نامهی سرگشاده به آدرس سازمان ملل و فراخوان تظاهرات و جمعآوری امضاء، خواهان تحریم این نشست شدهاند. موسسه تحکیم رفاه زنان و کودکان افغانستان ( AWCSWO ) امروز ( دوشنبه، ۴ سرطان) با ارسال یک نامهی سرگشاده به آدرس رزماری دی کارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی و صلح ملل متحد، حضور نمایندگان زنان و جامعه مدنی در نشست دوحه را «حیاتی» عنوان کرده و از او خواستهاند تا از مشارکت زنان معترض در نشست دوحه حمایت کند. این نهاد با نشر نامهی سرگشادهاش در حساب کاربری ایکس خود، تاکید کرده است که در نشست دوحه از حضور «لابیگران» وابسته به حکومت سرپرست خودداری شود و «باید» از حضور رهبران واقعی زنان که «واقعیتهای افغانستان» را در میدان مبارزه تحمل کردهاند، حمایت شود. موسسه تحکیم رفاه زنان و کودکان افغانستان حضور خانم رزماری دی کارلو در ریاست نشست دوحه را «چراغ امید» برای اولویت دهی صدای زنان افغانستان عنوان کرده است. در نامه از وی خواسته شده است تا در قبال از دست نرفتن آزادی و حقوق زنان اطمینان حاصل کند. زنان معترض در این نامه از معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی و صلح خواستند تا از سفیدنمایی حکومت فعلی و نادیده گرفتن خواستهای مردم افغانستان بهویژه زنان خودداری کند. باید گفت که قرار است نشست سوم دوحه در مورد افغانستان با حضور نمایندگان ویژهی برخی از کشورها به ریاست رزماری دی کارلو به تاریخ ۳۰ جولای در دوحه، پایتخت قطر برگزار شود. مقامات حکومت فعلی برای نخستینبار پذیرفتهاند که در این نشست شرکت کنند. برگزاری این نشست با انتقاد گستردهی از سوی نهادها و مردم به همراه بوده است. در این نشست نمایندگان جامعهی مدنی و زنان حضور ندارند. در همینحال، شماری از شهروندان افغانستان روز گذشته (یکشنبه، ۳ سرطان) در شهر پاریس، پایتخت فرانسه در واکنش به عدم مشارکت زنان در نشست دوحه اعتراضاتی را آغاز کردهاند. در ویدیویی از اعتراضات که در دسترس رسانهها قرار گرفته یکی از زنان معترض به کشورهای جهان میگوید که شما حق «بهرسمیتشناختن حکومت فعلی» را ندارید و نباید «مرتکب چنین جفایی» در حق مردم افغانستان شوید. این اعتراضات قرار است تا پایان این نشست در شهرها و کشورهای مختلف جهان ادامه پیدا کند.
گروهی از زنان اهل افغانستان در کانادا اعلام کردهاند که نگران است جامعهی جهانی برای رسیدن به منافع خود، حقوق بشر و حقوق زنان افغانستان را در نشست سوم دوحه نادیده بگیرد. انجمن فمینیستی کانادا برای افغانستان بر مشارکت معنادار جامعه مدنی و زنان اهل افغانستان در نشست سوم دوحه تاکید کرده و میگوید که تعامل مبتنی بر حقوق بشر با حکومت سرپرست، اعتماد از بین رفته افغانها به جامعهی جهانی را باز میگرداند. این انجمن، تعامل جامعهی جهانی با حکومت فعلی در دور سوم نشست دوحه را مشروط به برخی خواستههای زنان و جامعه مدنی افغانستان میداند. «انجمن فمینیستی کانادا برای افغانستان» با نشر اعلامیهای گفته است که مشارکت زنان در مورد آینده افغانستان، جرمانگاری آپارتاید جنسیتی و بازگشایی مکاتب به روی دختران از برخی خواستههای زنان و جامعه مدنی عنوان شده است. در اعلامیه آمده است: «جامعه بینالمللی باید هرگونه تعامل با حکومت فعلی از جمله نشست دوحه را حداقل مشروط به بازگشایی مکاتب در تمام سطوح برای دختران و زنان و بازگشایی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان کند.» «انجمن فمینیستی کانادا برای افغانستان» متشکل از ۶۹ سازمان و گروه جامعه مدنی افغان در کانادا است، در اعلامیه خود بر دستیابی به یک دولت همهشمول با مشروعیت داخلی و خارجی تاکید شده است. باید گفت که سومین نشست دوحه در باره افغانستان، در پایان ماه جاری میلادی به میزبانی سازمان ملل در قطر برگزار میشود. حکومت فعلی برخلاف دور قبل گفتهاند که در نشست شرکت میکند. اما در این نشست نمایندگان زنان، جامعه مدنی و مخالفان سیاسی حکومت فعلی حضور ندارند.
استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد به انتقادها از عدم حضور زنان در نشست سوم دوحه واکنش نشان داده و میگوید که حقوق بشر و حقوق زنان و دختران در همهی بحثها برجسته خواهد بود. خبرگزاری رویترز به نقل از آقای دوجاریک نوشته است که جلسات دوحه «بخشی از یک فرآیند است، نه یکبار» و زنان و جامعهی مدنی همچنان بخشی از آن هستند. وی تاکید کرد که هدف نشست دوحه تشویق حکومت سرپرست افغانستان برای تعامل با جامعهی جهانی از طریق یک رویکرد هماهنگ و ساختاریافته به نفع مردم افغانستان است. او افزود: «حقوق بشر و حقوق زنان و دختران در همهی بحثها، قطعا از سوی سازمان ملل برجسته خواهد بود.» باید گفت که سومین نشست نمایندگان ویژهی کشورها در امور افغانستان قرار است در روزهای ۱۰ و ۱۱ ماه جاری خورشیدی برگزار شود. در نشست سوم دوحه رزماری دیکارلو، مسوول امور سیاسی سازمان ملل متحد، روزا اوتنبایوا، نمایندهی ویژه سازمان ملل متحد در امور افغانستان و فرستادگان کشورهای مختلف حضور خواهند داشت. حکومت سرپرست نیز برای اشتراک در این نشست اعلام آمادگی کردهاند؛ اما نمایندگان جامعهی مدنی و زنان در نشست اصلی حضور نخواهند داشت. مقامهای سازمان ملل متحد میگویند که قرار است یک روز قبل و یک روز بعد از نشست، با نمایندگان جامعهی مدنی و زنان گفتگو شود. حذف زنان و نمایندگان جامعهی مدنی از نشست دوحه انتقادهای تند فعالان و نهادهای حقوق بشری را در پی داشته است. برخی از شهروندان افغانستان در خارج برای تحریم این نشست فراخوان اعتراض دادهاند. با این وجود، روزا اوتنبایوا، نمایندهی ویژه سازمان ملل متحد در افغانستان روز جمعه پس از پایان نشست شورای امنیت، از حذف حضور زنان در نشست دوحه دفاع کرده است. وی گفته بود که نشست دوحه بر تجارت بخش خصوصی و مبارزه با مواد مخدر متمرکز خواهد بود، موضوعاتی که او آنها را مرتبط با حقوق زنان توصیف کرده است.
شبکهی تحقیقاتی حمایت از زنان و کودکان افغانستان، از برگزاری نشستی بههدف افزایش آگاهی جهان در مورد چالشهای زنان و دختران این کشور به تاریخ ۲۷ جون در شهر نیویورک آمریکا خبر داد. این شبکه امروز (یکشنبه، ۳ سرطان) در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این نشست قرار است، با همکاری نهادهای حامی زنان از جمله دفتر سازمان ملل متحد در نیویورک، نهاد ملاله یوسفزی، شبکهی همبستگی فراملی برای پیشبرد عدالت جنسیتی و نهاد دادرسی استراتژیک برگزار شود. در ادامه آمده است که هدف از راهاندازی این نشست، افزایش آگاهی جهان در مورد چالشهای زنان و اهمیت مشارکت «معنادار» آنان در نشستهای مرتبط به افغانستان است. همچنان شبکهی تحقیقاتی حمایت از زنان و کودکان افغانستان نوشته است که در این نشست، یافتههای را در مورد «ائتلاف جهانی در حمایت از زنان افغانستان» و نامهی سرگشادهی فعالان حقوق زن را به کشورهای عضو و نمایندگان ویژهی دعوت شده به سومین نشست دوحه، ارائه خواهد کرد. باید گفت که سومین نشست دوحه قرار است از تاریخ ۳۰ جون تا اول جولای در قطر با میزبانی سازمان ملل و اشتراک نمایندگان ویژهی کشورها برگزار شود. همچنین این نشست شبکهی تحقیقاتی حمایت از زنان در حالی برگزار میشود که حکومت سرپرست افغانستان با روی کار آمدن دوبارهی در آگست ۲۰۲۱ در افغانستان و وضع بیشاز ۵۰ فرمان محدودکننده بالای زنان و دختران، آنان را از حق آموزش، کار، سفر، تفریح، ورزش و مشارکتهای سیاسی محروم ساختهاند.
همزمان با نگرانی نهادهای حقوق بشری از عدم حضور زنان افغانستان در نشست سوم دوحه، رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه سازمان ملل متحد از حذف زنان در این نشست حمایت کرده و میگوید که نمایندگان کشورها مطالبات زنان را با حکومت سرپرست مطرح خواهند کرد. خانم اوتونبایوا این اظهارات را در صحبت با خبرنگاران مطرح کرده و گفت که بدون حضور زنان افغانستان مطالبات آنها از سوی نمایندگان ویژه ۲۲ کشور جهان برای افغانستان در نشست سوم دوحه با حکومت فعلی مطرح خواهد شد. خبرگزاری اسوشیتدپرس به نقل از نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل برای افغانستان نوشته است که هیچکسی شرایطی را در مورد نشست سوم دوحه بر این سازمان تحمیل نکرده است. خانم اوتونبایوا افزود: «هیچ زن افغان در آن حضور نخواهد داشت. رزماری دی کارلو، معاون سیاسی سازمان ملل ریاست این نشست را بر عهده خواهد داشت. ۲۲ نماینده ویژه در امور افغانستان که زن هستند نیز در آنجا [نشست سوم دوحه] حضور خواهند داشت.» گفتنی است که عدم حضور زنان افغانستان در نشست سوم دوحه با انتقاد شدید نهادهای حقوق بشری روبهرو شده است. پیشتر مقامات حکومت فعلی گفته بودند که یکی از شرایط آنها برای اشتراک در این نشست عدم حضور نمایندگان زنان افغانستان است. پیش از این تیرانا حسن، مدیر اجرایی دیدبان حقوق بشر گفته بود که بهرغم سرکوب شدید زنان و دختران توسط حکومت فعلی در افغانستان، سازمان ملل در نظر دارد تا نشستی را بدون اینکه حقوق زنان در دستور کار باشد، برگزار میکند. اگنس کالامارد، دبیر کل عفو بینالملل نیز گفته است که اگر به بحران حقوق بشر در افغانستان به اندازه کافی رسیدگی نشود و زنان مدافع حقوق بشر و سایر ذینفعان از جامعه مدنی افغانستان مشارکت نکنند، اعتبار این نشست از بین خواهد رفت. با این وجود، نماینده ویژه سازمان ملل متحد برای افغانستان ابراز امیدواری کرد که هیأتی از حکومت فعلی به ریاست امیرخان متقی، وزیر امور خارجه در نشست آینده دوحه شرکت کند. باید گفت که قرار است نشست سوم دوحه به میزبانی سازمان ملل و با حضور نمایندگان ویژه کشورها برای افغانستان از ۳۰ جون تا ۱ جولای برگزار شود.
فوزیه کوفی، عضو پیشین مجلس نمایندگان حکومت پیشین افغانستان و رییس حزب موج تحول به نشست سوم دوحه واکنش نشان داده و میگوید که حذف زنان، نهادهای مدنی و نیروهای دموکراتیک شکست دیگری برای سازمان ملل است که اکنون خود را تنها بازیگر افغانستان میداند. خانم کوفی با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود، نوشته است که طراحی نشست دوحه بر میل حکومت سرپرست افغانستان و در تضاد با قطعنامه ۲۷۲۱ شورای امنیت است. او تاکید کرد که کنار گذاشتن جمهوری اسلامی افغانستان از پروسه اول دوحه منجر به شکست عمیقی شد که در پی آن همه نهادهایی که با خون و سرمایه جمعی مردم افغانستان و شریکان بینالمللی آنها ساخته شده بود، فرو پاشید. وی که عضو هیأت مذاکرهکننده دولت سابق افغانستان با حکومت فعلی بود، درباره پیامدهای ناگوار نشست سوم دوحه نیز هشدار داده است. همچنین فعالان حقوق بشر و حقوق زنان میگویند سازمان ملل، زنان و نیروهای دموکراتیک مخالف حکومت فعلی را از نشست سوم دوحه حذف کرده است. پیش از این حکومت فعلی هم برای شرکت در سومین نشست دوحه شرطهایی تعیین کرده بودند. تعیین اجندای دلخواه حکومت فعلی، واگذاری کرسی افغانستان در ملل متحد به حکومت سرپرست و دعوتنکردن از اعضای جامعه مدنی از جمله شرطهای حکومت برای شرکت در نشست سوم دوحه بود. همچنین حکومت فعلی از سازمان ملل خواسته است که از تعیین نماینده ویژه جدید برای افغانستان منصرف شود. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت فعلی روز (یکشنبه، ۲۸ جوزا) اعلام کرد که نمایندگان حکومت در سومین نشست دوحه در باره افغانستان شرکت خواهند کرد. آقای مجاهد گفت «پس از بررسی اجندای نشست سوم دوحه، تصمیم به شرکت در این نشست را گرفت» چون آن را به «نفع افغانستان» میداند. قرار است نشست سوم دوحه به میزبانی سازمان ملل و با حضور نمایندگان ویژه کشورها در امور افغانستان به تاریخ ۱۰ و ۱۱ سرطان برگزار میشود.
مدیر اجرایی دیدبان حقوق بشر حذف موضوع حقوق زنان و دعوت نشدن زنان در نشست دوحه را «تکاندهنده» خواند. تیرانا حسن با انتقاد تندی از برگزاری نشست سوم دوحه گفت که حذف زنان، خطر مشروعیتبخشی به حکومت سرپرست را به دنبال دارد و به اعتبار سازمان ملل آسیب جبرانناپذیر وارد میکند. تیرانا حسن تاکید کرد که با وجود نقض حقوق زنان و دختران توسط حکومت سرپرست در افغانستان که منجر به جدیترین بحران حقوق زنان در جهان شده است، دریافته که هیچ بحثی درباره زنان و حقوق آنها در نشست دوحه وجود ندارد. این سازمان براساس گزارشهای گفته است که هیچ زنی از افغانستان برای شرکت در این نشست دعوت نشده است. حکومت سرپرست نیز گفته که طبق دستور کاری که سازمان ملل دستور با این حکومت در میان گذاشته، موضوعات مورد بحث در نشست دوحه بر بخشهای خصوصی، مالی، بانکی و مواد مخدر متمرکز خواهد بود. علاوه بر دیدبان حقوق بشر، گروههای مدافع حقوق زنان نیز، انتقادهای جدی را درباره این نشست مطرح کردهاند. آنها تاکید میکنند که هرگونه نشست بینالمللی در مورد افغانستان بدون حضور و مشارکت کامل زنان، فاقد مشروعیت است. باید گفت که قرار است که نشست دوحه در تاریخ ۳۰ جون و ۱ جولای به میزبانی سازمان ملل در قطر برگزار شود. همچنین مقامات حکومت سرپرست پس از گفتگوهای طولانی با نمایندگان سازمان ملل برای شرکت در نشست دوحه ابراز آمادگی کردند. نماینده دبیرکل سازمان ملل گفته بود که فرمت جدید تنها راه پیش رو بوده است. به گفته او، این آخرین نشست دوحه نیست و روند گفتوگوها ادامه خواهد یافت.
دبیرکل سازمان عفو بینالملل به نشست سوم دوحه واکنش نشان داده و میگوید که نشست دوحه بدون مشارکت مدافعان حقوق بشر، زنان و بدون توجه به مسائل حقوق بشری، فاقد اعتبار است. اگنس کالامار، دبیرکل سازمان عفو بینالملل با نشر پیامی در پیامی گفت که حقوق زنان و دختران افغانستان قابل مذاکره نیست و آنها باید در مرکز نشست سازمان ملل در دوحه باشند. خانم کالامار در پیامش تاکید کرده است که اگر بحران حقوق بشر در افغانستان بهطور مناسب مورد بررسی قرار نگیرد و مدافعان حقوق زنان و سایر ذینفعان مرتبط از جامعه مدنی افغانستان در آن شرکت نکنند، اعتبار نشست با خطر روبرو میشود. وی افزود که کنار گذاشتن بحثهای بنیادین درباره حقوق بشر غیرقابل پذیرش است. او گفت که تسلیمشدن به شرایط حکومت سرپرست برای تضمین مشارکت آنها در نشست دوحه، خطر مشروعیتبخشی به سیستم سرکوب را به همراه دارد؛ سیستمی که با بیرحمی تمام زنان را از جامعه حذف کرده و حقوق بنیادی آنها را از بین برده است. باید گفت که قرار است که نشست دوحه در تاریخ ۳۰ جون و ۱ جولای به میزبانی سازمان ملل در قطر برگزار شود. همچنین مقامات حکومت سرپرست پس از گفتگوهای طولانی با نمایندگان سازمان ملل برای شرکت در نشست دوحه ابراز آمادگی کردند. نماینده دبیرکل سازمان ملل گفته بود که فرمت جدید تنها راه پیش رو بوده است. به گفته او، این آخرین نشست دوحه نیست و روند گفتوگوها ادامه خواهد یافت.
سازمان ملل متحد در تازهترین مورد، با نشر گزارش اعلام کرده است که زنان خبرنگار در افغانستان از زمان تسلط حکومت فعلی بر کشور با محدودیتهای شدیدی روبرو هستند. سازمان ملل متحد با نشر در مورد افغانستان که از سوی آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل در شورای امنیت در نیویارک ارائه شده است، آمده است که حقوق و آزادیهای اساسی زنان و دختران در افغانستان هنوز هم به شدت محدود است. در گزارش سازمان ملل متحد در مورد افغانستان آمده است که به تاریخ ۲۰ ماه مارچ سال روان میلادی، با شروع سال تحصیلی جدید در کشور، دختران بالاتر از صنف ششم همچنان با ممنوعیت مواجه شدند و امسال نیز نتوانستند به مکتب بروند. سازمان ملل تاکید کرد که در مراسم آغاز سال جدید تحصیلی در افغانستان، وزارت معارف حکومت فعلی در دعوتنامهی خود به رسانهها برای پوشش رسانهای آن برنامه، به خبرنگاران زن دستور داد که به دلیل «نبود مکان مناسب» در این برنامه شرکت نکنند. این سازمان گفت که زنان خبرنگار در افغانستان با محدودیتهای شدیدی روبرو هستند و آزادیهای اساسی آنها از جمله دسترسی به اطلاعات و آزادی گشتوگذار آنان به شدت محدود شده است. سازمان ملل متحد میگوید که خبرنگاران و کارمندان رسانهای به صورت خودسرانه بازداشت میشوند و نشرات دو شبکهی تلویزیونی نیز متوقف شده است. همچنین در بخش دیگر این گزارش آمده است که تا هنوز مقامها و نظامیان حکومت پیشین افغانستان از سوی حکومت فعلی تهدید میشوند که شامل بازداشتهای خودسرانه، شکنجه، بدرفتاری و اعدام میشود. در گزارش سازمان ملل متحد در مورد افغانستان آمده است که حکومت فعلی در ماه فیبروری سال جاری میلادی سه مورد اعدام افراد را به شکل علنی انجام داده و گفتهاند که این اعدامها از سوی سه دادگاه عالی و با تایید رهبر حکومت سرپرست اجرا شده است. قابل ذکر است که در حالی این گزارش در نشست شورای امنیت سازمان ملل ارائه میشود که تا دو هفته دیگر سومین نشست از سوی سازمان ملل متحد در مورد افغانستان در دوحه پایتخت کشور قطر برگزار شود. گفته میشود که در سومین نشست دوحه از نمایندگان زنان و جامعه مدنی افغانستان دعوت نشده است.