وزارت معارف حکومت سرپرست درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که به‌دلیل گرمای هوا در روزهای اخیر، مکاتب مناطق سردسیر کشور را برای پنج روز تعطیل می‌کنند. این وزارت با نشر اعلامیه‌ای گفته است که تمام مکاتب دولتی و خصوصی مناطق سردسیر از روز چهارشنبه (۱۱ سرطان) تا یک‌شنبه آینده (۱۵ سرطان) تعطیل می‌شوند. این وزارت در ادامه تاکید کرده است که از روز دوشنبه هفته‌ی آینده (۱۶ سرطان) امتحانات چهارونیم‌ماهه مکاتب آغاز و تا آخر سرطان ادامه می‌یابد. در اعلامیه آمده است که پس از پایان امتحانات، تعطیلات تابستانی مکاتب از اول اسد آغاز و تا ۱۱ اسد ادامه می‌یابد. این در حالی است که در روزهای اخیر گرمای هوا در کشور رو به افزایش بوده است. یوناما یا دفتر هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان روز چهارشنبه هفته گذشته گفته بود که از اول تا سوم ماه آینده میلادی (جولای)، موجی از گرمای شدید این کشور را فرا خواهد گرفت. این نهاد افزوده بود که گرمای شدید در سراسر افغانستان با دمای بین ۲ تا ۱۰ درجه سانتی‌گراد بالاتر از میانگین در اکثر مناطق پیش‌بینی می‌شود. سازمان خوراک و کشاورزی ملل متحد نیز گفته بود که از ۱ تا ۳ ماه جولای سال روان موجی از گرمای شدید افغانستان را فرا می‌گیرد و دمای هوا در برخی مناطق تا ۴۵ درجه خواهد رسید.

دفتر توسعه سازمان ملل متحد اعلام کرده است که ۹۷ درصد جمعیت افغانستان با فقر انرژی روبرو هستند و برق خورشیدی در این کشور، فراتر از روشنایی خانه‌ها، امید را تقویت می‌کند. این دفتر امروز (یک‌شنبه، ۱۱ جوزا) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که در تلاش توسعه انرژی تجدیدپذیر است و این انرژی کلینیک‌ها، مشاغل و زندگی را متحول می‌کند. اعلامیه به نقل از کانی ویگناراجا، دستیار دبیرکل سازمان ملل متحد و مدیر منطقه‌ای دفتر توسعه این سازمان نوشته است که دهه‌ها جنگ و کمبود سرمایه‌گذاری، افغانستان را به یکی از ناامن‌ترین کشورهای جهان از نظر انرژی تبدیل کرده است. وی تاکید کرده است که افغانستان به ۴.۸۵ گیگاوات برق نیاز دارد؛ اما تولید داخلی برق این کشور ۰.۶ گیگاوات است. کانی ویگناراجا افزوده است که در حال حاضر میانگین مصرف انرژی در سال در افغانستان تنها ۷۰۰ کیلووات و ۳۰ برابر کم‌تر از میانگین جهانی است. او در ادامه هشدار داده است که خاموشی‌های مکرر و هزینه‌های بالای انرژی ضروری‌ترین خدمات مانند مراقبت‌های بهداشتی را مختل می‌کند و آسیب‌پذیرترین افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این مقام بین‌المللی در بخشی از صحبت‌هایش گفته است که با بیش از ۳۰۰ روز آفتابی در سال، ظرفیت تولید برق خورشیدی افغانستان بی‌نظیر است. همچنین استفن رودریکز، نماینده‌ی دفتر توسعه سازمان ملل در افغانستان می‌گوید که این سازمان از سال ۲۰۲۱ میلادی موفق شده است که هزاران سیستم برق خورشیدی را در سراسر کشور نصب کند. او تصرحی کرد که این سیستم‌ها در حال حاضر برق خدمات ضروری، از جمله حدود ۵۰۰ شفاخانه و مکتب را فراهم می‌کند و ۳.۷ میلیون نفر از آن مستفید می‌شوند. قابل ذکر است که افغانستان در حال حاضر به برق وارداتی متکی است. برق وارداتی نیز نیازهای این کشور به برق را برآورده نمی‌کند و در حال حاضر شهرهای بزرگ با چالش جدی برق مواجه‌ اند. با این وجود حکومت فعلی در تلاش استفاده از ظرفیت‌های داخلی برای تأمین انرژی مورد نیاز کشور می‌باشد.

وزارت معارف حکومت سرپرست اعلام کرده است که مراسم ویژه‌ای برای آغاز سال تعلیمی ۱۴۰۴ در کابل برگزار خواهند کرد، اما هیچ اشاره‌ای به بازگشایی مکاتب دختران نکرده است. وزارت معارف روز گذشته (چهارشنبه، ۲۹ حوت) با نشر خبرنامه‌ای گفته است که این مراسم امروز (پنج‌شنبه، ۳۰ حوت) با حضور   حبیب‌الله آغا، وزیر معارف و دیگر مقام‌های حکومتی در لیسه امانی شهر کابل، برگزار خواهد شد. در این خبرنامه تاکید شده است که مراسم آغاز سال نو تعلیمی آغاز می‌شود، اما هیچ سخنی در مورد بازگشایی مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم، گفته نشده است. با آغاز سال جدید تعلیمی امروز، این چهارمین سال آموزشی خواهد بود که مکاتب بدون حضور دختران در مقاطع بالاتر از صنف ششم آغاز ‌می‌شود. حکومت فعلی پس از تسلط بر افغانستان در تابستان ۱۴۰۰، مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم را بست. همچنان حکومت فعلی دختران را از رفتن به دانشگاه محروم و زنان را از کار با سازمان‌های غیردولتی منع کرده است. در حکومت پیشین سال جدید آموزشی در روز سوم حمل آغاز می‌شد. حکومت سرپرست اما با حذف جشن نوروز، سال آموزشی را در اول حمل برگزار کرده است. پیشتر، یونسکو یا سازمان آموزشی و فرهنگی ملل متحد گفته بود که ۱.۵ میلیون دختر از آموزش متوسطه محروم شده‌اند. یونسکو هشدار داده است که اگر این محدودیت‌ها تا سال ۲۰۳۰ ادامه یابد، چهار میلیون دختر تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد اعلام کرده است که در سال گذشته میلادی، ۱۱۰ مکتب در افغانستان بر اثر سیلاب آسیب دیده یا ویران شده است. یونیسف روز گذشته (جمعه، ۵ دلو) همزمان با روز جهانی آموزش گفته است که سیلاب آموزش هزاران دانش‌آموز را در افغانستان مختل کرده است. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد دفتر خواستار افزایش سرمایه‌گذاری بر آموزش ایمن، سبز و مقاوم در برابر بحران تغییرات اقلیمی شده است. همچنین در بخشی از گزارش یونیسف آمده است که آموزش حداقل ۲۴۲ میلیون دانش‌آموز در ۸۵ کشور در سال ۲۰۲۴ به دلیل رویدادهای ناشی از تغییرات اقلیمی از جمله موج گرما، توفان، سیل و خشکسالی مختل شده است. طبق معلومات این گزارش، امواج گرما در سال گذشته مکاتبی را که در معرض خطر آب و هوا بود، تعطیل کردند و تنها در ماه اپریل بیش از ۱۱۸ میلیون دانش‌آموز تحت تأثیر قرار گرفتند. گزارش به نقل از کاترین راسل، مدیر اجرایی صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد نوشته است: «کودکان در برابر تأثیرات بحران‌های مرتبط با آب‌وهوا، از جمله موج‌های گرما شدیدتر و مکرر، توفان، خشکسالی و سیل آسیب‌پذیرتر هستند.» در ادامه آمده است که در سال گذشته بحران اقلیمی باعث شد که از هر هفت دانش آموز، یک نفر از آموزش باز بماند. این نهاد گفت که برخی از کشورها خطرات آب و هوایی متعددی را تجربه کردند. یونیسف افزوده است که در افغانستان، علاوه بر موج گرما، این کشور با سیل‌های ناگهانی شدید مواجه شد. این دفتر در ادامه تصریح کرد که سیل در ماه می به بیش از ۱۱۰ مکتب آسیب رساند یا ویران کرد و آموزش هزاران دانش‌آموز مختل شد.

کرن دیکر، کاردار سفارت آمریکا برای افغانستان، در روز جهانی حقوق بشر خواهان بازگشایی مکاتب دختران از سوی حکومت سرپرست شده است. خانم دیکر با نشر یک پیام تصویری در حساب کاربری ایکس خود، گفته است که تعلیم و تربیه نخستین شرط رفاه یک کشور است. او تاکید کرد که میلیون‌ها خانواده در سراسر افغانستان چشم به راه بازگشایی مکاتب دختران هستند. کاردار سفارت آمریکا این پرسش را مطرح کرده است که چرا حکومت سرپرست به خواست مردم افغانستان گوش نمی‌دهند. همچنین در بخشی از پیامش آمده است که برای اعاده حقوق شهروندان افغانستان باید دادخواهی صورت گیرد. در حالی کرن دیکر خواستار بازگشایی مکاتب دخترانه می‌شود که حکومت فعلی مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم را تعطیل کرده و ورود زنان به دانشگاه‌ها و انستیتوت‌های صحی را ممنوع کرده است. محدودیت‌‌های حکومت فعلی، باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بمانند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

مسوولان در وزارت معارف حکومت سرپرست از بازگشایی حدود ‌۴۱ مکتب دخترانه خصوصی بالای صنوف ششم در کابل خبر داده و می‌گوید که این مکاتب با معیارهای تعریف شده از سوی این وزارت، خودشان را هماهنگ کردند. یک مقام وزارت معارف از صدور حکم بازگشایی حدود ۴۱ مکتب دخترانه خصوصی بالای صنف ششم در سطح شهر کابل خبر داده و گفته است که بحث باز شدن این مکاتب ارتباطی با نشست دوحه نداشته و همه افغان‌ها خواستار باز شدن مکاتب دخترانه بالای صنف ششم هستند و این یک مسئه داخلی و خانگی می‌باشد. تلویزیون خصوصی یک به نقل از یکی از مقام‌های این وزارت گزارش داده است که بنابر خصوصی بودن این مکاتب ضرورت بر اعلام کردن آن نبوده و همچنان افزوده است، فضای را که این مکاتب برای آموزش مهیا نموده‌اند از نگاه شریعت اسلامی مناسب است. این مقام وزارت معارف با اشاره به مختلط نبودن این مکاتب گفته است که مجموعه اساتیدی که مشغول تدریس در این چهل و یک مکتب هستند نیز برای پسران، مردان و برای دختران، خانم‌ها می‌باشند. این مقام مسوول وزارت معارف گفته است که مکاتب دیگری هم که بتوانند معیار‌های ‌که از سوی این وزارت تعیین و ترسیم شده است را آماده کنند از سوی این وزارت دستور بازگشایی داده خواهد شد. این در حالی است که با گذشت نزدیک به سه سال همچنان مکاتب دولتی برای دختران بالاتر از صنوف شش سال مسدود بوده و این موضوع باعث واکنش جدی از مردم و نهادهای داخلی و بین‌المللی شده است. در کنار آن حکومت سرپرست، زنان و دختران را از فعالیت‌های اجتماعی، کار در نهادهای داخلی و بین‌المللی، حق سفر بدون محرم، معاینه توسط داکتران مرد و... منع کرده است.