استرس نوعی واکنش طبیعی بدن هنگام تغییرات و رویدادهای خاص است که بصورت پاسخ فیزیکی، عاطفی و روانی بروز پیدا می‌کند. بسیاری اوقات میزان کمی از استرس باعث به وجود امدن انگیزه در فرد می‌شود که این نیز برای بقا لازم است. در روانشناسی به این حالت مکانیسم جنگ یا گریز گفته می‌شود که به ما کمک می‌کند  تا چه زمانی و چگونه به شرایط بیرونی واکنش نشان دهیم. اما درصورتی که بدن در مقابل تهدیدات یا شرایط بیرونی به راحتی تحریک شود یا استرس ها بصورت شدید و زیاد بروز پیدا کنند به شکلی که سلامت جسمانی و روانی فرد به خطر بیافتد در این حالت موضوع نگران کننده خواهد بود. در حالت کلی استرس یک واکنش طبیعی بدن انسان است که همه افراد آن را تجربه می‌کنند. بدن انسان طوری طراحی شده است که استرس را تجربه کند و به آن واکنش نشان دهد اگر شما در معرض خطر، تغییرات یا چالشی قرار بگیرید بدن پاسخ‌های فیزیکی و روانی تولید می‌کند در واقع پاسخ به استرس‌ها به بدن کمک تا با موقعیت جدید سازگار شوند. از همین رو استرس می‌تواند مثبت نیز باشد اما زمانی مشکل ساز می‌شود که عوامل استرس‌زا بدون تسکین یا کم شدن همچنان ادامه پیدا کند. اما اگر بخواهید بدانید استرس چگونه ایجاد می‌شود  باید بگوییم می‌تواند در نتیجه‌ی عواملی مانند: سقط جنین، مراسمات مهم، بارداری، ترافیک، ازدحام و شلوغی، سر و صدای زیاد، مشکلات خانوادگی، ترس از تصادف، آلودگی شدید، عدم اطمینان، منتظر ماندن برای یک نتیجه‌ی مهم و... باشد. خوب است بدانیم که عدم درمان استرس و کاهش عوامل و علایم می‌تواند در بلندمدت باعث اختلال در فعالیت‌های روزمره شود. همچنان میتواند باعث بروز سایر مشکلات مانند اضطراب مداوم، افسردگی، ترس از اجتماع و... شود. علائم جسمانی وجود استرس موارد زیر می‌توانند باشند: درد فشار خون بالا مشکلات معده و سیستم گوارش تنش عضلانی و گرفتگی ماهیچه‌ها واکنش های پوستی مانند التهابات، پژمردگی و... احساس درد در قفسه سینه اختلال خواب و خوراک احساس خستگی و کلافگی مداوم سیستم ایمنی ضعیف مشکل در رابطه جنسی علائم عاطفی و روانی وجود استرس: نا امیدی اضطراب افسردگی احساس غم و اندوه مداوم گریه‌های بی دلیل تحریک پذیری حملات پنیک انواع استرس: استرس حاد: (Acute Stress) این نوع استرس کوتاه مدت و رایج ترین نوع آن است. استرس حاد اغلب زمانی ایجاد می‌شود که افراد فشارهای رویدادهای که اخیراً رخ داده اند یا چالش‌های که قرار است در آینده نزدیک رخ دهد را با جوانب واقعی و غیر واقعی آن در نظر می‌گیرند. به عنوان مثال فردی برای بحث اخیر یا انجام کاری در روزهای آینده دچار استرس می‌شود. این واکنش بدن او پس از حل شدن مشاجره یا به اتمام رسیدن کار مورد نظر تمام خواهد شد. عواکل استرس‌زای نوع حاد اغلب جدید هستند که می‌توان راه حل‌های فوری برای آنها پیدا کرد و آنها را برطرف کرد. استرس‌های حاد به اندازه استرس‌های طولانی مدت باعث آسیب نمی‌شوند. اثرات کوتاه مدت شامل سردردهای تنشی و ناراحتی معده، هم‌چنین میزان متوسط ناراحتی است. با این حال تداوم و تکرار آن می‌تواند باعث آسیب‌های جدی‌تر شود. استرس مزمن: (chronic Stress) این نوع استرس در یک دوره ی طولانی ایجاد می‌شود و مضرتر از نوع قبلی می‌باشد. فقر مداوم، خانواده و اطرافیان ناکارآمد، محیط زندگی ناسالم و بیمار، یا عدم رضایت از ازدواج نمونه‌های از موقعیت‌های هستند که می‌تواند باعث استرس های مزمن شود. در واقع این واکنش زمانی اتفاق می‌افتد که فرد نمی‌تواند راهی برای اجتناب از عوامل استرس‌زا پیدا کند  و از جستجوی راه حل دست می‌کشد. یک تجربه‌ی آسیب‌زا در اوایل زندگی نیز ممکن است یه ایجاد استرس مزمن کمک کند. علت استرس چیست؟ هر رویدادی به طور بالقوه می‌تواند باعث استرس شود، اما واکنش افراد به موقعیت‌های استرس زا متفاوت است. یک موقعیت یا رویداد می‌تواند برای فردی استرس‌های طولانی ایجاد کند درحالی که برای شخص دیگری ممکن است هیچ نوع واکنش و پاسخی به همراه نداشته باشد. برخی افراد فقط با فکر کردن به یک محرک دچار استرس میشوند در حال حاضر هیچ دلیل واحدی برای بروز این واکنش در برابر موقعیت خاص یا عدم آن مشخص نیست. روانشناسان بر این باورند که شرایط سلامت روان، سبک زندگی، گذشته ی افراد  و اضطراب می‌تواند چگونگی و میزان بروز استرس را در افراد شکل دهند. سخن پایانی: دوری از استرس در زندگی روزمره امکان پذیر نیست اما می‌توان با یادگیری راهکارها مدیریتی بر این استرس ها غلبه کرد و میزان تاثیرات منفی آنها را به حداقل رسانید. برخی موارد نیز وجود دارند که بصورت عموم می‌توان برای مدیریت استرس از آنها استفاده کرد: فعالیت بدنی منظم لیست گرفتن از کلیه‌ی فعالیت‌های که در طی یک روز توانسته‌اید انجام دهید تعیین اهداف برنامه ریزی منظم و اجرای برنامه مراجعه به یک مشاور یا روانشناس نویسنده: مرضیه بهروزی «روانشناس بالینی»

بسیاری از زوج‌های که تازه ازدواج کرده‌اند، ممکن است دچار افسردگی پس از ازدواج شوند. این دوره از افسردگی می‌تواند به‌طرز شگفت‌انگیزی زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد، به‌گونه‌ای که حتی انجام معمول‌ترین امور زندگی و شغلی برای او مشکل‌ساز شود. این نوع افسردگی ممکن است به دلیل تغییرات عمده‌ای که پس از ازدواج در زندگی افراد رخ می‌دهد، ایجاد شود. برای بسیاری از افراد، ازدواج یک تغییر بزرگ و گاه شگرف است که انتظارات، مسئولیت‌ها و فشارهای جدیدی را به زندگی آن‌ها اضافه می‌کند. از جمله این فشارها می‌توان به مسئولیت‌های مالی و اقتصادی اشاره کرد. به‌ویژه برای زوج‌هایی که پیش از ازدواج به‌طور مستقل زندگی نکرده‌اند، تقسیم هزینه‌ها و مدیریت مالی خانوادگی می‌تواند یک چالش بزرگ باشد. استرس‌های مالی شامل تأمین نیازهای روزمره، هزینه‌های مربوط به خانه، برنامه‌ریزی برای آینده و حتی مدیریت بدهی‌ها و وام‌هاست. در برخی موارد، زوجین ممکن است برای اولین بار پس از ازدواج با واقعیت‌های اقتصادی زندگی مواجه شوند و این موضوع می‌تواند باعث استرس و نگرانی‌های بیشتری شود. علاوه بر استرس‌های مالی، انتظارات از زندگی مشترک نیز می‌تواند باعث افزایش فشارهای روحی شود. بسیاری از افراد با تصویری ایده‌آل و رویایی از زندگی زناشویی به ازدواج وارد می‌شوند، اما پس از مدتی با چالش‌های واقعی زندگی مشترک روبه‌رو می‌شوند. این تضاد میان انتظارات و واقعیت می‌تواند منجر به احساس نارضایتی و حتی ناامیدی شود. زوجین ممکن است انتظارات متفاوتی از یکدیگر داشته باشند که اگر به درستی مدیریت نشوند، به تعارض و افسردگی منجر می‌شود. از سوی دیگر، تغییرات در نقش‌های اجتماعی و خانوادگی نیز ممکن است فشارهای روانی بیشتری را به افراد وارد کند. ازدواج باعث تغییر در روابط فرد با دیگران، از جمله خانواده و دوستان می‌شود. برای برخی افراد، این تغییرات ممکن است به احساس انزوا یا دوری از عزیزان منجر شود. همچنین، انتظارات فرهنگی و اجتماعی که از زوجین وجود دارد، می‌تواند بر نحوه تعامل آن‌ها با یکدیگر و دیگران تأثیر بگذارد. برخی فرهنگ‌ها ممکن است از زوج‌ها انتظار داشته باشند که به شکلی خاص رفتار کنند یا نقش‌هایی خاص را در زندگی مشترک بپذیرند، که این موضوع نیز به فشارهای روانی بیشتری منجر می‌شود. در نهایت، تمام این عوامل می‌توانند به افسردگی پس از ازدواج منجر شوند و برای مقابله با آن، زوجین باید به دنبال راه‌حل‌هایی برای مدیریت استرس و حفظ ارتباط مؤثر باشند. علائم افسردگی پس از ازدواج: علائم افسردگی پس از ازدواج می‌تواند شامل طیف وسیعی از نشانه‌های روحی و جسمی باشد. این علائم شامل کاهش علاقه به شغل یا حتی تمایل به استعفا دادن از کار است. کاهش ارتباطات اجتماعی و گوشه‌گیری نیز ممکن است اتفاق بیفتد. بسیاری از افراد با تغییرات غیرمعمول در عادات غذایی خود مواجه می‌شوند که ممکن است به‌صورت بی‌اشتهایی یا پرخوری ظاهر شود. کاهش علاقه به فعالیت‌های محبوب گذشته و کم‌رنگ شدن میل جنسی نیز از دیگر نشانه‌های رایج این افسردگی است. افراد معمولاً در این دوره احساس تنهایی بیشتری دارند و ممکن است از اجتماع دوری کنند. ناتوانی در هماهنگی کارها و تغییر در الگوی خواب نیز مشاهده می‌شود. به همین ترتیب، تغییر در مراقبت‌های شخصی مانند کاهش تمایل به ورزش یا پیروی از رژیم غذایی سالم نیز دیده می‌شود. بروز احساسات پوچی و بی‌معنایی زندگی نیز در این افراد رایج است. علل بروز افسردگی پس از ازدواج: افسردگی پس از ازدواج می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. همان‌طور که اشاره شد، حس ناراحتی، پشیمانی و حالت ناخوشایند پس از ورود به زندگی مشترک از جمله دلایل اصلی این نوع افسردگی است. افسردگی پس از ازدواج به‌طور مستقیم به جنسیت افراد یا شخصیت همسر بستگی ندارد. حتی در ازدواج‌هایی که با رضایت کامل و عشق آغاز شده‌اند، ممکن است این افسردگی رخ دهد. دلایلی مانند دوری از خانواده و دوستان نزدیک، تغییر ناگهانی در سبک زندگی، و انتظارات غیرواقعی از زندگی مشترک می‌توانند به ایجاد این نوع افسردگی کمک کنند. علاوه بر این، اختلاف طبقاتی، فرهنگی یا مالی میان زوجین نیز می‌تواند یکی از علل بروز این احساسات باشد. همچنین، ازدواج‌هایی که با اختلاف سنی زیاد همراه هستند نیز ممکن است باعث به وجود آمدن چالش‌های بیشتری شوند. احساس انزوا و تنهایی پس از شروع زندگی مشترک نیز در تشدید این افسردگی نقش دارد. راهکارهای درمانی برای افسردگی پس از ازدواج: روش‌های متعددی برای درمان افسردگی پس از ازدواج وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها زوج‌درمانی و خانواده‌درمانی است. این شیوه‌های درمانی بر مبنای گفتگو و ارتباط مؤثر میان زن و شوهر استوار هستند. هدف اصلی این روش‌ها کمک به حل مشکلات و تنش‌های موجود در زندگی مشترک و نجات روابط خانوادگی است. اگر یکی از زوجین با افسردگی دست‌وپنجه نرم می‌کند، ممکن است نیاز به درمان فردی نیز داشته باشد. در برخی موارد، افراد از حمایت اعضای خانواده برای بهبود وضعیت خود استفاده می‌کنند. آموزش و آگاهی دادن به اعضای خانواده در مورد افسردگی و نحوه برخورد با آن نیز می‌تواند بسیار مؤثر باشد. همچنین، تشویق زوجین به ایجاد ارتباط عمیق‌تر و بیشتر با یکدیگر، می‌تواند به بهبود روابط زناشویی کمک کند. مهم است که زوجین بدانند افسردگی پس از ازدواج یک مشکل رایج است و با حمایت متقابل می‌توان بر آن غلبه کرد. آشنایی با شرایط پس از ازدواج: پس از فروکش کردن هیجانات اولیه ازدواج، بسیاری از زنان و مردان دچار نوعی فروپاشی عاطفی می‌شوند. آن‌ها احساس می‌کنند که از یک فرد شاداب و پرانرژی به فردی خسته و بی‌روح تبدیل شده‌اند. این احساس منفی می‌تواند به دلایل مختلفی در ذهن افراد شکل بگیرد. از جمله این دلایل می‌توان به توقعات غیرواقعی از زندگی مشترک اشاره کرد. بسیاری از افراد پیش از ازدواج تصویری رویایی از زندگی زناشویی در ذهن خود می‌سازند، اما پس از ورود به زندگی واقعی و مواجهه با مسئولیت‌ها و چالش‌های مختلف، این تصویر در هم می‌شکند. همچنین، استرس‌ها و فشارهای مالی جدید که معمولاً پس از ازدواج به وجود می‌آیند، می‌توانند به احساس سرخوردگی و ناامیدی منجر شوند. تفاوت در دیدگاه‌ها و اولویت‌های مالی نیز ممکن است به این وضعیت دامن بزند. این تغییرات ممکن است افراد را دچار احساس عدم آمادگی برای زندگی مشترک کنند. چند نکته برای مقابله با افسردگی پس از ازدواج: برای مقابله با افسردگی پس از ازدواج، چند راهکار مؤثر وجود دارد. مشاوره با یک روان‌شناس یا مشاور خانواده می‌تواند در درک بهتر احساسات و افکار منفی کمک کند. افراد در این شرایط ممکن است احساس گناه یا سرزنش کنند، اما مشاوره با یک فرد متخصص می‌تواند به آرامش و پذیرش احساسات کمک کند. یکی از راهکارهای مؤثر دیگر، ایجاد چشم‌انداز جدید در زندگی مشترک است. به جای تمرکز بر افکار منفی، بهتر است به فعالیت‌های مثبت و سازنده پرداخته و با همسر خود درباره اهداف و آرزوهای مشترک صحبت کنید. تعیین اهداف مشترک در زندگی می‌تواند امید به آینده را تقویت کرده و به بهبود روابط کمک کند. همچنین، ابراز احساسات و به اشتراک گذاشتن آن‌ها با همسر یا خانواده می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. نویسنده: مرضیه بهروزی «روانشناس بالینی»