مایکل مککال، رییس کمیتهی روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا به توشیح قانون امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی واکنش نشان داده و میگوید: «ما نمیتوانیم میلیونها زن و دختری را که از دست این حکومت رنج میکشند، فراموش کنیم.» کمیتهی روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، سخنان آقای مککال در واکنش به توشیح این قانون را در حساب کاربری ایکس خود نشر کرده است. آقای مککال تاکید کرده است که وعدههای میانتهی دولت بایدن و هریس برای کمک به زنان افغانستان، باعث شد که «رژیم طالبان» در حمله به زنان یک گام فراتر برود و حتا آنان را از نشان چشمانشان در محضرعام منع کنند. وی تاکید کرد که وقتی بایدن و هریس مردم افغانستان را رها کردند، این موضوع حکومت سرپرست را برای حذف دستآوردهای چندین دهه در عرصهی حفاظت از حقوق زنان و دختران جسورتر کرد. او افزود: «ما نمیتوانیم میلیونها زن و دختری را که از دست طالبان رنج میکشند، فراموش کنیم. جامعهی جهانی باید در بهرسمیتنشناختن طالبان استوار بماند.» این در حالی است که وزارت عدلیهی حکومت سرپرست بهتازگی اعلام کرده که ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر حکومت فعلی قانون امر به معروف و نهی از منکر را توشیح کرده و این قانون اکنون نافذ است. مادهی سیزدهم این قانون که دارای هشت بند است، به «احکام مربوط به حجاب زن» اختصاص داده شده است. در بند اول این ماده آمده است که «ستر تمام بدن زن لازمی است»، در بند دوم گفته شده «پنهان کردن روی زن به سبب ترس از فتنه، ضروری است و در بند سوم آن آمده است که «صدای زنان (بلند خواندن آهنگها، نعتها و قرائت در مجمع) عورت است.» همچنین براساس این قانون نوروز، شب یلدا، آتشبازی، تراشیدن ریش و کمکردن آن از قبضه، پوشیدن نکتایی و اصلاح مو برخلاف شریعت اسلامی؛ خارج شدن صدای زنان از خانه و تماشای عکس و فیلم جانداران در کامپیوتر و موبایل از جملهی «منکرات خاص» دانسته شده و گفته شده که محتسب مسوولیت دارد از آن جلوگیری کند. قابل ذکر است که توشیح این قانون واکنشهای گستردهای را در پی داشته است. نهادهای بینالمللی و کشورهای مختلف از حکومت سرپرست خواستهاند که محدودیتها علیه زنان و دختران را لغو کنند.
برچسب: رسانه گوهرشاد
حاجه لحبیب، وزیر امور خارجهی بلژیک به توشیح قانون امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست واکنش نشان داده و میگوید که این قانون بهدنبال حذف نیمی از جمعیت افغانستان (زنان و دختران) است. خانم لحبیب در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که هدف این قانون حکومت سرپرست حذف زنان و دختران از اماکن عمومی است. وی تاکید کرد که صدا و جایگاه زنان و دختران افغانستان باید تقویت شود. وزیر امور خارجهی بلژیک خاطرنشان کرده است که کشورش از جامعه مدنی افغانستان حمایت میکند. این قانون شامل یک مقدمه، چهار فصل و ۳۵ ماده است. باید گفت که مادهی سیزدهم این قانون که دارای هشت بند است به «احکام مربوط به حجاب زن» اختصاص داده شده است. توشیح این قانون واکنشهایی گستردهی را نیز در پی داشته است. پیش از این، آنالنا بربوک، وزیر خارجهی آلمان گفته بود که تصویب قانون امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی صدای نیمی از نفوس افغانستان، یعنی زنان را خاموش میکند. او تاکید کرده بود که تصویب چنین قوانین نشان میدهد که ایجاد روابط با اسلامگرایان افراطی ممکن نیست.
نمایشگاه چهار روزهی صنایع دستی و تولیدات داخلی افغانستان تحت عنوان «پیروزی و پیشرفتهای اقتصادی افغانستان» با حضور پر رنگ زنان و صنعتکاران از ولایات مختلف در مرکز بینالمللی نمایشگاه افغانستان در کابل برگزار شده است. مسوولان برگزاری نمایشگاهی «پیروزی و پیشرفتهای اقتصادی افغانستان» هدف برگزاری این نمایشگاه را معرفی تولیدات داخلی، رشد صنعت زنان و گسترش سکتور خصوصی عنوان کرده است. همچنین برخی از زنان بازرگان در این نمایشگاه میگویند که محدودیتهای حکومت سرپرست بر تجارتشان اثر منفی گذاشته است. بیشتر اشتراک کنندگان این نمایشگاه زنان بودند. زنان تاجر و صنعتکار که از ولایتهای مختلف به این نمایشگاه شرکت کردند، شکایت دارند که صنایع دستیشان بازار داخلی ندارد و دلیل آن این است که به مردم آگاهی کافی داده نشده است. آنها از حکومت سرپرست و موسسات خارجی میخواهند، برای صنایع دستی زنان در خارج از کشور بازاریابی کنند. زنان اشتراککننده از محدودیتهای وضع شده توسط حکومت فعلی بر زنان انتقاد دارند و میگویند که سفر با محرم حتی در مسیرهای کوتاه بر تجارتشان اثر بد گذاشته و هزینههای تجارت را بلند برده است. آنان تاکید کردند که حکومت فعلی اجازه سفر بیمحرم را برای پیشبرد کارشان نمیدهند و این مسئله هزینههای سفر و شرکت در نمایشگاهها را افزایش میدهد. سهیلا عمری، تولیدکنندهی صنایع دستی میگوید: «وقتی نیروهای حکومت سرپرست، میخواهند ما بدون محرم در نمایشگاه نیایم و اجازه نمیدهند تنها بیاییم، ما میخواهیم این ذهنیت را دور کنند و اینجا همهاش خانمها شرکت کردهاند. میخواهیم خانمها بتوانند بدون محرم در نمایشگاه شرکت کنند.» زنان اشتراککننده در این نمایشگاه که شمارشان به نزدیک به ۲۰۰ تن میرسد صنایع دستی، گلدوزی، لباس و دیگر فرآوردههای خود را به نمایش گذاشتهاند. شماری از این زنان میگویند که کرایه غرفهها بلند است و با توجه به کمرنگ بودن نمایشگاه و نبود بازار فروش، متشبثان نمیتوانند این هزینهها را تکمیل کنند. زهرا داوودی، اشتراککننده میگوید که امیدوار است این نمایشگاه بتواند زمینه را برای جذب قراردادها فراهم کند. او میافزاید: «تولیدات صنایع دستی و مواد غذایی دارم اما بدبختانه جای و امکانات درست ندارم؛ وسایل کم است و دو کارگاه بیشتر نیست؛ میخواهیم پروژههای ما از طریق این نمایشگاه بیشتر شود.» باید گفت که در سه سال گذشته چندین نمایشگاه خردوبزرگ ملی و بینالمللی به هدف پشتیبانی از تولیدات داخلی در کابل برگزار شده است. همچنین شماری از صنعتگران، واردات کالایهای مشابه و محدودیت ویزای سفر و مشکلات در زمینهی مواد خام را از چالشهای کلیدی کارشان عنوان میکنند. آنان گفتهاند هنوز بازار کالاهای وارداتی خارجی در کشور نسبت به کالاهای داخلی گرمتر است. در حالی زنان صنایع دستیشان را به نمایش گذاشته اند که حکومت در بیش از دو سال گذشته، محدودیتهای شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمیتوانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
سفارت جاپان در کابل به توشیح قانون «امر به معروف و نهی از منکر» از سوی رهبر حکومت سرپرست واکنش نشان داده و میگوید که بار دیگر نگرانی عمیق خود را از ادامهی محدودیتها بر زنان و دختران افغانستان ابراز میکند. این سفارت امروز (شنبه، ۳ سنبله) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که در هماهنگی با جامعهی جهانی، حکومت فعلی را ترغیب میکند که به صدای زنان و دختران افغانستان برای تحصیل، کار و آزادی رفتوآمد گوش دهند. این در حالی است که ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر حکومت سرپرست بهتازگی قانون «امر به معروف و نهی از منکر» را توشیح کرده و این قانون اکنون نافذ است. این قانون شامل یک مقدمه، چهار فصل و ۳۵ ماده است. باید گفت که مادهی سیزدهم این قانون که دارای هشت بند است به «احکام مربوط به حجاب زن» اختصاص داده شده است. براساس قانون اعلام شده، در بند اول این ماده آمده است که «ستر تمام بدن زن لازمی است»، در بند دوم هم ذکر شده است که «پنهان کردن روی زن به سبب ترس از فتنه، ضروری است و در بند سوم آن تاکید شده که «صدای زنان (بلند خواندن آهنگها، نعتها و قرائت در مجمع) عورت است.» همچنین در بند چهارم این ماده آمده است که «لباس زنان نازک، کوتاه و چسپ نباشد»، در بند پنجم آمده است که «زنان مسلمان مکلفاند که بدن و روی خویش را از مردان نامحرم پنهان کنند» و در بند ششم هم آمده است که «ستر زنان مسلمان و صالح از زنان کافر و فاسق از ترس فتنه واجب» است. این قانون واکنشهایی را نیز در پی داشته است. آنالنا بربوک، وزیر امور خارجهی آلمان از توشیح قانون امر به معروف و نهی از حکومت فعلی به شدت انتقاد کرده و آن را حدود ۱۰۰ صفحه «نفرت از زنان» خوانده است.
امروزه هرچقدر که دنیا در حال پیشروی و پیشرفت است حضور زنان در اجتماع پررنگتر میشود. زنان نیز همپای مردان در عرصههای اجتماعی فعالیت میکنند و دیده شده که در بیشتر مشاغل و حتی مشاغل سخت که تصور میشد فقط مردان قادر به انجام دادن آنها هستند، مسئولیتهای مهم و کارآمد را به عهده دارند. وظایف زنان امروزه به مراتب بیشتر از گذشته است. زنی که تا دیروز صرفا در خانه فعالیت میکرد و عهدهدار خانهداری بود و تنها دغدغهاش به چگونگی تربیت فرزنداناش معطوف میشد، امروزه علاوه بر مسئولیتهای پیشین باید در محیط اداره نیز به عنوان نیرویی کارآمد و پرتوان حضور داشته باشد و در راستای حفظ نقش خود به عنوان یک فرد مستقل در جامعه بکوشد. افزایش حضور زنان در عرصههای اجتماعی جدا از تاثیری که بر رشد شخصیت فرد و افزایش آگاهیهای وی میگذارد، در آینده نیز موجب تحکیم پایههای خانواده شده و به تربیت فرزندان سالم کمک میکند، چنانکه بارها گفته و شنیدهایم که در کنار هر مرد موفقی حضور زنی موفقتر حتمی بوده است. به رغم تمام نتایج مثبتی که از حضور زنان در اجتماع حاصل میشود ولی پیامدهای دیگری نیز وجود دارد که تنها متوجه خود زنان میشود و آن به خطر افتادن سلامت روانی و جسمانی آنها است. یکی از مهمترین پیامدهای فعالیت در اجتماع بروز استرس و فشارهای روحی و روانی است که در زنان بیش از مردان بروز میکند. استرس موقعیتی است که در آن شخص از نظر روحی بهم میریزد و درهم میشکند و معمولا با واکنشهای نظیر تپش قلب سریع یا نامنظم، مشت کردن انگشتان، انقباض عضلات، عرق کردن و برافروختگی چهره همراه است. به طور کلی پژوهشگران استرس را وضعیتی توصیف میکنند که افراد مجبور به ایجاد تغییرات ناخواسته در جهت تطابق با حوادث و پیشامدهای زندگی میشوند. بنابراین، استرس تنها پاسخهای بدنی به تغییرات فیزیکی و نیازهای فزیولوژیک نیست که پاسخهای روحی، هیجانی و رفتاری را نیز شامل میشود. مطالعات نشان میدهد زنان در مقایسه با مردان بیشتر در معرض ابتلا به اختلالات روحی و روانی ناشی از بروز استرس و اضطراب قرار دارند که این میزان در زنان شاغل خارج از منزل که مسئولیت رسیدگی به فرزندان و امور خانهداری را به عهده دارند، بیشتر دیده میشود. زنان شاغل در مواجهه با وضعیت بحرانی در شرایط استرسزا زندگی میکنند. آنها نسبت به مردان شاغل یا زنان خانهدار از تظاهرات بدنی (کابوسهای شبانه، اختلالات گوارشی، ناراحتیهای کمر و ستون فقرات) به مراتب بیشتری شکایت میکنند. ضمن اینکه آنها بیشتر در معرض ابتلا به ناراحتیهای خلق و خو، نظیر افسردگی قرار دارند. به نظر میرسد اگر زنان بتوانند به روش دلخواه و در مشاغل مناسب تا مراحل مدیریتی کار کنند، ریسک این مشکلات و بیماریها در آنها در سطح پایین باقی خواهند ماند. شاغل بودن زنها تنها به قرار گرفتن آنها در شرایط پر استرس محدود نمیشود بلکه همراه با شاغل شدن مصرف غذاهای پرکالری و ناسالم نیز در آنها افزایش پیدا میکند که این موضوع نیز نقش مهمی در به خطر افتادن سلامت آنها دارد. زنان در مقایسه با مردان به علت داشتن الگوی رفتاری متفاوت زودتر دچار ضعف اعتماد به نفس و پریشانی خاطر میشوند و احساس امنیت خود را از دست میدهند (البته این موضوع میتواند با توجه به سبک رشدی افراد و محیط اجتماعی حمایت کننده/سرکوب کننده متفاوت باشد). با اینکه زنان در موقعیتهای اجتماعی نرمخوتر از مردان هستند و در کنترل خشم موفقتر از آنها عمل میکنند اما در مواجهه با موقعیتهای بحرانی و پرخطر ممکن است زودتر ثبات روحی و روانی خود را از دست بدهند و سریعتر احساس پریشانی کنند. استرس تنها یکی از عوامل تهدید کنندهی سلامت زنان شاغل است. زنان به علت نداشتن شرایط یکسان اجتماعی در جامعه بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی و اضطراب قرار دارند. تاکنون فرضیههای بسیاری درمورد علل ابتلای زنان به افسردگی و استرس ارائه شده است اما چیزی که واضح است این است که میزان بروز این مشکلات در زنان نسبت به گذشته افزایش چشمگیری داشته است. عواملی نظیر تحقیر شخصیت زنان در جامعه یا دشواریها برای رسیدن به اهداف مورد نظرشان همگی میتواند افسردگی و استرس های شدید را در زنان به دنبال داشته باشد که این موضوع همانطور که قبل تر ذکر شد ارتباط مستقیمی با نوع واکنشهای مدارا مآبانهی زنان در برخورد با شرایط بحرانی دارد که در بیشتر موارد به شخصیت خود آنها آسیب میرساند. زنان در وضعیتهای مشکل سریعتر از مردان به این باور و تفکر میرسند که قدرت انجام آن کار را ندارند و همین موضوع در طولانی مدت بر روند شکل گیری شخصیت آنها تاثیر گذاشته و به عدم ثبات درونی در آنها میانجامد. در ادامهی این مقاله به معرفی راهکارها جهت مقابله با چالشهای ذکر شده خواهیم پرداخت. نویسنده: مرضیه بهروزی «روانشناس بالینی»
شماری از زنان معترض و اعضای جنبش زنان حماسهآفرین افغانستان به توشیح قانون امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست واکنش نشان داده و میگویند که این قانون در ادامهی سایر فرمانها و در راستای سرکوب و تحقیر زنان و دختران است. این جنبش با نشر اعلامیهای قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست را به شدت محکوم کرده است. در ادامه آمده است که این قانون نه بهخاطر ایمان، بلکه به منظور سرکوب و تحقیر مردم، بهویژه زنان و دختران افغانستان طراحی شده است. زنان معترض تاکید کردند که این قانون با استفاده از پوشش ظاهری شریعت، بهدنبال تحمیل یک سلطهی بیرحمانه و نابودی آزادیهای فردی و اجتماعی در افغانستان است. در اعلامیه آمده است که زنان و دختران افغانستان هدف اصلی این سرکوبها قرار گرفتهاند و محدودیتهای شدید در مورد پوشش، صدا و حضور اجتماعی آنان، نشاندهنده هراس حکومت سرپرست از قدرت و آزادی زنان است. همچنین در بخشی از اعلامیه آمده است که حکومت سرپرست با تحمیل این قوانین تلاش دارند تا زنان را از جامعه حذف کرده و به «موجوداتی بیصدا و بیقدرت» تبدیل کنند؛ اما زنان و دختران افغانستان این تلاشها را نخواهند پذیرفت و به مقاومت در برابر آن ادامه خواهند داد. جنبش زنان حماسهآفرین گفت که قانون جدید حکومت سرپرست، با دخالت و تجسس در حریم خصوصی افراد، نمایانگر حکومتی است که از مردم خود میترسد و بهجای اعتماد به آنان، به سرکوب و کنترل پناه برده است. این قانون شامل یک مقدمه، چهار فصل و ۳۵ ماده است. باید گفت که مادهی سیزدهم این قانون که دارای هشت بند است به «احکام مربوط به حجاب زن» اختصاص داده شده است. براساس قانون اعلام شده، در بند اول این ماده آمده است که «ستر تمام بدن زن لازمی است»، در بند دوم هم ذکر شده است که «پنهان کردن روی زن به سبب ترس از فتنه، ضروری است و در بند سوم آن تاکید شده که «صدای زنان (بلند خواندن آهنگها، نعتها و قرائت در مجمع) عورت است.» همچنین در بند چهارم این ماده آمده است که «لباس زنان نازک، کوتاه و چسپ نباشد»، در بند پنجم آمده است که «زنان مسلمان مکلفاند که بدن و روی خویش را از مردان نامحرم پنهان کنند» و در بند ششم هم آمده است که «ستر زنان مسلمان و صالح از زنان کافر و فاسق از ترس فتنه واجب» است. این قانون واکنشهایی را نیز در پی داشته است. آنالنا بربوک، وزیر امور خارجهی آلمان از توشیح قانون امر به معروف و نهی از حکومت فعلی به شدت انتقاد کرده و آن را حدود ۱۰۰ صفحه «نفرت از زنان» خوانده است.
رینا امیری، نماینده ویژه آمریکا در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان اعلام کرده است که انتشار قانون امر به معروف و نهی از منکر و ممنوعیت سفر ریچارد بنت به افغانستان توسط حکومت سرپرست نشان میدهد که حکومت فعلی سیاستهای افراطی دهه ۱۹۹۰ خود را دو برابر میکند. خانم امیری شب گذشته (جمعه، ۲ سنبله) در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که حفظ موضع فعلی جامعهی جهانی در برابر حکومت سرپرست «یک ضرورت هنجاری، اقتصادی و امنیتی» است. وی تاکید کرد که جامعه بینالمللی روابط با حکومت سرپرست را عادی نسازد، مگر اینکه بهبودی عمیق در رفتار آنان در برابر حقوق بشر حاصل شود. این در حالی است که حکومت سرپرست بهتازگی سفر ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد به افغانستان را ممنوع کرده است. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت سرپرست آقای بنت را متهم به تبلیغات علیه خودشان کرده است. همچنین ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر حکومت فعلی طی روزهای اخیر «قانون امر به معروف و نهی از منکر» را توشیح کرده است. این قانون شامل یک مقدمه، چهار فصل و ۳۵ ماده است. باید گفت که مادهی سیزدهم این قانون که دارای هشت بند است به «احکام مربوط به حجاب زن» اختصاص داده شده است. براساس قانون اعلام شده، در بند اول این ماده آمده است که «ستر تمام بدن زن لازمی است»، در بند دوم هم ذکر شده است که «پنهان کردن روی زن به سبب ترس از فتنه، ضروری است و در بند سوم آن تاکید شده که «صدای زنان (بلند خواندن آهنگها، نعتها و قرائت در مجمع) عورت است.» همچنین در بند چهارم این ماده آمده است که «لباس زنان نازک، کوتاه و چسپ نباشد»، در بند پنجم آمده است که «زنان مسلمان مکلفاند که بدن و روی خویش را از مردان نامحرم پنهان کنند» و در بند ششم هم آمده است که «ستر زنان مسلمان و صالح از زنان کافر و فاسق از ترس فتنه واجب» است. این قانون واکنشهایی را نیز در پی داشته است. آنالنا بربوک، وزیر امور خارجهی آلمان از توشیح قانون امر به معروف و نهی از حکومت فعلی به شدت انتقاد کرده و آن را حدود ۱۰۰ صفحه «نفرت از زنان» خوانده است.
آنالنا بربوک، وزیر امور خارجهی آلمان از توشیح قانون امر به معروف و نهی از حکومت سرپرست افغانستان به شدت انتقاد کرده و آن را حدود ۱۰۰ صفحه «نفرت از زنان» خوانده است. خانم بربوک با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: «این قواعد غیرانسانی زنان افغانستان را از کرامت، حقوق و صدایشان محروم میکند.» وزیر امور خارجهی آلمان تاکید کرد که حکومت سرپرست با توشیح این قانون میخواهد نیمی از جمعیت افغانستان را ساکت کنند. وی در ادامه افزود که این قانون یکبار دیگر نشان داد که نمیتوان با اسلامگراهایی رادیکال هیچ ارتباطی برقرار کرد. این در حالی است که وزارت عدلیه به تازگی اعلام کرده است که ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر حکومت فعلی قانون امر به معروف و نهی از منکر را توشیح کرده و این قانون نافذ است. این قانون در یک مقدمه، چهار فصل و ۳۵ ماده توشیح و در جریده رسمی نشر شده است. باید گفت که در این قانون پوشاندن تمام بدن زنان لازمی دانسته شده و گفته شده است که صدای زنان، جزء عورت است. مطابق این قانون لباس زنان نباید کوتاه، نازک و چسپ باشد و زنان هنگام بیرون رفتن از خانه باید روی، صدا و بدن خود را بپوشانند. همچنین قابل ذکر است که در این قانون محدودیتهای گسترده بر ظاهر مردان نیز وضع شده و آنان از تراشیدن و کوتاه کردن ریش خود منع شدهاند. حکومت سرپرست در این قانون شنیدن موسیقی و تماشای فیلم و عکس جانداران را در کامپیوتر و موبایل منع کردهاند و برای افرادی که از این قانون تخلف کنند، تعزیرات متخلف وضع کردهاند.
صندوق جمعیت سازمان ملل متحد (UNFPA) ضمن هشدار از آنچه که نرخ بالای مرگ و میر مادران در افغانستان عنوان شده، اعلام کرده است که نظام صحی افغانستان به صورت فوری به ۱۸ هزار قابله نیاز دارد. این صندوق هشدار داد اگر این نیاز برآورده نشود، زندگی زنانی بسیاری به خطر میافتد. افغانستان یکی از بالاترین نرخهای مرگ و میر مادران باردار را در جهان دارد. صندوق جمعیت سازمان ملل تاکید کرد که قابلهها میتوانند حدود ۹۰ درصد نیازهای فوری بهداشت باروری مادر، نوزاد و دختران نوجوان را برآورده کنند. طبق گزارش این صندوق، در سطح جهانی هم به حدود ۹۰۰ هزار قابله آموزش دیده دیگر نیاز است. طبق این گزارش، در افغانستان برای رسیدگی به تقاضای شفاخانهها، به ۱۸ هزار قابله ماهر دیگر نیاز فوری وجود دارد. کمبودی که اگر جبران نشود، میتواند زندگی بسیاری را به خطر اندازد. صندوق جمعیت ملل متحد گفت که در سال ۲۰۲۱ از بیش از ۷۰ درمانگاه خانوادگی در افغانستان حمایت میکرد، اما این رقم اکنون با وجود محیط عملیاتی بسیار چالشبرانگیز، بیش از شش برابر شده و به ۴۷۷ درمانگاه رسیده است. طبق این گزارش، این کلینیکها از سال ۲۰۲۱ به بیش از پنج میلیون افغان کمک کرده تا به خدمات حیاتی بهداشتی، به ویژه در مناطق دورافتاده و صعبالعبور دسترسی پیدا کنند. آمار بالای مرگ و میر مادران افغان در گزارش صندوق جمعیت سازمان ملل آمده است که افغانستان از دیرباز دارای یکی از بالاترین نرخهای مرگومیر مادران در جهان بوده است. هر ساعت یک زن به دلیل عوارض بارداری و زایمان جان خود را از دست میدهد. به گفته این صندوق، این مرگومیرها تا حد زیادی با مراقبتهای قابلههای ماهر قابل پیشگیریاند. صندوق کودکان سازمان گزارش داده است که در هر ۱۰۰ هزار تولد، ۶۳۸ مادر جان خود را در جریان وضع حمل از دست میدهند که علت آن فقر، دسترسی محدود به خدمات صحی و نابرابری جنسیتی است. این صندوق با اشاره به محدودیتهایی که حکومت سرپرست برای آموزش، کار و سفر زنان وضع کرده، گفت که چشمانداز این وضعیت برای زنان و دختران و نسلهای آینده در افغانستان خطرناکتر به نظر میرسد.
بر اساس مطالعهای جدید، سیارهای که تا به حال برای آبوهوای بدش شناخته میشد، بوی بسیاری بدی مانند بوی تخممرغ گندیده دارد. دانشمندان اتمسفر این سیاره که اچ دی ۱۸۹۷۳۳ بی نام دارد را مطالعه کردهاند. بر اساس دادههای تلسکوپ فضایی جیمز وب این سیاره دمای هوایی سوزان دارد و بارشهایی مانند باران شیشه در آن اتفاق میافتد. اتمسفر سیاره (اچدی ۱۸۹۷۳۳ بی) از مقدار زیادی سولفید هیدروژن تشکیل شده است که در سیاره مشتری هم وجود دارد. این سیاره بوی این گاز را از خود ساطع میکند. این گاز، همان گازی است که از معده خارج میشود. این اولین بار است که سولفید هیدروژن در سیارهای خارج از منظومه شمسی کشف میشود. دکتر گوانگوی فو، فیزیکدان نجومی از دانشگاه جان هاپکینز که این مطالعه را رهبری میکند، میگوید: «اگر بینی شما میتوانست در دمای ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد کار کند، حتماً بوی تخممرغ گندیده از اتمسفر این سیاره را احساس میکرد.» مطالعه این دانشمندان در نشریه نیچر چاپ شده است. هرچند سولفید هیدروژن یکی از گازهایی است که میتواند نشانه وجود ارگانیسم و موجودات زنده در سیارات دور باشد، محققان دنبال حیات روی این سیاره نیستند زیرا این سیاره غولی از گاز است و مانند مشتری، دمای فوقالعاده بالایی دارد. با این وجود محققان میگویند پیدا کردن سولفید هیدروژن ما را یک قدم به شناخت شکلگیری سیارهها نزدیکتر کرده است. تلسکوپ جیمز وب عرصههای جدیدی در بررسی محتوی شیمیایی سیارههای دوردست به وجود آورده است و به ستارهشناسان در شناخت منشأ ستارگان کمک کرده است. دکتر فو میگوید: «این تلسکوپ واقعاً همه چیز را تغییر داده و انقلابی درزمینهٔ ستارهشناسی ایجاد کرده است. این تلسکوپ تمام قابلیتهایی که انتظار میرفت را برآورده کرده و در بعضی زمینهها، حتی از حد توقع ما، جلوتر رفته است.» محققان قصد دارند با کمک اطلاعاتی که این تلسکوپ فضایی در اختیارشان میگذارد، درباره سیارههای بیشتری مطالعه کنند.