سازمان عفو بینالملل میگوید که حقوق زنان و دختران افغانستان با حملات شدید و فزایندهای مواجه است که بر تمام عرصههای زندگی آنان تأثیر میگذارد. این سازمان در واکنش به اظهارات اخیر خالد حنفی، سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر دربارهی صدای زنان گفته است: «پس از ممنوعیت صحبتکردن زنان در ملاءعام، اکنون حکومت فعلی میگویند که زنان نمیتوانند آنقدر بلند دعا کنند تا زن دیگری بشنود.» این سازمان تاکید کرد که حکومت سرپرست باید فوراً تمام احکام و اقداماتی را که حقوق بشری زنان و دختران را نقض میکند لغو کنند. در ادامه آمده است: «این محدودیتهای اضافی در حالی صورت میگیرد که زنان و دختران در افغانستان با حملات شدید فزایندهای علیه حقوق خود مواجه هستند که بر تمام زمینههای زندگی آنها تأثیر میگذارد.» این در حالی است که خالد حنفی، سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر اخیرا گفته است که در قانون امر به معروف آمده است که «زنان نمیتوانند ترانه، قرائت و آهنگ را به آواز بلند بخوانند.» وزیر امر به معروف و نهی از منکر گفته است، هنگامی که یک زن بالغ نماز میخواند، یک زن بالغ دیگر از مقابل او عبور میکند، اجازه ندارد «الحمدلله و سبحانالله» بگوید. آقای حنفی گفته است که زنان اجازهی «آذان و تکبیرات را ندارند، چطور آواز بخوانند.» قابل ذکر است که در قانون امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست آمده است «پنهانکردن چهرهی زن بهدلیل ترس از فتنه ضروری است». حکومت فعلی صدای بلند زنان را جزء عورت دانسته که باید پوشیده شود. باید گفت که زنان و دختران افغانستان پس از حاکمیت حکومت فعلی با محرومیت و محدودیت شدید مواجه شدهاند. در حال حاضر زنان و دختران بالاتر از صنف ششم نمیتوانند به مکتب و دانشگاه و سر کار بروند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
برچسب: آموزش
با وجود منع آموزش دختران بالاتر از صنف ششم توسط حکومت سرپرست، مولوی عبدالکبیر، معاون سیاسی ریاستالوزرای میگوید که آنان حامی علم و آموزش است. مولوی عبدالکبیر این سخن را روز (چهارشنبه، ۹ عقرب) در دیدار با استادان شماری از دانشگاههای خصوصی افغانستان در کابل مطرح کرده است. او تاکید کرد که حکومت فعلی علاوه بر آموزههای دینی، به علوم عصری نیز ارزش میدهد. معاون سیاسی رییسالوزرای حکومت فعلی پیشتر نیز در گفتگو با آموزگاران مکتبهای خصوصی افغانستان سخن مشابهی زده بود. مولوی عبدالکبیر در حالی از آموزش و اهمیت علم سخن میزند که دختران بیش از سه سال است که از مکتب و دانشگاه محروم شدهاند. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
مسوولان ایرانی میگویند که فرزندان مهاجران اهل افغانستان دارای مدرک، باید از حق آموزش برخوردار باشند. حسینعلی امیری، والی ولایت فارس در نشست شورای آموزش و پرورش فارس گفت: «فرزندان اتباع مجاز نباید از تحصیل باز بمانند، پس در پیشنهادات این حوزه باید بازنگری صورت گیرد.» خبرگزاری ایسنا گزارش داده است که والی فارس، خواستار برنامهریزی برای آموزش فرزندان مهاجران افغانستانی مجاز در ایران شده است. حسینعلی امیری گفته است: «برنامهریزی برای آموزش اتباع بیگانه باید به نحوی باشد که کمترین آسیب و در عین حال بیشترین بهره را در پی داشته باشد.» این در حالی است که با آغاز سال تحصیلی جدید در ایران، گزارشهای متعددی از شکایت خانوادههای مهاجران افغانستانی از خودداری مسوولان مکاتب از ثبت نام فرزندانشان منتشر شده است. روزنامه فرهیختگان ایران اواخر ماه میزان ۱۴۰۳ گزارش داد که بهدنبال خودداری برخی از مکتبها در اصفهان از ثبتنام دانشآموزان اهل افغانستان، رییس شورای اسلامی روستای رحیمآباد گفته است که مانع ثبتنام آنها شده «چون آنها بو میدهند». طبق گزارشها، وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی، ثبتنام دانشآموزان غیرایرانی را مشروط به دریافت شناسه «یکتا» کرده و برای مدارس حدنصاب تعیین کرده است. با این حال، مسوولان در مناطق مختلف با بهانههای مختلف و نژادپرستانه مانع ثبتنام کودکان دارای کارت اقامت و کد یکتا میشوند. در برخی موارد آنها از دولت ایران خواستهاند مکتبهای جداگانهای برای مهاجران تأسیس کند. باید گفت که شهروندان افغانستان طی چند ماه گذشته بارها مورد خشونت قرار گرفته و چند مورد نیز به جان باختن انجامیده است. گفتنیست که ایران از سالها به اینسو میزبان میلیونها افغانستانی است. در ماههای اخیر این کشور، روند اخراج اجباری شهروندان افغانستان را آغاز کرده است. پس از حاکمیت حکومت فعلی در آگوست 2021، تعدادی از شهروندان افغانستان بهشمول زنان معترض، فعالان حقوق زن، نظامیان پیشین و خبرنگاران به کشورهای مختلف از جمله ایران مهاجرت کردند.
در ادامهی وضع محدودیت علیه زنان و دختران، اینبار کمیتهی دعوت و ارشاد امر به معروف و نهی از منکر در دانشگاه بدخشان، دستوری داده است که دانشجویان دختر در انستیتوتهای صحی پس از این بجای چادر برقع، از حجاب سیاه عربی استفاده کنند. این کمیته در بازدیدی از موسسات آموزشی صحی بر لزوم رعایت پوشش کامل، شامل حجاب سرتاپا و دستکش برای دانشجویان دختر تاکید کرده است. این کمیته روز گذشته (دوشنبه، ۷ میزان) با صدور اعلامیهای دستور داده است که تمامی دانشجویان پسر موظف به پوشیدن لباسهای سنتی و گذاشتن ریش هستند. در این اعلامیه از استادان نیز خواسته شده که با ظاهری مطابق با قوانین شرعی و اسلامی در محیط آموزشی حضور داشته باشند. همچنین در بخشی از اعلامیه تاکید شده است که در صورت پوشیدن لباسهای غیرافغانی، مانند دریشی، یا نپوشیدن کلاه، استادان موظفاند دانشجویان را به رعایت دستورالعملها، از جمله پوشیدن لباسهای سنتی و گذاشتن ریش، توصیه کنند. دانشجویان ولایت بدخشان این اقدام حکومت فعلی را در راستای تشدید محدودیتها در پوشش دانشجویان و کارمندان عنوان کردهاند. در حالی کمیتهی دعوت و ارشاد امر به معروف و نهی از منکر دستوری مبنی بر استفاده از حجاب سیاه عربی بجای چادر برقع ابلاغ میکند که حکومت سرپرست از سه سال پیش درهای مکاتب و دانشگاهها را به روی دختران بستهاند. با وجود واکنشهای گسترده و خواستها مکرر جامعه بینالمللی برای لغو این محدودیتها، حکومت سرپرست تا هنوز از خود انعطاف نشان نداده است. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
شماری از زنان معترض و اعضای جنبش مقتدر زنان افغانستان میگویند که حکومت سرپرست افغانستان تلاش دارند تا صدای زنان را خاموش و نقش اجتماعی آنها را محدود کند. اعضای این جنبش در واکنش به بازداشتهای خودسرانه و سرکوب زنان با نشر بیانیهای گفتهاند که حکومت فعلی با بازداشتهای خودسرانه و غیرقانونی، بهطور سیستماتیک حقوق اساسی زنان و دختران را نقض کرده است. آنان اقدامات حکومت فعلی علیه فعالان مدنی، رسانهای و اجتماعی را به شدت محکوم کردند. در بیانیه آمده است که آنان برای حقوق زنان در جامعهای آزاد و برابر، علیه سیاستهای زنستیزانه تا زمانیکه آنها بتوانند بدون ترس و محدودیت در عرصههای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مشارکت کنند، تلاش میکنند. همچنین زنان معترض در بخشی از بیانیه از جامعهی جهانی و سازمانهای حقوق بشری میخواهند که فشارهای لازم را برای توقف فوری این بازداشتها اعمال کنند و با احترام به حقوق زنان و دختران، تمامی افرادی که بهطور غیرقانونی بازداشت شدهاند را آزاد کنند. جنبش مقتدر زنان افغانستان در پایان بیانیه، از نهادهای حقوق بشری و سازمانهای بینالمللی خواسته است تا برای دستیابی به عدالت و آزادی زنان افغانستان با این جنبش همبستگی و همکاری کنند و نشان دهند که صدای زنان نباید خاموش شود. در ادامه آمده است که همبستگی با زنان افغانستان برای تحقق آزادی و عدالت، ضرورتی است که نباید از آن غافل شد. قابل ذکر است که حکومت سرپرست اخیراً با تصویب قانون امر به معروف و نهی از منکر، موج جدیدی از وضع محدودیتها را بر حقوق زنان و دختران شروع کرده است. در این قانون صدای زنان «عورت» توصیف شده و حکومت فعلی گفته است که زنان و دختران باید در اماکن عمومی صورت خود را کاملا بپوشانند. همچنین سه روز پیش هم محمدخالد حنفی، وزیر امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست نیز در یک پیام صوتی گفته بود که زنان حتا اجازه ندارند هنگام نماز با یکدیگر ذکرهای «الحمدالله و سبحانالله» را بلند بگویند. او تاکید کرد که وزارت امر به معروف «بر سر خواهرهای ما چادر گذاشت که عزتشان محفوظ باشند اما بیگانهها خواهران ما را بیعفت و بیحرمت میکنند. به همین دلیل یک فرمان شش مادهای ویژه زنان صادر شده است.»
نصیراحمد فایق، نماینده دایم افغانستان در سازمان ملل متحد گفته است که سیاستهای حکومت سرپرست افغانستان نمایانگر ارزشهای اسلامی و فرهنگ مردم این کشور نیست. آقای فایق این اظهارات را در نشست شورای امنیت این سازمان که در مورد صلح و زنان برگزار شده بود، مطرح کرده و گفته است که حکومت فعلی تعهدات بینالمللی حقوق بشری افغانستان را نقض کرده است. او با نشر متن سخنرانیاش در حساب کاربری ایکس نوشته است که زنان و دختران افغانستان با بحران شدید انسانی ناشی از آپارتاید جنسیتی تحمیلی حکومت سرپرست روبرو هستند. نماینده دایم افغانستان در سازمان ملل با اشاره به تأمین حقوق زنان در نظام پیشین خاطرنشان کرده که حکومت سرپرست با صدور دستکم ۹۰ فرمان سرکوبگر حقوق آنان را نقض کرده است. وی تاکید کرد: «این مسایل فراتر از جنسیت است و بحرانهای ملی با تأثیرات عمیق بر آینده اقتصاد افغانستان ایجاد میکند.» همچنین در بخشی از متن این سخنرانی آمده است که جامعهی جهانی نباید در زمینه نقض حقوق زنان و دختران افغانستان از سوی حکومت فعلی بیطرف باشد. به گفتهی فایق، سازمان ملل باید آپارتاید جنسیتی حکومت فعلی را بهعنوان یک جنایت علیه بشریت بهرسمیت بشناسد. همچنان وارد کردن فشار بر حکومت فعلی، بهرسمیتشناسی آپارتاید جنسیتی، تأمین صلح فراگیر در افغانستان و تخصیص منابع مالی بهمنظور حمایت از زنان و دختران افغانستان از خواستهای مهم نماینده دایم افغانستان در سازمان ملل متحد از جامعه جهانی، بهویژه شورای امنیت سازمان ملل است. در حالی نصیراحمد فایق از وضعیت بد زنان افغانستان انتقاد میکند که حکومت سرپرست از سه سال پیش درهای مکاتب و دانشگاهها را به روی دختران بستهاند. با وجود واکنشهای گسترده و خواستها مکرر جامعه بینالمللی برای لغو این محدودیتها، حکومت سرپرست تا هنوز از خود انعطاف نشان نداده است. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
زنان معترض عضو «جنبش شنبههای ارغوانی» میگویند که زنان تحت حاکمیت حکومت سرپرست، بهطور سیستماتیک حقوق و آزادیهای خود را از دست داده و در معرض حذف قرار دارند. این جنبش با نشر اعلامیهای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که طی سه سال اخیر سیاستهای «ظالمانه» و اقدامهای «سختگیرانه» عملاً افغانستان را به زندان زنان تبدیل کرده است. آنان میگویند که محدودیتهای حکومت فعلی، آموزش دختران و زنان را هدف قرار داده است. در اعلامیه آمده است که حکومت سرپرست پس از تصرف کابل، میلیونها دختر را از فرصت یادگیری و توسعه محروم کرده که این «نقض اساسی» حقوق زنان و مانع مشارکت کاملشان از جامعه میشود. در ادامه آمده است که زنان از بسیاری از شغلها منع شده که آنان را به نقشهای خانگی واگذار کرده است. بهباور جنبش شنبههای ارغوانی، این اقدام حکومت فعلی، وابستگی اقتصادی زنان را بیشتر میکند. زنان معترض تاکید کردند: «محرومیتهای آموزشی پیامدهای عمیقی نه تنها برای تک تک زنان بلکه برای کل اقتصاد کشور دارد، زیرا زنان ماهر و آموزش دیده از مشارکت در توسعه اجتماعی محروم هستند.» آنان میگوید: «مقررات حکومت فعلی فضای ترس و انزوا را ایجاد میکند و تبعیض جنسیتی را بیشتر میکند. زنانی که جرات میکنند از قانونهای طالبان سرپیچی کنند با مجازاتهای شدیدی از جمله خشونت و زندان مواجه میشوند.» همچنین جنبش شنبههای ارغوانی در بخشی از اعلامیه میگوید که با توجه به بحران صحی در افغانستان، دسترسی به مراقبتهای بهداشتی در سه سال اخیر «بدتر» شده است. در اعلامیه بیان شده که بسیاری از کارکنان مراقبتهای بهداشتی زن اخراج شدهاند و زنان برای دریافت درمانهای پزشکی، بهویژه در زمینهی سلامت باروری، با موانعی مواجه هستند. بهباور زنان معترض: «عدم دسترسی به خدمات ضروری، وضعیت ناامن زنان افغانستان را تشدید میکند و سلامت جسمی و روانی آنان را تهدید میکند.» در اعلامیه آمده است: «جامعهی بینالمللی اقدامهای حکومت فعلی را محکوم کرده است؛ اما تلاش کرده است تا یک واکنش موثر را فرموله کند.» قابل ذکر است که حکومت سرپرست در سه سال اخیر محدودیتهای ویژهی بر حقوق زنان وضع کرده است. اقدامهای این گروه با واکنشهای تند جامعهی جهانی مواجه شده است. همچنین کارشناسان سازمان ملل متحد نیز دستورهای حکومت فعلی را مصداق عینی «آپارتاید جنسیتی» دانسته و خواستار بررسی آن در افغانستان شدهاند.
وزارت امور خارجه ایتالیا در تازهترین مورد اعلام کرده است که صبرینا اوگولینی را بهعنون سفیر این کشور برای افغانستان تعیین کرده است. این وزارت با نشر اعلامیهای گفته است که خانم اوگولینی، امور مربوط به افغانستان را بهطور موقت از دوحه مدیریت خواهد کرد. در ادامه آمده است که پیش از این، امور مربوط به سفارت ایتالیا برای افغانستان را ناتالیا کوینتاویل، کاردار ایتالیا در دوحه به عهده داشت. وزارت امور خارجه ایتالیا تاکید کرده است که صبرینا گولینی در سال ۱۹۶۸ در رم ایتالیا به دنیا آمد و از سال ۱۹۹۲ در دستگاه دیپلوماسی با تخصص بازرگانی کار کرده است. همچنین صبرنا گلولینی، سفیر جدید ایتالیا در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که با به عهده گرفتن این مسوولیت به مسایل حقوق بشر، وضعیت زنان و دختران در افغانستان تمرکز خواهد کرد. این در حالی است که ایتالیا و هیچ کشوری دیگر تا اکنون حکومت سرپرست را به رسمیت نشناخته و بسیاری از کشورهای غربی امور مربوط به سفارت خود برای افغانستان را از دوحه، پایتخت قطر مدیریت میکنند. ایتالیا در حالی یک سفیر زن را برای افغانستان معرفی میکند که حکومت سرپرست از سه سال پیش درهای مکاتب و دانشگاهها را به روی دختران بستهاند. با وجود واکنشهای گسترده و خواستها مکرر جامعه بینالمللی برای لغو این محدودیتها، حکومت سرپرست تا هنوز از خود انعطاف نشان نداده است. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
امینه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در تازهترین مورد گفته است که عقبگرد شدید حقوق زنان و حذف آنان از عرصههای حکومت و جامعه در افغانستان «بهوضوح» قابل دید است. خانم محمد این اظهارات را در نشست ملل متحد در مورد وضعیت زنان در جهان مطرح کرده و گفته است که حمایت از زنان افغانستان باید تقویت شود و در هر فرصت از حقوق، اختیار و مشارکت آنان دفاع شود. وی تاکید کرد که جامعه بینالمللی و سازمانهای حقوق بشری بر حمایت از حقوق زنان و دختران تاکید دارند، اما هنوز هم نیاز به همبستگی و اقدامات جمعی بیشتر در این زمینه احساس میشود. در این نشست معاون دبیرکل ملل متحد همچنان یادآور شد که سازمان ملل متحد و نهادهای همکار آن در سراسر جهان به حمایت از زنان و دخترانی که از خشونت و بحرانها رنج میبرند ادامه میدهند. به گفتهی او، این حمایت شامل ارائه غذا، پناهگاه، دسترسی به خدمات بهداشتی، حمایتهای روانی و اجتماعی، و ایجاد فرصتهای شغلی برای زنان آسیبدیده است. امینه محمد افزود که صندوق زنان، صلح و بشردوستی از سال ۲۰۱۶ تا اکنون بیش از ۱۳۰۰ سازمان محلی زنان را در کشورهای بحرانی پشتیبانی کرده و به دستاوردهای قابل توجهی در حمایت از حقوق زنان و مشارکت آنها دست یافته است. خانم محمد اما تاکید کرد که جامعهی جهانی هنوز نیاز به تلاشهای بیشتری برای جمعآوری منابع مالی و حمایت از سازمانهای محلی زنان دارد تا به اهداف تعیین شده دست یابند و زنان بتوانند به حقوق خود دسترسی داشته باشند. در حالی خانم محمد بر رعایت حقوق زنان و دختران تاکید دارد که حکومت سرپرست از سه سال پیش درهای مکاتب و دانشگاهها را به روی دختران بستهاند. با وجود واکنشهای گسترده و خواستها مکرر جامعه بینالمللی برای لغو این محدودیتها، حکومت سرپرست تا هنوز از خود انعطاف نشان نداده است. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
زلمی خلیلزاد، نمایندهی پیشین ایالات متحده آمریکا در امور صلح افغانستان میگوید که محدودیتهای آموزشی حکومت سرپرست علیه زنان و دختران مورد تایید هیچ کشور اسلامی نیست. آقای خلیلزاد در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم در افغانستان از سوی حکومت فعلی «مایه شرمساری» است. وی تاکید کرد که گروه بریکس نیز مخالفت خود را با این سیاستهای حکومت سرپرست اعلام کرده است. او افزود: «سران بریکس در بیانیهای به مخالفت جهانی علیه سیاست وحشتناک حکومت فعلی در قبال دختران پرداختهاند.» نمایندهی پیشین ایالات متحده امریکا در امور صلح افغانستان گفت که رهبری حکومت فعلی، افغانستان را نه تنها به کشوری در جهان تبدیل کرده که آموزش دختران بالاتر از مقطع ابتدایی ممنوع کرده است، بلکه اقدامهای این گروه علیه زنان نمیتواند اسلامی باشد و این سیاستها «مایه شرمساری» است. او با توجه به آموزش دختران افغانستانی میگوید: «این موضوع حتا توسط یک کشور اسلامی دیگر به اشتراک گذاشته نشده است.» باید گفت که شانزدهمین اجلاس سران بریکس با حضور ۳۶ کشور و شش سازمان بینالمللی از روز سهشنبه، اول عقرب، در شهر «کازان» جمهوری تاتارستان آغاز به کار کرده و تا پنجشنبه، سوم عقرب، ادامه داشت. کشورهای عضو بریکس، بر رعایت حقوق اساسی همهی شهروندان افغانستان بهویژه زنان و دختران تاکید کردند. آنان همچنان از حکومت فعلی خواستند که ممنوعیت آموزش دختران و زنان را لغو کنند. رهبران روسیه، چین، هند و دیگر کشورهای عضو بریکس بر حلوفصل مسالمتآمیز و فوری مسائل در مورد افغانستان تاکید کردند. این در حالی است که حکومت فعلی بیشتر از سه سال میشود که مکتبهای دخترانهی بالاتر از صنف ششم را بسته و زنان را از رفتن به دانشگاهها منع کرده است. مخالفان حکومت فعلی، اقدامهای این گروه را «زن ستیزانه» خوانده و آن را مصداق از «آپارتاید جنسیتی» میدانند.