«نهاد افغانستان عاری از پولیو» درتازه‌ترین مورد از برگزاری کارزار تطبیق واکسن پولیو یا فلج اطفال در سراسر کشور خبر داده است. این نهاد امروز (چهارشنبه، ۳۱ ثور) در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که کارزار تطبیق واکسن، دوشنبه هفته آینده در سراسر کشور برگزار خواهد شد. این نهاد درباره شمار کودکانی که قرار است واکسن شوند، جزییاتی ارائه نکرده است. قابل ذکر است که کارزار قبلی واکسن پولیو، ماه گذشته در سراسر کشور برگزار شده بود که در آن، ۱۱.۶ میلیون کودک زیر پنج سال واکسن دریافت کردند. قابل ذکر است که نخستین واقعه مثبت پولیو در سال ۲۰۲۵ میلادی، در ولایت بادغیس ثبت شده بود. باید گفت که افغانستان و پاکستان کشورهایی هستند که بیماری فلج کودکان هنوز در آن‌ها ریشه‌کن نشده است. این در حالی است که در سال گذشته میلادی، ۲۵ مورد انسانی پولیو و ۱۱۳ مورد محیطی آن در افغانستان ثبت شده بود. از جمله موارد انسانی، ۱۴ مورد در قندهار، هفت مورد در هلمند، دو مورد در ارزگان، یک مورد در کنر و یک مورد در نورستان ثبت شده بود. چند وقت پیش سازمان جهانی صحت اعلام کرده بود که عربستان سعودی متعهد به کمک ۵۰۰ میلیون دالر برای محو فلج اطفال در افغانستان و پاکستان شده است.

یونیسف یا صندوق‌ حمایت از کودکان سازمان ملل متحد برای افغانستان می‌گوید که در سال ۲۰۲۴ میلادی، حدود ۶۰ هزار کودک مبتلا به بیماری سوءتغذیه شدید را در کابل درمان کرده است. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که در سال ۲۰۲۴ میلادی از طریق ۵۰ مرکز، بیش از ۶۰۰ و ۶۴ هزار کودک زیر پنج سال را در کابل از نظر سوءتغذیه‌ حاد شناسایی کرده است. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل تاکید کرده است که از طریق این مراکز به مادران و کودکان در شهر کابل خدمات تغذیه‌ای و درمانی ارائه داده است. در اعلامیه آمده است که از طریق ۵۰ مرکز، کودکان زیر پنج سال مبتلا به بیماری سوءتغذیه را درمان کرده و خدمات مشاوره و آموزش تغذیه، آموزش‌های آماده‌سازی غذا، مکمل‌های مغذی برای زنان باردار ارایه داده است. یونیسف افزوده است که در بخش پیشگیری، بیش از ۸۶ هزار زن در صنف‌های آشپزی شرکت کرده و ۳۰ هزار مادر باردار مکمل‌های مغذی دریافت کردند. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد می‌گوید که در سال ۲۰۲۵ میلادی پیش‌بینی می‌شود، ۷.۸ میلیون تن در افغانستان به کمک‌های تغذیه‌ای نیاز داشته باشند. در اعلامیه آمده است که به تعداد افراد نیازمند به کمک‌های تغذیه‌ای در افغانستان نسبت به سال گذشته‌ی میلادی حدود ۴۰۰ هزار تن اضافه شده است. در ادامه آمده است: «یونیسف و شرکای آن قصد دارند سیستم‌های هشدار اولیه را برای تشخیص به موقع موارد شدید تقویت کنند و بر یک رویکرد جامع تمرکز کنند و در عین حال با مبارزه با سوءتغذیه، تاب‌آوری را افزایش دهند. حمایت پایدار جامعه بین‌المللی همچنان حیاتی خواهد بود.» قابل ذکر است که بیماری سوءتغذیه در افغانستان به‌ویژه در میان کودکان یک بحران جدی است و مشکلاتی چون فقر، عدم دسترسی به خدمات بهداشتی و تغذیه‌ای مناسب مانع ارائه درمان‌های ضروری و پیشگیری از این بیماری می‌شود. اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشری سازمان ملل متحد پیش‌بینی کرده است که آمار کودکان مبتلا به سوءتغذیه در افغانستان در سال ۲۰۲۵ به ۳.۵ میلیون نفر برسد. طبق گزارش‌های ملل متحد این رقم در پنج سال گذشته حدود ۳ میلیون کودک زیر پنج سال بوده است.

سازمان جهانی صحت از افزایش چشم‌گیر بیماری‌های ساری در کشور در ماه اپریل سال روان میلادی هشدار داده و می‌گوید که موارد ابتلا به اسهالات حاد ۸۴.۶ درصد و سرخکان ۴۳.۴ درصد نسبت به ماه مارچ افزایش یافته است. این سازمان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که بیش از ۱۲۸ هزار مورد سینه‌بغل و ۲۶۰ مورد مرگ ناشی از آن در سراسر افغانستان ثبت شده است. در ادامه آمده است: «بیماری سرخکان در کشور در حال افزایش است و با حداقل دو دوز واکسن سرخکان [اطفال خود را] از شر این بیماری مصوون نگه دارید.» سازمان جهانی صحت در ادامه افزوده است که واکسن زودهنگام از شیوع این بیماری جلوگیری می‌کند. در پیام آمده است که آمار بیماری‌های ساری در ماه اپریل قرار ذیل است: سرخکان: ۱۸۷۰۳ مبتلا | ۱۱۱ جان‌باخته | ۴۳.۴٪ افزایش اسهالات حاد: ۱۳۳۴۲ مبتلا | ۳ جان‌باخته | ۸۴.۶٪ افزایش تب کانگو: ۱۰۹ مبتلا | ۵ جان‌باخته | ۲۶۳.۳٪ افزایش تب دنگی: ۱۳۱ مبتلا | بدون تلفات | ۶۲۷.۸٪ افزایش ملاریا: ۲۹۸۲ مبتلا | بدون تلفات | ۲۷۵.۶٪ افزایش سینه‌بغل: ۱۲۸۰۵۵ مبتلا | ۲۶۰ جان‌باخته | ۹٪ افزایش کووید-۱۹: ۱۵۰ مبتلا | بدون تلفات | بدون تغییر نسبت به ماه گذشته همچنین چندی پیش سازمان داکتران بدون مرز، در گزارشی نوشت که موارد ابتلا به بیماری سرخکان در میان کودکان در هرات، بلخ و هلمند، سه برابر افزایش یافته است. این نهاد افزایش موارد ابتلا به سرخکان را نگرا‌ن‌کننده خوانده و گفته بود که در هشت هفته‌ی اول سال جاری میلادی، در این سه ولایت، چهار هزار و ۷۹۹ کودک با علایم مشکوک به سرخکان شناسایی شده‌ که ۲۵ درصد آنان نیاز به بستری‌ و ۷۵ درصد دیگر نیاز به درمان سرپایی داشتند. در گزارش سازمان داکتران بدون مرز آمده بود که روزانه یک کودک در هر یک از این سه ولایت به دلیل ابتلا به بیماری سرخکان جان می‌دهد. وزارت صحت عامه‌ گزارش سازمان داکتران بدون مرز را رد کرده و نوشت که حدود ۱۶ میلیون کودک در سراسر کشور واکسن سرخکان دریافت خواهند کرد. باید گفت که واکسن نشدن اطفال، نگهداری نشدن واکسن به‌صورت درست و «باورهای غلط رایج بین مردم نسبت به واکسن» از دلایل افزایش بیماری سرخکان در کشور دانسته می‌شود.

منابع محلی از ولایت کاپیسا می‌گویند که یک کودک ۱۲ ساله با شلیک گلوله اشتباهی تفنگ شکاری از سوی برادرش در این ولایت کشته شده است. دست‌کم دو منبع گفته‌اند که این رویداد در روستای غفارخیل از مربوطات ولسوالی حصه اول کوهستان رخ داده است. منبع تاکید کرده است که این رویداد روز (شنبه، ۲۷ ثور) اتفاق افتاده و نام فرد کشته‌شده اسامه بود و ۱۲ سال سن داشته است. منبع افزوده است که برادر اسامه شش سال سن دارد و هنگامی‌که با تفنگ شکاری مصروف بازی بوده، به‌طور اشتباهی گلوله شلیک کرده و باعث جان باختن برادر ۱۲ ساله‌اش شده است. قابل ذکر اس که رویدادهای این چنینی در مناطق روستایی کشور مورد تازه‌ای نیست. این اولین بار نیست که زنان و کودکان به صورت اشتباهی با شلیک گلوله به قتل می‌رسند. پیش از این نیز بارها مانند این رویداد در ولایات مختلف افغانستان اتفاق افتاده است. در آخرین مورد، چند ماه پیش یک پسر در ولسوالی قادس ولایت بادغیس با شلیک اشتباهی گلوله مادرش را کشت.

منابع محلی از ولایت کابل می‌گویند که چهار عضو یک خانواده در منطقه‌ی «ارزان‌قیمت» از مربوطات شهر کابل در پی سقوط در یک چاه فاضلاب یا سپتیک جان خود را از دست دادند. دست‌کم دو منبع با تایید این رویداد گفته‌اند که این اتفاق روز گذشته (شنبه، ۲۷ ثور) زمانی رخ داد که ابتدا یک کودک در چاه فاضلاب سقوط کرده بود و سپس سه نفر دیگر یکی پس از دیگری برای نجات او به چاه پایین شدند و در نهایت هر چهار نفر براثر گازگرفتگی یا استنشاق گاز چاه فاضلاب جان خود را از دست دادند. منبع تاکید کرده است که جان‌باختگان شامل دو برادر، پسر کاکا و پسر مامای‌شان می‌شوند. همچنین رسانه‌ها گزارش داده‌اند که این افراد باشندگان منطقه‌ی «ملکانی» از مربوطات ولسوالی کامی ولایت ننگرهار هستند که اخیرا به کابل کوچ کرده بودند. سقوط به چاه‌ها هرازگاهی از ولایت‌ها گزارش می‌شود که باعث جان باخته مردها و کودکان می‌شود. باید گفت که موارد مشابه در گذشته نیز مرگ‌آفرین بوده است. چند ماه قبل، تلاش‌ها برای نجات یک کودک از چاه در ولسوالی «ده‌یک» ولایت غزنی به ناکامی انجامید و چهار امدادگر نیز به‌دلیل شارتی برق وسایل شان جان باختند. این در حالی است که سه گذشته وزارت امور داخله‌ی حکومت سرپرست به مردم دستور داده بود که برای جلوگیری از حوادث چاه‌ها را سرپوش بگذارد.

نمایندگی اتحادیه‌ی اروپا برای افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که ۵۵ درصد بیماران مرکز توان‌بخشی جسمی شهر مزارشریف کودکان هستند. این اتحادیه امروز (شنبه، ۲۷ ثور) با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این مرکز توانبخشی جسمی به بیش از ۳۰ هزار بیمار دارای معلولیت خدمات ارائه می‌کند. در اعلامیه آمده است که نمایندگی اتحادیه‌ی اروپا برای افغانستان مرکز ترک اعتیاد ۲۰ بستر ویژه‌ی زنان و دختران در جوزجان را نیز تامین مالی می‌کند. این اتحادیه، اعتیاد به مواد مخدر را مانع توسعه ‎افغانستان دانسته و گفته که در کنار مردم می‌ایستد. نمایندگی اتحادیه‌ی اروپا تاکید کرده است: «این مرکز کرامت ‎زنان و زندگی شایسته را احیا می‌کند.» همچنین ورونیکا بوشکوویچ پوهار، کاردار نمایندگی اتحادیه اروپا برای افغانستان نیز در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که به شمال کشور سفر کرده است. او نوشته است که در ولایت‌های بلخ و جوزجان از پروژه‌های اتحادیه‌ی اروپا برای افغانستان نظارت کرده است. کاردار نمایندگی اتحادیه اروپا برای افغانستان نوشته است که از نسل‌های آینده حمایت می‌کند تا آن‌ها بتوانند کشورشان را بسازند. در حالی اتحادیه اروپا از حمایت و ارائه خدمات به مرکز توان‌بخشی جسمی خبر می‌دهد که کاهش کمک‌های بشردوستانه باعث شده است که دسترسی مردم افغانستان به ویژه زنان و کودکان به مراکز خدماتی و مراکز صحی صحی کاهش چشم‌گیری پیدا کند.

سازمان جهانی بهداشت برای افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که سال‌ها جنگ و مشکلات اقتصادی در افغانستان، آسیب‌های سنگینی به سلامت روان زنان و کودکان وارد کرده است. این سازمان امروز (چهارشنبه، ۲۴ ثور) با نشر اعلامیه‌ای گفته است که چندین دهه جنگ در افغانستان افراد بسیاری به‌ویژه زنان و کودکان را با استرس، افسردگی، اضطراب پس از سانحه و سایر شرایط مواجه‌ کرده است. در اعلامیه آمده است که این سازمان برای درک این موضوع با حمایت اتحادیه‌ی اروپا، برنامه‌های سلامت روان و حمایت‌های روانی-اجتماعی متحول‌کننده‌ای را برای نیازمندترین افراد ارائه می‌دهد. سازمان جهانی صحت در ادامه تاکید کرده است که از طریق شفاخانه‌ها و مراکز اجتماعی، جلسات مشاوره، گروه‌درمانی و مدیریت استرس را برای هزاران نفر از جمله زنان، کودکان، سالمندان و افراد دارای معلولیت در سراسر کشور ارائه می‌دهد. در اعلامیه آمده است: «با وجود این تلاش‌ها، اکثر ۳۴ شفاخانه‌ دولتی در افغانستان هنوز فاقد خدمات تخصصی سلامت روان هستند.» همچنین دکتر ادوین سنیزا سالوادور، نماینده سازمان جهانی صحت در افغانستان تاکید کرده است که این سازمان موفق شده است تا پایان نوامبر ۲۰۲۵ میلادی، پنج سرویس یکپارچه MHPSS، بستری و سرپایی را حفظ کند و آینده این خدمات نجات‌بخش همچنان نامشخص است.» سازمان جهانی صحت در این اعلامیه به نقل از زنانی نوشته که در مراکز اجتماعی این نهاد خدمات و مشوره سلامت روان دریافت کرده، صحت‌یاب شده و به «زندگی عادی خود» بازگشته‌اند.

مسوولان فرماندهی پولیس ولایت بادغیس می‌گویند که دو کودک در نتیجه‌ی انفجار ماین در ولسوالی قادس این ولایت جان باخته‌اند. صدیق‌الله صدیقی، سخنگوی فرماندهی پولیس بادغیس به رسانه گوهرشاد گفته است که این رویداد روز گذشته (دوشنبه، ۲۲ ثور) در منطقه‌ی قرچغی از مربوطات ولسوالی قادس رخ داده است. وی تاکید کرد که این انفجار زمانی رخ داده است که‌ این دو کودک خُردسال با مواد منفجره مصروف بازی بودند. در ادامه آمده است که قربانیان این رویداد دو برادر بین ۱۰ تا ۱۲ سال بوده‌اند. او افزوده است که تا اکنون نوعیت مواد منفجره معلوم نیست. این در حالی است که اداره‌ی ملی مبارزه با حوادث حکومت سرپرست، اواخر ماه حمل سال جاری اعلام کرد که در هر ماه ۵۰ تن به‌ویژه کودکان در سراسر کشور بر اثر انفجار ماین‌ها کشته و زخمی می‌شوند. همچنین براساس آمار کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، در سال ۲۰۲۴ میلادی، دست‌کم ۵۶۴ نفر به‌شمول ۴۳۴ کودک در کشور بر اثر انفجار ماین جان باختند. بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، حدود ۳.۳ میلیون نفر در افغانستان در شعاع یک کیلومتری از مناطق آلوده به ماین و مواد منفجره زندگی می‌کنند. انفجار ماین‌‌ها و مهمات منفجرنشده‌ی باقی مانده از دوران جنگ‌های گذشته، سالانه جان ده‌ها تن به‌ویژه زنان و کودکان را می‌گیرد.

سازمان جهانی بهداشت هشدار داده است که در این فصل، احتمال شیوع بیماری سرخکان افزایش یافته و از خانواده‌ها خواسته شده است تا برای جلوگیری از شیوع این بیماری، هرچه زودتر کودکان خود را واکسن کنند. این نهاد امروز (یک‌شنبه، ۲۱ ثور) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: «در این فصل خطر بیماری سرخکان زیاد است. منتظر شیوع بیماری در خانواده نباشید. همین حالا در محل خود به مرکز صحی مراجعه و کودکان خود را واکسن کنید.» سازمان بهداشت جهانی تاکید کرده است که این واکسن برای همه کودکان زیر پنج سال به‌گونه رایگان، تطبیق می‌شود. براساس آمار سازمان ملل، در دو ماه اول سال جاری میلادی بیش از ۱۰۰ نفر براثر بیماری سرخکان در افغانستان جان باخته‌اند. همچنین پزشکان بدون مرز نیز هشدار داده است که روزانه یک کودکان در افغانستان براثر این بیماری جان می‌دهد. طبق گزارش اخیر سازمان بهداشت جهانی در ماه فبروری امسال، هشت هزار و ۷۷۶ مورد مشکوک بیماری سرخکان در این کشور ثبت شده است. در ماه فبروری ۶۹ نفر بر اثر این بیماری جان باخته‌اند. این سازمان در گزارشی اعلام کرده بود که بیش از چهار هزار مورد مشکوک به سرخکان در ولایت‌های هرات، بلخ و هلمند، ثبت شده است. مسوولان حکومت سرپرست با رد این گزارش اعلام کرد که کارزار سراسری واکسیناسیون سرخکان را راه‌اندازی می‌کند.

عبدالولی حقانی، معین وزارت صحت عامه حکومت سرپرست می‌گوید که بیش از پنج هزار و ۳۰۰ کودک در کشور به بیماری تالاسمیا مبتلا هستند. آقای حقانی این اظهارات را در نشستی به مناسبت روز جهانی تالاسمیا در کابل مطرح کرده و گفته است که برای حمایت از بیماران مبتلا به این بیماری اقداماتی انجام شده است، از جمله ایجاد مراکز تشخیص در چندین ولایت کشور. تالاسمیا یک بیماری‌ ارثی است که توانایی بدن در تولید هموگلوبین را مختل می‌کند. وی در ادامه تاکید کرد که بیماران تالاسمیا از اولویت‌های وزارت صحت عامه است و این وزارت خدمات تشخیص، درمان، دوا و خون‌رسانی را به‌گونه رایگان به کودکان مبتلا ارائه می‌کند. او در بخشی از صحبت‌هایش از مردم خواست تا با شرکت در کارزارهای اهدای خون، از بیماران تالاسمیا که نیاز مداوم به تزریق خون دارند، حمایت کنند. همچنین عبدالولی حقانی از نهادهای امدادرسان، از جمله کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، نیز خواست تا از تلاش‌ها برای کمک به بیماران تالاسمیا پشتیبانی کنند. با آنکه آمار دقیق از شیوع تالاسمیا در افغانستان در دست نیست، اما یافته‌های برخی مطالعات، تصویری کلی از گستردگی این بیماری ارائه می‌دهد. بر اساس داده‌هایی که در وب‌سایت «ریسرچ گیت» منتشر شده، حدود یک تا یک‌ونیم میلیون تن در افغانستان حامل ژن بتا-تالاسمیا هستند؛ آماری که از نرخ شیوع ۳.۸ درصدی در میان ۳۶۹ بیمار سرپایی به دست آمده است. همچنین طبق همین داده‌ها، نرخ حاملگی آلفا-تالاسمیا در میان زنان باردار حدود ۱۴.۴ درصد و بتا-تالاسمیا نزدیک به ۳ درصد برآورد شده است. یک گزارش در ماه فبروری ۲۰۲۵ که در مجله هماتولوژی و علوم وابسته منتشر شد، نشان می‌دهد که تنها در ولایت ننگرهار، بیش از ۱۵۰۰ کودک مبتلا به تالاسمیا زندگی می‌کنند. همچنین، پژوهشی در جنوری ۲۰۲۴ میلادی که در مجله علوم طبی پایه افغانستان چاپ شده، نشان می‌دهد که ۱۷.۶ درصد کودکان مبتلا به کم‌خونی که در یک شفاخانه کابل مورد بررسی قرار گرفتند، به بتا-تالاسمیا مبتلا بودند. تالاسمیا یک بیماری جنتیکی است که توانایی بدن برای تولید هموگلوبین پروتئینی در گلبول‌های قرمز که وظیفه انتقال اکسیجن را دارد، مختل می‌سازد. کودکانی که به نوع شدید این بیماری مبتلا هستند، معمولاً به تزریق خون مادام‌العمر و مراقبت‌های ویژه نیاز دارند. در صورت عدم درمان مناسب، تالاسمیا می‌تواند منجر به عوارض جدی از جمله آسیب اندام‌ها و مرگ زودرس شود. این بیماری در مناطقی چون آسیای جنوبی، خاورمیانه و حوزه مدیترانه شیوع بیشتری دارد.