ممنوعیت کار زنان افغانستان در نهادهای غیردولتی داخلی و بین‌المللی توسط حکومت سرپرست دو ساله شد. دو سال پیش از امروز، وزارت اقتصاد با پخش نامه‌ای، زنان و دختران را از کار در نهادها و سازمان‌های غیردولتی محروم کرد. وزارت اقتصاد حکومت سرپرست، در ۲۴ دسامبر سال ۲۰۲۲ میلادی با صدور مکتوبی کار زنان و دختران را در همه ادارات غیردولتی به‌شمول دفاتر ملل متحد ممنوع اعلام کرد. در این مکتوب آمده بود که در صورتی که مؤسسات از این حکم سرپیچی کنند، جواز فعالیت‌شان لغو خواهد شد. پس از این تصمیم حکومت، شماری از موسسات امدادرسان فعالیت‌های خود در افغانستان را به حالت تعلیق درآوردند و شماری هم فعالیت خود را کاهش دادند. این ممنوعیت حکومت فعلی در کنار بیکاری زنان، باعث افزایش خشونت‌های خانوادگی، مشکلات روحی و روانی، افزایش فقر و همچنان باعث مختل شدن کمک‌رسانی در دو سال گذشته به نیازمندان شده است. این اقدام حکومت فعلی واکنش‌های شدیدی را از سوی موسسات کمک‌رسان و نهادهای حقوق بشری در دو سال گذشته نیز در پی داشت. همچنین برخی از زنان که کار خود را به دنبال ممنوعیت حکومت فعلی از دست داده‌اند می‌گویند که در دو سال پسین، با چالش‌های زیاد اقتصادی روبرو شده‌اند و هیچ راهی برای تامین مصارف خانواده‌های شان ندارند. حلیمه که یکی از این زنان است، می‌گوید که فقر و اندوه بیماری پدر و مادر، شیرین‌ترین سال‌های جوانی‌اش را تلخ کرده است. او و خواهرش تنها نان‌آوران خانواده‌ هفت نفره‌شان‌ بودند. حلیمه که باشنده ولایت هرات است، می‌گوید: «من و خواهرم تنها کسانی بودیم که مصارف پنج خواهر، پدر و مادر خود را می‌پرداختیم؛ اما دو سال می‌شود هردو بی‌کار شده‌ایم. پدرم نیز مریض است. وضعیت زندگی ما دو سال می‌شد که خوب شده بود، به خاطری که سال‌ها درس خواندیم تلاش کردیم تا از فقر و بدبختی نجات پیدا کنیم؛ اما وقتی ما را از کار جواب کردند؛ فعلا از مشکلات اقتصادی رنج می‌بریم و به عنوان زنان با عزت نمی‌فهمیم نفقه خود را از کجا و چه طور تامین کنیم.» همچنین حکومت فعلی در بیشتر از سه سال حاکمیت شان دختران بالاتر از صنف ششم را از آموزش منع کرده‌اند، دروازه‌های دانشگاه‌ها را به روی زنان و دختران بسته است، زنان را از کار در بیشتر اداره‌های دولتی و تمامی موسسات خارجی و رفتن به پارک‌های تفریحی منع کرده است، زنان اجازه سفر بدون محرم را ندارند و در آخرین مورد زنان و دختران را از آموزش در انستیتوت‌های طبی نیز محروم ساخته است.

سازمان عفو بین‌الملل درتازه‌ترین مورد، بار دیگر از جامعه‌ی جهانی و سازمان‌های بین‌المللی، خواستار پاسخگو کردن حکومت سرپرست افغانستان در برابر نقض حقوق بشر به‌ویژه حقوق زنان و دختران شده است. این سازمان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود تاکید کرده است که جامعه‌ی بین‌المللی هرچه زودتر باید به‌خاطر لغو «آزارواذيت سیستماتیک» زنان و دختران افغانستان، اقدام‌های «جدی و فوری» را روی دست گیرد. در ادامه آمده است: «جامعه‌ی بین‌المللی باید به طور فعال عدالت را از طریق پاسخگو کردن اعضای حکومت فعلی، ترویج کند.» سازمان عفو‌ بین‌الملل از عمل‌کرد‌های روزافزون حکومت فعلی در برابر زنان انتقاد کرده و می‌گوید که هدف حکومت فعلی از روی دست گرفتن چنین سیاست‌هایی، به‌ «حاشیه کشاندن» زنان و دختران است. سازمان عفو بین‌الملل تاکید کرد: «آزار و اذیت جنسی از سوی حکومت فعلی به‌قدری گسترده و سیستماتیک است که به طور کلی به عنوان یک سیاست سرکوب‌گرایانه شکل گرفته که هدف آن تحت تسلط درآوردن و به حاشیه راندن زنان و دختران در سراسر کشور است.» این در حالی است که حکومت فعلی پس از تسلط بر افغانستان، حدود ۸۰ فرمان محدود‌کننده بالای زنان و دختران وضع کرده است. در حال حاضر زنان و دختران از تمام حقوق ابتدایی‌شان از جمله حق آموزش، کار، سفر و تفریح محروم هستند. اعضای حکومت فعلی بیش‌از سه سال است که از سوی کشورهای جهان به‌دلیل عمل‌کردهای شان در برابر زنان و دختران، به نقض‌کنندگان حقوق بشر متهم هستند.

ضیاالحق امرخیل، والی پیشین ننگرهار نگرانی خود را نسبت به محدودیت آموزش زنان و دختران در افغانستان ابراز کرد و می‌گوید که ادامه این وضعیت پیامدهای منفی برای آینده کشور خواهد داشت. آقای امرخیل با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که توجه به آموزش زنان و دختران، برای پیشرفت افغانستان ضروری است. او تاکید کرد: «من یک هفته در یک کشور اسلامی بودم. دیدن اینکه دختران با آرامش، رفاه و خوشحالی به مراکز آموزشی می‌روند، برایم بسیار دردناک بود، به‌ویژه وقتی آن را با خواهران و دختران محروم کشور خود مقایسه می‌کردم که با وجود مشکلات فراوان، با اشتیاق برای آینده‌ای روشن درس می‌خواندند، اما از این حق محروم شده‌اند.» والی پیشین ننگرهار افزود که نزدیک به چهار سال از تسلط حکومت فعلی بر افغانستان می‌گذرد، اما هنوز به مسئله آموزش توجه کافی نشده است. او گفت که نیمی از جامعه افغانستان از تحصیل محروم هستند و کمبود استادان و کادرهای حرفه‌ای در بخش آموزش و کار مردان نیز افزایش یافته است. همچنین او در بخشی از پیامش گفته است: «اگر به آموزش توجه نکنیم، آینده پر از نیازهای بیشتری خواهد بود. فقط منابع طبیعی مانند معادن نمی‌تواند مشکل را حل کند، اگر حل شود، کشورهای آفریقایی ثروتمندترین کشورهای جهان خواهند بود. ببینید، کره جنوبی مواد معدنی ندارد، اما کادر علمی دارد. آن کشور در آموزش و پرورش سرمایه‌گذاری کرده، افراد متخصص تربیت کرده و آنها را کادر منصوب کرده و از این طریق خود را مقتدر، ثروتمند و رهایی از نیاز دیگران ساخته است.» ضیاالحق امرخیل تاکید کرد: «نیاز آفتی است که عزت نفس مردم را می‌کشد. از شر این بیماری خلاص شوید.» این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که حکومت سرپرست پس از تسلط بر افغانستان در سال ۲۰۲۱، محدودیت‌های فراوانی بر زنان و دختران وضع کرده و آنها را از حق آموزش و کار محروم کرده است. همچنین حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. حکومت فعلی در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است.

نهاد همیاری زنان افغانستان از عملکرد حکومت سرپرست افغانستان برای سرکوب رسم و رواج‌ها در کشور به شدت انتقاد کرده و می‌گوید که فرهنگ و هویت مردم این سرزمین غیرقابل نابودی است. این نهاد (یک‌شنبه‌شب، ۲ جدی) این اظهارات را در بیانیه‌ای به مناسبت شب یلدا ابراز کرده و گفته است: «شب یلدا یکی از کهن‌ترین جشن‌های این منطقه، نمادی از دوام و استقامت در برابر تاریکی است.» نهاد همیاری زنان افغانستان تاکید کرد که حکومت فعلی تلاش دارند هویت‌های فرهنگی مردم افغانستان را نابود کنند، اما ایستادگی زنان و تجلیل با شکوه از این شب تاریک و دراز نشان‌دهنده تعهد در برابر هرگونه تاریکی است. در بیانیه آمده است که با زنده نگه‌داشتن این جشن، زنان افغانستان به حکومت فعلی و دنیا نشان دادند که نمی‌توانند نور فرهنگ، امید و همبسته‌گی را خاموش کنند. در ادامه آمده است که زنان و دختران در هر نقطه از جهان که باشند هویت و فرهنگ افغانستان را می‌توانند به نسل‌های بعدی انتقال دهند. نهاد همیاری زنان افغانستان به این باور است که فرهنگ یک گنجینه زنده است و باید حفظ شود. این زنان می‌افزایند هر محدودیتی که بر آن‌ها تحمیل شود، انگیزه‌ای برای مبارزه بیش‌تر و ایستادگی در برابر ظلم خواهد بود. این جنبش در ادامه بیان داشته که در تاریخ افغانستان، زنان نقش برجسته‌ای داشته‌اند و این روند ادامه خواهد داشت.

سازمان «افغانستان عاری از پولیو» درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که دور جدید واکسیناسیون پولیو یا فلج کودکان در کشور آغاز می‌شود. این سازمان امروز (یک‌شنبه، ۲ جدی) با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این دور فردا (دوشنبه) در مناطق مختلف افغانستان آغاز می‌شود. این سازمان مشخص نکرده است که دور جدید واکسیناسیون در کدام مناطق و به مدت چند روز ادامه خواهد داشت. براساس آخرین گزارش سازمان جهانی صحت، در سال جاری میلادی ۲۳ مورد مثبت پولیو در افغانستان ثبت شده است، درحالی‌که سال گذشته شش مورد مثبت گزارش شده بود که همه در ننگرهار بود. طبق اطلاعات منابع، در سال ۲۰۲۴ تنها ۱۲ مورد مثبت بیماری پولیو در قندهار ثبت شده است. موارد مثبت پولیو در ولایت‌های ارزگان، هلمند، کنر و نورستان نیز ثبت شده است. به‌گفته‌ی سازمان جهانی صحت، تعداد موارد محیطی پولیو در سال ۲۰۲۴ در افغانستان به بیش از ۹۱ مورد رسیده است. در حال حاضر افغانستان و پاکستان تنها کشورهای جهان اند که بیماری پولیو را ریشه‌کن نتوانسته‌اند. در سال جاری درحالی‌که احتمال گسترش پولیو در افغانستان به‌دلیل افزایش برگشت‌ مهاجران از پاکستان وجود داشت، حکومت سرپرست برای مدتی کارزار تطبیق واکسن را تعلیق کردند. حکومت فعلی بر تطبیق واکسن به‌طور خانه‌به‌خانه و کار زنان واکسیناتور محدودیت وضع کرده‌ است.

دفتر توسعه سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که از بیش از ۸۰ هزار تجارت کوچک تحت رهبری زنان در افغانستان حمایت کرده است. این دفتر امروز (یک‌شنبه، ۲ جدی) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که تجارت تحت رهبری زنان برای ۹۰۰ هزار نفر شغل ایجاد کرده و بیش از ۴.۵ میلیون نفر از آن مستفید می‌شوند. درحالی دفتر توسعه سازمان ملل متحد از حمایت ۸۰ هزار تجارت کوچک تحت رهبری زنان در افغانستان خبر می‌دهد که زنان و دختران در افغانستان با محدودیت‌های شدید حکومت سرپرست مواجه‌اند و از کار در نهادهای دولتی و غیردولتی محروم هستند. همچنین حکومت فعلی برخی از کاروبار زنان، از جمله آرایشگری زنان را نیز منع کرده است. این در حالی است که زنان و کودکان بیشترین تأثیر بحران اقتصادی در کشور را بر دوش می‌کشند. همچنین حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. حکومت فعلی در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است.

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه‌ی ایالات متحده‌ی آمریکا می‌گوید که لغو فوری محدودیت‌های حکومت سرپرست علیه زنان و دختران در افغانستان، یک امر ضروری است. آقای بلینکن با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود به مناسبت دو سالگی تصمیم حکومت فعلی برای ممنوعیت تحصیل زنان و دختران افغانستان در دانشگاه‌ها و منع کار زنان در سازمان‌های غیردولتی، به این تصمیم واکنش نشان داده و از آن به شدت انتقاد کرده است. وزیر امور خارجه‌ی آمریکا تاکید کرد که زنان و دختران افغانستان، ستون اصلی برای ساختن افغانستانی باثبات‌تر، صلح‌آمیزتر و شکوفاتر هستند. او از مسوولان حکومت فعلی خواسته است تا فوراً این دستورات و محدودیت‌های ناعادلانه بر حقوق زنان و دختران را لغو کنند. آقای بلینکن نیز در پیام خود به اهمیت مشارکت زنان در توسعه‌ی افغانستان و نقش آن‌ها در ایجاد صلح و پیشرفت پایدار اشاره کرد و خواستار بازگشت حقوق زنان و دختران به جامعه‌ی افغانستان شده است. وی در حالی این اظهارات را مطرح می‌کند که فشارهای بین‌المللی بر حکومت فعلی برای لغو این محدودیت‌ها همچنان ادامه دارد. قابل ذکر است که حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. حکومت فعلی در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است.

حامد کرزی، رییس‌جمهور پیشین کشور درتازه‌ترین مورد گفته است که از درخواست دختران برای بازگشایی مکاتب و دانشگاه‌ها حمایت می‌کند. آقای کرزی امروز (شنبه، ۱ جدی) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این درخواست را یک حق اولیه می‌داند و تاکید می‌کند که افغانستان بدون تحصیل دختران، هرگز نمی‌تواند آینده‌ی روشنی داشته باشد. رییس‌جمهور پیشین کشور تاکید کرده است که خواست و صدای دختران کشور برای علم و دانش، صدای واقعی و صدای یک افغا‌نستان آباد است و برای توانمندسازی نسل جوان، خودکفایی جامعه، رهایی از نیازمندی و پیشرفت و آبادی، تنها راه است. حامد کرزی افزود که تعلیم برای شکوفایی و توسعه افغانستان حیاتی است. وی ابراز امیدواری کرده است که هرچه زودتر درهای مکاتب و دانشگاه‌ها‌ی کشور به‌روی دختران باز شود. قابل ذکر است که حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. حکومت فعلی در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است.

کشورهای عضو جی هفت (G+7) تصمیم حکومت سرپرست برای ممنوعیت آموزش زنان و دختران در انستیتوت‌های طبی را به شدت محکوم کرده و می‌گویند که این ممنوعیت پیامدهای ویرانگری برای سیستم بهداشت افغانستان و سلامت عمومی جامعه، به‌ویژه برای مادران و کودکان، خواهد داشت. کشورهای عضو جی هفت با نشر اعلامیه‌ای مشترک، حکومت سرپرست افغانستان را به دلیل صدور بیش از ۸۰ فرمان سرکوبگر علیه زنان، از جمله حذف آن‌ها از آموزش و فعالیت‌های اقتصادی، به شدت مورد انتقاد قرار داده و خواستار لغو فوری این تصمیمات شدند. فرستادگان و نمایندگان ویژه کانادا، اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، جاپان، ناروی، جمهوری کوریای جنوبی، سوئیس، ترکیه، بریتانیا و ایالات متحده روز (جمعه، ۳۰ قوس) در یک اعلامیه‌ی مشترک، پس از نشست‌شان که چهار روز پیش در جینوا برگزار شد، این تصمیم حکومت فعلی را محکوم کردند. در اعلامیه آمده است: «این تصمیمات پیامدهای ویرانگری برای همه مردم افغانستان، به‌ویژه مادران و نوزادان – چه متولدشده و چه متولد‌نشده – خواهد داشت و سیستم صحی شکننده این کشور را بیشتر به بحران می‌کشاند. این ممنوعیت‌ها که بر اساس قانون امر به معروف و نهی از منکر در آگوست ۲۰۲۴ وضع شده‌اند، به بیش از ۸۰ فرمان سرکوبگر و تبعیض‌آمیز افزوده می‌شوند که هدفشان حذف زنان و دختران افغان از آموزش، زندگی عمومی و اقتصادی است. فرستادگان خواستار لغو فوری این سیاست‌ها و اقدامات غیرقابل‌قبول هستند.» نمایندگان کشورهای عضو جی هفت نگرانی خود را از حملات تروریستی اخیر و تهدیدات مداوم داعش خراسان (ISIS-K) در افغانستان ابراز کرده و از حکومت فعلی خواستند اقدامات جدی‌تری برای مقابله با این تهدیدات، مطابق با قطعنامه ۲۵۹۳ شورای امنیت سازمان ملل، انجام دهند. در اعلامیه تاکید شده است که ثبات بلندمدت افغانستان نیازمند گفتگوی ملی فراگیر و ایجاد یک نظام سیاسی نماینده و پاسخگو است. همچنین بر اهمیت ادامه کمک‌های بشردوستانه به مردم افغانستان، به‌ویژه گروه‌های آسیب‌پذیر از جمله زنان، کودکان و اقلیت‌های قومی و مذهبی، تاکید شده است. نمایندگان این کشورها بر ادامه تلاش‌ها برای یافتن راه‌حل‌های پایدار برای بحران افغانستان تاکید کردند. همچنین آن‌ها بر حمایت از افراد آسیب‌پذیر، به‌ویژه زنان، خانواده‌های تحت سرپرستی زنان، کودکان، و گروه‌های اقلیت قومی و مذهبی تاکید نمودند.