منابع محلی از ولایت غور میگویند که یک دختر جوان در ولسوالی تیوره این ولایت خودکشی کرده است. دستکم دو منبع گفتهاند که یک دختر جوان روز (چهارشنبه، ۳۱ اسد) در روستای «کیلگو» از مربوطات ولسوالی تیوره ولایت غور با ضرب گلوله به زندگیاش پایان داده است. منبع تاکید کرد که این دختر جوان سلیمه نام داشته و حدود ۲۰ سال سن دارد. منبع افزود که براساس معلومات ارائه شده توسط اعضای خانوادهی او، دلیل خودکشی سلیمه مشکلات خانوادگی بوده است. خبرنگار رسانه گوهرشاد با تماسهای مکرر با مسوولان محلی غور، موفق به دریافت جزییات در این مورد نشده است. باید گفت که میزان خودکشی زنان و دختران در سراسر افغانستان و به ویژه در ولایت غور و فاریاب پس از تسلط حکومت فعلی بر کشور بهطور چشمگیری افزایش یافته است. بیماریهای روانی، ازدواجهای اجباری، خشونت خانوادگی و فشارهای روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی خودکشیها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمیتوانند برای خشونتهای واردهی شان شکایت کنند و اینگونه خشونتها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا میکند.
برچسب: زنان و دختران
ریچارد بنت، گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل متحد در واکنش به منع سفرش به افغانستان، میگوید که علیرغم ممنوعیت ورودش به این کشور از سوی حکومت سرپرست، به مستندسازی نقض حقوق بشر در افغانستان ادامه خواهد داد. آقای بنت با نشر اعلامیهای گفته است که این تصمیم حکومت سرپرست «یک گام به عقب است و سیگنال نگرانکنندهای در مورد تعامل آنان با سازمان ملل و جامعهی بینالمللی در مورد حقوق بشر» میدهد. وی تاکید کرد که پیوسته بهدنبال تعامل شفاف با حکومت سرپرست افغانستان بوده است و از این حکومت خواسته است که تصمیم خود را تغییر دهد. گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان افزود که بهعنوان یک کارشناس مستقل منصوبشده از سوی ملل متحد، مسوولیت خود را بسیار جدی میگیرد و این امر مشمول این است که همیشه مستقلانه عمل کند، ارزیابیهای بیطرفانهی خود از حقایق را براساس استانداردهای شناختهشدهی بینالمللی حقوق بشر ارائه کند و از بالاترین استانداردهای کارآیی، شایستگی و صداقت حمایت کند. آقای بنت میگوید که با وجود اینکه بیش از یک سال است به افغانستان سفر نکرده و علیرغم تصمیم حکومت سرپرست، به تعامل با شهروندان افغانستان در داخل و خارج این کشور و سایر ذینفعان ادامه خواهد داد. همچنین او در بخشی از اعلامیه گفته استکه به مستندسازی سوءاستفاده و نقض حقوق بشر ادامه خواهد داد و برای بهبود وضعیت دادخواهی خواهد کرد. آقای بنت گفته است: «من به مردم افغانستان و حمایت از یک کشور باثبات، فراگیر و مرفه در صلح با خود و همسایگانش متعهد میمانم.» این در حالی است که ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت فعلی بهتازگی در گفتگو با دویچهوله گفته است که این گروه سفر ریچارد بنت به افغانستان را ممنوع کرده است. او گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل متحد را متهم به «پروپاگند» علیه حکومت سرپرست کرده است. قابل ذکر است که ریچارد بنت از زمان آغاز مأموریتاش در اپریل سال ۲۰۲۲، سه گزارش در مورد وضعیت حقوق بشر در افغانستان به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد ارائه کرده است. او در این گزارشها موارد گستردهی نقض حقوق بشر از سوی حکومت فعلی، بهویژه نقض حقوق زنان و اقلیتهای قومی و مذهبی را مستندسازی کرده است. آقای بنت در آخرین گزارش خود گفت که رفتار طالبان با زنان «جنایت علیه بشریت» است و میتواند بهعنوان «آپارتاید جنسیتی» مورد بررسی قرار گیرد.
صفیالله جلالزی، رییس نشرات زندانهای حکومت سرپرست میگویند که در حال حاضر حدود دو هزار زن در زندانهای کشور به سر میبرند. آقای جلالزی به تلویزیون آمو گفته است که زنان زندانی به اتهامهای «فرار از منزل، سرقت و پروندههای مربوط به موادمخدر» در زندانهای سراسر کشور حبس هستند. همچنین چند وقت پیش محمدیوسف مستری، مسوول عمومی زندان گفته بود که شمار زندانیان در افغانستان تحت کنترول حکومت نزدیک به ۹ هزار نفر میرسند که ۵۰۰ نفر آنان را زنان تشکیل میدهند. آقای مستری در مصاحبه با تلویزیون ملی که تحت کنترل حکومت فعلی فعالیت دارد گفته بود که بسیاری از این افراد در پیوند به «قضایای جنایی» زندانی شدند. باید گفت که ملل متحد و سازمانهای حقوقبشری بارها از بازداشتهای «خودسرانه» افراد و به ویژه زنان و دختران در افغانستان توسط نیروهای حکومت سرپرست انتقاد کردهاند. گزارشهای نهادهای مختلف به شمول سازمان ملل متحد نشان میدهند که حکومت سرپرست در سه سال پسین دهها تن از زنان فعال حقوق بشر و حقوق زنان را نیز به دلیل «بلندکردن صدای شان برای حقخواهی» بازداشت کرده است. پیش از این زرمینه پریانی فعال حقوق زن در صحبتی افشا کرد که او در زندان حکومت فعلی توسط افراد آنان برهنه شده است، موضوعی که واکنشهای گسترده داخلی و جهانی را به همراه شد. در همین حال مجلهی خبری اسپکتیتور به نقل از سازمان ملل متحد ماه پیش گزارش داده بود که قرار است تجاوز جنسی، تجاوز گروهی و بردهداری جنسی بر زنان در زندانهای حکومت فعلی از سوی سازمان ملل متحد تحقیق و بررسی شود. در خبرنامهای منتشر شده از سوی این مجله آمده است که گزاشهای منتشر شده از تجاوز و خشونت جنسی حکومت بر زنان زندانی در افغانستان نگرانیهای وزارت خارجهی آمریکا و ریچارد بنت، گزارشگر ویژهی سازمان ملل در امور حقوق بشر افغانستان را برانگیخته و سازمان ملل از تحقیق در این مورد خبر داده است.
مسوولان حکومت سرپرست افغانستان ورود ریچارد بنت، گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل متحد به افغانستان را ممنوع کرده است. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت فعلی در گفتگو با شبکه خبری دویچهوله گفته است که آمدن ریچارد بنت به افغانستان ممنوع شده است، زیرا او «بهخاطر پروپاگاند علیه افغانستان موظف شده بود و کسی نیست که ما سر صحبتهایش باور کنیم.» آقای مجاهد تاکید کرد که گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان یک موضوع کوچک را بزرگ میساخت و به سازمانهای دیگر نیز معلومات نادرست میداد. سازمان ملل و ریچارد بنت تا اکنون به این تصمیم حکومت فعلی واکنش نشان ندادهاند. قابل ذکر است که شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در اپریل ۲۰۲۲ میلادی ریچارد بنت را بهعنوان گزارشگر ویژه برای نظارت بر حقوق بشر در افغانستان منصوب کرد. این شورا هدف از تعیین آقای بنت به این مقام را نظارت و مستندسازی مسائل نقض حقوق بشری در افغانستان خواند. آقای بنت طی این دو سال چندین گزارش دربارهی وضعیت حقوق بشر نشر کرده و در اجلاس شورای حقوق بشر سخنرانی کرده است. همچنین گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل متحد در گزارش اخیر خود با اشاره به سرکوب زنان و دختران افغانستان توسط حکومت سرپرست، خواستار جرمانگاری «آپارتاید جنسیتی» در قوانین بینالمللی شده است. حکومت فعلی این گزارشها را رد کردهاند.
سازمان عفو بینالملل به وضع محدودیت علیه زنان و دختران افغانستان واکنش نشان داده و یکبار دیگر از جامعهی جهانی و سازمانهای بینالمللی، خواستار پاسخگو کردن حکومت سرپرست در برابر نقض حقوق بشر بهویژه حقوق زنان و دختران شده است. این سازمان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود گفته است که جهان هرچه زودتر باید بهخاطر تامین حقوق زنان و دختران افغانستان، اقدامهای «جدی و فوری» را روی دست گیرد. در ادامه آمده است: «استفاده از همهی شکلهای اهرمها برای تحت فشار قرار دادن حکومت فعلی بهمنظور احترام و حمایت از حقوق زنان، پایان دادن به آزارهای جنسیتی و ایجاد فضا برای مشارکت معنادار آنان، ضروری است.» سازمان عفو بینالملل همچنان در واکنش به اعمال تنبیهبدنی بالای افراد از سوی حکومت فعلی میگوید که کشورهای جهان باید بهمنظور دسترسی مردم افغانستان به عدالت، جهت ایجاد میکانیزم عدلی، رسمی، مستقل و بیطرف دستبهدست هم دهند. باید گفت که حکومت فعلی با روی کار آمدن دوبارهی شان در افغانستان، حدود ۸۰ فرمان محدودکننده بالای زنان و دختران وضع کرده است. بیش از سه سال گذشته، حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
سفارت بریتانیا برای افغانستان، بهمناسبت روز جهانی «بشردوستی» اعلام کرده است که برای بهبود وضعیت دشوار بشردوستانهی مردم افغانستان در یک سال گذشته به بیشاز ۲.۷ میلیون نفر بهشمول ۱.۳ میلیون زن کمک کرده است. این سفارت با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود، از ادامهی کمکهای خود برای مردم افغانستان، تحت حاکمیت حکومت سرپرست خبر داده است. در بخشی از این مطلب آمده است: «ما به همکاری با شرکای خود برای بهبود وضعیت دشوار بشردوستانهای که مردم افغانستان بهویژه زنان با آن روبرو هستند، ادامه میدهیم.» روز گذشته ۱۹ آگوست، روز جهانی «بشردوستی» است. سازمان ملل متحد این روز را به یاد ۲۲ کارمنداش که در سال ۲۰۰۳ بر اثر انفجاری در بغداد کشته شدند روز بشردوستی نامگذاری کرده است. این روز امسال در حالی فرا رسیده که زنان و دختران در سراسر افغانستان بهدلیل محدودیتهای حکومت سرپرست، در راه دسترسی به کمکهای بشردوستانه به چالشهای جدی مواجه هستند. براساس آمار سازمان ملل، ۲۳.۷ میلیون نفر به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند. همچنین گروه کاری زنان، صلح و امنیت پیشتر گزارش داده بود که از این میان حدود ۸۰ درصد نیازمندان کمکهای بشری زنان و دختران اند. پیش از این برنامهی جهانی غذای سازمان ملل، از آمار بلند نیازمندان در افغانستان و کمبود بودجه هشدار داده بود. این نهاد هشدار داده که به ۱۱ میلیون نفر کمکهای اضطراری ارائه نمیتواند.
شماری از زنان معترض و اعضای جنبش زنان عدالتخواه افغانستان میگویند که در برابر محدودیتهای حکومت سرپرست به مبارزات خود ادامه میدهند و هرگز زیر بار ظلم شانه خم نمیکنند. زنان معترض از ۱۵ آگوست به عنوان «روز سیاه» در تاریخ افغانستان یاد کرده و گفتهاند، روزی که تیرهبختی و ظلمت بر تمام افغانستان سایه انداخت. اعضای جنبش زنان عدالتخواه افغانستان تاکید کردند که تاریخ سیاه ۱۵ آگوست براساس یک معاملهی ننگین در دوحه اتفاق افتاده و سرنوشت مردم افغانستان به ویژه زنان را تغییر داد و «جانیان زنستیز» را بر سرنوشت مردم کشور حاکم کرد. آنان افزودهاند که هرگز این روز سیاه و محدودیتهای حکومت فعلی خاموش نمیشوند و به مقاومت خود در برابر اقدامات زنستیزانه ادامه میدهند. زنان معترض با شعار «میجنگیم، ظلمت نمیپذیریم»، به مقاومت خود در برابر حکومت سرپرست تاکید کرده و از جامعهی جهانی خواستند که از حقوق آنها دفاع و حمایت کنند. آنها در ادامه از مردم افغانستان خواستند تا در کنار زنان و دختران کشور برای بازپسگیری حقوق از دسترفتهشان بهپا خیزند. با سومین سالروز به قدرت رسیدن حکومت فعلی، اعتراضات گستردهای در کشورهای مختلف دنیا علیه حکومت فعلی و اقدامات زنستیزانهی این گروه در جریان است. این اعتراضات، به رهبری زنان و دختران افغانستان و با حمایت گستردهی جوامع بینالمللی برگزار میشود. باید گفت که برگزاری این اعتراضات، بیانگر نارضایتی عمیق مردم و به ویژه زنان و دختران از حکومت سرپرست و شرایط بحرانی حقوق بشری در افغانستان است. قابل ذکر است که اعتراضات امسال، با توجه به سرکوبهای مداوم، وضع محدودیت و نقض حقوق بشر توسط حکومت فعلی، به عنوان یک فریاد جهانی برای عدالت و حقوق برابر تلقی میشود. از آمریکا و اروپا گرفته تا آسیا و استرالیا، شهروندان افغانستان و حامیان بینالمللی آنها با برگزاری تجمعات، راهپیماییها و نشستهای اعتراضی، بر ضرورت حمایت از زنان و مردم افغانستان و مبارزه با حکومت فعلی تاکید کردند.
فواد چودری، وزیر پیشین اطلاعات حکومت پاکستان به تجلیل گسترده حکومت سرپرست افغانستان از سومین سالروز خروج نیروهای آمریکایی واکنش نشان داده و میگوید: «چه فایده از این استقلال که زنان و دختران افغانستان به بردگی گرفتار شدند.» آقای چودری در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که انتقال قدرت از یک گروه به گروه دیگر را نمیتوان آزادی نامید. او از مقامهای ارشد حزب تحریک انصاف پاکستان است گفته است: «چه سودی دارد اگر کشوری آزاد باشد، اما مردمش آن را به گورستانی برای خود تبدیل کنند؟» وزیر سابق اطلاعات پاکستان با اشاره به محدودیتهای گسترده حکومت سرپرست علیه زنان و دختران در افغانستان گفت: «امروز زنان و دختران افغانستان در اسارت به سر میبرند.» او افزود: «آزادی به معنای داشتن حقوق اساسی انسانی است.» حکومت سرپرست ۲۴ اسد، سومین سالروز دستیابی به قدرت و خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان را به طور گسترده در سراسر کشور جشن گرفتند. نیروهای حکومتی با استفاده از جنگافزارهای بهجامانده از نیروهای آمریکایی، از جمله توپ و تانک، به خیابانها آمدند و آنچه را پیروزی بر آمریکا و ناتو خواندند، جشن گرفتند. حکومت سرپرست با بازگشت به قدرت، محدودیتهای گستردهای بر زنان و گروههای سیاسی و مذهبی اعمال کرده است. این گروه مکاتب و دانشگاهها را به روی زنان بسته و آنان را از بخش عمده نهادهای دولتی کنار گذاشتهاند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
اوچا یا دفتر هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل متحد در تازهترین مورد، افغانستان زیر سلطه حکومت سرپرست را یکی از پنج مکان «خطرناک» در سطح جهان برای امدادگران اعلام کرده است. این نهاد امروز (دوشنبه، ۲۹ اسد) با نشر بیانیهای گفته است که با وجود کاهش جنگ پس از ماه آگوست ۲۰۲۱ در افغانستان، اما محدودیتهای وضعشده علیه زنان و دختران از سوی حکومت فعلی، کارمندان نهادهای کمککننده را با چالش جدی روبرو کرده است. در بیانیهی اوچا آمده است: «اقدامات محدودکنندهی حکومت سرپرست که زنان و دختران را هدف قرار میدهد، دسترسی آنان را به آموزش، زندگی اجتماعی، خدمات و اشتغال، از جمله کارهای بشردوستانه محدود و موانع قابل توجهی را ایجاد میکند. همچنان امدادگران باید همیشه برای ادامه کار خود از این چالشها عبور کنند.» دفتر هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل تاکید کرد که در حال حاضر بیش از ۳۵ هزار کارمند نهادهای مددرسان بینالمللی در بخشهای مختلف، از جمله آموزش، صحت، ماینروبی و کمکهای غذایی در کشور کار میکنند. اوچا افزود که کارمندان نهادهای بینالمللی طی سال ۲۰۲۳ به ۳۲.۱ میلیون تن در افغانستان خدمات ارائه کردند. در ادامه آمده است که در این مدت ۲۶.۳ میلیون تن از کمکهای غذایی و معیشتی، ۱۶.۵ میلیون تن از خدمات صحی و درمانی و ۹.۹ میلیون دیگر از خدمات آب آشامیدنی صحی بهرهمند شدند. دفتر هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل افزود که در کنار این، سال گذشته میلادی ۵.۷ میلیون کودک و زن باردار یا شیرده حمایت تغذیه، ۳.۵ میلیون کودک خدمات حفاظتی، دو میلیون کودک خدمات آموزشی و یک میلیون کودک سرپناه اضطراری و اقلام غیرغذایی دریافت کردهاند. براساس اطلاعات دفتر هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل متحد، قرار است نهادهای کمککننده در سال جاری میلادی به ۱۷.۳ میلیون فرد نیازمند در کشور در بخشهای مختلف کمکرسانی کنند. این نهاد بینالمللی بار دیگر از عدم بودجه کافی برای کمکرسانی به نیازمندان در کشور هشدار داده است. قابل ذکر است که این نهاد بینالمللی چند روز پیش نیز اعلام کرده بود که افغانستان تحت کنترول حکومت سرپرست با یک «بحران انسانی وخیم» روبرو است.
کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان برای افغانستان میگوید که وضعیت اقتصادی و حقوق بشر برای زنان و دختران در افغانستان همچنان وخیم است. این نهاد با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که وضعیت بشردوستانه برای زنان در افغانستان ناامن است. کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان تاکید کرد که زنان و دختران در افغانستان به کمکها و حمایتهای بیشتری نیاز دارند. براساس آمار سازمان ملل متحد، ۲۳.۷ میلیون نفر در افغانستان نیازمند کمکهای بشردوستانه هستند که حدود ۸۰ درصد نیازمندان را زنان و کودکان تشکیل میدهند. قابل ذکر است که حکومت سرپرست پس از به دست گرفتن قدرت افزون بر محدودیتهای دیگر، کار زنان را نیز ممنوع کرده که این ممنوعیت شامل کار آنان در دفترهای سازمان ملل و موسسههای بشردوستانه نیز میشود. ممنوعیت کار زنان افزون بر ایجاد مشکلهای اقتصادی و از بینرفتن منبعهای درآمد، روند امدادرسانی را نیز با چالش مواجه کرده است. پیش از این، برنامهی جهانی غذای سازمان ملل متحد، با اشاره به محدودیتهای حکومت فعلی بر زنان و دختران، گفته بود که ۹۰ درصد خانوادههای تحت سرپرستی زنان به غذای کافی دسترسی ندارند.