شماری از زنان معترض و اعضای «جنبش صدای زنان افغانستان» با حمایت از کارزار جهانی علیه «آپارتاید جنسیتی» در افغانستان اعلام کردهاند که حکومت سرپرست زنان و دختران کشور را از تمامی حقوق انسانیشان محروم کرده است. آنان در یک حرکت اعتراضی در تهران، پایتخت ایران، از کارزار مبارزه علیه «آپارتاید جنسیتی» به رهبری زنان و دختران افغانستان حمایت کرده و گفتهاند که حکومت فعلی پس از ۱۵ آگست ۲۰۲۱ میلادی، زنان و دختران افغانستان را به گونهی سیستماتیک از جامعه حذف کرده است. زنان معترض تاکید کردند که زنان و دختران افغان از تمامی حقوق انسانی و شهروندی خود محروم شده و این به معنای «آپارتاید جنسیتی» در افغانستان است. اعضای «جنبش صدای زنان افغانستان» تاکید کردند که بنابر وضعیت خطرناک که مردم افغانستان بهخصوص زنان و دختران تجربه میکنند، جهان باید «آپارتاید جنسیتی» را در کشور بهعنوان «جنایت علیه بشریت» به رسمیت بشناسد. زنان معترض از نهادهای حقوق بشری و دادگاه کیفری بینالمللی لاهه خواستار مخاکمه عاملان این جنایت شدند. آنان از دیگر جریانها و جنبشهای اعتراضی زنان و دختران در داخل و بیرون افغانستان نیز خواستهاند که به کارزار جهانی مبارزه علیه «آپارتاید جنسیتی» به رهبری زنان افغانستان بپیوندند. کارزار مبارزه علیه «آپارتاید جنسیتی» به رهبری زنان افغانستان از سوی برخی از فعالان مدنی و حقوق زن در شبکههای اجتماعی راهاندازی شده است. همچنین حکومت در بیش از دو سال گذشته، محدودیتهای شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمیتوانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
برچسب: #حقوق بشر
سازمان همکاریهای اسلامی با صدور قطعنامهای بر حمایت از حقوق زنان و دختران در افغانستان بهویژه حق تحصیل و کار آنان تاکید کرده است. در پانزدهمین نشست این سازمان که هیأت حکومت سرپرست نیز در آن حضور داشت، بر ضرورت تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان اشاره شده است. نشست سازمان همکاریهای اسلامی روز (شنبه، ۱۵ ثور) با حضور سران و وزیران خارجه کشورهای عضو در شهر بانجول، پایتخت گامبیا، برگزار شد و روز یکشنبه پایان یافت. در بخشی از این قطعنامه به حمایت از افغانستان «صلحآمیز، با ثبات و فراگیر» اشاره شده و بر رسیدگی به چالشهای مردم افغانستان اعم از چالشهای بشردوستانه، حقوقبشری، قومی، امنیتی، تروریسم و مواد مخدر نیز اشاره شده است. کشورهای عضو سازمان همکاریهای اسلامی در این قطعنامه «از اهمیت احترام کامل به حقوقبشر بهویژه حق کار و تحصیل زنان» یاد کرده و خواستار ارتباط بیشتر با حکومت سرپرست درباره این موضوعات شدند. پیش از این نیز، این سازمان بر حق آموزش و اشتغال زنان تاکید کرده بود، اما حکومت فعلی درخواست این سازمان و دیگر کشورهای عمده مسلمان را رد کرده است. باوجود تاکید سازمان همکاریهای اسلامی بر تامین حقوق زنان افغان، دبیر این سازمان گفته که به تعامل خود با حکومت فعلی در چارچوب رویکرد بشردوستانه ادامه خواهد داد. در حالی این سازمان بر رعایت حقوق بشر و زنان و دختران در افغانستان تاکید میکند که حکومت در بیش از دو سال گذشته، محدودیتهای شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمیتوانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
منیژه باختری، نویسنده و سفیر افغانستان در اتریش در مراسم اهدای جایزهی «رابعه بلخی» گفت که حکومت سرپرست حقوق اجتماعی و سیاسی زنان را انکار کرده و از طریق سیاستهای تفکیک جنسیتی و آپارتاید جنسیتی زنان و دختران افغانستان را سرکوب میکند. خانم باختری ویدیوی سخنرانی خود، در این مراسم را در حساب کاربری فیسبوک خود نشر کرده و با اشاره به فعالیتهای رابعهی بلخی گفته است که تقریباً ۱۱۰۰ سال از تاریخ تلخ رابعه بلخی میگذرد، اما زنان و دختران افغانستان هنوز هم قربانی سنتها و کلیشهها هستند. وی با اشاره به نهادینهسازی سیستم آپارتاید جنسیتی در افغانستان گفته است که بدون داشتن شرایط حقوقی و کنوانسیونهای بینالمللی نمیتوان حکومت فعلی را به عنوان حکومت خودکامه مسوول قرار داد. خانم باختری در این مراسم تاکید کرده است که تنها با آپارتاید جنسیتی نمیتوان حکومت فعلی را شکست داد؛ اما این میتواند یکی از راهها برای مبارزه با آنان باشد. وی به محدودیتهای موجود بر زنان و دختران نیز اشاره کرده و افزود که اکنون دختران نه تنها که از رفتن به مکتب منع شدهاند؛ بلکه آنان حتا حق بلند کردن صدای شان را نیز ندارند. این در حالی است که حکومت سرپرست علاوه بر این زنان و دختران را در بعدهای وسیع از زندگی اجتماعی محدود کرده است؛ دادخواهیها و حقخواهی زنان را نیز با خشونت سرکوب میکند. دومین دور اهدای تندیس «رابعه بلخی» به فعالان حقوق زن افغانستان، در روزهای سوم و چهارم ماه (می ۲۰۲۴) در ویانا پایتخت کشور اتریش برگزار شد.
نهاد حقوق بشری موسوم به «رواداری» با نشر گزارشی اعلام کرده است که حکومت سرپرست پس از تسلط بر افغانستان، محدودیتهای گستردهای را بر فعالیت کتابخانهها و موسسات نشراتی در سراسر کشور وضع کرده است. این نهاد در گزارشی تحت عنوان «محدودیت، سرکوب و سانسور؛ وضعیت دسترسی به اطلاعات و آزادی بیان در افغانستان» گفته است که حکومت فعلی توزیع، فروش و در دسترس قراردادن شماری از کتابها، نشریات و آثار ادبی و هنری را ممنوع و تا کنون تمامی کتابخانههای دولتی و خصوصی را در کشور تفتیش کرده است. در گزارش آمده است که حکومت فعلی چاپ، فروش و توزیع کتابهای مربوط به شیعیان، کتابهای چاپ ایران، بهویژه کتابهای که درباره نواندیشی دینی نوشته شده است را در شماری از ولایتها ممنوع اعلام کرده است. نهاد رواداری تاکید کرد: «حکومت فعلی چاپ، فروش و توزیع کتابهای تاریخ اقوام و ملیتهای افغانستان، کتابهای که درباره رهبران جهادی و مخالفان حکومت نوشته شده است، کتابها و مقالاتی که علیه حکومت سرپرست و داعش و همچنان کتابها و مقالاتی که درباره سلفیها نوشته شده است را در سراسر کشور ممنوع کرده است.» در ادامه آمده است که حکومت فعلی پس از به قدرت رسیدن بر افغانستان، بهطور سیستماتیک و هدفمند آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات را در این کشور محدود کرده است. در گزارش آمده است: «لغو و تعلیق قوانین قبلی، اعمال فشار بر نهادهای حامی آزادی بیان و وضع محدودیتهای غیرموجه بر دسترسی به اطلاعات از مهمترین محدودیتهای حکومت سرپرست میباشد.» به تازگی سفارت و نمایندهگی دایمی افغانستان در جینوا، گزارش ملی از وضعیت حقوق بشری افغانستان تحت حاکمیت حکومت فعلی را به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد ارائه کرده و گفته است که شرط اساسی تعامل جهان با حکومت فعلی باید مشروط بر رعایت حقوق بشر و تشکیل دولت فراگیر مبتنی بر آرای مردم باشد.
نمایندگان شماری از کشورها در سازمان ملل متحد، از جمله فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا با ابراز نگرانی از وضعیت وخیم زنان و دختران در افغانستان تحت کنترول حکومت فعلی، میگویند که دولت افغانستان باید در این زمینه پاسخگو قرار داده شود. نمایندگان کشورها در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد که در مورد بررسی گزارش پنج سال گذشته این شورا در مورد افغانستان برگزار شده بود، گفتهاند که زنان و دختران افغانستان طی نزدیک به سه سال گذشته با انواع خشونتها و محدودیتها از سوی حکومت فعلی روبرو شدند. میشل تیلور، نماینده آمریکا در شورای حقوق بشر سازمان ملل در این نشست گفت که وضعیت حقوق بشری در افغانستان در حال «نابودی کامل» قرار داد. وی از حکومت فعلی خواسته است تا همه فرمانهای تبعیضآمیز علیه زنان و دختران، بهویژه فرمانهایی که حق کار و آموزش را برای آنان محدود کرده است، لغو کنند. او بر تحقیق همهجانبه و پیگیری موارد خشونت جنسیتی و جرایم اخلاقی در افغانستان تاکید کرد. از سویی هم، نماینده آلمان در سازمان ملل نیز رویکرد حکومت فعلی با زنان و دختران در افغانستان را «تبعیض جنسیتی سیستماتیک» عنوان کرده است. همچنین نمایندگان بریتانیا و فرانسه نیز از وضعیت بد حقوق بشری در افغانستان انتقاد کرده و گفتهاند که حقوق زنان، کودکان و اقلیتها از سوی حکومت سرپرست در کشور نقض شده است. نیکولا دو ریویر، نماینده فرانسه در سازمان ملل متحد تاکید کرد که حکومت فعلی مردم را مجبور به اطاعت کرده است. در کنار این، نمایندهگان برخی از کشورهای اسلامی، از جمله اندونیزیا، ترکیه و کویت نیز بر لغو محدودیتهای کاری و آموزشی در افغانستان تاکید کردهاند. نماینده ترکیه در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل خواستار ادامه حمایت جامعه جهانی از مردم افغانستان شده و بر لغو همه محدودیتهای کاری و آموزشی بر زنان تاکید کرده است. این در حالی است که پیشتر شورای حقوق بشر سازمان ملل در گزارش ملی خود بر تشکیل دولت فراگیر در افغانستان تاکید کرده بود.
همزمان با روز جهانی همبستگی علیه خشونتهای جنسی، کرن دکر، کاردار سفارت آمریکا برای افغانستان میگوید که برای ریشهکن کردن خشونت جنسی در افغانستان و احیای حقوق اولیه زنان و دختران این کشور تلاش میکند. خانم با نشر پیامی به این مناسبت در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که زنان و دختران در همه جا مستحق محیط امن هستند. وی تاکید کرد: «قول میدهم تا تمام تلاشم خود را برای ارتقای آموزش و آگاهی جهت ریشهکن کردن سایر اشکال خشونت جنسی در افغانستان و بازگرداندن حقوق اولیه انسانی زنان افغان انجام دهم.» کرن دکر در حالی از مبارزه با خشونت جنسی در افغانستان حرف میزند که اخیراً وزارت خارجه این کشور در گزارش سالانه خود به وضعیت زنان و زنان زندانی در زندانهای حکومت سرپرست پرداخته است. در گزارش آمده است که نقض گسترده حقوق بشر، تجاوز و خشونت علیه زنان از سوی حکومت فعلی جریان دارد. طبق این گزارش، تنها در سه ولایت شمالی افغانستان بر ۹۰ زن زندانی تجاوز جنسی صورت مکرر صورت گرفته است که از آن میان، ۱۶ زن باردار شدند.
ویکتوریا سی فونتان، آموزگار و معاون امور علمی دانشگاه آمریکایی افغانستان-قطر، یک وبسایت جدیدی را تحت نام «اتحاد برای آموزش زنان در افغانستان» به هدف تقویت و حمایت از آموزش دختران افغانستان محروم از آموزش، راهاندازی کرده است. خانم سی فونتان، بنیانگذار این نهاد آموزشی با نشر خبرنامهای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که آنان با راهاندازی این وبسایت آموزشی، تلاش دارند تا از تقویت آموزش دختران افغانستان حمایت کنند. او تاکید کرد که وبسایت اتحاد برای آموزش زنان در افغانستان، برای محافظت و گسترش دسترسی به آموزش با کیفیت برای زنان و دختران در افغانستان، راهاندازی شده است. در ادامه آمده است: «اعضای اتحاد تلاش میکنند تا دسترسی، کیفیت و دامنهی فرصتهای آموزشی آنلاین و حضوری را برای زنان و دختران در شرایط محدودیتهای شدید، کاهش منابع و مشکلات اقتصادی تقویت کنند. بهعنوان بخشی از اتحاد برای آموزش زنان در افغانستان، اعضای بینالمللی و ملی در حال ایجاد یک جامعهی عملی هستند که تغییرات قابل اندازهگیری و راه حلهای محدود به زمان را برای دسترسی زنان و دختران به آموزش با کیفیت در افغانستان فراهم کند.» خانم سی فونتان تاکید کرد که نهاد اتحاد بهعنوان یک پلتفرم برای همکاری و ایجاد روابط قوی بین سازمانهای عضو، چه در سطح بینالمللی و چه در سطح ملی، عمل میکند. او افزود که این سازمان بهعنوان پیوندی است که در آن این سازمانها میتوانند تلاشهای خود را به اشتراک گذاشته و تخصص خود را در حوزههای مختلف برای ارتقای چشمانداز آموزشی برای زنان و دختران افغانستان، شریک سازند. بنیانگذار این نهاد آموزشی خواستار حمایت سایر مردم در جهان، از آموزش زنان و دختران در افغانستان شده و او بر هماهنگی و همکاری بیشتر در این زمینه تاکید میکند. در حالی خانم سی فونتان برای ایجاد زمینههای آموزشی برای دختران افغانستان تلاش میکند که حکومت سرپرست پس از تسلط دوبارهشان بر افغانستان، آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را منع کرده است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش و کار زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند.
شماری از زنان معترض و اعضای «جنبش شنبههای ارغوانی» به نشر گزارش وزارت خارجهی آمریکا دربارهی حقوق بشر در افغانستان واکنش نشان داده و از ایالات متحده خواسته است که دست از حمایت مادی و معنوی حکومت فعلی بردارد و برای پایان درد و رنج مردم افغانستان صادقانه بر حکومت فشار وارد کند. این جنبش امروز (چهارشنبه، ۵ ثور) با نشر اعلامیهای، گزارش وزارت خارجهی آمریکا دربارهی نقض حقوق بشر در افغانستان را تاکید کرده و گفت که وضعیت زندانیان در زندانهای حکومت فعلی اسفناکتر از آن است که در گزارشها منعکس میشود. این جنبش زندانهای حکومت فعلی را «شکنجهگاه انسان و زنان» توصیف کرده است. زنان معترض خواهان فشار حداکثر و نظارت جدی بر زندانهای حکومت سرپرست شدند. جنبش شنبههای ارغوانی از سازمان ملل متحد و نهادهای مدافع حقوق بشر خواسته است که سرکوبهای حکومت فعلی علیه زندانیان سیاسی و زنان را نادیده نگیرند و با ایجاد مکانیسم حمایتی مشخص از مردم افغانستان و بهویژه زنان زندانی، زمینهی نظارت از زندانهای حکومت فعلی را مساعد سازند. در اعلامیه آمده است که حکومت فعلی تغییرپذیر و انعطافپذیر است و تا زمانی که این حکومت فعلی در قدرت باشد، سرکوب و مرگ تدریجی شهروندان افغانستان، بهویژه زنان و اقوام آسیبپذیر ادامه دارد. این در حالی است که وزارت خارجهی آمریکا در گزارش سالانهی خود دربارهی وضعیت حقوق بشر گفته است که در سال گذشتهی میلادی بهدلیل احکامی که دسترسی زنان به آموزش و اشتغال را محدودتر میکرد، حقوق زنان به میزان قابل توجهی بدتر شد و در نتیجه فعالیت زنان به کارهای خانه محدود شد.
زرمحمد حقانی، معین وزارت حج و اوقاف حکومت سرپرست رهبری و مشارکت سیاسی زنان را نادرست عنوان کرده و گفته است که مردم کشورهای که زنان را به عنوان رهبر انتخاب میکنند، کامیاب نخواهند شد. آقای حقانی این اظهارات را که در یک برنامه فراغت عالمان دین از یک مدرسه دینی در کابل مطرح کرده و گفت که زنان نمیتوانند در نظام اسلامی حاکم باشند و این حاکم بودن زنان خلاف شریعت است. او تاکید کرد که حقوق زنان در کشور (افغانستان) تامین است و ادعای کشورهای غربی در باره نقض حقوق زنان در افغانستان بیاساس است. وی افزود: «در یک حدیث در بخاری روایت است اگر یک قوم رهبری و حاکمیت خود را به زن بدهد، این قوم هرگز روی کامیابی را نخواهد دید.» در چند دهه گذشته، برخی از کشورهای اسلامی و غربی دارای رهبران زن بودند. برخی از این رهبران، مانند مارگرت تاچر در بریتانیا و انگلا مرکل در آلمان، از رهبران موفق و محبوب در زمان خود محسوب میشدند. زرمحمد حقانی حق رای دادن به زنان در انتخابات را خلاف دین اسلام دانست و گفت که کشورهای غربی بر حقوق زنان، از جمله مشارکت سیاسی آنان را غیر واقعی خواند. از سویی هم، وزارت خارجهی آمریکا در تازه ترین گزارش خود از وضعیت حقوق بشر در جهان، از نقض حقوق زنان توسط حکومت سرپرست انتقاد کرد. این وزارت با نشر بیانیهای گفته است که حکومت فعلی با فرمانهای خود زنان را در خانه محصور کرده و عملاً زنان از عرصه عمومی حذف شدهاند. این در حالی است که حکومت سرپرست سیاستهای تبعیض آمیز خود علیه زنان را مطابق شریعت و سنت افغانستان میداند. حکومت فعلی تاکید کشورها بر آموزش و کار زنان را مداخله در امور داخلی خود توصیف کردهاست. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.
شیخ محمدخالد حنفی، سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در دیدار با نمایندگان افغانستانیهای مقیم اروپا گفته است که با حاکمیت حکومت فعلی حقوق زنان تامین شده و حکومت به هیچکس اجازه نمیدهد که حقوق زنان را پایمال کند. این وزارت با نشر خبرنامهای گفته است آقای حنفی با شخصیتهای سیاسی و نمایندگان افغانستانیهای مقیم اروپا دیدار کرده و گفته است که وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی افزون بر واپسگیری حق میراث پنج هزار زن و واگذاری آن به آنها در سه سال گذشته، از بد دادن زنان بهگونه کامل جلوگیری کرده است. در خبرنامه آمده است که نمایندگان افغانستانیهای مقیم اروپا در این دیدار گفتهاند که با برگشت به کشور، نگرانی آنان در مورد حقوق زنان افغان از بین رفته است. در حالی سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی از تامین حقوق زنان و دختران در افغانستان خبر میدهد که حکومت در بیش از دو سال گذشته، محدودیتهای شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمیتوانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.