کمیته روابط خارجی پارلمان کانادا اعلام کرده است که قتل‌عام هزاره‌های افغانستان در دوران امیر عبدالرحمن و ادامه آزار و اذیت آن‌ها را به‌رسمیت می‌شناسد. این کمیته با نشر گزراشی به شهادت پژوهشگران و متخصصان درباره «نسل‌کشی‌ هزاره‌ها» در دوره عبدالرحمان خان اشاره کرده و گفته است که هزاره‌های افغانستان به علت تحمل ظلم تاریخی دولت و وضعیت کنونی شان پس از بازگشت حکومت سرپرست به قدرت، شایسته شنیده شدن، حمایت و شناسایی رنج‌های‌شان در سطح بین‌المللی هستند. در گزارش ادامه آمده است که شناسایی ۲۵ سپتامبر به عنوان روز یادآوری کشتار هزاره‌ها از ۱۸۹۱ تا ۱۸۹۳ در افغانستان، از آن‌ها در آینده نیز محافظت می‌کند. کمیته روابط خارجی و کمیته فرعی حقوق بشر به تاریخ ۲۸ اپریل سال ۲۰۲۳ از شماری از پژوهشگران و متخصصان حوزه تاریخ و سیاست افغانستان دعوت کرد تا درباره وضعیت هزاره‌های افغانستان در این کمیته شهادت بدهند. شماری از آنان که در دانشگاه‌های کانادا و آسترالیا تدریس می‌کنند، تاکید کردند که کشتار هزاره‌ها در دوره امیر عبدالرحمان، پادشاه وقت افغانستان در قرن نوزده، به عنوان نسل‌کشی به رسمیت شناخته شود. در گزارش‌ به نقل از این پژوهشگران آمده که عبدالرحمن خان علیه هزاره‌ها اعلام جهاد کرد و در جنگ‌های او از سال‌ ۱۸۹۱ تا ۱۸۹۳، حدود ۶۲ درصد هزاره‌ها از بین رفتند. به گفته‌ی آنان، عبدالرحمان بخش زیادی از هزاره‌ها را از سرزمین‌های‌شان بیرون راند و بسیاری از آنان را به عنوان برده به فروش رساند. همچنین در بخشی از این گزارش ۳۶ صفحه‌ای آمده است: «کمیته به دقت به اظهارات افرادی که در این تحقیق شرکت کردند و شواهد قانع کننده‌ای که از آزار و اذیت تاریخی هزاره‌ها در اواخر قرن ۱۹ ارائه کردند، گوش داده‌ است.» در ادامه آمده است: «شهادت‌های آن‌ها درباره نسل‌کشی ۱۸۹۱ تا ۱۸۹۳ فهم جامعی از تاثیر پایدار آن و این که چگونه سکوت درباره این رویداد، عاملان آزار و اذیت هزاره‌ها را قدرتمند ساخته است، فراهم کرد.» فعالان هزاره و حامیان آنها در چندین کازار از کشورهای جهان خواسته‌اند که کشتار تاریخی هزاره‌ها و حملات داعش به این قوم را به عنوان نسل‌کشی به رسمیت بشناسند. کمیته روابط خارجی پارلمان کانادا تاکید کرد که شهادت‌ها و شواهد ارائه شده به این کمیته، «به وضوح آسیب‌پذیری کنونی هزاره‌ها در افغانستان را به تصویر کشید. زیرا، آنها با تهدیدهای دایمی روبرو هستند.» تداوم آزار و اذیت هزاره‌ها همچنین در گزارش آمده که تسلط حکومت فعلی بر افغانستان، با نقض گسترده حقوق بشر به‌خصوص حقوق زنان، دختران و اقلیت‌ها همراه بوده و هزاره‌ها و شیعیان بیشتر متاثر شده‌اند. کمیته روابط خارجی پارلمان کانادا گفت که هزاره‌‌ها مورد خشونت شدید حکومت فعلی و گروه‌های تندرو قرار دارند.

برنامه جهانی غذا (WFP) اعلام کرده است که برای پایان دادن به گرسنگی برای همیشه در افغانستان زیر سلطه حکومت سرپرست باید روی توانایی‌های خود مردم سرمایه‌گذاری شود. برنامه جهانی غذا این موضوع با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود مطرح کرده است. این نهاد تاکید کرد که در حالات اضطرار غذا و پول نقد را به هدف بقای خانواده‌ها در کشور فراهم می‌کند. این در حالی است که دو روز پیش نیز برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد گفته بود که از آغاز سال جاری میلادی تا اکنون نزدیک به چهار میلیون تن در افغانستان پول نقد دریافت کرده‌اند. به گفته‌ی برنامه جهانی غذا، نیمی از دریافت کننده‌گان این کمک‌ها زنان هستند. باید گفت که که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، اقتصاد خانواده‌ها به دلیل نبود زمینه کاری کاهش یافته و به‌شدت نیازمند کمک‌های فوری هستند. همچنین حکومت سرپرست بر فعالیت اقتصادی و آموزشی زنان و دختران نیز محدودیت‌های شدیدی وضع کرده و این موضوع باعث افزایش نرخ بیکاری در میان زنان شده است.

برنامه جهانی غذا اعلام کرده است که در سال جاری میلادی تا اکنون نزدیک به چهار میلیون نفر از این برنامه کمک نقدی دریافت کرده که نیمی از آنان زنان هستند. این برنامه با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که کمک نقدی به نیازمندان این قدرت را می‌دهد تا برای آنچه خانواده‌ی‌شان بیشتر نیاز دارند خرج کنند. برنامه جهانی غذا در پیامش به میزان کمک‌های نقدی به هر نیازمند اشاره نکرده است. همچنین اوچا یا دفتر سازمان ملل متحد در امور هماهنگی کمک‌های بشردوستانه چند وقت پیش اعلام کرده بود که بیش از ۲۳ میلیون نفر در افغانستان نیاز به کمک دارد. اوچا در سال جاری میلادی برای کمک‌رسانی به مردم افغانستان ۳.۰۶ میلیارد دالر بودجه درخواست کرده بود، اما به‌گفته‌ی اوچا، بخش اندکی از این بودجه تأمین شده ست. در ادامه آمده است که برای رسیدگی به مناطق آسیب‌پذیر در افغانستان در فصل زمستان به ۶۰۳.۵ میلیون دالر بودجه به‌صورت فوری نیاز است. این در حالی است که حکومت سرپرست پس از تسلط بر افغانستان، در کنار سایر محدودیت‌ها علیه زنان، آنان را از حق کار نیز محروم کرده است. هفته گذشته برنامه جهانی غذا اعلام کرده بود که زنان و دختران در افغانستان زیر سلطه حکومت فعلی فرصت اندکی برای کسب درآمد دارند. براساس اطلاعات این نهاد بین‌المللی، توزیع کمک‌ها به هزاران زن افغان ادامه دارد.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد می‌گوید که یک ذخیره‌گاه جدید واکسن با ظرفیت ۶۰ میلیون دوز در افغانستان ایجاد کرده است. این نهاد با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این تأسیسات به کمک مالی جاپان و اتحاد جهانی برای واکسن ساخته شده است. در اعلامیه آمده است که این تأسیسات شامل اتاق‌ها و یخچال‌های واکسن می‌شود. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد تاکید کرد که واکسن‌ها برای حفظ موثریت باید در محیط سرد نگهداری شود. یونیسف نگفته است که این ذخیره‌گاه در کدام ولایات و با چقدر هزینه ایجاد شده است. این در حالی است که هفته گذشته نیز یونیسف کمپین خانه‌به‌خانه واکسن فلج کودکان (پولیو) را برای «ریشه‌کنی» این بیماری در افغانستان زیر سلطه حکومت سرپرست مهم خوانده بود. براساس گزارش‌ رسانه‌های بین‌المللی حکومت سرپرست چندی پیش تطبیق واکسن خانه‌به‌خانه پولیو در کشور را تعلیق کرده بودند. این گروه می‌خواهد که واکسن پولیو بر کودکان از طریق مساجد تطبیق شود. قابل ذکر است که سازمان بهداشت جهانی گفته است که امسال ۱۸ مورد فلج کودکان در افغانستان گزارش شده است که به‌جز دو مورد، همه در جنوب این کشور بوده‌اند. این در حالی است که تعداد موارد در سال ۲۰۲۳ تنها شش مورد بوده است. افغانستان و پاکستان دو کشوری هستند که هنوز موفق به مهار کامل شیوع فلج کودکان نشده‌اند.

کرن دیکر، کاردار سفارت آمریکا برای افغانستان اعلام کرده است که آموزش و پرورش حق اساسی همه انسان‌ها است، اما متاسفانه افغانستان در وضعیتی قرار دارد که نیمی از جامعه (دختران و زنان) آن از حقوق انسانی محروم هستند. خانم دیکر با نشر اعلامیه‌ای گفته است که واشنگتن در کنار زنان و دختران افغانستان ایستاده است. وی از سفرش به نیویارک خبر داده و تاکید کرد که نشست‌های مؤثری در مورد حمایت از زنان و دختران افغانستان داشته است. کاردار سفارت آمریکا برای افغانستان می‌گوید که در این روزها افغانستان در محور بحث‌های بین‌المللی قرار دارد. در اعلامیه آمده است که فراهم شدن زمینه تحصیل برای زنان و دختران اهل افغانستان یک امر ضروری و حیاتی است و بدون حضور فعال زنان در عرصه‌های مختلف، افغانستان نمی‌تواند پیشرفت کند. کرن دیکر افزود که واشنگتن و همکارانش به ویژه قطر تلاش می‌کنند تا زمینه تحصیل را برای زنان و دختران افغانستان فراهم کنند. همچنین هفته گذشته دید‌بان حقوق بشر در گزارشی هشدار داد بود که ممنوعیت تحصیل دختران توسط حکومت فعلی، می‌تواند سبب نهادینه شدن «نابرابری جنسیتی» در سیستم آموزشی کشور شود. دیدبان حقوق بشر به این باور است که این ممنوعیت بر ابعاد مختلف زند‌گی مردم افغانستان تأثیر منفی گذاشته است. در ادامه است که اگر ممنوعیت دختران از تحصیل ادامه یابد، افغانستان تا چند سال آینده با کمبود جدی داکتران، نرس‌ها، آموزگاران زن و زنان تحصیل کرده روبرو خواهد شد. کاردار سفارت آمریکا برای افغانستان در حالی از ممنوعیت آموزش دختران انتقاد می‌کند که حکومت سرپرست پس از بازگشت به قدرت در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از تحصیل محروم و سپس دانش‌جویان دختر را از رفتن به دانشگاه‌ها دولتی و خصوصی و آموزشگاه‌های خصوصی منع کردند. باید گفت که محدودیت‌‌های حکومت فعلی، باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار این، طی سه سال گذشته شمار زیادی از پسران به دلیل چالش‌های اقتصادی مجبور به ترک آموزش شده‌اند. سازمان ملل متحد و جامعه‌ی جهانی در سه سال اخیر بارها خواستار لغو ممنوعیت حق آموزش و کار زنان در افغانستان شده‌اند، اما حکومت سرپرست تا اکنون به این خواست‌ها اعتنا نکرده است. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

ایندریکا راتوات، معاون یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان و هماهنگ‌کننده امور بشردوستانه این دفتر، می‌گوید که سرمایه‌گذاری در بخش صحت و آموزش در کشور یک نیاز جدی است. یوناما امروز (سه‌شنبه، ۳ میزان) با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که آقای راتوات این اظهارات را در قندوز بیان کرده است. ایندریکا راتوات بر حمایت از بخش خصوصی برای دسترسی به بازار نیز تاکید کرده است. دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد افزود: «راتوات بر نیاز به حمایت از دسترسی بخش خصوصی به بازار و سرمایه‌گذاری در بخش صحت و آموزش برای همه افغان‌ها به‌عنوان چرخش بازسازی تاکید کرد.» در حالی این مقام یوناما بر سرمایه‌گذاری در بخش آموزش تاکید می‌کند که حکومت سرپرست پس از بازگشت به قدرت در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از تحصیل محروم و سپس دانش‌جویان دختر را از رفتن به دانشگاه‌ها دولتی و خصوصی و آموزشگاه‌های خصوصی منع کردند. باید گفت که محدودیت‌‌های حکومت فعلی، باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار این، طی سه سال گذشته شمار زیادی از پسران به دلیل چالش‌های اقتصادی مجبور به ترک آموزش شده‌اند. سازمان ملل متحد و جامعه‌ی جهانی در سه سال اخیر بارها خواستار لغو ممنوعیت حق آموزش و کار زنان در افغانستان شده‌اند، اما حکومت سرپرست تا اکنون به این خواست‌ها اعتنا نکرده است. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. همچنین به تازگی، قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی حتا صدای زنان را «عورت» عنوان کرده است. بخش زنان سازمان ملل پیش از این نیز گفته بود که محدودیت‌ها بر زنان تاثیر مخربی بر زندگی آنان در افغانستان داشته است.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد از حکومت سرپرست افغانستان خواسته است که محدودیت‌های تبعیض‌آمیز علیه زنان و دختران را فوراً بردارند و مکاتب و دانشگاه‌ها را برای دختران بالاتر از صنف ششم باز کنند. آقای گوترش این اظهارات را دیروز (دوشنبه، ۲ میزان) در نشست جانبی سازمان ملل متحد درباره‌ی زنان افغانستان مطرح کرده و گفت که زنان و دختران افغانستان با بحران عمیق تبعیض و ستم مبتنی بر جنسیت روبرو هستند. وی با اشاره به قانون امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی گفت که این قانون حذف سیستماتیک زنان و دختران از زندگی عمومی را رسمیت داده است. او تاکید کرد: «زنان و دختران افغانستان عمدتا در خانه‌های خود محبوس هستند، بدون آزادی رفت‌وآمد و تقریبا بدون دسترسی به تحصیل یا کار. آنان حتا از آواز خواندن یا بلند کردن صدای خود در ملاءعام منع شده‌اند.» دبیرکل سازمان ملل متحد افزود که قانون امر به معروف ادامه‌ی فرمان‌های است که حقوق و آزادی‌های زنان و دختران افغانستان را در سراسر کشور سلب می‌کند. او افزود که زنان افغانستان از نرخ بالای خشونت مبتنی بر جنسیت، به اصطلاح قتل‌های ناموسی و افزایش مرگ‌ومیر مادران رنج می‌برند. آقای گوترش می‌گوید که تبعیض شدید مبتنی بر جنسیت تنها نقض کنوانسیون‌ها و قوانین حقوق بشر نیست، بلکه خودآزاری در مقیاس ملی است و خوداتکایی اقتصادی را تضعیف می‌کند. وی گفت که آموزش دختران یکی از سریع‌ترین راه‌ها برای شروع توسعه اقتصادی و بهبود سلامت، رفاه و شکوفایی جوامع است. او به این باور است: «بدون زنان تحصیل‌کرده، بدون زنان در مشاغل، از جمله در نقش‌های رهبری، و بدون به‌رسمیت‌شناختن حقوق و آزادی‌های نیمی از جمعیت، افغانستان هرگز جایگاه شایسته‌ی خود را در صحنه‌ی جهانی نخواهد داشت.» وی افزود که کشورها و سازمان‌ها، از جمله سازمان همکاری اسلامی به‌شدت خواستار احترام به حقوق اساسی دختران و زنان افغانستان هستند. این در حالی است که حکومت سرپرست پس از حاکمیت خود بر افغانستان محدودیت‌های شدیدی علیه زنان و دختران وضع کرده است. طی سه سال گذشته، اکثریت زنان و دختران افغانستان از سوی حکومت فعلی از آموزش و کار محروم شدند. همچنین حکومت فعلی در ادامه‌ی محدودیت‌های خود بر آزادی و حقوق شهروندان افغانستان، اخیرا مقرراتی را تحت عنوان قانون امر به معروف و نهی از منکر وضع کرده است. این قانون‌ با انتقادات و واکنش‌های منفی گسترده‌ی کشورها و سازمان ملل متحد مواجه شده است. اما حکومت فعلی انتقاد و مخالفت با قوانین خود را جرم اعلام کرده و گفته است که مخالفان و منتقدان قوانین این گروه محاکمه می‌شوند.