دیدبان حقوق بشر از اخراج پناه‌جویان افغانستانی از پاکستان ابراز نگرانی کرده و هشدار داده است که این پناه‌جویان در معرض انتقام‌جویی در افغانستان قرار دارند. این نهاد بین‌المللی امروز (چهارشنبه، ۲۹ حوت) با نشر گزارشی گفته است که پناه‌جویان علاوه بر تهدید در افغانستان، با مشکلات اقتصادی شدید نیز دسته‌وپنجه نرم می‌کنند. دیدبان حقوق بشر تاکید کرده است: «وضعیت حقوق بشر در افغانستان از زمان تسلط حکومت سرپرست همچنان رو به وخامت است.» این نهاد در گزارشش از دولت پاکستان خواسته است که اخراج اجباری پناه‌جویان اهل افغانستان را متوقف کند. همچنین دیدبان حقوق بشر در بخشی از گزارشش از حکومت فعلی خواسته است که از انتقام‌جویی از پناه‌جویان افغانستانی خودداری کنند. این در حالی است که دولت پاکستان از پناه‌جویان غیرقانونی و دارندگان کارت «ای‌سی‌سی» خواسته است که تا تاریخ ۳۱ مارچ این کشور را ترک کنند. قابل ذکر است که مهاجران افغانستان در پاکستان با زندگی رقت‌باری رو‌برو هستند و همه منتظر انتقال به کشور‌های مورد‌نظر اند. قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان شمار زیاد فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و حقوق زن، خبرنگاران، دگرباشان جنسی، نظامیان پیشین و افغان‌هایی که با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، به دلیل هراس از انتقام‌جویی و یا هم رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی‌شان به کشورهای اروپایی و آمریکایی به پاکستان و ایران رفته‌اند که برخی از آنان هنوز هم منتظر طی مراحل درخواست‌های پناهندگی‌شان اند. ایران و پاکستان در سه‌ونیم سال گذشته هزاران مهاجر را به طور اجباری اخراج کرده و سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای علیه آنان در این کشور وضع کرده است.

کمیسیون عالی رسیدگی به مشکلات مهاجران حکومت سرپرست درتازه‌ترین مورد از کشورهای همسایه خواسته است که از اخراج عاجل و اجباری مهاجران افغانستان اجتناب کنند. صفحه‌ی ارگ با نشر اعلامیه‌ای گفته است که این کمیسیون دیروز (یک‌شنبه، ۲۶ حوت) تحت ریاست عبدالسلام حنفی، معاون اداری نخست‌وزیر حکومت فعلی تشکیل جلسه داده است و در این جلسه تاکید شده است که برای رسیدگی بهتر به مهاجران تمام کمیته‌های کمیسیون رسیدگی به مهاجران فعالیت‌های‌شان را تسریع کنند. کمیسیون عالی رسیدگی به مشکلات مهاجران از کشورهای همسایه خواسته است که از اخراج عاجل و اجباری مهاجران افغانستان اجتناب ورزند و براساس یک میکانیسم مشترک، مهاجران به کشور منتقل شوند. همچنین این کمیسیون از سازمان همکاری اسلامی، سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و سایر نهادهای بین‌المللی خواسته است که به مشکلات مهاجران توجه کنند تا حقوق آنان براثر فیصله‌های عاجل کشورهای همسایه پایمال نگردد و بر آنان ظلم صورت نگیرد. در اعلامیه آمده است که نهادهای بین‌المللی باید با کشورهای میزبان در خصوص روند سالم بازگشت مهاجران همکاری کنند. در ادامه آمده است که کمیسیون عالی رسیدگی به مشکلات مهاجران حکومت سرپرست خواستار کمک نهادها به مهاجران نیز شده‌ است. قابل ذکر است که کشورهای همسایه‌ی افغانستان، به‌ویژه پاکستان و ایران اخراج مهاجران را تشدید کرده است. این در حالی است که دولت پاکستان برای مهاجران دارای کارت شهروندی افغانستان (ای‌سی‌سی) تا ۳۱ مارچ مهلت داده است که از آن کشور خارج شوند. مقام‌های پاکستان تخمین می‌زنند که بیش از ۸۰۰ هزار مهاجر دارای کارت شهروندی افغانستان هستند. در کنار آن، ایران اعلام کرده است که اعتبار برگه‌های سرشماری شهروندان افغانستان تمدید نمی‌شود. با این‌حال، دارندگان این برگه از سال آینده‌ی خورشیدی در معرض اخراج قرار می‌گیرند. قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان شمار زیاد فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و حقوق زن، خبرنگاران، دگرباشان جنسی، نظامیان پیشین و افغان‌هایی که با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، به دلیل هراس از انتقام‌جویی و یا هم رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی‌شان به کشورهای اروپایی و آمریکایی به پاکستان و ایران رفته‌اند که برخی از آنان هنوز هم منتظر طی مراحل درخواست‌های پناهندگی‌شان اند.

امین یادگارنژاد، معاون عملیاتی فرماندهی انتظامی ولایت کرمان ایران اعلام کرده است که امسال ۳۴ هزار و ۷۰۶ مهاجر افغانستانی فاقد مدرک اقامت از این ولایت اخراج شده‌اند. آقای یادگارنژاد این اظهارات امروز (شنبه ۲۵ حوت) در صحبت با رسانه‌ها مطرح کرده و گفته است که نیروهای انتظامی در این مدت ۵۵۹ خودرو حامل مهاجران فاقد مدرک را توقیف کرده‌اند. وی تاکید کرده است که دست‌کم ۷۲ فرد به اتهام قاچاق مهاجران بازداشت شده‌اند. مقامات انتظامی ایران می‌گویند که شناسایی، بازداشت و اخراج مهاجران فاقد مدرک از اولویت‌های اجرایی سال جاری بوده است. امین یادگارنژاد همچنین از شهروندان ایرانی خواست که در اجرای این طرح با نیروهای انتظامی همکاری کنند. قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان شمار زیاد فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و حقوق زن، خبرنگاران، دگرباشان جنسی، نظامیان پیشین و افغان‌هایی که با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، به دلیل هراس از انتقام‌جویی و یا هم رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی‌شان به کشورهای اروپایی و آمریکایی به پاکستان و ایران رفته‌اند که برخی از آنان هنوز هم منتظر طی مراحل درخواست‌های پناهندگی‌شان اند. ایران و پاکستان در سه‌ونیم سال گذشته هزاران مهاجر را به طور اجباری اخراج کرده و سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای علیه آنان در این کشور وضع کرده است. این در حالی است که ایران و پاکستان استخدام کارگران افغانستانی را در شماری از ولایت‌های این کشور ممنوع کرده و نیز روند اخراج اجباری پناه‌جویان را تشدید کرده است. در این مدت کارزارهای گسترده‌ای علیه مهاجران افغانستان در شبکه‌های اجتماعی از سوی کاربران ایرانی و پاکستان راه‌اندازی شده است.

نهادهای حقوق بشری در نامه‌ای به دولت پاکستان، اخراج اجباری مهاجران اهل افغانستان را خلاف قوانین بین‌المللی و تعهدات این کشور دانسته و خواستار توقف آن شدند. این نهادها با ارسال نامه‌ای به وزارت خارجه پاکستان گفته‌اد که بسیاری از شهروندان افغانستان، به‌ویژه فعالان حقوق بشر، به دلیل خشونت و سرکوب از این کشور به پاکستان پناه برده‌اند. در نامه آمده است که مهاجرت اجباری، بازداشت، هزینه‌های گزاف برای دریافت ویزه و اخراج قریب‌الوقوع دسته‌جمعی مهاجران افغانستان، فشار زیادی بر مردم وارد کرده است. نهادهای حقوق بشری در این نامه از بازداشت و اخراج اجباری مدافعان حقوق بشر، کودکان، زنان باردار و سالمندان توسط پولیس پاکستان انتقاد کرده و خواستار توقف این روند شدند. در نامه تاکید شده است که بسیاری از افرادی که دارای ویزه‌های فعال و حقوق قانونی برای ماندن در پاکستان هستند نیز در معرض اخراج اجباری از این کشور قرار دارند. نهادهای حقوق بشری افزوده‌اند که زنان و دختران مهاجر افغانستان در زندان‌های پاکستان با «خشونت مبتنی بر جنسیت» نیز مواجه هستند. در نامه‌ای ارسالی به وزارت خارجه پاکستان آمده است که پناه‌جویان را نمی‌توان جریمه یا مجبور به اخراج کرد و از دولت پاکستان و جامعه‌ی جهانی خواسته شده که این روند متوقف شود و تضمین‌های حمایت قانونی برای زنان و دختران مهاجر افغانستان در نظر گرفته شود. در ادامه آمده است که از اخراج اجباری مهاجران جلوگیری شود و قوانین بین‌المللی در این زمینه رعایت گردد. گفتنی است که دولت پاکستان از اوایل سال جاری میلادی، روند بازداشت و اخراج پناه‌جویان افغانستان در اسلام‌آباد را تشدید کرده و در این مدت صدها نفر را بازداشت کرده‌ است. پیش از این پناه‌جویان اهل افغانستان ساکن در اسلام‌آباد پاکستان گفته بودند که شماری از بازداشت‌شدگان پس از پرداخت پول به پولیس، از بازداشت آزاد شده‌اند و برخی دیگر به دلیل عدم پرداخت پول، به افغانستان اخراج شد‌ه‌اند.

عرفات جمال، نماینده کمیشنری عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در افغانستان از ایران و پاکستان خواسته است که سابقه میزبانی خود از مهاجران افغانستانی را در چند دهه گذشته، با اخراج آنان نابود نسازند. آقای جمال در صحبت‌ با رسانه‌ها بر برخورد مناسب با مهاجران افغانستانی، بازگشت داوطلبانه و کار هماهنگ این دو کشور با سازمان ملل متحد تاکید کرده است. وی در صحبت‌هایش هشدار داده است که اگر این کار انجام نشود، هرج ومرج میان این دو کشور و افغانستان ایجاد خواهد شد. نماینده کمیشنری عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در افغانستان تاکید کرده است: «این  درخواست اصلی ما است که با مردم با کرامت رفتار کنید. اطمینان حاصل کنید کسانی که می‌خواهند به خانه بازگردند، این کار را به‌طور داوطلبانه انجام می‌دهند و با ما همکاری کنید تا این حرکت به‌صورت سازمان‌یافته انجام شود و به ثبات کمک کند.» او در ادامه افزوده است: «در غیر این صورت، ما با وضعیتی از هرج‌ومرج در هر دو سوی مرز روبه‌رو خواهیم شد و هیچ‌کس چنین چیزی را نمی‌خواهد. تنها کافی است که همه طرف‌ها بر سر یک میز بنشینند، گفتگو کنند و بر روی یک چارچوب سازمان‌یافته کار کنند.» قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان شمار زیاد فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و حقوق زن، خبرنگاران، دگرباشان جنسی، نظامیان پیشین و افغان‌هایی که با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، به دلیل هراس از انتقام‌جویی و یا هم رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی‌شان به کشورهای اروپایی و آمریکایی به پاکستان و ایران رفته‌اند که برخی از آنان هنوز هم منتظر طی مراحل درخواست‌های پناهندگی‌شان اند. ایران و پاکستان در سه‌ونیم سال گذشته هزاران مهاجر را به طور اجباری اخراج کرده و سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای علیه آنان در این کشور وضع کرده است. این در حالی است که ایران و پاکستان استخدام کارگران افغانستانی را در شماری از ولایت‌های این کشور ممنوع کرده و نیز روند اخراج اجباری پناه‌جویان را تشدید کرده است. در این مدت کارزارهای گسترده‌ای علیه مهاجران افغانستان در شبکه‌های اجتماعی از سوی کاربران ایرانی و پاکستان راه‌اندازی شده است.

منابع از میان مهاجران در پاکستان می‌گویند که پولیس اسلام‌آباد، زهرا موسوی فعال حقوق بشر و عضو جنبش زنان عدالت‌خواه افغانستان را بازداشت کرده‌ است. دست‌کم دو منبع به رسانه گوهرشاد گفته‌اند که پولیس پاکستان با لباس شخصی وارد خانه زهرا موسوی شده و به دلیل این‌که مدت زمان ویزایش تمام شد بود، بازداشت‌اش کرده‌اند. محمود قاسمی، همسر زهرا موسوی در گفتگو با رسانه‌ها نیز خبر بازداشت او را تایید کرده است. آقای قاسمی تاکید کرده است که پولیس پاکستان وی را به همراه دیگر پناه‌جویان به اردوگاه مهاجران منتقل کرده است. محمود قاسمی افزوده است: «ما با تمام نهادهای فعال در امور پناه‌جویان تماس گرفته‌ایم اما هنوز هیچ خبر مثبتی دریافت نکرده‌ایم.» از سویی هم، جنبش زنان عدالت‌خواه افغانستان با نشر اعلامیه‌ای گفته است که دولت پاکستان تصمیم دارد زهرا موسوی، فعال برجسته حقوق بشر و عضو این جنبش را به افغانستان اخراج کند. این جنبش گفته است که نیروهای امنیتی پاکستان با بهانه‌های مختلف مهاجران را از خانه‌ها و خیابان‌ها بازداشت کرده و بدون توجه به «وضعیت خطرناک» افغانستان، آن‌ها را به گونه «اجباری» اخراج می‌کنند. این جنبش هشدار داده است این بازداشت‌ها و اخراج‌های اجباری نه تنها زندگی هزاران خانواده مهاجر را نابود کرده، بلکه جان بسیاری از فعالان حقوق بشر، روزنامه‌نگاران و زنانی که از سرکوب فرار کرده‌اند، را در معرض خطر مرگ قرار داده است. جنبش زنان عدالت‌خواه افغانستان از جامعه‌ی جهانی، سازمان ملل و نهادهای مدافع حقوق بشر خواسته است، هرچه سریع‌تر برای متوقف کردن این روند و یافتن راه‌حل‌های عملی جهت حمایت از مهاجران افغانستان، به‌ویژه زنان و فعالان مدنی، اقدام کنند. این جنبش تاکید کرده است که سکوت در برابر این بحران، به معنای «مشارکت در فاجعه‌ انسانی» است. قابل ذکر است که دولت پاکستان در جلسه‌ای به رهبری شهباز شریف، نخست‌وزیر این کشور روز (چهارشنبه، ۱۰ دلو) اخراج گسترده پناه‌جویان افغان را تصویب کرد. به دنبال این جلسه، اسلام‌آباد بازداشت گروهی مهاجران افغان را آغاز و تاکنون هزاران شهروند افغانستان را بازداشت و اخراج کرده است. سفارت حکومت سرپرست افغانستان در اسلام‌آباد تایید کرده که طرح اخراج تمامی مهاجران افغان از راولپندی و اسلام‌آباد به استثنای دارندگان ویزا، «قطعی و نهایی» شده است.

کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد از تمامی کشورها خواسته که به بازگشت‌های اجباری اتباع افغانستان، به‌ویژه افراد آسیب‌پذیر از جمله اقلیت‌های قومی و مذهبی، زنان و دختران، روزنامه‌نگاران، فعالان حقوق بشر و اعضای حرفه‌های هنری مانند موسیقی‌دانان، پایان دهند. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که بازرسان حقوق بشر هشدار داده‌اند که بیش از ۴۰۰ هزار نفری که از اتباع افغانستان که به کشورشان بازگشته‌اند، با «آزار و اذیت» روبرو شده‌اند. در گزارش آمده است که گروه‌های آسیب‌پذیر به‌ویژه اقلیت‌های قومی، فعالان حقوق بشر و زنان و دختران از جمله کسانی هستند که ممکن است در معرض خطرات جدی در افغانستان قرار گیرند. کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد و سازمان بین‌المللی مهاجرت هم‌چنان خواستار تعلیق کامل بازگشت‌های اجباری اتباع افغانستانی از کشورهای مختلف هستند. سازمان‌های بین‌المللی تاکید کرده‌اند که باید به وضعیت حقوقی و انسانی تمامی اتباع افغانستانی توجه ویژه‌ای شود و از اخراج افرادی که ممکن است با خطرات جدی روبرو شوند، جلوگیری گردد. این نهادها هشدار داده‌اند که این افراد ممکن است که در معرض خطرات جدی از جمله «آزار و اذیت‌های فیزیکی و روانی، نقض حقوق بشر و تهدیدات امنیتی» در کشور خود قرار گیرند. همچنین سازمان‌های بین‌المللی در گزارش‌شان خواستار اقدامات لازم برای حمایت از حقوق بشر و رفاه اتباع افغانستان در کشورهای میزبان هستند. این سازمان‌ها می‌گویند که باید تدابیر لازم برای حفظ امنیت، سلامت و رفاه این افراد در کشورهای میزبان اتخاذ شود تا از آسیب‌های احتمالی پیش‌گیری شود و حقوق انسانی آنان در این کشورها رعایت گردد. باید گفت که در نوامبر سال گذشته میلادی، محسین نقوی، وزیر داخله‌ی پاکستان گفته بود که اتباع افغانستان پس از تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۳ بدون مجوز مناسب حق زندگی در منطقه‌ی اسلام‌آباد را نخواهند داشت. این تصمیم سبب شد که بسیاری از اتباع برای جلوگیری از بازداشت، مجبور به ترک پاکستان شوند و بیش از 0.4 میلیون نفر به افغانستان بازگشتند. این در حالی است که دولت پاکستان در پاسخ به نگرانی‌های نهادهای بین‌المللی اطمینان داد که اعتبار کارت‌های ثبت‌نام پناهندگان تا تاریخ ۳۰ جون ۲۰۲۴ تمدید شده است.

سفارت حکومت سرپرست در اسلام‌آباد اعلام کرده است، مقام‌های پاکستانی گفته‌اند که دولت این کشور تصمیم گرفته است تا تمام مهاجران افغانستان، از جمله دارندگان کارت‌های «آسی‌سی» و «پی‌‌اوآر» را بلافاصله از شهرهای اسلام‌آباد و راولپندی و در آینده‌ی نزدیک از سراسر پاکستان اخراج کند. این سفارت‌خانه امروز (چهارشنبه، ۱ حوت) با نشر اعلامیه‌ای گفته است: «مقام‌های وزارت امور خارجه‌ی پاکستان تایید کردند که برنامه‌ی اخراج «تمامی مهاجران افغانستان از اسلام‌آباد و راولپندی و همچنین از سراسر پاکستان در آینده‌ی نزدیک قطعی و نهایی است.» در اعلامیه آمده است که مسوولان این سفارت در نشست‌های خود با مقام‌های پاکستانی و سازمان‌های بین‌المللی نگرانی جدی خود را نسبت به اخراج تمام مهاجران در چنین مدت کوتاهی و تصمیم یک‌جانبه‌ی پاکستان ابراز داشته‌اند. این سفارت‌خانه تاکید کرده است: «این موضوع را با کابل هم در میان گذاشته است تا درباره‌ی بازگشت با عزت هم‌وطنان و چالش‌های موجود در این زمینه بررسی‌های لازم صورت گیرد.» دست‌کم دو منبع از میان مهاجران در اسلام آباد در صحبت با رسانه گوهرشاد گفته‌اند که در حال حاضر بازداشت و تفتیش خانه‌ها برای اخراج شهروندان افغانستان از شهرهای اسلام‌آباد و راولپندی جریان دارد. سفارت افغانستان در اسلام‌آباد نیز گفته است که این روند به‌طور اعلام‌نشده آغاز شده و نهادهای سازمان ملل نیز اطلاع ندارند. اعلامیه به نقل از مقام‌های پاکستانی، نوشته است که این تصمیم رسمی حکومت پاکستان است که از این پس تنها افغان‌هایی که ویزه‌ی قانونی دارند، می‌توانند در اسلام‌آباد و راولپندی اقامت داشته باشند. همچنین به‌تازگی کمیساری عالی پاکستان در امور پناهندگان افغانستان (سی‌‌سی‌‌ای‌آر) اعلام کرده است که ۲.۹ میلیون شهروند افغانستان در پاکستان حضور دارند که از این تعداد ۱.۴ میلیون نفر ثبت‌نام شده و ۰.۷ میلیون نفر دیگر ثبت‌نام نشده‌اند. پیش از این رسانه‌های پاکستانی گزارش داده بودند که ۱.۴۵ میلیون مهاجر اهل افغانستان در پاکستان کارت‌های پی‌اوآر دارند که تا ۳۰ جون ۲۰۲۵ اعتبار خواهند داشت. کارت‌های «پی‌اوآر» یک سند هویتی حیاتی است که برای پناهندگان ثبت‌نام‌شده‌ی افغانستانی صادر شده است. علاوه بر این کارت، ۸۰۰ هزار نفر دیگر کارت شناسایی «شهروندی افغانستان» دارند. پاکستان از اواخر سال ۲۰۲۳ به این‌طرف اخراج مهاجران افغانستان را آغاز کرده است.