در آستانه‌ی سه سالگی حاکمیت حکومت سرپرست، شماری از زنان معترض و اعضای «ائتلاف جنبش‌های اعتراضی افغانستان» می‌گویند که زنان و دختران در حاکمیت حکومت فعلی «بدترین» وضعیت موجود را تجربه می‌کنند. این جنبش با نشر نوارهای تصویری در حساب کاربری ایکس خود، گفته است که به‌دلیل سیاست‌های حکومت فعلی، خشونت‌های خانوادگی و نرخ خودکشی در میان زنان و دختران افزایش یافته است. اعضای این جنبش از سیاست‌های حکومت فعلی بر زنان و دختران انتقاد کرده و می‌گویند که افغانستان تنها کشوری در سطح جهان است که دختران و زنان حق آموزش ندارند. یک زن معترض می‌گوید که ۱۵ آگوست، تاریخ «سیاه» افغانستان است. به گفته‌ی وی، در نتیجه‌ی تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، زنان و دختران بیش‌تر از هر قشر دیگر متاثر شده‌اند. او افزود که حکومت فعلی در سه سال گذشته محدودیت‌های روزافزون بر زنان و دختران وضع کرده که در نتیجه‌ی آن زنان و دختران از همه‌ی حقوق‌شان محروم شده‌اند. ائتلاف جنبش‌های اعتراضی افغانستان می‌گوید که حکومت فعلی در سه سال گذشته به «سرکوب» زنان، دختران، فعالان حقوق زن، نظامیان پیشین و روزنامه‌نگاران ادامه داده است. این واکنش‌ها در حالی افزایش یافته که حاکمیت حکومت سرپرست در آستانه‌ی سه ساله‌گی قرار دارد. باید گفت که در نزدیک به سه سال گذشته، بیش از ۵۰ فرمان به هدف محدود کردن زنان و دختران از سوی این گروه صادر شده است. زنان و دختران در سه سال گذشته به شیوه‌های مختلف مخالفت‌شان را به سیاست‌های حکومت فعلی نشان داده‌اند. با این وجود، نزدیک به سه سال است، حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.

کمیسیون دولتی آزادی‌‌های مذهبی آمریکا در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که وضعیت آزادی گروه‌های مذهبی در افغانستان در حاکمیت حکومت سرپرست رو به وخامت است. این کمیسیون در گزارش سالانه خود با متهم کردن حکومت سرپرست به نقض منظم آزادی‌های مذهبی، خواستار تحریم مقام‌های مسوول حکومت شد و از واشنگتن خواسته است که افغانستان تحت کنترول حکومت فعلی را در رده «کشور مورد نگرانی خاص» قرار دهد. در گزارش آمده است که حکومت فعلی در سال ۲۰۲۳ میلادی به شدت آزادی‌های فردی و مذهبی مردم افغانستان، به‌خصوص زنان، اقلیت‌های مذهبی مانند شیعه، احمدیه، سیک‌ها، هندوها و مسیحیان را محدود کرده و به این کار ادامه می‌دهد. باید گفت که مقامات حکومت فعلی در ایام عزاداری محرم گفته‌ بودند که برای مصونیت عزاداران، باید مراسم عاشورا محدود و در مکان‌های مشخص برگزار شود. کمیسیون آزادی‌های مذهبی آمریکا گفته است که حکومت فعلی افغانستان آزادی مذهبی شیعیان را محدود کرده است. همچنین داعش در چندین مورد به مکان‌های مذهبی شیعیان افغانستان در پایتخت کشور حمله کرده و نیروهای حکومت فعلی نتوانسته‌اند که جلو حملات داعش به شیعیان را بگیرند. طبق این گزارش، داعش خراسان به حملات خود به اقلیت شیعه در افغانستان ادامه داده است. داعش در ماه میزان ۱۴۰۲ به مسجد امام زمان در شهر پلخمری حمله کرد. کمیسیون آزادی‌های مذهبی آمریکا همچنان نقش وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی را در اعمال احکام تبعیض آمیز برجسته توصیف کرده است. این کمیسیون از حکومت آمریکا خواسته است تا آن عده از مقام‌های حکومت فعلی را که مسوول نقض جدی آزادی‌های مذهبی هستند، تحریم کرده و دارایی‌های شان را مسدود کند. کمیسیون آزادی‌های مذهبی آمریکا گفت که حکومت فعلی شماری از خبرنگاران، فعالان حقوق زن و اقلیت‌های مذهبی را نیز سال گذشته بازداشت کرد. این گروه با ممنوع کردن کار زنان، فعالیت سازمان‌های امدادرسان را نیز محدود کرده است. در یک اقدام دیگر، حکومت فعلی در ماه سپتامبر ۲۰۲۳، ۱۸ کارمند محلی یک موسسه غیردولتی را به اتهام ترویج مسیحیت بازداشت کرد. کمیسیون آزادی‌های مذهبی به حکومت آمریکا توصیه کرده است که افغانستان در فهرست کشورهایی قرار گیرد که در مورد آزادی‌های شهروندان آن نگرانی جدی وجود دارد. کمیسیون ایالات متحده برای آزادی مذهبی بین‌المللی (USCIRF) یک سازمان مستقل و فراحزبی دولتی است که در سال ۱۹۹۸ تاسیس شد.

در آستانه‌ی ۲۴ اسد، سال‌روز به قدرت رسیدن حکومت سرپرست در افغانستان، شماری از زنان معترض و اعضای شبکه‌ی مشارکت سیاسی زنان افغانستان می‌گویند که وضعیت زنان و دختران تحت حاکمیت حکومت فعلی به بحرانی‌ترین حد ممکن خود رسیده است. زنان معترض در مکان سربسته در کابل تجمع اعتراضی برگزار کرده و از سیاست‌های محدودکننده‌ی حکومت سرپرست انتقاد کردند. اعضای شبکه‌ی مشارکت سیاسی زنان افغانستان در اعتراض دسته‌جمعی شان کفن پوشیده و تاکید دارند که به مبارزه‌ی آزادی‌خواهی‌شان ادامه می‌دهند. آنان بر روی کفن سفیدشان با خط سرخ شعارهای «نه به طالبان» و «طالبان را تحریم کنید»، نوشته بودند. زنان معترض خواستار اتحاد جنبش‌ها و جریان‌های مخالف حکومت شده و گفتند که برای بیرون شدن از «سایه‌ی تاریک جنگ و خشونت» هم‌صدایی و اتحاد یک امر ضروری است. این جنبش اعتراضی در اعلامیه‌ی گفت که زنان و دختران افغانستان در حال حاضر با خشونت، تهدید، تبعیض جنسیتی و نقض گسترده‌ی حقوق بشر از سوی حکومت سرپرست مواجه هستند. در اعلامیه آمده است که وضعیت زنان و دختران افغانستان تحت حاکمیت حکومت فعلی به بحرانی‌ترین حد خود رسیده است. در بخشی از اعلامیه آمده است: »۱۵ آگوست ۲۰۲۱، روز سیاه و شوم برای مردم افغانستان است. در چنین روزی جامعه‌ی جهانی افغانستان را به حکومت فعلی تسلیم نمودند. زندگی، سرنوشت و آینده‌ی ۳۶ میلیون شهروند افغانستان را نابود کردند. روزی که سایه‌‌ی تاریک جهالت بر روی افغانستان سایه افکند.» اعضای شبکه‌ی مشارکت سیاسی می‌گویند که ۱۵ آگوست، نمادی از واگذاری «بی‌دلیل قدرت، به یک گروه» و شکست آرزوها و امیدهای آینده‌ی شهروندان افغانستان است. زنان معترض می‌گویند که از زمان تسلط حکومت فعلی بر افغانستان، این گروه بیش از ۶۵ فرمان کتبی و ده‌ها فرمان غیر کتبی[شفاهی] بی‌رحمانه را علیه زنان و دختران صادر کرده‌اند. آنان تاکید کردند که سازمان ملل متحد، جامعه‌ی جهانی و نهادهای حامی حقوق بشری باید «آپارتاید جنسیتی» در افغانستان را به‌عنوان «جنایت علیه بشریت» به‌رسمیت بشناسند و عاملان این جنایت ضد بشری را از قدرت خلع کرده و به میز محاکمه بکشانند. باید گفت که گروه‌ها و جنبش‌های اعتراضی مخالف حکومت فعلی نیز به مناسبت ۱۵ آگوست، سال‌روز واگذاری کشور به دست حکومت سرپرست، برای اعتراض خیابانی در سراسر جهان فراخوان داده‌اند.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در سال ۲۰۲۳ میلادی نزدیک به ۲۶ هزار کودک در ارزگان به بیماری سوءتغذیه مبتلا شده بودند. این نهاد با نشر گزارشی گفته است که در هفت ماه پسین بیش از ۱۲ هزار کودک در ارزگان به بیماری سوءتغذیه مبتلا شده‌اند. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد تاکید کرد کرد که ندادن شیر مادر به کودک، عدم آگاهی در خانواده‌ها و چالش‌های اقتصادی، از علت‌های اساسی افزایش بیماری سوءتغذیه در این ولایت است. صدراعظم الفت، مسوول بخش بیماری سوءتغذیه یونیسف در مراسم تجلیل از هفته‌ی شیر دادن مادر به کودک در ارزگان گفت: «ارقام هفت ماه را که ما در دسترس داریم، ۱۲ هزار و ۶۶۱ می‌باشند که ما هنوز هم در خط سرخ قرار داریم.» همچنین عالمان دین و مسوولان نهادهای بهداشتی نیز چالش‌های اقتصادی خانواده‌ها، عدم آگاهی عمومی، مشکلات فرهنگی و اجتماعی را از علت‌های اساسی مبتلا شدن کودکان به بیماری سوءتغذیه می‌دانند. بر بنیاد معلومات یونیسف، در سال ۲۰۲۳ میلادی نزدیک به ۲۶ هزار کودک در ارزگان به بیماری سوءتغذیه مبتلا شده بودند. باید گفت که اخیرا پزشکان بدون مرز هم اعلام کرد که در سال گذشته ۱۰ هزار و ۴۰۰ کودک و در چهار ماه نخست سال جاری میلادی دو و هزار و ۴۱۶ کودک مبتلا به سوءتغذیه زیر پنج سال را در قندهار، هرات و هلمند درمان کرده است. این سازمان در گزارش خود تصویر تاریکی از وضعیت کودکان در افغانستان ارائه کرد و افزود که بیکاری و فقر در میان مردم باعث شده است که کودکان خانواده‌ها به سوءتغذیه مبتلا شوند.

بخش بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد اعلام کرده است که حضور زنان و دختران افغانستان در پروسه‌های امدادرسانی حیاتی می‌باشد و باید حضور آنان تامین شود. این سازمان با نشر پیامی از نگینه یاری، رییس گروه مشورتی زنان تیم کشوری بشردوستانه در افغانستان در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که حضور زنان و دختران افغانستان در پروسه‌ی امدادرسانی، حقوق آنان را تامین می‌کند. بخش بشردوستانه‌ی سازمان ملل می‌گوید که زنان یکی از عامل‌های قدرت‌مند تغییر هستند و حضور آنان برای موفقیت پاسخ بشردوستانه حیاتی است. در ادامه آمده است که بدون مشارکت و حمایت معنادار زنان در این پروسه، مشارکت زنان و دختران نیز محدود می‌شود. نگینه یاری، در مورد اهمیت ارتقای نقش زنان در تصمیم‌گیری می‌گوید که اهداکنندگان باید از زنان حمایت کنند و راه‌بردها را براساس توصیه‌های آنان قرار دهند. خانم یاری افزود که تعامل با زنان نتایج بهتری را به همراه دارد و از حقوق آنان نیز محافظت می‌کند. در حالی بخش بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد بر حضور زنان و دختران تاکید دارد که براساس آمار سازمان ملل متحد، ۲۳.۷ میلیون نفر در افغانستان نیازمند کمک‌های بشردوستانه است و حدود ۸۰ درصد آنان زنان و کودکان استند. با این وجود، حکومت فعلی کار زنان و دختران در نهادهای بین‌المللی به‌شمول دفترهای سازمان ملل را ممنوع کرده است. پیش از این نهادهای مختلف سازمان ملل گفته‌اند که ممنوعیت کار زنان روند امدادرسانی به نیازمندان را چالش‌برانگیز کرده است.

منابع محلی از ولایت هلمند می‌گویند که در حمله «افراد مسلح ناشناس» به یک خانه در ولسوالی نادعلی این ولایت، سه نفر عضو یک خانواده کشته و دو نفر دیگر زخمی شدند. یک منبع خواست هویت‌اش فاش نشود به رسانه گوهرشاد گفت که این حمله حوالی ساعت ۱۰:۰۰ شب گذشته (سه‌شنبه، ۱۶ اسد) در منطقه «شنه کلي» از مربوطات ولسوالی نادعلی هلمند رخ داده است. منبع تاکید کرد که افراد مسلح ناشناس در نخست بر اعضای یک خانواده‌ که صرف غذای شام بودند، بمب دستی پرتاب کرده و سپس وارد خانه شده و آنان را تیرباران کردند. منبع تاکید کرد که در اثر این رویداد سه تن جان باخته و دو تن دیگر به شدت زخمی شده‌اند. منبع در مورد هویت قربانیان و انگیزه این حمله جزییات ارائه نکرد. همچنین عاملان این حمله هم تا اکنون شناسایی نشده‌اند. مقامات امنیتی حکومت فعلی در هلمند در مورد این رویداد چیزی نگفته‌اند. همه روزه از قتل‌های مرموز و کشف اجساد از ولایت‌های گزارش می‌شود. افراد مسلح ناشناس عامل اکثر قتل‌های مرموز عنوان می‌شود. این در حالی است که روز گذشته تفنگ‌داران ناشناس سه مرد را در در مربوطات توحید ناحیه اول مرکز ولایت سرپل کشته و دو مرد دیگر را نیز زخمی کرده بودند.

برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد از کمبود بودجه در این سازمان ابراز نگرانی کرده و می‌گوید که ۶۰۰ هزار زن باردار در افغانستان را تابستان امسال به دلیل کمبود بودجه از فهرست دریافت‌کنندگان غذای مقوی حذف کرده است. در ادامه آمده است که در سال جاری ۱.۶ میلیون زن باردار و شیرده در افغانستان برای جلوگیری از سوء‌تغذیه‌، خود و کودکان‌شان غذای مقوی دریافت کرده‌اند. برنامه جهانی غذا روز گذشته (سه‌شنبه، ۱۶ اسد) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود، بار دیگر از کم‌بود بودجه ابراز نگرانی کرده است این در حالی‌ست که پیش‌از این نیز برنامه‌ی جهانی غذا گفته بود که به ۱۱ میلیون نیازمند به‌دلیل کم‌بود بودجه کمک‌های غذایی اضطراری ارایه نمی‌تواند براساس آمار سازمان ملل متحد، ۲۳.۷ میلیون نفر در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند. حدود ۴۸ درصد مردم کشور زیر خط فقر زندگی می‌کنند. باید گفت که که پس از حاکمیت دوباره‌ی حکومت سرپرست بر کشور و تحمیل سیاست‌های محدودکننده‌ی این گروه در مورد حقوق و آزادی‌های اساسی زنان، دختران و محدودیت‌های کاری مانع دسترسی آنان به کمک‌های بشردوستانه شده است.

منابع محلی از ولایات ننگرهار و کنر می‌گویند که یک زن در ننگرهار توسط افراد مسلح ناشناس موترسایکل‌سوار به قتل رسیده و یک زن بیمار به دلیل مسدود بودن سرک مواصلاتی در کنر جان باخته است. در رویداد نخست، یک منبع در صحبت با رسانه گوهرشاد گفت که افراد مسلح موتر‍‌سایکل‌سوار روز گذشته (سه‌شنبه، ۱۶ اسد) در مربوطات حوزه چهارم امنیتی شهر جلال‌آباد، مرکز شهر ننگرهار یک زن را که سوار سه‌چرخه بود با شلیک گلوله به قتل رسانده‌اند. منبع تاکید کرد که این رویداد در منطقه بیس اکمالاتی، نزدیک مسجد سفید، زمانی رخ داده که افراد موترسایکل‌سوار به سمت زنی که در یک عراده ریکشای ساخت هند سوار بود، شلیک و از ساحه فرار کردند. منبع افزود که سه گلوله به سر این زن اصابت کرده و پس از حمله، مردم محلی وی را به شفاخانه انتقال داده، اما به‌دلیل جراحات شدید در شفاخانه جان باخته است. منبع در مورد دلیل قتل و هویت این زن معلومات ارائه نکرد. شماری از ساکنان ننگرهار از این رویداد به شدت نگران شده‌اند و می‌گویند که اخیراً وضعیت امنیتی شهر جلال‌آباد، مرکز ننگرهار، به دلیل وقوع جرایم جنایی وخیم شده است. همچنین در رویداد دوم، منابع می‌گویند که یک زن بیمار به دلیل مسدود شدن جاده در ولایت کنر، به موقع به شفاخانه نرسید و جان باخته است. منبع گفت که این زن که باشنده منطقه‌ی «کمتیلی» ولسوالی ناری این ولایت است، در مسیر راه جان باخته است. منبع می‌گوید که این زن حدود ۵۰ سال سن داشته و در راه انتقال به شفاخانه‌ی ولایتی کنر، جان باخته است. در ادامه آمده است که به‌دلیل بالا آمدن سطح آب رودخانه‌ی ولایت کنر، مسیر مواصلاتی ولسوالی ناری با مرکز این ولایت مسدود شده است. مسوولان محلی حکومت سرپرست در ولایت کنر تا اکنون در این‌باره اظهار نظری نکرده‌اند.