تلویزیون خصوصی «راه فردا» درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که پس از دو ماه توقف، فعالیت خود را از سر گرفته است. این تلویزیون امروز (سه‌شنبه، ۳ سرطان) با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری فیسبوک، نوشته است که نشرات آن در کابل از طریق آنتن‌های عادی و در سراسر جهان از طریق ماهواره «ترکمن عالم» در دسترس است. در اعلامیه‌ی تلویزیون راه فردا آمده است: «مسوولان این تلویزیون از حمایت و همراهی مخاطبان قدردانی کرده و وعده می‌دهند که این رسانه با رویکردی نوین، صدای مردم را رساتر از گذشته منعکس خواهد کرد.» این در حالی است که وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت سرپرست در نهم ماه ثور اعلام کرد که فعالیت تلویزیون «راه فردا» بر اساس شکایت کارمندان آن مبنی بر عدم پرداخت معاش شان، تعلیق شده است. این وزارت گفته بود که پرونده این تلویزیون را به محکمه ارجاع داده و تا زمان صدور حکم، فعالیت آن متوقف خواهد بود. باید گفت که هنوز مشخص نیست که فعالیت تلویزیون خصوصی راه فردا چگونه و تحت چه شرایطی از سر گرفته شده است. تلویزیون خصوصی راه فردا با حمایت سیاسی حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان به رهبری محمد محقق فعالیت می‌کند. قابل ذکر است که شماری از رسانه‌ها طی بیش از سه سال حکومت فعلی، به دلیل مشکلات مالی و محدودیت مسدود شد است.

سیما باهوس، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد و مدیر اجرایی بخش زنان این سازمان می‌گوید که بدون حضور معنادار و فراگیر زنان و دختران در روندهای سیاسی، دستیابی به صلح در افغانستان ناممکن است. خانم باهوس این اظهارات را در نشست شورای امنیت سازمان ملل در مورد وضعیت افغانستان مطرح کرده و گفته است که از زمان آغاز فعالیتش به‌عنوان مدیر اجرایی بخش زنان سازمان ملل، شرایط برای زنان و دختران افغانستان وخیم‌تر شده و تا اکنون حتی یکی از محدودیت‌های وضع‌شده از سوی حکومت سرپرست لغو نشده است. وی تاکید کرده است: «در بحبوحه‌ی این بحران رو به گسترش، درخواست زنان و دختران افغانستان از جامعه‌ی جهانی برای فراموش نکردن آن‌ها، اغلب بی‌پاسخ مانده است.» او افزوده است که با وجود صدور قطعنامه‌های متعدد شورای امنیت در حمایت از امدادگران زن و دسترسی بدون مانع آن‌ها به زنان افغانستان، توانایی سازمان ملل و شرکای آن برای ارائه‌ی خدمات به زنان به‌شدت تضعیف شده است. همچنین این مقام سازمان ملل در بخشی از صحبت‌های گفت که محدودیت‌های حکومت فعلی، «استخدام ایمن امدادگران زن و حتی دسترسی به زنان آسیب‌دیده را دشوارتر از هر زمان دیگری» کرده است. سیما باهوس ضمن ابراز تعهد به حمایت از زنان افغانستان، می‌گوید که این نهاد بین‌المللی تمام توان خود را برای عبور زنان این کشور از محدودیت‌های بی‌پایان به کار خواهد گرفت. خانم باهوس همچنان با اشاره به گزارش تازه‌ی شاخص جنسیتی افغانستان که هفته‌ی گذشته از سوی بخش زنان سازمان ملل منتشر شد، گفته است که یک‌سوم جمعیت این کشور، به‌ویژه زنان و کودکان با سوء‌تغذیه و گرسنگی مواجه‌اند. او محدودیت‌ها علیه حقوق و آزادی‌های اساسی زنان و دختران را فراتر از یک بحران دانسته و آن را «آسیب رساندن به یک نسل» توصیف کرد. مدیر اجرایی بخش زنان سازمان ملل هشدار داده است که زنان و دختران افغانستان نباید به حاشیه رانده شوند و مشروعیت و دوام هرگونه توافق یا نتیجه‌ای در گرو مشارکت معنادار، ایمن، کامل و برابر آنان است. او در ادامه از شورای امنیت خواست که به‌طور فعال از تلاش‌های جاری برای پاسخگو ساختن حکومت فعلی حمایت کند.

مسوولان حکومت سرپرست در ولایت بدخشان می‌گویند که در پی ریزش سقف یک خانه در ولسوالی شهر بزرگ این ولایت، دو عضو یک خانواده جان باختند و یک کودک دیگر زخمی شد. محمد اکرم اکبری، رییس مبارزه با حوادث طبیعی بدخشان گفته است که این رویداد حوالی ساعت ۱۰:۰۰ دوشنبه‌شب (۲ سرطان) در روستای «خاسار» از مربوطات ولسوالی شهر بزرگ رخ داده است. آقای اکبری تاکید کرد که در نتیجه‌ی این حادثه، یک دختر ۱۷ ساله و یک پسر ۱۴ ساله جان خود را از دست داده‌اند و یک کودک ۱۰ ساله به‌گونه‌ی سطحی زخمی شده است. رییس مبارزه با حوادث طبیعی بدخشان افزوده است که تمامی قربانیان این رویداد از اعضای یک خانواده بوده‌اند. مسوولان محلی در ولایت بدخشان علت وقوع این رویداد را «فرسودگی ساختمان و بارندگی‌های اخیر» اعلام کرده‌اند. قابل ذکر است که در گذشته نیز رویدادهای مشابهی به دلیل فرسودگی ساختمان‌ها در شماری از ولایت‌های کشور به وقوع پیوسته که در آن‌ها شماری از شهروندان، به‌ویژه زنان و کودکان، جان باخته‌اند.

جویس مسویا، دستیار دبیرکل سازمان ملل متحد در امور بشردوستانه و معاون هماهنگ‌کننده امداد اضطراری درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که مردم افغانستان با نیازهای بشردوستانه مداوم و شدیدی مواجه‌ هستند. خانم مسویا این اظهارات را در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره وضعیت افغانستان مطرح کرده و گفته است که دهه‌ها جنگ، فقر ساختاری، بحران‌های اقلیمی، محدودیت‌های گسترده علیه زنان و دختران و کاهش شدید بودجه وضعیت را بحرانی‌تر کرده ‌است. وی تاکید کرده است که میزان مرگ‌ومیر مادران در افغانستان بیش از ۲.۵ برابر میانگین جهانی است و در کنار آن خشک‌سالی گسترده بخش‌هایی از کشور را تهدید می‌کند. جویس مسویا در ادامه افزوده است: «از هر پنج شهروند افغانستان، یک تن با گرسنگی روبرو است و سه تن به‌طور جدی دچار سوءتغذیه هستند. حدود ۳.۷ میلیون کودک از رفتن به مکتب محرومند که ۲.۲ میلیون تن از آنان دختران بالای ۱۱ سال‌ هستند که به‌دلیل محدودیت‌های حکومت فعلی اجازه تحصیل ندارند.» همچنین دستیار دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه در بخشی از صحبت‌هایش هشدار داده است که کابل ممکن است به نخستین پایتخت جهان در دوران مدرن تبدیل شود که با کمبود شدید آب مواجه می‌شود. او گفت که سطح آب‌های زیرزمینی در کابل تا ۳۰ متر کاهش یافته است و نزدیک به نیمی از چاه‌های آب خشک شده‌اند. همچنین وی در بخش دیگر سخنانش با تاکید بر نقش کلیدی زنان افغانستان در عملیات کمک‌رسانی گفته است: «زنان امدادگر در افغانستانی با وجود تهدیدها و محدودیت‌ها همچنان در خط مقدم پاسخ بشردوستانه قرار دارند و به جوامعی خدمت می‌رسانند که در غیر این صورت به حاشیه رانده می‌شوند.» خانم مسویا تصریح کرد که صندوق بشردوستانه افغانستان اخیراً ۲.۴ میلیون دالر را به سازمان‌های محلی اختصاص داده است، از جمله نهادهایی که غالباً نادیده گرفته می‌شوند.

تیم بورچت، عضو مجلس نمایندگان آمریکا در تازه‌ترین مورد از تصویب لایحه‌‌ی قطع کمک‌های مالی به حکومت سرپرست افغانستان خبر داده است. او ناوقت شب گذشته (دوشنبه، ۲ سرطان) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این لایحه با عنوان «هیچ دالر مالیاتی برای حکومت فعلی افغانستان» با موفقیت در مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب رسید. تیم بورچت این لایحه را در ماه جدی سال پیش خورشیدی به مجلس نمایندگان آمریکا ارائه کرده بود. او گفته بود که این لایحه، وزارت امور خارجه‌ی آمریکا را ملزم می‌کند تا سیاستی را برای مخالفت با هرگونه کمک خارجی به حکومت سرپرست افغانستان ایجاد و اجرا کند. این عضو مجلس نمایندگان آمریکا افزوده بود که مطابق این لایحه هرگونه برنامه‌‌ی کمک نقدی به افغانستان و نحوه‌ی جلوگیری از دسترسی حکومت فعلی به آن، نیاز به گزارش‌دهی دارد. تیم بورچت تاکید کرده بود که لایحه معرفی‌شده از طرف او، شامل نظارت بر صندوق امانی ویژه و بانک مرکزی افغانستان نیز می‌شود. این عضو مجلس نمایندگان آمریکا بارها گفته است که حکومت فعلی به کمک‌های مالی آمریکا به افغانستان دسترسی دارند و خواستار قطع این کمک‌ها شده است. این لایحه پیشنهادی پیش از این از سوی کمیته‌ی روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شده بود. این در حالی است که دونالد ترمپ در نخستین روز ورودش به کاخ سفید، دستور تعلیق ۹۰ روزه تمامی کمک‌های خارجی را صادر کرده بود. در اعلامیه کاخ سفید آمده بود که این کمک‌ها تا بررسی دقیق و سنجش میزان هماهنگی آن‌ها با سیاست‌های جدید آمریکا متوقف خواهد شد. قابل ذکر است که این دستور باعث توقف عملیات اداره توسعه بین‌المللی آمریکا در سراسر جهان شد و در همان روند ارائه خدمات حیاتی از قبیل غذا، کمک‌های دارویی و بشردوستانه را در سراسر جهان مختل کرده است. پس از سقوط دولت پیشین افغانستان، کاهش کمک‌های بین‌المللی معیشت میلیون‌ها تن را در کشور با بحران جدی روبه‌رو کرده است.

رزا اوتونبایوا، رییس یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان می‌گوید که نباید وضعیت غیرقابل قبول زنان و دختران افغانستان از سوی جامعه‌ی جهانی و نهادهای بین‌المللی فراموش شود. خانم اوتونبایوا این اظهارات در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره وضعیت افغانستان مطرح کرده و گفته است که ممنوعیت ادامه تحصیل دختران بالاتر از صنف ششم، افغانستان را از جهان جدا می‌سازد. وی در این نشست بار دیگر از حکومت سرپرست افغانستان خواست تا ممنوعیت‌ها علیه زنان و دختران را لغو کرده و حق آموزش را به آن‌ها بازگرداند. رییس یوناما در بخشی دیگر از سخنرانی خود گفت که حکومت فعلی همچنان «سیاست‌های محدودکننده و تبعیض‌آمیز گسترده‌ای را بر مردم افغانستان تحمیل می‌کنند.» او اضافه کرد که این سیاست‌ها در «قانون امر به معروف و نهی از منکر» حکومت فعلی بازتاب یافته است؛ قانونی که علاوه بر بر تأثیرات حقوق بشری بر زنان و مردان افغانستان، پیامدهای گسترده‌ای بر اقلیت‌ها، اقتصاد (به ویژه کسب‌وکارهای زنان)، عملیات بشردوستانه و رسانه‌ها دارد. او به اعمال محدودیت‌ها بر رسانه‌های کشور نیز اشاره کرده و تاکید کرده است: «آزادی بیان و فضای رسانه‌های خصوصی بیش از پیش محدود شده‌اند.» همچنین رزا اوتونبایوا در بخشی از صحبت‌هایش با اشاره به وضعیت امنیتی افغانستان گفت که به‌طور کلی شمار رویدادهای امنیتی در کشور پایین است. او افزود که با وجود این، همسایگان افغانستان همچنان در مورد حضور داعش در این کشور ابراز نگرانی می‌کنند. رییس یوناما در گزارش خود به شورای امنیت سازمان ملل گفت که تاکنون بیش از شش‌صد هزار نفر از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشته‌اند. خانم اوتونبایوا در این‌باره گفت: «هم‌اکنون بیش از ۶۰۰ هزار افغان از پاکستان و ایران بازگشته‌اند. پیش‌بینی شده که اگر تنش‌ها ادامه یابد، بازگشت‌های بیشتری نیز صورت گیرد؛ در چند روز گذشته، بازگشت‌های روزانه از ایران بیش از ۱۰ هزار نفر بوده است. جامعه و حکومت فعلی برای جذب بازگشت‌کنندگان تلاش کرده‌اند؛ اما بدون کمک بین‌المللی، بازگشت امن و منظم محدود خواهد ماند.»

برنامه‌ی توسعه‌ سازمان ملل متحد اعلام کرده است که با پشتیبانی مالی برای شماری از زنان در بخش‌های استارتاپ‌ها، تجارت‌های کوچک، فرصت‌ آموزش و کسب درآمد را فراهم کرده است. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که با وجود محدودیت‌ها؛ اما زنان و دختران در خط مقدم مبارزه‌ی بازسازی اقتصادی افغانستان قرار دارند. در این گزارش داستان دو زن کارآفرین از هرات و بلخ هم‌چنان شماری از دخترانی که آموزش استارتاپ‌ را فرا گرفته بازتاب داده شده که با پشتیبانی مالی برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل، کسب‌وکارهای کوچک ایجاد کرده و از این طریق برای زنان دیگر نیز، زمینه‌ی کار فراهم کرده‌اند. این سازمان با اشاره به کسب‌وکارهای کوچک به رهبری زنان گفته است که این موفقیت‌ها در بستر شکننده‎ به دست آمده است. بر اساس داده‌های سازمان ملل، اقتصاد افغانستان در سال ۲۰۲۳–۲۰۲۴ تنها ۲.۷ درصد رشد داشته و کسری تراز تجاری کشور در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۴ به ۶.۷ میلیارد دالر رسیده است. گزارش تاکید کرده است که کاهش کمک‌های خارجی، بازگشت اجباری مهاجران و بحران‌های آب‌وهوایی، شرایط را برای کسب‌وکارهای کوچک دشوارتر کرده‌ است. برنامه‌ توسعه‌ سازمان ملل افزوده است که با وجود چالش‌ها، برنامه‌های آموزشی دیجیتال برای زنان جوان در کابل و برخی ولایت‌ها، روزنه‌ای را امید گشوده‌ است. در ادامه آمده است که از طریق برنامه‌ی «راه‌حل‌های دیجیتال برای بازسازی»، زنان مهارت‌هایی در زمینه کدنویسی، تجارت آنلاین و کارآفرینی فرا گرفته‌اند که تا اکنون بیش از ۵۵۰ جوان، بیش‌تر آنان زن هستند، از آموزش‌هایی مانند «دخترانی که کدنویسی می‌کنند»، هوش مصنوعی و علوم داده بهره‌مند شده‌اند. این نهاد سازمان ملل، با اشاره به ممنوعیت کار زنان هشدار داده که تداوم حذف زنان از اقتصاد می‌تواند تا سال ۲۰۲۶ حدود ۹۲۰ میلیون دالر – معادل ۵.۸ درصد تولید ناخالص داخلی – به افغانستان زیان برساند. حکومت سرپرست پس از به دست گرفتن قدرت، عرصه‌های کاری برای زنان و دختران را محدود کرده و آنان حق کار در بسیاری از بخش‌ها را ندارند.

صندوق کمک‌های انسان‌دوستانه افغانستان اعلام کرده است که میلیون‌ها زن برای زنده‌ماندن به کمک‌های انسان‌دوستانه وابسته‌اند و شمار زیادی از خانواده‌های که زنان سرپرست هستند، در ولایت‌هایی چون بادغیس، تنها از طریق کمک‌های نقدی روز را به شب می‌رسانند. این صندوق با نشر گزارشی گفته است که پروژه‌های توزیع نقدی که از سوی امدادگران زن اداره می‌شود، در ولایت‌های مانند بادغیس توانسته‌اند فضای امنی برای دریافت‌کنندگان زن ایجاد کنند. گزارش به نقل از گل‌جان، زنی ۵۵ ساله که سرپرستی نواسه‌هایش را به‌عهده دارد نوشته است: «امروز برای گرفتن پول آمدم. نواسه‌هایم خوش‌حال می‌شوند چون می‌توانم برای‌شان غذای خوب و لباس بخرم.» صندوق کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی افغانستان تاکید کرده است که در یک دهه‌ی گذشته بیش از یک میلیارد دالر برای کمک به آسیب‌پذیرترین قشرهای جامعه، به‌ویژه خانواده‌هایی که تحت سرپرستی زنان اند، اختصاص داده است. بر اساس گزارش سازمان ملل، پس از حاکمیت حکومت فعلی، وضعیت اقتصادی در افغانستان وخیم‌تر شده است. به گفته‌ی صندوق کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی سازمان ملل برای افغانستان، محدودیت‌های وضع‌شده بر زنان بر اقتصاد این کشور تاثیر گذاشته است. در گزارش آمده که نیمی از جمعیت افغانستان برای ادامه‌ی زندگی به کمک‌های انسان‌دوستانه نیاز دارند که بیش‌تر این نیازمندان زنان و کودکان اند. همچنین کاهش درآمد، خشک‌سالی و ممنوعیت‌های فزاینده بر مشارکت زنان در جامعه، نیازمندی این قشر را به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش داده است.