سازمان جهانی صحت از افزایش چشم‌گیر بیماری‌های ساری در کشور در ماه اپریل سال روان میلادی هشدار داده و می‌گوید که موارد ابتلا به اسهالات حاد ۸۴.۶ درصد و سرخکان ۴۳.۴ درصد نسبت به ماه مارچ افزایش یافته است. این سازمان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که بیش از ۱۲۸ هزار مورد سینه‌بغل و ۲۶۰ مورد مرگ ناشی از آن در سراسر افغانستان ثبت شده است. در ادامه آمده است: «بیماری سرخکان در کشور در حال افزایش است و با حداقل دو دوز واکسن سرخکان [اطفال خود را] از شر این بیماری مصوون نگه دارید.» سازمان جهانی صحت در ادامه افزوده است که واکسن زودهنگام از شیوع این بیماری جلوگیری می‌کند. در پیام آمده است که آمار بیماری‌های ساری در ماه اپریل قرار ذیل است: سرخکان: ۱۸۷۰۳ مبتلا | ۱۱۱ جان‌باخته | ۴۳.۴٪ افزایش اسهالات حاد: ۱۳۳۴۲ مبتلا | ۳ جان‌باخته | ۸۴.۶٪ افزایش تب کانگو: ۱۰۹ مبتلا | ۵ جان‌باخته | ۲۶۳.۳٪ افزایش تب دنگی: ۱۳۱ مبتلا | بدون تلفات | ۶۲۷.۸٪ افزایش ملاریا: ۲۹۸۲ مبتلا | بدون تلفات | ۲۷۵.۶٪ افزایش سینه‌بغل: ۱۲۸۰۵۵ مبتلا | ۲۶۰ جان‌باخته | ۹٪ افزایش کووید-۱۹: ۱۵۰ مبتلا | بدون تلفات | بدون تغییر نسبت به ماه گذشته همچنین چندی پیش سازمان داکتران بدون مرز، در گزارشی نوشت که موارد ابتلا به بیماری سرخکان در میان کودکان در هرات، بلخ و هلمند، سه برابر افزایش یافته است. این نهاد افزایش موارد ابتلا به سرخکان را نگرا‌ن‌کننده خوانده و گفته بود که در هشت هفته‌ی اول سال جاری میلادی، در این سه ولایت، چهار هزار و ۷۹۹ کودک با علایم مشکوک به سرخکان شناسایی شده‌ که ۲۵ درصد آنان نیاز به بستری‌ و ۷۵ درصد دیگر نیاز به درمان سرپایی داشتند. در گزارش سازمان داکتران بدون مرز آمده بود که روزانه یک کودک در هر یک از این سه ولایت به دلیل ابتلا به بیماری سرخکان جان می‌دهد. وزارت صحت عامه‌ گزارش سازمان داکتران بدون مرز را رد کرده و نوشت که حدود ۱۶ میلیون کودک در سراسر کشور واکسن سرخکان دریافت خواهند کرد. باید گفت که واکسن نشدن اطفال، نگهداری نشدن واکسن به‌صورت درست و «باورهای غلط رایج بین مردم نسبت به واکسن» از دلایل افزایش بیماری سرخکان در کشور دانسته می‌شود.

آندره سابرتون، معاون اجرایی صندوق جمعیت سازمان ملل متحد برای افغانستان هشدار داده است که هر دو ساعت یک مادر در کشور به‌دلیل عوارض قابل پیشگیری بارداری، جان خود را از دست می‌دهد. آقای سابرتون این اظهارات را در نشستی در نیویارک مطرح کرده و گفته است که کاهش بودجه‌ی کمک‌های بشری در افغانستان به معنای «از دست دادن جان‌ها و زندگی‌های کمتر زیسته شده» است. وی تاکید کرده است که در طول سفر خود، از خدمات تحت حمایت سازمان ملل در ولایت‌های کابل، بامیان و مرز بین افغانستان و پاکستان بازدید کرده است. آندره سابرتون به کاهش ۳۳۰ میلیون دالری بودجه‌ی صندوق جمعیت سازمان ملل در سراسر جهان، اشاره کرده و افزوده است که از این مقدار بودجه، ۱۰۲ میلیون دالر آن به‌طور مستقیم بر فعالیت این نهاد در افغانستان تاثیر خواهد گذاشت. معاون اجرایی این نهاد سازمان ملل متحد برای افغانستان تصریح کرد که بیشتر این بودجه قرار بود برای تامین سلامت خانواده و مراقبت‌های سیار استفاده شود که هر دو در افغانستان که در حال حاضر یکی از بالاترین میزان مرگ و میر مادران در جهان را دارد، ضروری هستند. این مقام سازمان ملل تخمین زده که ۶.۹ میلیون زن و کودک در افغانستان تحت تاثیر این کاهش بودجه قرار خواهند گرفت و صندوق جمعیت سازمان ملل قادر خواهد بود که تنها ۴۰۰ مرکز صحی از ۹۰۰ مرکز صحی را حمایت کند. به گفته‌ی وی، با وجود این چالش‌ها، صندوق جمعیت سازمان ملل در افغانستان باقی خواهد ماند و به ارائه‌ی مراقبت‌های نجات‌بخش برای نیازمندان ادامه خواهد داد. همچنین وزارت صحت‌ عامه‌ی حکومت سرپرست با نشر اعلامیه‌ای اظهارات معاون UNFPA را رد کرده و گفته که این اظهارات خلاف واقعیت بوده و آمار ارائه شده‌ از سوی این نهاد فاقد شواهد دقیق بوده و ناعادلانه است. این وزارت گفته است که پس از حاکمیت دوباره‌ی حکومت فعلی، توجه ویژه به صحت مادر و کودک در کشور شده است. این در حالی است که حکومت سرپرست پس از بازگشت دوباره به قدرت در ماه آگوست ۲۰۲۱ میلادی، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و دروازه‌های دانشگاه‌های دولتی و خصوصی را نیز به روی دختران بستند. با آنکه افغانستان یکی از بالاترین نرخ‌های مرگ‌ومیر مادران و نوزادان در جهان را دارد، اما حکومت فعلی در زمستان ۱۴۰۳ خورشیدی تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی خصوصی را نیز ممنوع اعلام کرد. این تصمیم واکنش‌های سازمان‌ جهانی صحت و سازمان‌های مدافع حقوق بشری را در پی داشت. سازمان جهانی صحت در اعلامیه‌ای نوشت که ممنوعیت تحصيل دختران در انستیتوت‌های طبی می‌تواند سیستم صحی افغانستان را فلج کند.

بخش زنان سازمان ملل متحد می‌گوید که برای بیش از پنج هزار زن کارآفرین در سراسر افغانستان کمک کرده است که کسب‌وکارهای شان را ایجاد کنند. این سازمان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که پنج هزار و ۱۰۰ زن کارآفرین به حمایت مالی دولت جاپان موفق به ایجاد کاروبارهای شخصی خودشان شده‌اند. بخش زنان سازمان ملل متحد در ادامه تاکید کرده است که برای زنان و دختران افغانستانی کمک می‌کند تا برای کسب مهارت و تقویت جامعه خود هم‌چنان کار و تلاش کنند. این نهاد افزوده است که موفقیت زنان و دختران در افغانستان در بخش‌های مختلف از جمله کسب درآمد، نسل‌های آینده‌ی این کشور را نیز محافظت می‌کند. قابل ذکر است که پیش از این برنامه‌ی توسعه‌ای سازمان ملل متحد گفته بود که در سال‌پار، از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط ۷۵ هزار زن و دختر در سراسر افغانستان پشتیبانی کرده است. این حمایت‌ها در وضعیتی صورت می‌گیرد که کار زنان در بسیاری از بخش‌ها توسط حکومت سرپرست منع شده است. تجارت‌های خصوصی و کارهای چون صنایع‌دستی و خیاطی از محدود شغل‌های باقی‌مانده برای زنان و دختران در افغانستان است. پیش از این سازمان ملل هشدار داده بود که ممنوعیت کار زنان بحران انسانی در افغانستان را تشدید کرده است.

سازمان بین‌المللی مهاجرت درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که هزاران شهروند افغانستان مجبور به ترک پاکستان شده‌اند و بیشتر زنان و کودکان برگشت‌کننده‌، آسیب‌پذیر هستند. سازمان بین‌المللی مهاجرت امروز (دوشنبه، ۲۹ ثور) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که تیم‌هایش در ساحه حضور دارند و کمک‌های غذایی، مساعدت‌های نقدی، خدمات صحی، حمایت‌های روانی-اجتماعی و خدمات حفاظتی را فراهم می‌کنند. در اعلامیه آمده است که نیمی از برگشت‌کننده به کمک‌های بشردوستانه وابسته هستند. همچنین سازمان بین‌المللی مهاجرت روز چهارشنبه هفته‌ی گذشته گفته بود که طی بیش از یک ماه گذشته ۱۲۸ هزار افغان از پاکستان به کشور برگشته‌اند. این در حالی است که براساس گزارش خبرگزاری باختر تحت کنترول حکومت سرپرست، روز جمعه ۳۷۸ خانواده اهل افغانستان از پاکستان و ایران به کشور بازگشته‌اند. پاکستان که میزبان یکی از بزرگترین جمعیت پناه‌جویان کشور در درازمدت بوده است، در بحبوحه تیرگی روابط دوجانبه با حکومت فعلی و افزایش نگرانی‌های امنیتی، تصمیم به اخراج مهاجران بدون مدرک کشور گرفته است. با این حال، چالش‌های سیاسی و اقتصادی داخلی، با تأثیرات بلندمدت بر ثبات اجتماعی، باعث دشواری‌های بیش‌تر برای مهاجران بازگشته و جامعه افغانستان شده است. باید گفت که پاکستان از نزدیک به دو ماه به این‌سو مرحله دوم اخراج اجباری مهاجران افغانستان را نیز روی دست گرفته که طی آن، هزاران شهروند افغانستان از این کشور با اجبار به افغانستان برگشت داده شده‌اند. در این میان مهاجران بازگشته از برخورد نادرست، زشت و خلاف ارزش‌های انسانی توسط پولیس پاکستان نیز سخن می‌زنند.

ریاست اطلاعات و فرهنگ حکومت سرپرست در ولایت پنجشیر از نشست کمیته محلی برای بازنگری نصاب تحصیلی خبر داد و مسوولان در این نشست خواستار «بازنگری نصاب تحصیلی به اساس ارزش‌های اسلامی» شده است. ریاست اطلاعات و فرهنگ پنجشیر روز گذشته (یک‌شنبه، ۲۸ ثور) با نشر اعلامیه‌ای نوشته است: «عبدالحق حبیبی صالحی‌، رییس موسسه تحصیلات عالی پنجشیر در این نشست ضمن تاکید بر اهمیت نصاب تحصیلی، آن را زیربنای اساسی جامعه دانسته و خواستار بازنگری و اصلاح معیاری نصاب‌ها بر اساس ارزش‌های اسلامی شد.» این ریاست تاکید کرده است که کمیته بازنگری نصاب تحصیلی در پنجشیر در پی این نشست تصمیم‌هایی را برای تغییر نصاب اتخاذ کرده است. ریاست اطلاعات و فرهنگ پنجشیر درباره تغییر نصاب تحصیلی مطابق «ارزش‌های اسلامی» وضاحت بیشتر نداده است. این در حالی است که وزارت معارف حکومت فعلی در اواخر سال ۱۴۰۲ اعلام کرده بود که در مضامین علوم عصری نصاب تعلیمی مکاتب با توجه به «فرهنگ ملی و اسلامی» تغییراتی وارد شده است. همچنین پیش از آن سخنگوی حکومت فعلی در این وزارت گفته بود مضامین متضاد با «شریعت و فرهنگ» افغانستان از نصاب آموزشی حذف شده است. تغییر نصاب تعلیمی نگرانی افغانستانی‌ها و شماری از کشورهای جهان را برانگیخته است.

پولیس پیشاور اعلام کرده است که یک زوج «عاشق» اهل افغانستان که برخلاف خواست خانواده‌های‌شان ازدواج کرده بودند، در منطقه غفارآباد به ضرب گلوله کشته شدند. پولیس پیشاور با نشر اعلامیه‌ای گفته است که تحقیقات ابتدایی نشان می‌دهد که انگیزه این قتل، «ناموسی» بوده و مظنون پس از شلیک گلوله از محل متواری شده و تحقیقات در مورد این پرونده ادامه دارد. در گزارش رسانه‌های پاکستانی آمده است که عدنان و همسرش، زوج افغانستانی، حدود یک‌سال قبل باهم ازدواج کرده بودند. در گزارش آمده است که تا اکنون هویت متهم مشخص نشده است. قتل‌های ناموسی در افغانستان و مناطق قبیله‌ای پاکستان معضل جدیدی نیست. فعالان حقوق بشری برآورد کرده‌اند که سالانه حدود هزار زن تحت عنوان حفاظت از «ناموس» تنها در پاکستان به قتل می‌رسند. آخرین آمار قتل‌های «ناموسی» مرتبط به سال ۲۰۲۰ میلادی است که کمیسیون حقوق‌بشر افغانستان از قتل دستکم ۱۶۷ با انگیزه «ناموسی» خبر داده بود. پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتل‌های مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور و به‌ویژه در ولایت فاریاب افزایش کم‌پیشینه یافته است. بیماری‌های روانی، خصومت شخصی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است. براساس گزارش‌ها، عاملان قتل‌های مرموز غالبا «افراد مسلح ناشناس» دانسته می‌شود و حکومت فعلی کم‌تر از شناسایی و مجازات آنان خبر می‌دهند.

نادر یاراحمدی، رییس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخله جمهوری اسلامی می‌گوید که حضور مهاجران افغانستان در ایران باید محدود شود و حتی کسی که ۴۰ سال در ایران حضور دارد، پناهنده محسوب نمی‌شود. آقای یاراحمدی این اظهارات را در در مراسم افتتاح مرکز ساماندهی اتباع خارجی در کرمان مطرح کرده و در این مراسم درباره جمعیت مهاجران افغانستانی صحبت کرده است. این مقام جمهوری اسلامی با ادعای اینکه عرف در تمام دنیا بر این است که ۳ درصد جمعیت کشور را مهاجران خارجی تشکیل می‌دهد، گفت: «ما با آلمان و آمریکا مقایسه می‌شویم، اما بر مبنای سه درصد باید ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تبعه بیشتر نداشته باشیم.» نادر یاراحمدی تاکید کرده که در کرمان بنابر جمعیت این استان شمار مهاجران افغان نباید بیش از صد هزار نفر باشد. همزمان اسکندر مومنی، وزیر داخله جمهوری اسلامی گفته که ایران ظرفیت پذیرش مهاجران را ندارد و اولویت اصلی دولت اخراج حدود دو میلیون مهاجر فاقد مدرک اقامت است. آقای مومنی افزوده است که این افراد فرصت‌های شغلی را اشغال کرده و در حال حاضر یارانه‌های قابل‌توجهی صرف مهاجران می‌شود. این مقام ایرانی می‌گویند که آنان باید به افغانستان بازگردند و کشور خود را آباد کنند. این در حالی است که ایران روند اخراج مهاجران غیرقانونی افغانستانی را تشدید کرده است. همچنین قابل ذکر است که پاکستان در ۱۸ ماه گذشته بیش از یک میلیون مهاجر افغان فاقد مدرک را اخراج کرده است. روند اخراج مهاجران افغان از کشورهای همسایه در حالی ادامه دارد که نبود فرصت‌های شغلی و محدودیت‌های وضع‌شده، شهروندان افغانستان را به مهاجرت واداشته است. قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان شمار زیاد فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و حقوق زن، خبرنگاران، دگرباشان جنسی، نظامیان پیشین و افغان‌هایی که با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، به دلیل هراس از انتقام‌جویی و یا هم رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی‌شان به کشورهای اروپایی و آمریکایی به پاکستان و ایران رفته‌اند که برخی از آنان هنوز هم منتظر طی مراحل درخواست‌های پناهندگی‌شان اند.

برنامه جهانی غذا درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در تابستان امسال در افغانستان، نزدیک به ۳ میلیون نفر به کمک‌های غذایی نیاز دارند. این سازمان ملل امروز (یک‌شنبه، ۲۸ ثور) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود هشدار داده است که به دلیل کمبود شدید بودجه، فقط می‌تواند به یک میلیون نفر برای جلوگیری از گرسنگی فاجعه‌بار کمک کند. قابل ذکر است که با قطع کمک‌های بشردوستانه آمریکا به افغانستان، نهادهای امدادرسان با چالش‌های مالی روبرو شده‌اند. همچنین بر اساس آمار سازمان ملل متحد، در سال جاری میلادی ۲۲.۹ میلیون نفر در افغانستان نیاز به کمک‌های بشردوستانه دارند و ۱۶.۸ میلیون نفر آنان برای دریافت کمک در اولویت قرار گرفته‌اند. اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد برای کمک به این افراد ۲.۴۲ میلیارد دالر بودجه درخواست کرده است. این در حالی است که کمک‌های بشری به افغانستان به شدت کاهش و در کنار آن ده‌ها موسسه بشری فعالیتش را در افغانستان متوقف کرده‌اند. همچنین برنامه جهانی غذا می‌گوید که در سال گذشته غذای اضطراری و پول نقد را برای نزدیک به ۱۲ میلیون نفر در افغانستان فراهم کرده است و کمک به زنان و دخترانی را که با «گرسنگی شدید» روبرو هستند در اولویت قرار داده است.

نمایندگی اتحادیه‌ی اروپا برای افغانستان می‌گوید که در ادامه حمایت‌های خود از بخش صحت این کشور، یک مرکز ترک اعتیاد ویژه زنان و دختران را در ولایت جوزجان تامین مالی کرده است. این نمایندگی با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این مرکز با ظرفیت ۲۰ تخت به هدف درمان زنان معتاد و بازگرداندن کرامت انسانی آنان ایجاد شده است و خدمات درمانی و بازتوانی را برای مراجعان فراهم می‌سازد. در اعلامیه آمده است که این اقدام در همکاری با دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد صورت گرفته و بخشی از تلاش‌های گسترده اتحادیه اروپا برای مبارزه با اعتیاد و حمایت از سلامت عمومی در افغانستان می‌باشد. نمایندگی اتحادیه‌ اروپا برای افغانستان خبر داده است که در کنار این برنامه، آن‌ها در ولایت بلخ نیز از یک مرکز توان‌بخشی جسمی در شهر مزارشریف حمایت مالی می‌کند. طبق خبرنامه، این مرکز که توسط دفتر کمک‌های ناروی به افغانستان اداره می‌شود، تا اکنون به بیش از ۳۰ هزار بیمار دارای معلولیت در سطح ولایت و ولسوالی‌ها خدمات عرضه کرده است. در بیانیه اتحادیه اروپا آمده است که ۵۵ درصد از مراجعان این مرکز را کودکان تشکیل می‌دهند. این اتحادیه با تاکید بر تداوم همکاری‌هایش در بخش صحت و رفاه اجتماعی گفته است که در کنار مردم افغانستان باقی خواهد ماند و به بهبود زند‌گی آسیب‌پذیرترین قشرهای جامعه، به‌ویژه زنان و کودکان کمک خواهد کرد.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که به دختران و زنان افغانستانی کمک می‌کند تا به حق آموزش و شکوفایی دست یابند. تاج‌الدین ایواله، رییس یونیسف برای افغانستان در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این نهاد با هم‌کاری اتحادیه‌ی اروپا زمینه‌ی آموزش و اشتغال را برای شماری از دختران در شمال افغانستان فراهم کرده است. وی در ادامه تاکید کرده است: «با دخترانی دیدار کردم که در حال فراگیری مهارت‌های تازه‌اند و برای آینده‌ای روشن‌تر، امید می‌آفرینند.» قابل ذکر است که طی بیش از سه سال گذشته زنان و دختران افغانستان از ابتدایی‌ترین حقوق خود، از جمله آموزش و کار، محروم شده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. در این میان، فعالیت‌هایی چون صنایع‌دستی، خیاطی و کارهای محدود خانگی، از معدود گزینه‌های باقی‌مانده برای آنان به شمار می‌رود. یونیسف و شماری از نهادهای بین‌المللی تلاش دارند از طریق همین فرصت‌های محدود، راهی برای توان‌مندسازی زنان و دختران در افغانستان باز کنند.