یوناما یا دفتر نمایندگی سیاسی سازمان ملل متحد در افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که خبرنگاران و اعضای رسانه‌ها با تهدیدهای بی‌سابقه‌ای مواجه هستند. اين نهاد با نشر پیامی در حساب کاربری فیس‌بوک خود نوشته است که براساس گزارش یونسکو در طول یک سال گذشته دست‌کم ۹۱ روزنامه‌نگار در جهان کشته شده‌اند. یوناما به نقل از یونسکو یا سازمان علمی، آموزشی سازمان ملل متحد گفته که این بالاترین آمار تلفات سالانه از سال ۲۰۱۸ میلادی تا اکنون‌ است. یوناما در بخشی از پیامش تاکید کرده است که کاهش آزادی بیان در سطح جهان به وضوح در حال شکل‌گیری است. دفتر نمایندگی سیاسی سازمان ملل متحد در افغانستان در ادامه افزوده است که خودسانسوری میان خبر‌نگاران به سطح هشداردهنده‌ای رسیده است، زیرا دولت‌ها و گروه‌های قدرتمند کنترل خود بر منابع رسانه‌ای را تشدید کرده‌اند. قابل ذکر است که در افغانستان نیز حکومت سرپرست طی بیش از چهار سال حاکمیت خود، با وضع محدودیت‌ها، ده‌ها خبرنگار، کارمند و فعال رسانه‌ای را بازداشت کرده است.

امسو یا سازمان حمایت از رسانه‌های افغانستان درتازه‌ترین مورد از بازداشت چهار خبرنگار و کارمند رسانه‌ای اهل افغانستان در پاکستان خبر داده است. این نهاد با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که بازداشت خبرنگاران افغانستانی از سوی پولیس پاکستان ضربه مستقیم به آزادی بیان محسوب می‌شود. در اعلامیه آمده است که خبرنگاری جرم نیست؛ بل‌که صدای مردم، بازتاب رویدادها و ابزار اساسی برای رساندن حقیقت است. سازمان حمایت از رسانه‌های افغانستان در ادامه تاکید کرده است که هرگونه فشار، تهدید و بازداشت خودسرانه، امنیت و کار مستقل خبرنگاران را به‌گونه جدی آسیب می‌زند. همچنین این سازمان در بخشی از اعلامیه‌اش از حکومت و نهادهای امنیتی پاکستان خواسته است تا خبرنگاران بازداشت‌شده را فوراً آزاد کنند و به مصونیت خبرنگارانی که از شرایط بحرانی افغانستان، فرار کردند، احترام بگذارند. در اعلامیه آمده است که بسته‌بودن راه‌های تمدید ویزه برای پناهجویان افغانستانی در پاکستان، در کنار ادامه بازداشت‌ها، وضعیت نگران‌کننده‌ای را ایجاد کرده است. سازمان حمایت از رسانه‌های افغانستان از نهادهای حامی رسانه‌ها و سازمان‌های جامعه مدنی خواسته است تا درباره وضعیت رو‌به‌وخامت خبرنگاران افغانستان در پاکستان، اقدام فوری و موثر انجام دهند. این در حالی است امسو چندی پیش با ارسال نامه‌ای به سازمان ملل متحد و نهادهای مدافع حقوق بشر، که توسط ۳۰۰ خبرنگار و کارمند رسانه‌ای افغانستان امضا شده بود، خواستار حمایت و حفاظت از خبرنگاران افغانستان در پاکستان شده بود. نی در تبعید نیز از حکومت پاکستان خواسته بود که روند پی‌گرد، بازداشت و اخراج خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای افغانستان را هرچه زودتر متوقف سازد.

نی یا نهاد حمایت‌کننده‌ی رسانه‌های آزاد افغانستان در تبعید، اخراج خبرنگاران افغانستان از پاکستان را فرستادن آنان به قتلگاه عنوان کرده و از دولت پاکستان خواسته است تا از اخراج افراد آسیب‌پذیر، از جمله خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها به افغانستان جلوگیری کند. این نهاد با نشر اعلامیه‌اس گفته است که اخراج خبرنگاران، خلاف تمامی موازین و قوانین جهانی حقوق بشر و حقوق شهروندی است و کشورهایی که به اعلامیه‌ها و میثاق‌های جهانی حقوق بشر ملحق‌ شدند، باید براساس تعهدات جهانی‌شان عمل کرده و هیچ انسان آسیب‌پذیری را در معرض خطر قرار ندهند. در تازه‌ترین مورد، منابع از میان مهاجران اهل افغانستان در پاکستان گفته‌اند که پولیس این کشور، فاطمه هم‌نوا، یکی از خبرنگاران افغانستان را با دو کودک خردسالش بازداشت کرده است. نهاد نی یا حمایت‌کننده‌ی رسانه‌های آزاد افغانستان از حکومت پاکستان خواسته است تا خانم هم‌نوا را هرچه زودتر رها کرده و زمینه‌ی تمدید ویزایش را مساعد سازد. این نهاد تاکید کرد که دولت پاکستان تعهد کرده بود تا از دستگیری و اخراج فعالان حقوق بشر و خبرنگاران، کارمندان رسانه‌ای افغانستان و کسانی‌ که زندگی‌شان در افغانستان با خطر مواجه است، جلوگیری کند. نهاد نی از دولت پاکستان خواسته است که به تعهد خود پابند بماند و از اخراج افراد آسیب‌پذیر، از جمله فعالان حقوق بشر، خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها به افغانستان جلوگیری کند. همچنین نهادهای حقوق بشری بارها هشدار داده‌اند که خبرنگاران افغانستان در ایران نیز در معرض اخراج به افغانستان قرار دارند. در چهار سال گذشته، شماری از خبرنگاران و فعالان مدنی به‌دلیل تهدیدات به کشورهای همسایه پناه برده‌اند.

مرکز خبرنگاران افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که طی دو دهه‌ی اخیر حدود ۱۳۰ خبرنگار و کارمند رسانه‌ای به‌شمول ۲۰ زن خبرنگار در افغانستان بر اثر رویدادهای جنگی و جرایم سازمان‌یافته جان باخته‌اند. این مرکز با نشر اعلامیه‌ای به‌مناسبت «روز جهانی پایان دادن به معافیت از مجازات در جرایم علیه خبرنگاران» گفته است که از سال ۲۰۰۱ میلادی تا اکنون، دست‌کم ۱۳۰ خبرنگار و کارمند رسانه‌ای از جمله ۲۰ زن، در کشور جان باخته‌ و به‌دلیل فرهنگ معافیت از مجازات، در بیش از ۹۰ درصد این موارد، قانون و عدالت رعایت نشده است. مرکز خبرنگاران افغانستان تاکید کرده است که طی بیش از چهار سال حاکمیت حکومت سرپرست بر کشور، دست‌کم ۶۴۰ رویداد نقض حقوق خبرنگاران و کارمندان علیه رسانه‌ها را ثبت کرده است. در بخشی از اعلامیه آمده است که طی این مدت زمان، پنج خبرنگار به‌شمول دو کارمند رادیو و تلویزیون ملی در حمله‌ی نظامیان پاکستانی جان باختند. در ادامه آمده است: «فرهنگ معافیت از مجازات جرایم علیه خبرنگاران مانع تحقق عدالت برای اکثر این قربانیان شده و محدودیت‌ها بر فعالیت‌های رسانه‌ای و خبرنگاری در کشور به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است.» مرکز خبرنگاران افغانستان می‌گوید که حاکمیت فرهنگ معافیت از مجازات در افغانستان، همراه با افزایش تهدیدها، فشارها و محدودیت‌های روزافزون علیه خبرنگاران و رسانه‌ها، پیامدهای زیان‌باری بر جامعه و توسعه کشور داشته است. این مرکز از حکومت فعلی خواسته است که ضمن احترام به حقوق بنیادی خبرنگاران و رسانه‌ها، اقدامات لازم را برای تامین عدالت در مورد قربانیان جرایم علیه خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای انجام دهد. همچنین مرکز خبرنگاران افغانستان در آخر از حکومت سرپرست خواسته است تا دستوراتی که آزادی رسانه‌ها را به‌گونه‌ای بی‌سابقه محدود کرده‌ است، لغو کنند و به خبرنگاران و رسانه‌های آزاد اجازه دهند رویدادها را بازتاب دهند و حقیقت‌ها را بیان کنند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرده است که خبرنگاران در سراسر جهان در مسیر جستجوی حقیقت با مشکلات فزاینده‌ای روبرو هستند و حتا جان خود را از دست می‌دهند. آقای گوترش این اظهارات را امروز (یک‌شنبه، ۱۱ عقرب) به مناسبت «روز جهانی پایان دادن به مصوونیت از مجازات جرایم علیه خبرنگاران» در حساب کاربری ایکس خود مطرح کرده و نوشته است: «وقتی خبرنگاران ساکت می‌شوند، ما همه صدای خود را از دست می‌دهیم.» آنتونیو گوترش در ادامه خواستار دفاع از آزادی مطبوعات شده و تاکید کرده است: «باید اطمینان حاصل کنیم کسانی که حقیقت را به صاحبان قدرت می‌گویند، می‌توانند بدون ترس این کار را انجام دهند.» همچنین او در بخشی از صحبت‌هایش مدعی شده است که در سراسر جهان، تقریباً از هر ده مورد قتل روزنامه‌نگاران، نُه مورد آن حل نشده باقی مانده است. او نوشته است: «مصوونیت از مجازات در هر کجا نه‌تنها بی‌عدالتی در حق قربانیان و خانواده‌های آنهاست – بلکه حمله‌ به آزادی مطبوعات، دعوتی به خشونت بیشتر و تهدیدی برای خود دموکراسی است.» دبیرکل سازمان ملل متحد غزه را مرگبارترین مکان برای روزنامه‌نگاران عنوان کرده و بار دیگر خواستار تحقیقات مستقل و بی‌طرفانه برای قتل خبرنگاران در غزه شده است. او از همه‌ی دولت‌ها خواسته که پرونده‌‌های مربوط به آزار و اذیت و قتل خبرنگاران در سراسر جهان را بررسی کرده و عاملان آن را تحت پیگرد قانونی قرار دهند. وی در ادامه نوشته: «فضاهای دیجیتال باید برای کسانی که اخبار را جمع‌آوری و گزارش می‌کنند، امن شوند.» قابل ذکر است که در افغانستان نیز حکومت فعلی با وضع محدودیت‌های گسترده علیه رسانه‌ها و فعالیت رسانه‌ای، سبب تعطیلی ده‌ها رسانه‌ شده و چندين خبرنگار، کارمند و فعال رسانه‌ای را بازداشت و زندانی کرده‌اند.

دیدبان حقوق بشر سازمان ملل متحد اعلام کرده است که محدودیت‌ها بر فعالیت و حضور زنان و دختران در رسانه‌های داخل افغانستان شدیدتر شده است. این نهاد امروز (پنج‌شنبه، ۱ عقرب) با نشر گزارشی گفته است که تعداد اندکی از زنان و دختران خبرنگار در ولایت‌های کابل و هرات فعالیت می‌کنند، اما در بیش‌تر ولایت‌ها هیچ خبرنگار زن در رسانه‌ها کار نمی‌کند. دیدبان حقوق بشر سازمان ملل متحد به نقل از زنان خبرنگار نوشته است که در مناطق غیرشهری هنگام سفر کاری باید محرم داشته باشند و همچنان اجازه صحبت با مقام‌های حکومت سرپرست را ندارند. در بخشی از گزارش دیدبان حقوق بشر آمده است: «رسانه‌ها گزارش داده‌اند که ماموران وزارت امر به معروف و نهی از منکر به طور مکرر برای بررسی رعایت قوانین، به ویژه تفکیک محل کار زنان و مردان و اطمینان از پوشیدن حجاب توسط زنان، به رسانه‌ها مراجعه می‌کنند.» همچنین در بخشی از گزارش آمده است که خبرنگاران مرد نیز با محدودیت‌های جدی برای گفتگو با زنان مواجه هستند. در ادامه آمده است که حکومت فعلی خبرنگاران زن را مجبور کرده‌اند پوشش مورد نظر آنان را رعایت کنند و پخش سریال‌ها و برنامه‌هایی را که در آن زنان حضور دارند، منع کرده است. فرشته عباسی، پژوهشگر بخش افغانستان در دیدبان حقوق‌ بشر گفته است: «در حالی‌ که تمام خبرنگاران افغانستان آسیب دیده‌اند و بسیاری کشور را ترک کرده‌اند، زنان خبرنگار بیش از همه آسیب دیده‌اند.» این در حالی است که قانون امر به معروف و نهی از منکر صدا، صورت و حضور زنان را ممنوع اعلام کرده است. همچنین حکومت فعلی از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، محدودیت‌های گسترده‌ای بر فعالیت رسانه‌ها و خبرنگاران وضع کرده است. این محدودیت‌ها باعث شده است که فعالیت بسیاری از رسانه‌ها متوقف شود و شمار زیادی از خبرنگاران کشور را ترک کنند.

در ادامه‌ی ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان در رسانه‌ها، مرکز خبرنگاران افغانستان اعلام کرده است که نشر تصاویر زنده‌جان در ولایت هرات نیز ممنوع شده است. این مرکز با نشر اعلامیه‌ای نوشته است که این موضوع حدود یک ماه پیش از سوی ریاست امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در هرات با مسوولان شماری از رسانه‌ها و یوتیوبران محلی مطرح شده و حالا به‌صورت رسمی وضع شده است. در اعلامیه تاکید شده است که پس از ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان در هرات، نشرات تلویزیون ملی در هرات و دست‌کم دو تلویزیون خصوصی دیگر در این ولایت متوقف شده است. هرات بیست و دومین ولایتی است که ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان در رسانه‌های این ولایت به‌صورت رسمی اعلام و اجرا می‌شود. مرکز خبرنگاران افغانستان افزوده است که تلویزیون ملی هرات پس از تشدید فشارها، تغییر ماهیت داده و از یک هفته به این‌سو تنها در شبکه‌های اجتماعی فعالیت دارد و گزارش‌هایش به‌گونه‌ی صوتی و نوشتاری نشر می‌شود. مرکز خبرنگاران می‌گوید که ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان در رسانه‌های محلی هرات بر دیگر رسانه‌های این ولایت نیز تاثیر منفی گذاشته و دست‌کم دو تلویزیون محلی خصوصی نیز نشر تصاویر زنده‌جان را متوقف کرده و دیگر رسانه‌ها نیز به‌شکل بسیار محدود فعالیت می‌کنند. قابل ذکر است که نشر تصاویر زنده‌جان در رسانه‌ها در ولایت‌های قندهار، تخار، بادغیس، هلمند، ننگرهار، نورستان، فراه، نیمروز، بدخشان، بغلان، جوزجان، زابل، پروان، قندوز، بامیان، دایکندی، فاریاب، پنجشیر، لغمان، سرپل و بلخ به‌صورت رسمی ممنوع شده است. مرکز خبرنگاران ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان در رسانه‌ها را خلاف اصول بنیادی آزادی بیان و رسانه‌های آزاد دانسته است. مرکز خبرنگاران افغانستان از حکومت فعلی خواسته که با لغو این محدودیت، فضای لازم برای فعالیت آزادانه و بدون ترس رسانه‌ها را فراهم کنند.

مرکز خبرنگاران افغانستان (AFJC)  درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که عبدالغفور عابد، خبرنگار رادیو تلویزیون ملی افغانستان در پی حملات پاکستان بر ولسوالی زازی میدان ولایت خوست کشته شده است. اين مركز با نشر اعلامیه‌ای گفته است که آقای عابد روز (چهارشنبه، ۲۳ میزان) که برای پوشش درگیری میان نیروهای حکومت سرپرست افغانستان و پاکستان به ولسوالی زازی میدان ولایت خوست رفته بود، کشته شده است. تواب آرمان، مدیر نشرات رادیو ملی در ولایت پکتیا با راننده‌‌ی همراهش نیز در این درگیری زخمی شده‌اند. در اعلامیه آمده است که آقای آرمان و راننده‌اش برای تداوی به یکی از شفاخانه‌‌های خوست منتقل شده است. مرکز خبرنگاران افغانستان در ادامه تاکید کرده است که این خبرنگاران بدون داشتن تجهیزات ایمنی لازم به ساحه رفته بودند. پیکر عبدالغفور عابد برای تدفین از ولایت خوست به پکتیا منتقل شده است. قابل ذکر است که نیروهای حکومت فعلی و پاکستان شنبه‌شب هفته‌ی جاری برای چندین ساعت در امتداد مرز دو کشور باهم درگیر شدند. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی دولت روز گذشته اعلام کرد که در نتیجه‌ی درگیری میان نیروهای حکومت سرپرست و پاکستان در ولسوالی سپین‌بولدک ولایت قندهار، دست‌کم ۱۲ فرد غیر نظامی کشته و بیش از ۱۰۰ تن زخمی شده‌اند. در پی درگیری میان حکومت فعلی و پاکستان، مرزهای میان دو کشور برای چهارمین روز متوالی مسدود است.

اداره‌ی امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در ولایت هرات نشر تصاویر زنده‌جان در رسانه‌های دیداری را ممنوع کرده است. منابع می‌گویند که عزیزالرحمان مهاجر، رییس امر به معروف و نهی از منکر هرات روز (سه‌شنبه، ۱ میزان) در جلسه‌ای با مسوولان رسانه‌های ‏محلی، گفته است که نشر تصاویر زنده‌جان «گناه» است و باید متوقف شود.‏ منبع تاکید کرد که این ممنوعیت شامل یوتیوب نیز می‌شود.‏ منبع در ادامه افزوده است که در حال حاضر دست‌کم هشت رسانه‌‌ی دیداری، به‌شمول ‏تلویزیون ملی در هرات فعالیت دارند. همین‌طور ده‌ها کانال یوتیوب نیز در ‏ریاست اطلاعات و فرهنگ ثبت است.‏ همچنین  سازمان حمایت از رسانه‌های افغانستان (امسو) اقدام تازه حکومت فعلی برای ممنوعیت نشر تصاویر موجودات زنده‌جان در ولایت هرات را محکوم کرده است. این سازمان امروز (چهارشنبه، ۲ میزان) با ابراز نگرانی از پیامدهای این تصمیم، افزوده است که این اقدام نه‌تنها آزادی بیان را نقض می‌کند، بلکه ضربه‌ای بزرگ به فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی وارد می‌کند. این سازمان تاکید کرده است که ممنوعیت نشر تصاویر موجودات زنده‌جان با معیارهای رسانه‌ای و اصول آزادی بیان مطابقت ندارد. در اعلامیه‌ این سازمان آمده است: «ما از حکومت فعلی می‌خواهیم که به‌جای اعمال فشار و سانسور، به رسانه‌ها اجازه دهند تا در فضای آزاد و مستقل به اطلاع‌رسانی بپردازند.» حکومت فعلی تا اکنون در اکثریت ولایت‌های کشور نشر تصاویر زنده‌جان را ممنوع کرده است. در قانون امر به معروف و نهی از منکر نشر تصویر زنده‌جان منع شده ‏است.