آندره سابرتون، معاون اجرایی صندوق جمعیت سازمان ملل متحد برای افغانستان هشدار داده است که هر دو ساعت یک مادر در کشور به‌دلیل عوارض قابل پیشگیری بارداری، جان خود را از دست می‌دهد. آقای سابرتون این اظهارات را در نشستی در نیویارک مطرح کرده و گفته است که کاهش بودجه‌ی کمک‌های بشری در افغانستان به معنای «از دست دادن جان‌ها و زندگی‌های کمتر زیسته شده» است. وی تاکید کرده است که در طول سفر خود، از خدمات تحت حمایت سازمان ملل در ولایت‌های کابل، بامیان و مرز بین افغانستان و پاکستان بازدید کرده است. آندره سابرتون به کاهش ۳۳۰ میلیون دالری بودجه‌ی صندوق جمعیت سازمان ملل در سراسر جهان، اشاره کرده و افزوده است که از این مقدار بودجه، ۱۰۲ میلیون دالر آن به‌طور مستقیم بر فعالیت این نهاد در افغانستان تاثیر خواهد گذاشت. معاون اجرایی این نهاد سازمان ملل متحد برای افغانستان تصریح کرد که بیشتر این بودجه قرار بود برای تامین سلامت خانواده و مراقبت‌های سیار استفاده شود که هر دو در افغانستان که در حال حاضر یکی از بالاترین میزان مرگ و میر مادران در جهان را دارد، ضروری هستند. این مقام سازمان ملل تخمین زده که ۶.۹ میلیون زن و کودک در افغانستان تحت تاثیر این کاهش بودجه قرار خواهند گرفت و صندوق جمعیت سازمان ملل قادر خواهد بود که تنها ۴۰۰ مرکز صحی از ۹۰۰ مرکز صحی را حمایت کند. به گفته‌ی وی، با وجود این چالش‌ها، صندوق جمعیت سازمان ملل در افغانستان باقی خواهد ماند و به ارائه‌ی مراقبت‌های نجات‌بخش برای نیازمندان ادامه خواهد داد. همچنین وزارت صحت‌ عامه‌ی حکومت سرپرست با نشر اعلامیه‌ای اظهارات معاون UNFPA را رد کرده و گفته که این اظهارات خلاف واقعیت بوده و آمار ارائه شده‌ از سوی این نهاد فاقد شواهد دقیق بوده و ناعادلانه است. این وزارت گفته است که پس از حاکمیت دوباره‌ی حکومت فعلی، توجه ویژه به صحت مادر و کودک در کشور شده است. این در حالی است که حکومت سرپرست پس از بازگشت دوباره به قدرت در ماه آگوست ۲۰۲۱ میلادی، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و دروازه‌های دانشگاه‌های دولتی و خصوصی را نیز به روی دختران بستند. با آنکه افغانستان یکی از بالاترین نرخ‌های مرگ‌ومیر مادران و نوزادان در جهان را دارد، اما حکومت فعلی در زمستان ۱۴۰۳ خورشیدی تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی خصوصی را نیز ممنوع اعلام کرد. این تصمیم واکنش‌های سازمان‌ جهانی صحت و سازمان‌های مدافع حقوق بشری را در پی داشت. سازمان جهانی صحت در اعلامیه‌ای نوشت که ممنوعیت تحصيل دختران در انستیتوت‌های طبی می‌تواند سیستم صحی افغانستان را فلج کند.

رادیو عمومی ملی (ان‌پی‌آر) گزارش داده که پس از قطع کمک‌های سازمان توسعه بین‌المللی آمریکا، مرگ مادران و نوزادان‌شان هنگام زایمان به صورت چشم‌گیر در افغانستان افزایش یافته است. در گزارش رادیو عمومی ملی (ان‌پی‌آر) آمده است که در اپی اقدامات اخیر اداره ترامپ و بسته شدن مراکز صحی محلی، دسترسی زنان به خدمات درمانی به موقع کاهش یافته است. این رادیو به نقل از برخی قابله‌ها نوشته است که شاهد مرگ مادران هنگام زایمان به دلیل دیر رسیدن به مراکز صحی بوده‌اند. آن‌ها گفته‌اند افزایش مرگ مادران و نوزادان پیامد ضربه‌ای است که قطع ناگهانی کمک‌های سازمان توسعه بین‌المللی آمریکا به سیستم آسیب‌پذیر بهداشت افغانستان وارد کرده است. همچنین سازمان بهداشت جهانی گزارش داده است که تا اواخر ماه مارچ بیش از ۲۰۰ مرکز بهداشت در افغانستان در پی متوقف شدن کمک‌های مالی سازمان توسعه بین المللی آمریکا مسدود شده‌اند. این سازمان هشدار داده است که اگر اقدام جدی در این زمینه صورت نگیرد، تا ماه جون امسال حدود ۲۰۰ مرکز بهداشت دیگر هم مسدود خواهند شد. شماری از قابله‌های موظف در شفاخانه‌ها به رادیوی ملی امریکا گفته‌اند که پس از قطع کمک‌های آمریکا مراکز صحی در مناطق بسته شده و مراجعه زنان باردار به بیمارستان های مرکز فزایش پیدا کرده است. به گفته این قابله‌ها، زنان بارداری که از مناطق دور دست به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند، به «اکثرا» دلیل تاخیر در دسترسی به خدمات بهداشتی می‌میرند. یک قابله به شرط افشا نشدن هویت‌اش به‌ ان‌پی‌آر آمریکا گفته است که یک زن و کودکش اخیرا به دلیل مسدود شدن مسیر در اثر برفباری و عدم دسترسی به خدمات بهداشتی جان باخته است. به گفته‌ی این قابله، درمانگاه روستا چند هفته پیش از مرگ این زن و کودکش در پی قطع کمک‌های آمریکا مسدود شده بوده است. فایزه یک قابله دیگری در یکی از ولسوالی‌های کوهستانی هرات گفته است که مردم روستا از موجودیت یک درمانگاه شبانه‌روزی بسیار خوشحال بودند چون نزدیک‌ترین مرکز صحی از این روستا چهار ساعت فاصله دارد. رادیوی عمومی ملی گزارش داده است که پس از قطع کمک‌های خارجی آمریکا، کشورهای کمک‌کننده دیگر از جمله بریتانیا، فرانسه، آلمان و ... هم کمک‌های خارجی خود را کاهش داده است. به گزارش این رادیو، بریتانیا تقریبا نیمی از کمک‌های خارجی‌اش را قطع خواهد کرد، فرانسه قصد دارد ۴۰ درصد کمک‌های خارجی خود را کاهش دهد، بلجیم ۲۵ درصد کاهش خوهد داد و آلمان هم بیش از دو میلیارد دالر کمک‌های خارجی خود را کاهش خواهد داد.

سازمان جهانی صحت(WHO) برای افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که ۸۰ درصد خدمات صحی ضروری این سازمان به‌دلیل کمبود بودجه تا ماه جون سال روان میلادی ‌در معرض تعطیلی کامل قرار دارد. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود از تعطیلی مراکز صحی خبر داده و هشدار داده است که میلیون‌ها تن، از جمله زنان، کودکان، سالمندان، آوارگان و عودت‌کنندگان بدون دسترسی به مراقبت‌های صحی حیاتی خواهند ماند. در ادامه آمده است که تا ۴ مارچ ۲۰۲۵ میلادی، حدود ۱۶۷ مرکز صحی به دلیل کمبود بودجه تعطیل شده بودند و خدمات صحی نجات‌بخش را به ۱.۶ میلیون نفر در ۲۵ ولایت قطع کرده‌اند. سازمان جهانی صحت هشدار داده است که بدون مداخله‌ی فوری، بیش از ۲۲۰ مرکز دیگر ممکن است تا جون ۲۰۲۵ بسته شود و با بسته شدن این مراکز، ۱.۸ میلیون شهروند به مراقبت‌های صحی اولیه دسترسی نخواهند داشت. این سازمان تاکید کرده است که در شمال، غرب و شمال‌شرق کشور، بیش از یک سوم مراکز مراقبت‌های صحی تعطیل شده‌ که هشدارها را درباره‌ی یک بحران انسانی قریب‌الوقوع به‌صدا درآورده است. اعلامیه به نقل از دکتر ادوین سنیزا سالوادور، نماینده سازمان جهانی صحت در افغانستان نوشته است: «بسته شدن این مراکز صحی، فقط اعدادی نیستند که در یک گزارش آمده‌اند، بلکه نشان‌دهنده‌ی مادرانی هستند که قادر به زایمان ایمن نیستند، کودکانی که به دلیل واکسن نشدن جان خود را از دست داده‌اند و جوامعی که در برابر شیوع بیماری‌های مرگبار محافظت نمی‌شوند.» نماینده سازمان جهانی صحت در افغانستان افزوده است که این کشور در حال حاضر با چندین وضعیت اضطراری صحی از جمله شیوع سرخکان، مالاریا، تب دانگ، فلج اطفال (پولیو) و تب خون‌دهنده کنگو دست و پنجه نرم می‌کند. وی می‌گوید: «این تنها مربوط به منابع مالی نیست. این یک بحران انسانی است که تهدید می‌کند سال‌ها پیشرفت در تقویت سیستم بهداشت افغانستان را نابود کند.» این در حالی است که چندی پیش صندوق نجات کودکان (Save the Children Fund) نیز از بسته شدن ۱۸ مرکز صحی در افغانستان خبر داده و افزوده بود که در یک ماه آینده ۱۴ مرکز دیگر نیز به‌دلیل کاهش کمک‌های خارجی مسدود خواهند شد. به گفته این سازمان، کاهش کمک‌های خارجی باعث تعلیق برنامه‌های مربوط به درمان کودکان مبتلا به سوءتغذیه شده است.

سازمان حفاظت از کودکان (Save the children) می‌گوید که فعالیت ۱۸ مرکز صحی، تحت حمایت این سازمان در افغانستان به‌دلیل کاهش بودجه متوقف شده‌اند. این سازمان ناوقت روز گذشته (سه‌شنبه، ۲۱ حوت) با نشر اعلامیه‌ای هشدار داده است که در صورت دریافت نکردن کمک مالی فوری، ۱۴ مرکز دیگر تا چند هفته آینده بسته خواهد شد. سازمان حفاظت از کودکان در ادامه تاکید کرده است که کاهش کمک‌های مالی و مسدود شدن مرکزهای درمانی کودکان اهل افغانستان را در معرض خطر قرار داده است. در اعلامیه آمده است که کاهش کمک‌های خارجی سبب شده تا این سازمان برنامه‌هایش برای کودکان مبتلا به بیماری سوءتغذیه را به حالت تعلیق درآورد. در ادامه آمده است که تنها در ماه جنوری سال جاری میلادی، در ۳۲ مرکز صحی تحت حمایت سازمان حفاظت از کودکان در افغانستان، به بیش از ۱۳۴ هزار کودک خدمات صحی ارائه کرده است. همچنین سازمان حفاظت از کودکان به نقل از یکی از داکتران خود در شمال افغانستان نوشته است: «مردم از کاهش‌ کمک‌ها ناامید شده‌اند. در حال حاضر ۱۳۵ کودک مبتلا به بیماری سوءتغذیه تحت درمان داریم. اگر این مرکز بسته شود، مردم توان انتقال بیماران خود به مرکز صحی خصوصی را ندارند. مرکز صحی ما تنها گزینه برای مردم است.» در ادامه آمده است که ۱۳۱میلیون کودک در مناطقی زندگی می‌کنند که با بحران‌های غذایی حاد در سراسر جهان مواجه هستند. در اعلامیه آمده است که در هر دقیقه، حدود ۳۵ کودک در سراسر جهان در گرسنگی به دنیا می‌آید. همچنین سازمان حفاظت از کودکان در بخشی از اعلامیه‌اش نوشته است: «کودکانی که از بیماری سوءتغذیه رنج می‌برند، ۱۱ برابر بیشتر از دیگران در معرض خطر مرگ‌ومیر ناشی از کل بیماری‌ها و بیماری‌های رایج دوران کودکی قرار دارند.» در کنار هشدارهای سازمان حفاظت از کودکان، رُزا اوتنبایوا، نماينده‌ ویژه‌ی دبیرکل سازمان ملل متحد در امور افغانستان نیز از تعطیلی بیش از ۲۰۰ مرکز صحی در کشور خبر داده بود. اوتنبایوا دو روز در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره افغانستان گفته بود که این مراکز طی یک ماه گذشته به‌دلیل کاهش بودجه کمک‌ها در افغانستان تعطیل شده‌اند. او افزوده بود که کاهش بودجه‌ی کمک‌ها در افغانستان، زمینه‌ی کمک‌رسانی به حدود ۱.۸ میلیون کودک مبتلا به بیماری سوءتغذيه را محدود کرده است. این در حالی است که با اعمال محدودیت‌های حکومت سرپرست در خصوص تحصیل زنان و دختران در نهادهای آموزشی پزشکی کشور، نگرانی‌ها از وضعیت بحرانی نظام صحی افغانستان، به‌ویژه در بخش خدمات به مادران و کودکان افزایش یافته است.