نویسنده: مهدی مظفری در عصر حاضر، ضرورت پاسداشت و بزرگداشت از روز خجسته ازدواج دخت گرامی رسول خدا، حضرت فاطمه(س) با حضرت علی(ع) بیش از هر زمان دیگری احساس میشود. تجلیل و تکریم و در پی آن الگوگیری و عملی ساختن سیره بزرگان دین، مذهب و مکتب، بهویژه در چنین روزی، میتواند راهگشای بسیاری از معضلاتی باشد که جامعه امروز ما با آن دست به گریبان است. ازدواج؛ نیاز فطری و اصل اسلامی ازدواج، به عنوان یک نیاز فطری و یک اصل مسلم در دین اسلام، از مهمترین ارکان و بنیانهای جامعه به شمار میرود. چنانکه سعادت و رستگاری جامعه در گرو این امر مهم است. بر اساس آیات و روایات، ازدواج نه تنها مستحب مؤکد، بلکه در شرایطی واجب نیز تلقی میشود. اسلام در مقایسه با سایر ادیان و فرهنگها، بیشترین اهتمام را به تسهیل امر ازدواج مبذول داشته و رسوم غلط و خرافات دست و پاگیر را از سر راه آن برداشته است. این بدان جهت است که ازدواج در آموزههای اسلامی، جایگاهی والا و پُر اهمیت دارد و الگوهای متعددی برای این امر مقدس ارائه شده است. اما در میان این الگوها، ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه زهرا(س) به عنوان درخشانترین نمونه، همواره مورد توجه و تأکید بوده است. این پیوند مبارک، سرشار از درسها و عبرتهای آموزنده است که میتواند چراغ راه زوجهای جوان در پیمودن مسیر زندگی مشترک باشد. سادگی، صمیمیت و صفای باطن ازدواج حضرت زهرا و حضرت امام علی(ع)، نمونهای بارز از سادگی و دوری از تجملات است. مهریه حضرت فاطمه(س)، جهیزیه و مراسم ازدواج ایشان، همگی در نهایت سادگی و به دور از هرگونه تشریفات و چشموهمچشمی برگزار شد. اما آنچه در این پیوند مبارک بیش از هر چیز میدرخشید، صمیمیت، عشق و مودت عمیق بین این دو زوج بود. پیامبر اکرم(ص) در وصف این ازدواج فرمودند: «ازدواج علی و فاطمه، ازدواجی آسمانی است.» و این سخن، گویای عمق و معنای این پیوند الهی است. پیامهای راهگشا ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) پیامهای مهم و راهگشایی برای ما دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم: کفو و همتا بودن: حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) از نظر ایمان، تقوا، شجاعت، فداکاری و سایر صفات اخلاقی در بالاترین مرتبه قرار داشتند و از این نظر کاملاً با یکدیگر کفو و همتا بودند. این امر نشان میدهد که در انتخاب همسر، تناسب و همسنخی در ایمان، ارزشها و اخلاقیات، از مهمترین معیارها است. قناعت و سادهزیستی: قناعت و پرهیز از تجملات، یکی از بارزترین ویژگیهای این ازدواج بود. حضرت علی(ع) با وجود فقر و کمبود امکانات، با قناعت و سادهزیستی زندگی مشترک خود را آغاز کرد و این امر نشان میدهد که خوشبختی و سعادت واقعی در سایه تجملات و چشموهمچشمی به دست نمیآید. معیارهای دینی و اخلاقی: در این ازدواج، ملاک و معیار انتخاب، زیبایی ظاهری و ثروت و مقام دنیوی نبود، بلکه ایمان، تقوا، اخلاق و فضایل معنوی در اولویت قرار داشت. این امر نشان میدهد که در انتخاب همسر، باید به جای ظواهر فریبنده، به ارزشهای واقعی و ماندگار توجه کرد. مهریه پایین: مهریه حضرت فاطمه(س) به قدری پایین بود که در زمان خود کمنظیر بود. این امر نشان میدهد که مهریه نباید به عنوان مانعی در امر ازدواج باشد و باید در تعیین آن، انصاف و شرایط زوجین در نظر گرفته شود. محبت و عشق واقعی: عشق و محبت عمیق و پایدار بین حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) یکی از مهمترین ارکان این ازدواج بود. این عشق و محبت نه بر پایه احساسات زودگذر، بلکه بر پایه شناخت و درک عمیق از یکدیگر و ارزشهای مشترک بنا شده بود. حجب و حیا: حجب و حیا یکی از ویژگیهای بارز حضرت فاطمه(س) بود که در تمام مراحل زندگی، از جمله در ازدواج و زندگی مشترک، نمود داشت. این امر نشان میدهد که حفظ حجب و حیا در روابط زن و شوهر، از مهمترین عوامل حفظ حرمت و احترام در زندگی مشترک است. الگویی برای زندگی مشترک ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) به عنوان الگویی بیبدیل برای زندگی مشترک، درسهای ارزشمندی به ما میآموزد. سادگی، صمیمیت، قناعت، ایمان، تقوا، اخلاق و محبت، مهمترین رکنهای این پیوند آسمانی بودند و میتوانند چراغ راه زوجهای جوان در پیمودن مسیر زندگی مشترک باشند. با تأمل در این الگوی درخشان، میتوانیم زندگی مشترکی سرشار از عشق، سعادت و معنویت برای خود رقم بزنیم. چالشهای ازدواج فراروی جوانان امروزی افغانستان با این وجود (وجود الگوی والا و شایسته در امر ازدواج)، متأسفانه، گسترش و تعمیق فرهنگ مصرفگرایی و تجملگرایی، چالشهای جدی را بر سر راه تحقق این فریضه الهی و نیاز فطری انسان ایجاد کرده است. ترویج فرهنگها و الگوهای غلط، که در اکثر موارد مغرضانه و بر پایه برنامهها و راهبردهای نظام استکباری سیاسی و اقتصادی به جوامع بشری، از جمله جامعه ما، تحمیل میشود و همچنین تقلید کورکورانه افراد جامعه از این فرهنگها، پیوند مقدس ازدواج را به امری دشوار و طاقتفرسا تبدیل کرده است. ازدواج و تشکیل خانواده به مثابه عبور از هفتخوان رستم شده است. موانع و مشکلات فراروی ازدواج موارد متعدد است مانند؛ مشکلات اقتصادی، مشکلات مسکن، بیکاری، تحصیلات، مهریه سنگین، آرمانگرایی جوانان، مداخلات و تحمیل نظرات خانوادهها و دیگر موارد. اما در جامعه ما مهمترین مشکلات فراروی ازدواج جوانان، مشکلات اقتصادی و یا مرتبط به مشکلات اقتصادی است. با این حال امروزه در اثر فرهنگ تجملگرایی، رقابت غلط برتریطلبی و چشم و همچشمیهای اشتباه و خرافی، دسترسی به ازدواج شرعی و حلال سخت ولی دسترسی به گناه آسان شده است که خطر جدی برای سلامت و رستگاری جامعه میباشد. البته رفع موانع و مشکلات ازدواج برعلاوه توجه به وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم، نيازمند فرهنگسازی ازدواج آسان بر اساس معیارهای دینی و الهی است که توجه جدی مسؤولان امر، خانوادهها و جوانان عزیزمان میتواند منجر به غلبه بالای فرهنگهای غلط و انحرافی شده و فرهنگ ازدواج آسان در جامعه ترویج و تعمیق شود.
برچسب: چالش
یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد برای افغانستان بهمناسبت «روز جهانی زنان در ساینس» میگوید که توانمندسازی زنان و دختران در عرصهی ساینس، برای مقابله با چالشهایی مانند تغییرات اقلیمی کمک میکند. این نهاد با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: « ما در کنار زنان و دختران افغانستان که برای آموزش جهت مبارزه با چالشهای ملی و جهانی تلاش میکنند، میایستیم.» یوناما به نقل از رزا اوتنبایوا، رییس این نهاد نوشته است: «توانمندسازی زنان و دختران در عرصهی ساینس در افغانستان زمینهی فعالیت نیمی از پیکر جامعه را در امر مبارزه با چالشهای مانند مقاومت در برابر تغییرات اقلیمی و توسعه پایدار فراهم میکند.» وی تاکید کرد: «ما باید امروز و هر روز برای این توانمندسازی تلاش کنیم.» همچنین آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که زنان تنها یک سوم جامعهی علمی بینالمللی را تشکیل میدهند، سهم و بودجه آنها در بخش کار نیز کم است. آقای گوترش افزود: «دختران و زنان با علم مرتبط هستند و زمان آن فرا رسیده است که بدانیم میتوانند نوآوری را تقویت کنند.» از روز جهانی دختران و زنان فعال در ساینس در حالی در جهان تجلیل می شود که حکومت سرپرست در افغانستان مکاتب، دانشگاهها و تمامی مراکز آموزشی مدرن را برای دختران بالای صنف ششم بسته کرده است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. علاوه بر این، حکومت سرپرست محدودیتهای گسترده بر حضور زنان در اجتماع و فعالیتهای آنان در عرصههای مختلف ایجاد کرده است. قابل ذکر است که «روز جهانی زنان در ساینس» از سال ۲۰۱۵ به اینسو برای ارتقای سطح دسترسی و مشارکت کامل زنان و دختران در زمینههای ساینس، فناوری، انجنیری و ریاضیات از سوی یونسکو تجلیل میشود. همچنین مجمع عمومی سازمان ملل متحد در دسامبر سال ۲۰۱۵ میلادی با صدور قطعنامهای، یازدهم فبروری را بهعنوان روز جهانی زنان در ساینس تصویب کرد.