دوستی یکی از زیباترین و انسانی‌ترین روابطی است که می‌تواند میان افراد شکل بگیرد. دوستی، به معنای ایجاد ارتباطی عمیق و معنوی بر پایه احترام، عشق و حمایت متقابل است. اما زمانی که صحبت از دوست‌داشتن به میان می‌آید، برخی ممکن است این احساس را به هتک حرمت تعبیر کنند. این طرز فکر نه تنها نادرست است، بلکه نشانه‌ای از ناآشنایی با مفهوم واقعی محبت و دوستی است. دوست‌داشتن، در واقع یک انتخاب است. انتخابی بر پایه عشق، احترام و درک متقابل. این احساس می‌تواند به شکل‌های مختلف ابراز شود: از طریق کلمات محبت‌آمیز، رفتارهای حمایتی و یا حتی سکوت‌های معنادار. اما در همه این حواس، نکته اصلی این است که دوستی باید به افراد قدرت و آزادی بدهد تا خودشان باشند و احساساتشان را ابراز کنند. هیچ‌کس نباید احساس کند که بخاطر ابراز محبت و دوست‌داشتن مورد قضاوت یا سرزنش قرار می‌گیرد. دوستی، به نوعی آینه‌ای است که در آن دو نفر می‌توانند خود را ببینند و نسبت به یکدیگر متعهد شوند. در این راستا، دو طرف باید به مسئولیت‌های خود در قبال یکدیگر آگاه باشند. به عبارت دیگر، دوست‌داشتن یکدیگر به این معنا نیست که باید به تمامی نیازها و خواسته‌های هم پاسخ دهیم، بلکه باید درک کنیم که در کنار یکدیگر هستیم و هرکدام حق داریم در این رابطه از آزادی و احترام برخوردار باشیم. در برخی فرهنگ‌ها، ابراز احساسات ممکن است به عنوان نشانه‌ای از ضعف یا وابستگی تعبیر شود، اما واقعیت این است که این نوع نگرش به طور قابل توجهی آسیب‌زننده است. دوست‌داشتن به معنای وابستگی نیست، بلکه نشان‌دهنده‌ی توانایی ما برای باز کردن درهای دل به یکدیگر و ایجاد روابطی عمیق‌تر و واقعی‌تر است. در این راستا، هیچ‌یک از طرفین نباید احساس کنند که به وسیله‌ی محبت خود هتک حرمت شده‌اند. این یک تصور غلط است که ریشه در ترس از نزدیکی و آسیب‌پذیری دارد. دوستی واقعی بر پایه‌ی حقایق و احساسات واقعی بنا شده است. به عبارت دیگر، زمانی که دو نفر تصمیم به دوستی می‌گیرند، به این توافق می‌رسند که با همدیگر صادق و راستگو باشند. این صداقت، به تقویت رابطه کمک می‌کند و از هرگونه سو تفاهم جلوگیری می‌کند. بنابراین، اگر یکی از طرفین احساس کند که دوستش او را هتک حرمت کرده، باید به جای سکوت و پنهان‌کاری، به ابراز این احساس بپردازد و در یک گفت‌وگوی سالم به حل مشکل بپردازد. باید فهمید که دوست‌داشتن یک عمل شجاعانه و انسانی است. این احساس نباید به عنوان یک نوع هتک حرمت یا ضعف تلقی شود. به جای آن، باید به عنوان فرصتی برای رشد و توسعه‌ی فردی و اجتماعی دیده شود. روابط دوستی می‌توانند به ما کمک کنند تا بهتر خود را بشناسیم، از احساسات خود آگاه شویم و در عین حال دیگران را نیز درک کنیم. اینگونه است که دوستی به واقعیتی زیبا و معنادار تبدیل می‌شود، جایی که همه‌ی ما می‌توانیم بدون ترس از قضاوت یا هتک حرمت، خود را ابراز کنیم و عشق و محبت را با یکدیگر تقسیم کنیم. پس بیایید با ذهنی باز و بدون قضاوت، به دوست‌داشتن بپردازیم و احساسات‌مان را به درستی ابراز کنیم. رابطه‌های انسانی، ‌به ویژه روابط عاطفی و دوستی، از پیجیده‌ترین و در عین حال زیباترین جنبه‌های زندگی ما هستند. این روابط نیاز به مراقبت، توجه و درک متقابل دارند. یکی از عوامل کلیدی در استحکام بخشیدن به این ارتباطات، یادآوری مداوم و عمیق از دلایل و اهدافی است که این روابط را شکل می‌دهند. این یادآوری نه تنها سلامت و تاب‌آوری رابطه را تضمین می‌کند، بلکه موجب رشد و ارتقاء کیفیت آن نیز می‌شود. یادآوری دلایل برقراری رابطه، مانند چراغی در تاریکی، به ما کمک می‌کند تا مسیر صحیح را طی کنیم و در مواقع چالش‌برانگیز، از یاد نبریم که چرا به یکدیگر پیوسته‌ایم. هر رابطه‌ای دلایلی دارد که آن را شکل می‌دهد؛ ممکن است این دلایل ناشی از جذابیت‌های عاطفی، مشترکات فرهنگی، یا حتی توسعه‌ی فردی باشد. با یادآوری این‌که چرا یکدیگر را انتخاب کردیم، می‌توانیم بر روی نقاط قوت رابطه تمرکز کنیم و از مشکلات یا تنش‌ها فاصله بگیریم. یکی از نکات مهم یادآوری دلایل شکل‌گیری روابط، شناخت بهتر خود و طرف مقابل است. به عنوان مثال، اگر در یک رابطه عاطفی، روزی به یاد بیاورید که چرا به یکدیگر علاقه‌مند شدید، می‌توانید از آن احساسات اولیه به عنوان انگیزه‌ای برای حل مشکلات فعلی استفاده کنید. این یادآوری باعث می‌شود که به احساسات و تمایلات واقعی یکدیگر توجه بیشتری داشته باشید و از تنش‌های بی‌مورد بکاهید. از طرفی دیگر، یادآوری دلایل و اهداف رابطه برای هر دو طرف این احساس را به ارمغان می‌آورد که همچنان مترادف با یکدیگرمانده‌ایم و نه تنها در کنار هم، بلکه در مسیر مشترکی به سمت اهداف بزرگ‌تر حرکت می‌کنیم. این احساس تعلق و هم‌راستایی، نه تنها رابطه را مستحکم می‌سازد، بلکه به راحتی می‌تواند از آنها در برابر بحران‌های احتمالی محافظت کند. روابطی که دارای اهداف مشترک با یادآوری‌های مکرر هستند، همچون درختی می‌باشند که ریشه‌هایش در زمین محکم است و توانایی مقاومت در برابر طوفان‌ها را دارد. یادآوری دلایل رابطه همچنین یک عامل پیش‌برنده برای یادگیری و رشد شخصی است. برای مثال، وقتی به دلیلی که باعث شروع یک دوستی عمیق شده است فکر می‌کنیم، می‌توانیم از آن برای به چالش کشیدن خود و دیگران بهره‌برداری کنیم. با این کار نه تنها به خوبی‌های یکدیگر پی می‌بریم، بلکه نقاط ضعفی که ممکن است نتوانسته‌ایم با آن‌ها مقابله کنیم را شناسایی کرده و برطرف کنیم. همچنین، این یادآوری می‌تواند باعث ایجاد فضایی شفاف و صادقانه در روابط شود. وقتی که هر یک از طرفین درکی واضح از دلیل‌های ارتباط دارند، بهتر می‌توانند از همدیگر حمایت کنند و به یکدیگر انگیزه بدهند. صداقت و شفافیت به عنوان ارکان اصلی ارتباطات انسانی شناخته می‌شوند و یادآوری دلایل و اهداف، این اصول را تقویت می‌کند. باید گفت که یادآوری دلایل استحکام بخشیدن به روابط، علاوه بر ایجاد یک پایگاه محکم برای تعاملات انسانی، به ما یادآوری می‌کند که عشق و دوستی نیازی به تداوم در یادگیری و بازنگری دارند. این فرایند یادآوری، به عنوان ابزاری برای اتحاد و استحکام بیشتر در روابط، همواره می‌تواند چرخه‌ای مثبت و پویایی را به وجود آورد که دو طرف در آن به رشد و شکوفایی برسند. روابط انسانی به ویژه در دنیای امروز به پیچیدگی‌های بسیاری دچار شده‌اند. در اکثر اوقات، احساسات و تفکرات ما با یکدیگر در تضاد هستند و این می‌تواند منجر به بروز سوء تفاهم‌ها و تنش‌ها در روابط عاطفی و دوستی‌ها شود. یکی از مواردی که در کنار تمام چالش‌ها می‌تواند به روابط کمک کند، یادآوری هدف واقعی رفتارها و احساسات طرفین است. این یادآوری نه تنها از خودخواهی دوری می‌کند، بلکه بیانگر این واقعیت است که هدف از این رفتارها توجه بیشتر به رابطه و تقویت آن است. معمولاً زمانی که یکی از طرفین در یک رابطه به بیان نیازها و خواسته‌های خود می‌پردازد، ممکن است دیگری این احساس را داشته باشد که این اقدام، ناشی از خودخواهی است یا به نوعی غرور او را شکسته است. اما واقعیت این است که تلاش برای برقراری ارتباط، نشانه‌ای از علاقه به بهبود وضعیت رابطه است. این بازخورد می‌تواند به شکل ابراز نظرات، احساسات یا حتی انتقادات سازنده باشد که همه آنها بر پایه‌ی عشق و احترام شکل گرفته‌اند. یادآوری اینکه تلاش برای بیان احساسات و نیازها برخاسته از دلسوزی و خواست بهبود رابطه است، می‌تواند فشارها را از دوش هر دو طرف بردارد. وقتی فردی از شما می‌خواهد که به احساساتش گوش دهید یا نقاط ضعف رابطه را بررسی کنید، او در واقع نشان می‌دهد که برای رابطه اهمیت قائل است و نمی‌خواهد به سادگی از آن عبور کند. این جمله که "من به تو و ما اهمیت می‌دهم" در پس این درخواست‌ها نهفته است و می‌تواند به عنوان یک فرصتی برای رشد و درک بیشتر از یکدیگر تلقی شود. از طرف دیگر، برخورد با احساسات دردناک یا نیاز به تغییر در روابط، به هیچ وجه به معنای شکستن غرور طرف دیگر نیست. هیچ‌کس نمی‌خواهد که در یک رابطه به گونه‌ای رفتار کند که دیگری احساس تحقیر یا کوچک بودن کند. در واقع، بیان نیازها و احساسات از طرف هر دو طرف به معنای ایجاد فضایی امن و پذیرنده برای ابراز واقعی خود است. این فضا می‌تواند به هر دو طرف این امکان را بدهد که بدون ترس از قضاوت، احساسات عمیق خود را به اشتراک بگذارند. پیشرفت در روابط وابسته به درک و پذیرش این واقعیت است که هر کدام از ما انسان‌هایی با نقاط قوت و ضعف هستیم. بنابراین، یادآوری هدف اصلی پیام‌ها و رفتارها در این راستا می‌تواند به ساختن یک پایه محکم برای ارتباطات ما تبدیل شود. هنگامی‌که هر یک از ما به این درک برسیم که اختلاف نظرها، انتقادات و حتی ابراز نگرانی‌ها از جانب دیگری، به معنای عدم ارزش یا اهمیت ما نیست، بلکه نشانه‌ای از احترام و دلسوزی است، می‌توانیم راحت‌تر به آن‌ها واکنش نشان دهیم. این نوع درک و نگرش به روابط نه تنها بر تعهد ما به یکدیگر تأکید می‌کند، بلکه به مرور زمان می‌تواند اعتماد و صمیمیت بیشتری در روابط ایجاد کند. این اعتماد بر اساس آگاهی از این مفهوم بنا می‌شود که هیچ‌یک از ما در تلاش برای آسیب رساندن به یکدیگر نیستیم و همه ما به دنبال بهتر کردن و مستحکم‌تر کردن روابط خود هستیم. در پایان، باید گفت که یادآوری اینکه هدف از بیان نیازها و احساسات، خودخواهی نیست، بلکه خواهان توجه بیشتر به رابطه است، می‌تواند تحولی بزرگ در کیفیت روابط ما ایجاد کند. این یادآوری به ما کمک می‌کند تا از تنگناهای فکری و عاطفی فاصله بگیریم و با عشق، صمیمیت، و درک مشابه پیش برویم. با این نگاه، روابط ما نه تنها قوی‌تر، پایدارتر و بهتر می‌شود بلکه به ثمر رسیدن را نیز شاهد هستیم. نویسنده: محمدرضا رامز

نویسنده: مهدی مظفری در عصر حاضر، ضرورت پاسداشت و بزرگداشت از روز خجسته ازدواج دخت گرامی رسول خدا، حضرت فاطمه(س) با حضرت علی(ع) بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. تجلیل و تکریم و در پی آن الگوگیری و عملی ساختن سیره بزرگان دین، مذهب و مکتب، به‌ویژه در چنین روزی، می‌تواند راه‌گشای بسیاری از معضلاتی باشد که جامعه امروز ما با آن دست به گریبان است. ازدواج؛ نیاز فطری و اصل اسلامی ازدواج، به عنوان یک نیاز فطری و یک اصل مسلم در دین اسلام، از مهم‌ترین ارکان و بنیان‌های جامعه به شمار می‌رود. چنانکه سعادت و رستگاری جامعه در گرو این امر مهم است. بر اساس آیات و روایات، ازدواج نه تنها مستحب مؤکد، بلکه در شرایطی واجب نیز تلقی می‌شود. اسلام در مقایسه با سایر ادیان و فرهنگ‌ها، بیشترین اهتمام را به تسهیل امر ازدواج مبذول داشته و رسوم غلط و خرافات دست و پاگیر را از سر راه آن برداشته است. این بدان جهت است که ازدواج در آموزه‌های اسلامی، جایگاهی والا و پُر اهمیت دارد و الگوهای متعددی برای این امر مقدس ارائه شده است. اما در میان این الگوها، ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه زهرا(س) به عنوان درخشان‌ترین نمونه، همواره مورد توجه و تأکید بوده است. این پیوند مبارک، سرشار از درس‌ها و عبرت‌های آموزنده است که می‌تواند چراغ راه زوج‌های جوان در پیمودن مسیر زندگی مشترک باشد. سادگی، صمیمیت و صفای باطن ازدواج حضرت زهرا و حضرت امام علی(ع)، نمونه‌ای بارز از سادگی و دوری از تجملات است. مهریه حضرت فاطمه(س)، جهیزیه و مراسم ازدواج ایشان، همگی در نهایت سادگی و به دور از هرگونه تشریفات و چشم‌وهم‌چشمی برگزار شد. اما آنچه در این پیوند مبارک بیش از هر چیز می‌درخشید، صمیمیت، عشق و مودت عمیق بین این دو زوج بود. پیامبر اکرم(ص) در وصف این ازدواج فرمودند: «ازدواج علی و فاطمه، ازدواجی آسمانی است.» و این سخن، گویای عمق و معنای این پیوند الهی است. پیام‌های راهگشا ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) پیام‌های مهم و راهگشایی برای ما دارد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم: کفو و همتا بودن: حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) از نظر ایمان، تقوا، شجاعت، فداکاری و سایر صفات اخلاقی در بالاترین مرتبه قرار داشتند و از این نظر کاملاً با یکدیگر کفو و همتا بودند. این امر نشان می‌دهد که در انتخاب همسر، تناسب و هم‌سنخی در ایمان، ارزش‌ها و اخلاقیات، از مهم‌ترین معیارها است. قناعت و ساده‌زیستی: قناعت و پرهیز از تجملات، یکی از بارزترین ویژگی‌های این ازدواج بود. حضرت علی(ع) با وجود فقر و کمبود امکانات، با قناعت و ساده‌زیستی زندگی مشترک خود را آغاز کرد و این امر نشان می‌دهد که خوشبختی و سعادت واقعی در سایه تجملات و چشم‌وهم‌چشمی به دست نمی‌آید. معیارهای دینی و اخلاقی: در این ازدواج، ملاک و معیار انتخاب، زیبایی ظاهری و ثروت و مقام دنیوی نبود، بلکه ایمان، تقوا، اخلاق و فضایل معنوی در اولویت قرار داشت. این امر نشان می‌دهد که در انتخاب همسر، باید به جای ظواهر فریبنده، به ارزش‌های واقعی و ماندگار توجه کرد. مهریه پایین: مهریه حضرت فاطمه(س) به قدری پایین بود که در زمان خود کم‌نظیر بود. این امر نشان می‌دهد که مهریه نباید به عنوان مانعی در امر ازدواج باشد و باید در تعیین آن، انصاف و شرایط زوجین در نظر گرفته شود. محبت و عشق واقعی: عشق و محبت عمیق و پایدار بین حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) یکی از مهم‌ترین ارکان این ازدواج بود. این عشق و محبت نه بر پایه احساسات زودگذر، بلکه بر پایه شناخت و درک عمیق از یکدیگر و ارزش‌های مشترک بنا شده بود. حجب و حیا: حجب و حیا یکی از ویژگی‌های بارز حضرت فاطمه(س) بود که در تمام مراحل زندگی، از جمله در ازدواج و زندگی مشترک، نمود داشت. این امر نشان می‌دهد که حفظ حجب و حیا در روابط زن و شوهر، از مهم‌ترین عوامل حفظ حرمت و احترام در زندگی مشترک است. الگویی برای زندگی مشترک ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) به عنوان الگویی بی‌بدیل برای زندگی مشترک، درس‌های ارزشمندی به ما می‌آموزد. سادگی، صمیمیت، قناعت، ایمان، تقوا، اخلاق و محبت، مهم‌ترین رکن‌های این پیوند آسمانی بودند و می‌توانند چراغ راه زوج‌های جوان در پیمودن مسیر زندگی مشترک باشند. با تأمل در این الگوی درخشان، می‌توانیم زندگی مشترکی سرشار از عشق، سعادت و معنویت برای خود رقم بزنیم. چالش‌های ازدواج فراروی جوانان امروزی افغانستان با این وجود (وجود الگوی والا و شایسته در امر ازدواج)، متأسفانه، گسترش و تعمیق فرهنگ مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی، چالش‌های جدی را بر سر راه تحقق این فریضه الهی و نیاز فطری انسان ایجاد کرده است. ترویج فرهنگ‌ها و الگوهای غلط، که در اکثر موارد مغرضانه و بر پایه برنامه‌ها و راهبردهای نظام استکباری سیاسی و اقتصادی به جوامع بشری، از جمله جامعه ما، تحمیل می‌شود و همچنین تقلید کورکورانه افراد جامعه از این فرهنگ‌ها، پیوند مقدس ازدواج را به امری دشوار و طاقت‌فرسا تبدیل کرده است. ازدواج و تشکیل خانواده به مثابه عبور از هفت‌خوان رستم شده است. موانع و مشکلات فراروی ازدواج موارد متعدد است مانند؛ مشکلات اقتصادی، مشکلات مسکن، بیکاری، تحصیلات‌، مهریه سنگین، آرمان‌گرایی جوانان، مداخلات و تحمیل نظرات خانواده‌ها و دیگر موارد. اما در جامعه ما مهم‌ترین مشکلات فراروی ازدواج جوانان، مشکلات اقتصادی و یا مرتبط به مشکلات اقتصادی است. با این حال امروزه در اثر فرهنگ تجمل‌گرایی، رقابت غلط برتری‌طلبی و چشم و هم‌چشمی‌های اشتباه و خرافی، دسترسی به ازدواج شرعی و حلال سخت ولی دسترسی به گناه آسان شده است که خطر جدی برای سلامت و رستگاری جامعه می‌باشد. البته رفع موانع و مشکلات ازدواج برعلاوه توجه به وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم، نيازمند فرهنگ‌سازی ازدواج آسان بر اساس معیارهای دینی و الهی است که توجه جدی مسؤولان امر، خانواده‌ها و جوانان عزیزمان می‌تواند منجر به غلبه بالای فرهنگ‌های غلط و انحرافی شده و فرهنگ ازدواج آسان در جامعه ترویج و تعمیق شود.