نادریار احمدی، رییس مرکز امور شهروندان خارجی وزارت داخله ایران، در دیدار با نماینده ویژه ناروی برای افغانستان، خواهان همکاری جهانی برای حمایت از میزبانی مهاجران افغانستانی شده است. خبرگزاری ایرنا گزارش داده که این مقام ایرانی در دیدار با بال کلومن، نماینده ویژه ناروی برای افغانستان، درباره مهاجرین افغانستانی در این کشور گفتگو کرده است. آقای احمدی گفته است که افزایش مهاجرت مردم افغانستان به کشورهای همسایه و به ویژه در ایران ناشی از وضعیت نامناسب این کشور در زمینه‌های غذا، آموزش و سلامت است. این مقام ایرانی از ناروی خواسته که برای جلب حمایت جامعه‌ی جهانی از میزبانی پناهند‌گان شهروندان افغانستان، شرکای بین‌المللی این کشور را متقاعد کند. قابل ذکر است که پس از تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان، هزاران تن از شهروندان این کشور به دلیل تهدیدات، محدودیت‌ها و بیکاری به ایران پناه برده‌اند. ایران در سه‌ونیم سال گذشته هزاران مهاجر را به طور اجباری اخراج کرده و سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای علیه آنان در این کشور وضع کرده است. این در حالی است که ایران استخدام کارگران افغانستانی را در شماری از ولایت‌های این کشور ممنوع کرده و نیز روند اخراج اجباری پناه‌جویان را تشدید کرده است. از زمان روی‌کارآمدن مسعود پزشکیان به‌عنوان رییس‌جمهور ایران، فشارها بر مهاجران افغانستان در آن کشور افزایش چشم‌گیر یافته است. در این مدت کارزارهای گسترده‌ای علیه مهاجران افغانستان در شبکه‌های اجتماعی از سوی کاربران ایرانی راه‌اندازی شده است. دولت ایران اعلام کرده است که تا پایان سال جاری خورشیدی دو میلیون مهاجر را بازداشت و اخراج می‌کند.

به دنبال تعلیق کمک‌های مالی و بشردوستانه‌ی آمریکا و توقف فعالیت ۵۰ موسسه امدادرسان، همیش نیکلاس فالکونر، معاون وزارت خارجه‌ی بریتانیا اعلام کرده است که کشورش به تعهد نسبت به مردم افغانستان، به‌ویژه زنان و دختران این کشور پابند است. او با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که با مسوولان برنامه جهانی غذا و صندوق جمعیت سازمان ملل متحد در افغانستان دیدار و گفتگو کرده است. وی تاکید کرده است که آنان در مورد کمک‌های نجات‌بخش به افغانستان که از سوی بریتانیا تمویل می‌شود، گفتگو کردند. معاون وزارت خارجه‌ی بریتانیا جزئیات بیشتری در این مورد ارائه نکرده است. در حالی بریتانیا از تعهد خود نسبت به افغانستان اطمینان می‌دهد که آمریکا کمک‌های مالی خود به اکثر کشورهای جهان، از جمله افغانستان را برای ۹۰ روز تعلیق کرده است. در پی تعلیق این کمک‌ها، وزارت اقتصاد حکومت سرپرست اعلام کرده است که ۵۰ موسسه‌ی امدادرسان در ۲۸ ولایت کشور فعالیت خود را متوقف کرده‌اند. همچنین توقف کمک‌های بشردوستانه‌ی ایالات متحده آمریکا، بازار ارز افغانستان را دچار نوسان کرده است. طی یک هفته، ارزش افغانی در برابر دالر حدود ۱۰ روپیه کاهش یافته است. مقامات حکومت سرپرست در واکنش این موضوع، بازار ارز و سرای شهزاده را تحت کنترول درآوردند. بانک مرکزی طی چند روز گذشته بارها ده‌ها میلیون دالر به فروش رسانده است تا ارزش افغانی را حفظ کند. با این حال، آگاهان اقتصادی معتقدند که بدون تداوم حمایت‌های مالی آمریکا، حفظ ارزش افغانی امکان‌پذیر نخواهد بود. ایالات متحده آمریکا پیش از این، هفته بیش از ۴۰ میلیون دالر به افغانستان کمک می‌کرد.

همزمان با تعلیق کمک‌های بشردوستانه‌ی آمریکا، عبداللطیف نظری، معین وزارت اقتصاد اعلام کرده است که فعالیت ۵۰ موسسه بین‌المللی امدادی در ۲۸ ولایت کشور متوقف شده است. آقای نظری در صحبت با رسانه‌ها از کشورهای جهان خواسته است که کمک‌های انسان‌دوستانه را از مسایل سیاسی جدا کنند. وی تاکید کرده است در روزهای اخیر فعالیت ۵۰ موسسه بین‌المللی و نهادهای امدادی در ۲۸ ولایت افغانستان به دلیل تعلیق کمک‌های بشردوستانه توسط آمریکا متوقف شده است. دونالد ترمپ، رییس‌جمهور آمریکا، پس از ورود به کاخ سفید، تمام کمک‌های خارجی از جمله ارسال پول به افغانستان را برای سه ماه تعلیق کرد. باید گفت که با تعلیق این کمک‌، ثبات اقتصادی در افغانستان برهم خورد است و ارزش پول افغانی در برابر ارزهای خارجی افت شدید را تجربه کرده است. در حالی در پی تعلیق کمک‌های بشردوستانه‌ی ثبات اقتصادی افغانستان برهم می‌خورد که پیش از این عبداللطیف نظری گفته بود که حکومت سرپرست افغانستان به کمک‌های خارجی متکی نیست. نظری با اشاره به تهدید ترمپ برای قطع کمک‌ها به افغانستان اظهار داشته بود که این تهدیدها هیچ تاثیری بر تصمیم‌گیری‌های حکومت فعلی ندارد. معین وزارت اقتصاد گفته بود: «امارت اسلامی یک نظام کاملاً مستقل در تمامی ابعاد، به‌ویژه در بخش اقتصادی است و هرگز به کمک‌های خارجی متکی نبوده است. بنابراین این نوع تهدیدها هیچ تاثیری در سیاست‌های تصمیم‌گیری امارت اسلامی نخواهد داشت.» باید گفت که توقف کمک‌های بشردوستانه‌ی ایالات متحده آمریکا، بازار ارز افغانستان را دچار نوسان کرده است. طی یک هفته، ارزش افغانی در برابر دالر حدود ۱۰ روپیه کاهش یافته است. مقامات حکومت سرپرست در واکنش این موضوع، بازار ارز و سرای شهزاده را تحت کنترول درآوردند. بانک مرکزی طی چند روز گذشته بارها ده‌ها میلیون دالر به فروش رسانده است تا ارزش افغانی را حفظ کند. با این حال، آگاهان اقتصادی معتقدند که بدون تداوم حمایت‌های مالی آمریکا، حفظ ارزش افغانی امکان‌پذیر نخواهد بود. ایالات متحده آمریکا پیش از این، هفته بیش از ۴۰ میلیون دالر به افغانستان کمک می‌کرد.

همزمان متوقف‌شدن کمک‌های بشردوستانه آمریکا برای افغانستان، اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد هشدار داده است که آمار کودکان مبتلا به سوءتغذیه در افغانستان در سال ۲۰۲۵ میلادی به ۳.۵ میلیون نفر خواهد رسید. این دفتر امروز (سه‌شنبه، ۹ دلو) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که در طول پنج سال گذشته، سه میلیون کودک زیر پنج سال در افغانستان از سوءتغذیه حاد رنج برده‌اند. این نهاد با نشر فراخوان جمع‌آوری کمک در ادامه گفته است که حمایت کمک‌کنندگان باعث می‌شود نوزادان و مادران در افغانستان مواد مغذی روزانه‌ی مورد نیاز خود را برای یک رژیم غذایی سالم دریافت کنند. این در حالی است که برنامه جهانی غذا در سال گذشته‌ی میلادی گفته بود که حدود چهار میلیون کودک، نوزاد و مادر شیرده در افغانستان مبتلا به سوءتغذیه هستند. همچنین یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد هم در سال ۲۰۲۴ میلادی درباره‌ی ابتلای ۲.۹ میلیون کودک به سوءتغذیه حاد هشدار داده بود. فقر و گرسنگی در کشور منجر به گسترش سوءتغذیه، به‌ویژه در میان کودکان و زنان شده است. دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد می‌گوید که در سال ۲۰۲۵ میلادی ۲۲.۹ میلیون نفر در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز خواهند داشت. این سازمان برای کمک‌رسانی نیاز به ۲.۲۴ میلیارد دالر بودجه است. اوچا در سال ۲۰۲۴ میلادی برای کمک‌رسانی به مردم افغانستان ۳.۰۶ میلیارد دالر بودجه درخواست کرده بود؛ اما طبق آخرین گزارش‌های سازمان ملل متحد، حدود ۴۰ درصد این بودجه تأمین شده بود.

برنامه جهانی غذا به مناسبت روز جهانی آموزش اعلام کرده است که هیچ کودکی نباید هرگز مجبور شود بین غذا و آموزش یکی را انتخاب کند. این نهاد با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که برای بیش از ۷۰۰ هزار دانش‌آموز در افغانستان «وعده‌های غذایی مقوی» ارائه می‌کند. برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد تاکید کرده است که این میان وعده‌های غذایی به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا «تمرکز کنند، یاد بگیرند و آینده‌ای روشن بسازند که شایسته آن هستند.» قابل ذکر است که ۲۴ جنوری برابر با روز جهانی آموزش است. ملل متحد می‌گوید که از ممنوعیت حکومت فعلی بر آموزش بالاتر از صنف ششم دختران هزار و ۲۲۵ روز می‌شود. همچنین حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. همچنان در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است. در کنار آن زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان نیز منع شده‌اند.

شورای پناهندگان ناروی با اشاره به کاهش کمک‌ جامعه‌ی جهانی به هدف رسیدگی به بحران بشری در افغانستان، می‌گوید که شهروندان این کشور در بیش از سه سال گذشته بدترین بحران انسانی را تجربه می‌کنند. این شورا با نشر اعلامیه‌ای گفته است که در حال حاضر، میلیون‌ها نفر به شمول زنان و کودکان آسیب‌پذیر در شرایط سخت به سر می‌برند و با آغاز فصل زمستان، آنان شب‌ها و روزها را در سرمای منفی ۱۰ درجه تحمل می‌کنند. در ادامه آمده است که با تشدید بحران بشری در این کشور، نیاز است تا نهادهای بین‌المللی کمک‌رسان در این کشور، تلاش‌های خود را افزایش داده و بیشتر از هر زمان دیگر به نیازمندان در این کشور رسیدگی کنند. یان ایگلند، رییس این شورا که هفته گذشته به افغانستان سفر کرده، گفته است که پس از دهه‌ها درگیری، فروپاشی اقتصادی و تغییرات اقلیمی مخرب، روند بازگشت مهاجران اهل افغانستان از کشورهای منطقه تشدید یافته و میلیون‌ها شهروند در معرض خطر اخراج از کشورهای همسایه‌ی افغانستان قرار دارند. این مقام ارشد شورای پناهندگان ناروی که اخیراً از نقطه‌ی مرزی افغانستان و ایران بازدید کرده، گفته است که بسیاری از شهروندان این کشور که وطن خود را به خاطر زندگی بهتر ترک کرده و به کشورهای همسایه مهاجر شده بودند، در حال حاضر در معرض خطر اخراج اجباری قرار دارند. او تاکید کرده است که این مهاجران در حالی به افغانستان بر می‌گردند که بار دیگر به یک آینده‌ی نامعلوم به شمول بیکاری، فقر و گرسنگی و موارد دیگر مواجه اند. بر بنیاد معلومات شورای پناهندگان ناروی، ایران تلاش دارد تا ماه مارچ امسال، کم از کم دو میلیون مهاجر را اخراج کند و همچنان پاکستان از ماه اکتوبر ۲۰۲۳ میلادی به این‌سو، ۸۰۰ هزار مهاجر اهل افغانستان را از این کشور اخراج کرده است. یان ایگلند همچنان از محدودیت‌های شدید بر زنان و دختران توسط حکومت سرپرست ابراز نگرانی کرده و گفته است که این محدودیت‌ها در بخش‌های مختلف تاثیر منفی خواهد داشت. وی افزوده است که ممنوعیت تازه‌ی حکومت فعلی درباره منع تحصیل دختران در انستیتیوت‌های طبی، تاثیر مستقیم بر سلامت زنان در این کشور خواهد داشت و کار و زندگی آنان را بیشتر از هر زمان دیگر تهدید خواهد کرد. این در حالی است که حکومت فعلی پس از حاکمیت مجدد بر افغانستان، محدودیت‌های زیادی را بر زنان و دختران در افغانستان وضع کرده است. این گروه در سپتمبر ۲۰۲۱، آموزش دختران را در مکاتب متوسطه و لیسه منع و سپس در دسمبر ۲۰۲۲ میلادی زنان را از آموزش در دانشگاه‌ها و کار در سازمان‌های غیرحکومتی محروم کرد.

اتحادیه‌ی اروپا ۱۶.۵ میلیون یورو به برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد برای رسیدگی به خانواده‌های آسیب‌پذیر به‌ویژه مادران و کودکان در افغانستان کمک کرده است. برنامه جهانی غذا با نشر اعلامیه‌ای از این کمک‌ها قدردانی کرده و گفته است که با استفاده از این کمک‌ها، برنامه‌های غذایی عمومی خود برای خانواده‌های آسیب‌پذیر و برنامه‌ی تغذیه برای کودکان خردسال و مادران را گسترش می‌دهد. برنامه‌ی جهانی غذا در بخشی از این اعلامیه پیش‌بینی کرده که امکان دارد در زمستان جاری، ۱۵ میلیون نفر در افغانستان با بحران و سطح اضطراری ناامنی غذایی مواجه شوند. این سازمان تاکید کرده است که با بسته‌ی تازه‌ی کمک‌های اتحادیه اروپا، قصد دارد در این زمستان، هر ماه به شش میلیون نفر در افغانستان کمک غذایی اضطراری ارائه دهد و به خانواده‌ها پول نقد برای خرید غذا و به مادران باردار و شیرده و کودکان خردسال، غذای مغذی توزیع کند. در بخش دیگر این اعلامیه، هیسائو وی لی، مسوول برنامه‌ی جهانی غذا در افغانستان، گفته است که بحران شدید مالی، آنان را مجبور کرده است که فعالیت‌های خود در افغانستان را کاهش دهند. او افزوده که به‌دلیل این بحران مالی، در نیمی از سال ۲۰۲۴ تنها توانسته‌اند هر ماه به یک میلیون نفر در افغانستان کمک کنند و ۱۱ میلیون نفر نیازمند را از فهرست دریافت کمک‌ها خارج کنند. او می‌گوید که کمک‌های اتحادیه‌ی اروپا برای رسیدگی به برخی از آسیب‌پذیرترین خانواده‌ها در این زمستان حیاتی است و این کمک‌ها نقش مهمی در کاهش اثرات بحران غذایی در افغانستان خواهد داشت. فرانسوا گومنز، مسوول نظارت از کمک‌های بشردوستانه اتحادیه‌ی اروپا در افغانستان، نیز گفته است که افغانستان هم‌چنان یکی از نقاط بحرانی گرسنگی در جهان است. وی می‌گوید که بیش از یک چهارم جمعیت این کشور گرسنه هستند و بیش از سه چهارم مردم آن قادر به تأمین رژیم غذایی مغذی که نیازهای‌شان را برآورده کند و آنان را از سوءتغذیه نجات دهد، نیستند. قابل ذکر است که در سال جاری میلادی این نخستین کمک اتحادیه‌ی اروپا برای مردم افغانستان به‌ویژه زنان و کودکان است. این در حالی‌ست که چندی پیش اتحادیه‌ی اروپا در سال ۲۰۲۴ اعلام کرده بود که ۳۶ میلیون یورو به کمیساریای عالی سازمان ملل در امور مهاجران برای کمک به مهاجران و آوارگان افغانستان و جوامع میزبان آنان در پاکستان، ایران و کشورهای آسیای مرکزی اختصاص داده است.

یان ایگلند، دبیر کل شورای پناهند‌گان ناروی درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که جهان بحران افغانستان را نادیده گرفته است. آقای ایگلند روز (شنبه، ۲۹ جدی) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس از سفرش به افغانستان خبر داده است. دبیر کل شورای پناهند‌گان ناروی تاکید کرده است که ۲۲ میلیون نفر در افغانستان نیاز به کمک‌های بشردوستانه دارند؛ درحالی‌که پاکستان ۸۰۰ هزار مهاجر را اخراج کرده و ایران قصد دارد دو میلیون مهاجر را اخراج کند. وی در سفرش به افغانستان از ولایت هرات دیدن کرده و در ادامه افزوده است، با زنانی در این ولایت ملاقات کرده است که بدون شوهران‌شان از ایران اخراج شده‌اند. او گفته است که آنان به «فقر و ناامیدی عمیق باز گردانده شده‌اند؛ بحرانی که جهان آن را نادیده گرفته» است. این در حالی است که ایران و پاکستان در سال جاری خورشیدی بازداشت و اخراج اجباری مهاجران افغانستان را افزایش داده‌اند. مقام‌های ایران اعلام کرده‌اند که تا پایان سال جاری میلادی دو میلیون مهاجر افغانستانی را اخراج می‌کنند. پاکستان نیز با آغاز سال جاری میلادی بازداشت مهاجران افغانستان را افزایش داده و براساس آمار سفارت حکومت فعلی در اسلام‌آباد، حدود ۸۰۰ پناه‌جو را بازداشت کرده است. باید گفت که براساس آمار اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد، ۲۲.۹ میلیون نفر در افغانستان در سال ۲۰۲۵ میلادی نیاز به کمک‌های بشردوستانه دارند و میلیون‌ها نفر از این افراد نمی‌دانند که وعده غذایی بعدی‌شان از کجا می‌آید.

بانک جهانی درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که گرسنگی و ناامنی غذایی در افغانستان نسبت به یک دهه گذشته بدتر شده است. این بانک با نشر گزارشی تحت عنوان «چشم‌انداز اقتصاد جهان» گفته است که به دلیل نبود داده‌های کافی، پیش‌بینی‌های رشد اقتصادی برای افغانستان ارائه نمی‌شود. بانک جهانی تاکید کرده است که بر اساس این گزارش، انتظار می‌رود اقتصاد افغانستان با رشدی محدود همراه باشد که بخشی از آن به دلیل کاهش نسبی تورم حمایت می‌شود. در گزارش آمده است که نرخ بیکاری همچنان بالا باقی خواهد ماند. بانک جهانی افزوده است که خسارات اقتصادی ناشی از خشونت در افغانستان بسیار عظیم است. همچنین پیش از این، دانشگاه فنی لارنس در آمریکا با راه‌اندازی یک نظر سنجی دریافته بود که پس از تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان، حدود ۹۰ درصد شهروندان افغانستان با گرسنگی مواجه شده‌اند. قابل ذکر است که پس از تسلط حکومت فعلی، بیشتر شهروندان افغانستان زیر کنترل این گروه به کمک‌های بشردوستانه وابسته شده‌اند. همچنان میلیون‌ها تن به دلیل تهدیدات امنیتی و گسترش فقر، مجبور به مهاجرت شده‌‌اند. قابل ذکر است که آخرین گزارش سازمان ملل نشان می‌دهد که ناامنی غذایی در افغانستان در پایان سال ۲۰۲۱ به اوج خود رسید و بیش از ۲۲ میلیون تن با این مشکل مواجه شدند. همچنین اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد گفته است که برای رسیدگی به مناطق آسیب‌پذیر در افغانستان در فصل زمستان به ۶۰۳.۵ میلیون دالر بودجه به‌صورت فوری نیاز است. این دفتر در سال جاری میلادی برای کمک‌رسانی به مردم افغانستان ۳.۰۶ میلیارد دالر بودجه درخواست کرده بود؛ اما گفته می‌شود بخشی از این بودجه تأمین شده است. به‌گفته‌ی اوچا، بیش از ۲۳ میلیون نفر در افغانستان نیاز به کمک دارند. در کنار آن، دفتر هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل گفته بود که بیش از پنج میلیون تن در افغانستان به کمک‌های اضطراری نیازمند هستند. نهادهای امدادرسان خارجی همچنین پیش‌بینی کرده‌اند که زمستان دشواری در انتظار مردم افغانستان خواهد بود.

دانشگاه فنی لارنس در آمریکا اعلام کرده است که با راه‌اندازی یک نظر سنجی دریافته است که پس از تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان، حدود ۹۰ درصد مردم این کشور با گرسنگی و فشار روانی شدید مواجه شده‌اند. دانشگاه فنی لارنس یافته‌های این نظر سنجی در مورد افغانستان را روز (جمعه، ۲۸ جدی) منتشر کرده و در نظر سنجی آمده است که ۸۴ درصد شهروندان افغانستان به خدمات صحی دسترسی ندارند. محققان دانشگاه فنی لارنس تاکید کرده‌اند که براساس این نظر سنجی، ۸۵ درصد مردم افغانستان تهدید به خشونت شده‌اند. در ادامه آمده است، ۸۰۰ شهروند افغانستان که ۹۴ درصدشان مرد بودند، در این نظر سنجی شرکت کرده‌اند. این دانشگاه می‌گوید که شرکت کنندگان درباره کمک‌های بشردوستانه، محدودیت آزادی بیان، حقوق زنان، سوءتغذیه و بیکاری اظهارنظر کردند. براساس نظر سنجی شرکت‌کنند‌گان بین ۱۸ تا ۲۹ ساله بوده‌اند. براساس یافته‌های تحقیق، وضعیت افغانستان بالای همه مردم تأثیر بد گذاشته است. دانشگاه فنی لارنس افزوده است که حدود ۷۲ درصد شرکت‌کنند‌گان در این نظر سنجی گفتند که پس از تسلط حکومت فعلی بر افغانستان یک یا چند عضو خانواده‌شان کشته یا از کشور آواره شده‌ است. یافته‌های نظرسنجی نشان می‌دهد که کیفیت زند‌گی ۹۰ درصد مردم افغانستان به دلیل فشارهای اجتماعی و روانی کاهش یافته است. به گفته این دانشگاه، نظرسنجی از سطح بلند فشار روانی در میان شهروندان افغانستان حکایت می‌کند. قابل ذکر است که پس از تسلط حکومت فعلی، بیشتر شهروندان افغانستان زیر کنترل این گروه به کمک‌های بشردوستانه وابسته شده‌اند. همچنان میلیون‌ها تن به دلیل تهدیدات امنیتی و گسترش فقر، مجبور به مهاجرت شده‌‌اند. در کنار آن، زنان و دختران از آموزش و تحصیل در مکاتب و دانشگاه‌ها و کار در نهادهای غیردولتی داخلی و بین‌المللی منع شدند. همچنین زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و... منع شدند.