لیندا توماس گرینفیلد، نماینده دایم آمریکا در سازمان ملل اعلام کرده است که تلاش‌های جامعه‌ی جهانی برای متقاعد کردن حکومت سرپرست به پذیرش حقوق اساسی مردم، به‌ویژه حقوق زنان در افغانستان، تا کنون بی‌نتیجه بوده است. خانم گرینفیلد این اظهارات را در یک نشست خبری مطرح کرده و گفته است که وی نگران است که زنان افغان امید خود را از دست بدهند. او در این نشست تاکید کرد: «من می‌گویم که بسیار ناامیدکننده است. ما پیشرفت زیادی نکرده‌ایم و من نگرانم که زنان افغان امید خود را از دست بدهند.» او تصریح کرد که دست‌آوردهای دو دهه گذشته در زمینه حقوق بشر، به‌ویژ حقوق زنان پس از تسلط دوباره حکومت سرپرست بر افغانستان، از بین رفته است. او می‌گوید: «من در دهه ۱۹۹۰ زمانی که اولین بار حکومت فعلی بر افغانستان مسلط شدند، روی مسایل مربوط به زنان افغان کار کردم. و ما پیشرفت‌هایی داشتیم. اکنون می‌بینیم که آن‌چه اتفاق می‌افتد، پیشرفت‌ها را واقعاً از بین برده است.» در حالی لیندا توماس گرینفیلد از بی‌نتیجه بودن تلاش سازمان ملل خبر می‌هد که دو روز قبل ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه‌ آمریکا نیز گفته بود که اگر زنان و دختران افغان از مشارکت در جامعه و اقتصاد کنار گذاشته شوند، طالبان به مشروعیت نخواهند رسید. آقای پاتل این اظهارات را روز (چهارشنبه، ۲۹ حمل) در یک نشست خبری مطرح کرده بود. او تاکید کرده که حقوق برابر برای زنان و دختران یک اصل کلیدی سیاست آمریکا در افغانستان است.

منابع محلی از ولایت تخار می‌گویند که حکومت سرپرست لیسه‌های دخترانه‌ی «بی‌بی مریم» و «نمبر اول» در شهر تالقان، مرکز این ولایت را به دارالعلوم یا مدرسه دینی تبدیل کرده است. منبع به رسانه گوهرشاد گفت که این مکتب‌ها براساس پیشنهاد ریاست معارف ولایت تخار و با تایید وزارت معارف حکومت سرپرست به دارالعلوم تبدیل شده‌اند. منبع تاکید کرد که این دو مکتب از قدیمی‌ترین مکاتب دخترانه در سطح شهر تالقان بوده است. به گفته‌ی منبع، پیش از تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان، حدود هفت هزار دانش‌آموز دختر از صنف نهم تا ۱۲ در این دو مکتب مصروف آموزش بودند. از سویی هم، شماری از رسانه‌ها گزارش داده‌اند که با آغاز سال تعلیمی جدید، مسوولان حکومت سرپرست در این ولایت حدود ۸۶۰ دانش‌آموز دختر را در این دارالعلوم‌ها جذب کرده‌اند و به آنان کتاب‌های دینی مورد نظرشان را آموزش می‌دهند. در ادامه آمده است که آنان دانش‌آموزان صنف‌های هفتم، هشتم، نهم، دهم، یازدهم و فارغان صنف‌های دوازدهم از مکاتب دخترانه دولتی بودند که اکنون مصروف آموزش‌های دینی در بخش حفظ قرآن، عقاید و دیگر کتاب‌های اسلامی هستند. مقام‌های ریاست معارف حکومت فعلی در ولایت تخار تا اکنون در مورد این موضوع اظهار نظر نکرده‌اند. حکومت فعلی پیش از این نیز شماری از مکاتب دخترانه را تبدیل به مراکز دینی کرده‌اند. باید گفت که حکومت سرپرست در بیش از دو سال گذشته، محدودیت‌های شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمی‌توانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.

با وجود بسته‌بودن مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم و عدم دسترسی دانش‌آموزان به امکانات خوب آموزشی، وزارت معارف حکومت سرپرست از افتتاح دو مدرسه دینی در ولایت هرات خبر می‌دهد. مولوی حبیب‌الله آغا، سرپرست این وزارت روز گذشته (شنبه، ۲۵ حمل) به هرات سفر کرده و در آنجا دو مدرسه دینی را با ارزش ۱۰ میلیون و ۷۰۰ هزار افغانی به بهره‌برداری سپرده است. او در سفرش به هرات از مردم خواست تا فرزندان‌شان را به مدارس دینی و مراکز آموزشی بفرستند. براساس معلومات وزارت معارف حکومت سرپرست، این مدرسه‌ها در دو‌ روستای زلزله‌زده ولسوالی زنده جان هرات ساخته شدند. این در حالی است که پیش از این، شماری از خانواده‌ها در این مناطق گفته بودند که دانش‌آموزان مکاتب به مواد درسی و ساختمان معیاری برای فراگیری آموزش دسترسی ندارند. زمین‌لرزه قدرتمند سال گذشته در هرات تلفات هنگفت جانی و مالی برجای گذاشت و ساختمان ده‌ها مکتب در این ولایت را آسیب زد که اکنون دانش‌آموزان به‌ویژه در مناطق آسیب‌دیده زیر خیمه‌ها درس می‌خوانند. همچنین پس از آنکه حکومت فعلی بر افغانستان تسلط یافت، حکومت به‌طور گسترده‌ای به اعمار مدارس دینی و مساجد در سراسر کشور اقدام کرده است. پیش از این مقامات وزارت معارف گفته بود که براساس فرمان هبت‌الله آخوندزاده، رهبر حکومت فعلی قرار است در هر ولسوالی افغانستان از سه تا ۱۰ مدرسه دینی ساخته شود. خلیل‌الرحمان حقانی، وزیر مهاجرین و عودت‌کنندگان در یک مدرسه جهادی در پکتیا گفته بود که مدارس دینی نباید فقط به آموزش مسایل دینی محدود شود. آقای حقانی گفت در مدارس، علاوه بر آموزش‌های دینی، باید افکار جهادی و نظامی نیز تدریس شود.

خبرگزاری فرانسه گزارش داده است که با گذشت حدود شش ماه از زمین‌لرزه‌ی ولایت هرات و تخریب بیش از ۳۰۰ مکتب دولتی و مراکز آموزشی، ریاست معارف هرات گفته است که کودکان آموزش را از سر گرفته‌اند و در خیمه‌ها و کانتینرها درس می‌خوانند. در گزارش آمده است که پس از وقوع زلزله مرگبار در ولایت هرات در ماه میزان سال گذشته خورشیدی، علاوه بر کشته شدن دستکم یک و هزار و ۵۰۰ نفر، صدها مکتب نیز تخریب شده، اما تاکنون بازسازی نشده است. سازمان ملل متحد گفته بود که حدود ۱۸۰ هزار دانش‌آموز در این زمین‌لرزه متضرر شده‌اند. خبرگزاری فرانسه گفته است که دختران و پسران دانش‌آموز در روستای نایب رفیع ولسوالی زنده‌جان ولایت هرات در یک کانتینر و در خیمه‌های کوچک آبی که به تازگی در دسترس‌شان قرار گرفته، درس خود را آغاز کرده‌اند. این خبرگزاری به نقل از سیاه‌گل، دانش‌آموز ۱۱ ساله نوشته است: «من واقعاً می‌خواهم درس بخوانم، مکتب داشته باشم و معلم شوم تا به دوستانم آموزش بدهم.» بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی با گذشت بیش از شش ماه از زمین‌لرزه‌ی هرات، تا اکنون بسیاری از مردم در خیمه‌ها و پناه‌گاه‌های موقت زندگی می‌کنند. در این گزارش گفته شده که پس از تخریب خانه‌ها، آموزش و پرورش دومین بخش آسیب دیده است و نزدیک به ۳۰۰ مکتب دولتی و مراکز آموزشی آسیب دیده‌اند و حدود ۱۸۰ هزار دانش‌آموز نیز با مشکلات یادگیری مواجه‌اند و متضرر شدند. در بخش از گزارش آمده است که مکاتب و مراکز آموزشی در روستای چاهک در ولسوالی زنده‌جان هرات آسیب دیده است. محمد نسیم نصرت، معلم در مکتب چاهک گفته است که تا اکنون این مکاتب بازسازی نشده است. او به خبرگزاری فرانسه گفت: «روستای چاهک در اثر زلزله به طور کامل ویران شد و هنوز سرپناه دائمی در اختیار ما قرار نگرفته است.» بر اساس گزارش سازمان کودکان سازمان ملل، دهه‌ها درگیری در افغانستان سیستم آموزشی این کشور را ویران کرده به طوری که حدود ۳.۷ میلیون کودک از آموزش بازمانده که حدود ۶۰ درصد آنان دختر هستند. در این گزارش گفته شده که از هر پنج کودک بین ۵ تا ۱۷ ساله، یک کودک مشغول کار است. مکتب در روستای کشک رباط‌‌سنگی هرات نیز تخریب شده است. صبغت‌الله یکی از دانش‌آموزان این مکتب به خبرگزاری فرانسه گفته است: «ما کتاب و دفتری نداریم که در آن درس بخوانیم و بنویسیم.» محمد داوود، یکی از معلمان این مکتب نیز گفته که چهار کودک در اثر فرو ریختن مکتب کشته شدند. وی گفت: «در روزهایی که باد یا باران می‌بارد، ما دچار مشکل بزرگی هستیم و نمی‌توانیم بیشتر از این به این وضعیت ادامه دهیم.»

منابع محلی از ولایت کابل می‌گویند که نیروهای حکومت سرپرست دروازه چندین آموزشگاه و یک گالری هنری در این شهر را به‌ بهانه حضور دختران بالاتر از صنف ششم مسدود کرده‌اند. منبع در صحبت با رسانه گوهرشاد تایید کرد که حکومت فعلی، روند بسته‌کردن مراکز آموزشی را روز (دوشنبه، ۱۳ حمل) در حوزه‌های هفتم‌ و دهم آغاز کردند و قرار است این طرح در تمام نقاط شهر کابل تطبیق شود. منبع می‌گوید نیروهای امر به معروف و نهی از منکر تابلوهای نقاشی و آثار هنری هنرجویان را از صنف‌های آن‌ها بیرون انداخته و دروازه‌ی کارگاه را مهرولاک کرده‌اند. منبع تاکید کرد که مسوولان حکومت فعلی به مسوولان‌ مراکز آموزشی شهر کابل هشدار دادند که در صورت ادامه فعالیت‌شان مورد پی‌گرد قرار خواهند گرفت. قابل ذکر است که چندی پیش وزارت امر به معروف و نهی از منکر به مسوولان آموزشگاه‌ها دستور داده بود تا از ورود دختران به آموزشگاه که «حجاب‌ بدون رنگ‌های تیره» بر تن دارند، خودداری کنند. حکومت سرپرست به عنوان دولت حاکم در افغانستان آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را ممنوع کرده است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.