آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجهی ایالات متحدهی آمریکا میگوید که لغو فوری محدودیتهای حکومت سرپرست علیه زنان و دختران در افغانستان، یک امر ضروری است. آقای بلینکن با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود به مناسبت دو سالگی تصمیم حکومت فعلی برای ممنوعیت تحصیل زنان و دختران افغانستان در دانشگاهها و منع کار زنان در سازمانهای غیردولتی، به این تصمیم واکنش نشان داده و از آن به شدت انتقاد کرده است. وزیر امور خارجهی آمریکا تاکید کرد که زنان و دختران افغانستان، ستون اصلی برای ساختن افغانستانی باثباتتر، صلحآمیزتر و شکوفاتر هستند. او از مسوولان حکومت فعلی خواسته است تا فوراً این دستورات و محدودیتهای ناعادلانه بر حقوق زنان و دختران را لغو کنند. آقای بلینکن نیز در پیام خود به اهمیت مشارکت زنان در توسعهی افغانستان و نقش آنها در ایجاد صلح و پیشرفت پایدار اشاره کرد و خواستار بازگشت حقوق زنان و دختران به جامعهی افغانستان شده است. وی در حالی این اظهارات را مطرح میکند که فشارهای بینالمللی بر حکومت فعلی برای لغو این محدودیتها همچنان ادامه دارد. قابل ذکر است که حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاهها را نیز بهروی دختران بستند. حکومت فعلی در تازهترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوتهای طبی را نیز منع کرده است و به این ترتیب دختران را بهصورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است.
برچسب: دانشگاه و مکتب
رینا امیری، نمایندهی ویژه آمریکا در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان از مردان افغانستان در داخل و خارج از کشور خواسته است که در کنار همسر، دختران و خواهران خود ایستاده و از آیندهای امیدوارانه و قابل دوام برای افغانستان حمایت کنند. خانم امیری در نامهی سرگشاده در دومین سال ممنوعیت تحصیل دختران در دانشگاهها و کار زنان در نهادهای غیردولتی گفته است که جهان در مورد زنان و دختران افغانستان با آزمون مواجه است. او هشدار داده است که اگر جهان زنان و دختران افغانستان را رها کند، حقوق زنان و دختران در همه جا، بسیار فراتر از افغانستان، به خطر میافتد. وی به این باور است که زنان و دختران افغانستان در نهایت پیروز خواهند شد و این اولین باری نیست که آنان در تاریخ افغانستان با شکست مواجه میشوند. رینا امیری در بخشی از نامهاش تاکید کرده است که برای اطمینان از برتری زنان و دختران افغانستان، باید بهطور جمعی از آنان حمایت شود. نمایندهی ویژه آمریکا در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان گفت که مردان افغانستان در داخل و خارج از کشور باید در کنار همسران، دختران و خواهران خود (زنان افغانستان) بایستند تا از آیندهای امیدوارانه و قابل دوام برای کشور حمایت کنند. همچنین او در بخشی از نامهاش نوشته است که جامعهی بینالمللی نیز باید به اولویت دادن به حقوق بشر، بهویژه حقوق زنان و دختران، در هر گونه تعامل با حکومت فعلی ادامه دهد. این مقام آمریکایی گفت که پیشرفت در بهبود روابط دیپلماتیک و اقتصادی باید بهطور معناداری با اقدامات مشخص برای معکوس کردن سیاستهای افراطی که زنان و دختران را هدف قرار میدهد مرتبط باشد. او نوشته است: «تا زمانی که رویاهای زنان و دختران افغان کمرنگ شود، افغانستان در تاریکی خواهد ماند. راه طولانی خواهد بود، اما ناامیدی و دست کشیدن یک گزینه نیست.» این در حالی است که حکومت سرپرست طی سه سال اخیر محدودیتهای شدید بر حقوق و آزادیهای زنان و دختران افغانستان وضع کرده است. در حال حاضر زنان و دختران حق آموزش، کار و آزادی گشتوگذار را ندارند. حکومت فعلی در تازهترین تصمیم خود آموزش طبی را برای زنان و دختران منع کرده که این تصمیم میتواند تأثیر مخربی بر دسترسی زنان و دختران به خدمات بهداشتی و درمانی داشته باشد.
سازمان مشارکت جهانی برای آموزش اعلام کرده است که حکومت سرپرست با بستن مکاتب بالاتر از صنف شش و دانشگاهها به روی دختران افغانستان، آینده آنان را دزدیده است. این سازمان امروز (دوشنبه، ۲ میزان) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که دختران افغانستان سه سال فرصت یادگیری را از دست دادهاند. سازمان مشارکت جهانی برای آموزش تاکید کرد که سه سال از محرومیت دختران افغانستان از مکاتب بالاتر از صنفش و تحصیلات عالی میگذرد. این در حالی است که وزارت معارف حکومت سرپرست، در بیستوهفتم سنبله سال ۱۴۰۱ با پخش اطلاعیهای از دانشآموزان پسر و آموزگاران مرد در افغانستان دعوت کرد تا به مدارس و مکاتب برگردند. وزارت معارف هیچ اشارهای به بازگشت دانشآموزان دختر و آموزگاران زن به مکاتب نکرده بود. از آن زمان تا اکنون مکاتب بالاتر صنف ششم بسته است و دختران اجازه رفتن به دانشگاه را هم ندارند. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. سازمان ملل متحد و جامعهی جهانی در سه سال اخیر بارها خواستار لغو ممنوعیت حق آموزش و کار زنان در افغانستان شدهاند، اما حکومت سرپرست تا اکنون به این خواستها اعتنا نکرده است. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. همچنین به تازگی، قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی حتا صدای زنان را «عورت» عنوان کرده است. بخش زنان سازمان ملل پیش از این نیز گفته بود که محدودیتها بر زنان تاثیر مخربی بر زندگی آنان در افغانستان داشته است.
روزنامه گاردین در تحلیلی پیشنهاد کرده است که بریتانیا باید به تمام دختران و زنانیکه توسط حکومت فعلی افغانستان از دانشگاهها محروم شدهاند، ویزه تحصیلی فراهم کند. این روزنامه نوشته است که بریتانیا همچنان نیاز دارد تا طرح اسکان مجدد برای شهروندان افغانستان را گسترده کند. سایمون دیگینز، تحلیلگر بریتانیایی و مارگارت اوون فعال حقوق بشر بریتانیایی از نویسندگان این مطلب تحلیلی هستند و گفتهاند که تمام دستاوردها زیر حاکمیت حکومت فعلی از بین رفتهاند و به نظر میرسد که آنان اکنون قصد دارند حقوق زنان را بیش از پیش محدود کنند. روزنامه گاردین نوشته است که خروج این زنان برای تحصیل به بریتانیا آسان نخواهد بود اما غیر ممکن هم نیست. همچنین استفاده از منابع سرویس جهانی بیبیسی با یک بسته کامل آموزش از راه دور برای تمام زنان افغانستان پیشنهاد دیگر روزنامهنگاران به حکومت بریتانیا برای رسیدگی به چالشهای فرا راه زنان و دختران افغانستان است. نویسندگان این تحلیل به این باور هستند که آخرین عنصر این است که هزینههای این اقدامات از بودجه کمکهای توسعهای بریتانیا به پاکستان تامین شود. آنان میگویند که با اشاره به حمایت تاریخی و طولانی پاکستان از حکومت سرپرست، این کشور نیز مسوول وضعیت کنونی زنان و دختران افغانستان است. در تحلیل آمده است: «با وجود نیازهای زیادی که در پاکستان وجود دارد، این کشور همچنان نزدیک به ۱ میلیون (عمدتاً) مرد را همراه با سلاح نگه میدارد و یک برنامه فعال سلاحهای هستهای دارد. اگر میتواند از عهده اینها برآید، به کمک ما نیاز ندارد. از آنجا که سازمان استخبارات پاکستان، تاریخی طولانی در حمایت از حکومت فعلی افغانستان دارد، مسوولیت این کشور در قبال وضعیت زنان افغانستان آشکار است.» در حالی روزنامه گاردین این طرح را ارائه میکند که حکومت سرپرست پس از بازگشت به قدرت در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از تحصیل محروم و سپس دانشجویان دختر را از رفتن به دانشگاهها منع کردند. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
ابرهای سیاه همه جا را فرا گرفته است. انگار از آسمان گلوله و موشک میبارد. از فرط شنیدن صداهای ناهنجار، گوشهایم دیگر قادر به تشخیص صدای دیگری نیست. همه دارند فرار میکنند. مقصد مشخص نیست. عدهای هجوم بردهاند به سمت پرندههای فلزی(هواپیما)، جویهای آب حالا پر از خون شدهاند، چشمهایم دیگربه جای ماشینها، مردهها را میبیند، انگار زامبیها جهان را تصرف کرده اند. چشم باز میکنم و بازهم کابوس! پیشانیام را عرق خیس کرده. وجودم دارد میلرزد. نمیدانم چه زمانی این کابوسها دست از سرم بر میدارند. سه سال است که خواب را از چشمانم گرفته است. این خواب حقیقتِ محض است که حالا کمکم تبدیل شده به کابوس. کابوسهای نابههنگامیکه هرشب مرا تا دم مرگ بدرقه میکنند. خیلی وقت است که دیگر این کابوسها رفیق هر شب من شده اند. روزها خاموش وشبها در بندِ این کابوس حقیقی هستم. با شنیدن صدای گریهای موهوم که بین خواب و بیداری تشخیصش برایم دشوار بود، از رخت خواب بلند میشوم. دستِ به پیشانِی خیس از عرقام میکشم و به دنبالِ فرکانسِ صدای گریه تا به بیرون میروم؛ بله! دقیق حدس زده بودم، صدای خواهرم بود. خواهر بخت برگشتهام که از زور بغض و گریه به خودش میلرزد. فکرهای زمخت و ناجور به ذهنم جولان کردند و به سرعت برق وباد به نزدش رفتم. با صدایی که از ترس و اضطراب گویا از تهِچاه بلند میشد، از او پرسیدم چه اتفاقی افتاده است؟ در حالی که چشمانش غمگینتر از همیشه بود، بین هقهقهایش گفت که برگهی امتحانش را سفید داده است. و منی که حتیٰ زبانم نمیچرخید تا از او بپرسم چرا؟ زیرا میدانم که دلیل این کارش چیست. خواهر شوربختِ من نمیخواهد که به اینزودیها از کلاس شش فارغ شود. او هنوز میخواهد که مکتب برود، بیاموزد و هنوز ازِ مکتب دل نکَنده است. ترسِ دیگر نرفتن به مکتب و ندیدن همصنفیهایش برای همیشه؛ مثل خوره به جانش افتاده. من کاملا میفهمم که چطور این درد وجودش را مک میزند. با دیدن او لحظهای به گذشته برگشتم، به روزگاری که در کلاس درسی دانشگاه نشسته بودم. دقیقا آن روز نحس، روزی که یکی از استادان به همراه مدیرمان وارد صنف شدند. هنوز آن نگاه ناراحت و اندوهگینشان را به خاطر دارم. سرشان را از زمین بر نمیداشتند. گویا گناهی چون قتل نفس کرده باشند. مدیرمان چشمانش را از ما میدزدید تا مبادا با ما چشم به چشم شود. مشخص بود که اشک ریخته بود اما گویا دلش نمیخواست آن بغضی که هنوز باقی مانده و تمام نشده را آشکار کند. با آن صدایی که هرگز از او نشنیده بودیم، برای مان گفت: «بنا بر امری که به ما فرستاده شده است، نمیتوانید دیگر به پوهنتون {دانشگاه} بیایید و... .» من آن روز هرگز ادامهی حرفهایش را نشنیدم. تا جایی که یادم میآید حسی داشتم که گویا کسی دستش را دور گلوی من گذاشته و دارد آن را با چاقویی که کُند است، میبرد. آن لحظه حتی نفسهایم مرا یاری نمیکردند، تمام آنچه میشنیدم صدای گریه و زاری همکلاسیهایم بود. ضجههای شان هنوز در گوشم چون ناقوس مرگ خیلی وقت است که به صدا در آمده است. آن روز من جسم نیمه جانم را با خود به خانه آوردم. با صدای خواهرم از گذشته به دنیای حال که هیچ شباهتی به زندگی ندارد، برمیگردم. خواهرم اسمم را صدا میکند و حالم را میپرسد که چطور هستم؟ با درد و اشکی که هنوز رد آن بر گونههایش مانده، میپرسد امروز را یادت است؟ به او میگویم مگر انسان میتواند روزی که روحش مُرد را ازِ یاد ببرد؟ امروز سه سال میشود از سقوط افغانستان. امروز دقیقا روزیست که بر تقدیرمان، بدبختی نوشته شد. روزیستکه دیگر به جای آرزو کردن، دعا کردیم تا بمیرم. سه سال میشود که کتابچههایم خاک زده اند، قلمهایم کلمهای ننوشتهاند و درسهایی که ماهها برای یاد گرفتنش تلاش کرده بودم را ازِ یاد بردهام. در این سه سال باختم تک تک داشتههایم را، گاهی فکر میکنم همه یک شبه بیمار شدهایم. روح و روانمان دیگر سالم نیست. ای کاش روانشناسی میبود تا دردها و بغضهایی که در گلویمان باقی مانده است را به او بگوییم. حرفهایی که روح و جسممان را دارد ذره ذره میخورد و کمرمان را خم ساخته است. دیگر حس زنده بودن ندارم، در این سه سال هزار بار مرده و زنده شدهام، اگر تمام جهان را ببخشم، اما آنهایی که باعث شده اند که ازِ تحصیل محروم شوم، حس بیارزش بودن را تجربه کنم و مرا از اجتماع جدا کردند و مرا از حقوق انسانیام محروم ساختند را هرگز نخواهم بخشید. آنها آن حقوقی را از من گرفتهاند و دردهایی را طی این مدت به من دادهاند که هرگز جبران نخواهد شد. نویسنده: ماه نور روشن
نزدیک به سه سال به وضع محدودیت آموزش بر دختران توسط حکومت سرپرست، ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر حکومت فعلی به مردم گفته است که به مادران و خواهرانتان حقوق شرعیشان را بدهید. دفتر رسانههای حکومت فعلی در قندهار با نشر سخنان هبتالله آخوندزاده گفته که وی این اظهارات را روز (دوشنبه، ۲۸ جوزا)، در نماز عید مطرخ کرده است. وی طر صحبتهایش تاکید کرده است که مقامهای حکومت فعلی و مردم باید به «نصیحتهای» عالمان گوش داده و آن را عملی کنند. همچنین او در بخشی از صحبتهایش از اختلاف میان افراد حکومت سرپرست هشدار داده و میگوید که نه در درون و نه در بیرون رژیمشان اختلاف را نمیخواهد. او اضافه کرده است: «عیب یکدیگر به گونه آشکارا را نگویید و از انتقاد آشکار جلوگیری کنید.» پیش از این ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت سرپرست گفته بود که نماز عید در قندهار به امامت هبتالله آخوندزاده در عیدگاه مرکزی قندهار ادا شد. این در حالی است که حکومت سرپرست در نزدیک به سه سال گذشته دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب و سایر دختران را از رفتن به دانشگاه منع کردهاند.
محمد اکبری، معاون شورای علمای شیعه افغانستان در تازهترین مورد اعلام کرده است که خواستها و مطالبات جامعه اهل تشیع به صورت کتبی و شفاهی به مقامهای حکومت سرپرست رسانده شده، اما بیپاسخ مانده است. آقای اکبری این اظهارات را در صحبت با تلویزیون تمدن مطرح کرده و ابراز امیدواری کرده که حکومت فعلی به مطالبات شورای علمای شیعه افغانستان پاسخ مثبت دهد. او تاکید کرد که نشستها و مراودات با حکومت فعلی ادامه خواهد داشت تا مطالبات جامعه شیعه افغانستان دنبال شود. همچنین سید حسین عالمی بلخی، سخنگوی شورای علمای شیعه افغانستان نیز در صحبت با این رسانه تایید کرده است که مطالبات شیعیان بارها به حکومت فعلی رسانده شده، اما هیچ اقدام عملی نشده است. آقای عالمی میگوید که برای تحقق مطالبات شیعیان گفتگوها ادامه دارد و «امیدواریم شاهد روزی باشیم که خواستهای جامع تشیع به صورت کامل تحقق یابد.» این درحالی است که اعضای ارشد شورای علمای شیعه افغانستان روز (سهشنبه، ۲۲ حوت) دیداری با محمد عبدالکبیر، معاون سیاسی رییسالوزرای حکومت فعلی داشتند. در خبرنامه ارگ آمده است که «آنان خواستها و پیشنهادات هموطنان اهل تشیع را به گونه کتبی به معاون سیاسی ریاست الوزرا سپردند.» باید گفت که مولوی عبدالکبیر، معاون سیاسی رییسالوزرای حکومت فعلی و دیگر مقامهای حکومت بارها وعده دادهاند که به مطالبات جامعه شیعه افغانستان رسیدگی میشود. رسمیت یافتن مذهب جعفری در نظام حکومت فعلی، تدریس فقه جعفری در دانشگاهها و مکاتب برای دانشجویان و دانشآموزان اهل تشیع و مشارکت معنادار شیعیان در دستگاههای حکومتی از خواستهای اساسی شورای علمای شیعه از حکومت سرپرست است.
ارگ حکومت سرپرست اعلام کرده است که شماری از از نمایندگان اهل تشیع پیشنهادهای کتبیشان را به مولوی عبدالکبیر، معاون سیاسی رییسالوزرای حکومت فعلی سپردند. ارگ با نشر بیانیهای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این پیشنهادها توسط محمد اکبری، معاون شورای علمای شیعه، محمدحسین عالمی بلخی، رییس دبیرخانه شورای علمای اهل تشیع و نعمتالله غفاری، عضو پیشین مجلس نمایندگان افغانستان به مولوی عبدالکبیر سپرده شده است. در بیانیه آمده است که مقامات حکومت سرپرست به آنان (شماری از نمایندگان مردم اهل تشیع) اطمینان دادهاند که این پیشنهاد را بررسی خواهند کرد. حکومت سرپرست جزییاتی در مورد این پیشنهاد ارائه نکرده است. همچنین چندی پیش سید حسین عالمی بلخی، عضو شورای علمای شیعهی افغانستان گفته بود که حکومت فعلی در نزدیک به سه سال گذشته به خواستههای شیعیان کشور پاسخ مثبت ندادهاند. او گفته بود که حضور شیعیان در قدرت سیاسی و تدریس فقه و عقاید شیعه در دانشگاهها، جزئی از خواستههای شیعیان از حکومت سرپرست بوده است. همچنین در گذشته رسمیت یافتن مذهب جعفری در نظام حکومت فعلی، تدریس فقه جعفری در دانشگاهها و مکاتب برای دانشجویان و دانشآموزان اهل تشیع و مشارکت معنیدار شیعیان در ادارات دولتی از خواستهای اساسی اهل تشیع از این حکومت فعلی بوده است. حکومت فعلی پیش از این خواستهای نمایندگان اهل تشیع را رد کردهاند. این در حالی است که این حکومت فعلی نزدیک به دو ماه پیش، هزاران جلد کتاب، از جمله در مورد مذهب شیعه را در کندز و بغلان مصادره کردهاند. همچنین حکومت فعلی از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، رسمیت مذهب شیعه و قانون احوال شخصیهی شیعیان را لغو کرده است. در حال حاضر، محاکم دعاوی حقوقی شیعیان را نیز بر اساس فقه حنفی حلوفصل میکنند.
با وجود وضع محدودیتهای شدید و سرکوب زنان و دختران توسط حکومت سرپرست، ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در تازهترین اظهار نظرش گفته است که ایالات متحده با حکومت فعلی و بسیاری از افغانستانیها در داخل و خارج در تعامل است و حقوقبشر و آموزش زنان و دختران، در خط مقدم این تعامل قرار دارد. آقای پاتل این اظهارات را در یک نشست خبری مطرح کرده و گفت که آمریکا با شرکای خود از جمله سازمان ملل متحد، به فشار بر حکومت فعلی برای لغو احکام تبعیضآمیز علیه زنان و دختران ادامه میدهد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد که عادیسازی روابط با حکومت فعلی منوط به احترام به حقوق همه شهروندان افغانستان است. او در بخشی از صحبتهایش افزود که وزارت خارجه آمریکا هیچ برنامه کوتاهمدتی برای بازگرداندن هیچگونه فعالیت دیپلماتیک به کابل ندارد. در حالی آمریکا حقوق بشر و آموزش زنان و دختران را شرط اصلی بر تعامل با حکومت سرپرست مطرح کرده که حکومت پس از حاکمیت خود بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از مکتب محروم کرده است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.