همزمان با افزایش اخراج اجباری مهاجران اهل افغانستان از ایران و پاکستان، فدراسیون خبرنگاران افغانستان در تبعید، خواهان توقف روند اخراج مهاجران از ایران شده است. اعضای این فدراسیون در یک تجمع اعتراضی، خواستار توقف اخراج خبرنگاران، مدافعان حقوق بشر، نیروهای امنیتی حکومت پیشین و افراد در معرض خطر از ایران شدند. در اعلامیهی فدراسیون خبرنگاران افغانستان از نهادهای بینالمللی پشتیبان خبرنگاران خواسته شده است که به پروندههای آنان زودتر رسیدگی شود. در اعلامیه آمده است که دولت ایران خلاف موازین پذیرفته شده بینالمللی دست به اخراج اجباری کسانی میزند که به این کشور پناه آوردهاند. اعضای فدراسیون خبرنگاران افغانستان تاکید کردند که در یک ترس و اضطراب شدید به سر میبرند. اعضای این فدراسیون خاطرنشان کردند: «پیش از آنکه زندگی ما تبدیل به تراژدی غمانگیز شود، لطفاً به درخواستهای ما رسیدگی کنید.» این در حالی است که حکومت جدید ایران روند اخراج پناهجویان اهل افغانستان از این کشور را افزایش داده است. بربنیاد آمارهای وزارت مهاجرین و عودتکنندگان حکومت سرپرست افغانستان، روزانه بهگونه میانگین حدود دو هزار پناهجوی از ایران و پاکستان جبراً اخراج میشوند.
برچسب: تهدیدات
سازمان بینالمللی مهاجرت اعلام کرد که از سال ۲۰۲۰ میلادی تا اکنون نزدیک به ۸ میلیون شهروند افغانستان سرزمین خود را ترک کردند. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که از این میان، یک میلیون شهروند اهل افغانستان به کشورهای اروپایی پناه برده و ۸۵ درصد دیگر به کشورهای همسایه رفتهاند. در گزارش آمده است که از زمان به قدرت رسیدن حکومت فعلی در اسد ۱۴۰۰ در افغانستان، تورم اقتصادی در این کشور افزایش قابل توجهی داشته و در این مدت بیش از نیمی از جمعیت کشور فقر را تجربه کردهاند. دولت ایالات متحده آمریکا در ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ با حکومت سرپرست در دوحه قطر توافقنامه صلح امضا کرد و بسیاری معتقدند که این توافقنامه زمینه فروپاشی جمهوری اسلامی افغانستان و ورود حکومت فعلی به کابل را فراهم کرد. سازمان بینالمللی مهاجرت تاکید کرد که حدود ۷۰ درصد از افغانهایی که به ایران مهاجرت میکنند، میگویند به دلیل نبود فرصتهای شغلی سرزمین خود را ترک کردهاند. این سازمان افزود که شمار بازگشتکنندگان شهروندان اهل افغانستان از ایران نیز چشمگیر است و در سال ۲۰۲۳ نزدیک به یک میلیون افغان از ایران به کشور خود بازگشتهاند. ۷۰ درصد از مهاجرانی که بازگشتهاند مدارک اقامتی نداشتند. در گزارش آمده است که بسیاری از شهروندان افغانستان به دلیل دشواریهای اخذ پاسپورت و ویزا، ترجیح میدهند از راههای غیرقانونی به دیگر کشورها مهاجرت کنند و عمدتاً برای عبور از مرزها به قاچاقچیان انسان پول میپردازند. گزارش سازمان مهاجرت میگوید، افغانهایی که به اسناد سفر دسترسی ندارند با تهدیدهای بیشتری از جمله نقض حقوق بشر در عبور از مرزها و در کشورهای همسایه روبرو هستند. سازمان مهاجرت میگوید که این دسته از افغانها با برخوردهای «ظالمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز» مواجه میشوند. همچنین سازمان بینالمللی مهاجرت در ادامه این گزارش از کشورها خواسته است که اخراج مهاجران اهل افغانستان را تا زمانی که شرایط برای بازگشت «ایمن، آبرومندانه و داوطلبانه» فراهم میشود، متوقف کنند. قابل ذکر است که دولتهای پاکستان و ایران در ماههای پسین روند اخراج مهاجران افغان فاقد مدارک اقامتی را افزایش داده است. براساس آمار ارائه شده از سوی وزارت مهاجرین و عودتکنندگان حکومت فعلی، روزانه بیش از هزار مهاجر افغان از این دو کشور اخراج میشوند.
شبکهی منطقهای زنان در هندوستان اعلام کرده است که کتاب را تحت عنوان «زنان بهدنبال امنیت» که در آن حکایتهای غمانگیز فرار زنان افغانستان از تحت حاکمیت حکومت سرپرست روایت شده است، منتشر کرده است. شبکهی منطقهای هندوستان با نشر اعلامیهای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که پس از چاپ و نشر کتابی در مورد داستانهای زنان افغانستان، شماری از زنان، مدافعان حقوق بشر و محققان را در یک نشست گردهم آورده است. این نهاد تاکید کرد: «ما زنان افغانستان، مدافعان حقوق بشر و محققان را گردهم آوردیم، تا به وضعیت اسفبار زنانیکه مجبور به فرار از دست حکومت سرپرست شدهاند، توجه کنند.» شبکهی منطقهای هند بیان کرد که این کتاب در مرکز بینالمللی هند در «دهلینو» چاپ شده است. این نهاد میگوید که در این کتاب داستان یک پولیس زن افغانستانی که بهخاطر خدمت به مردم خود چشماناش را از دست داده، بیانگر وضعیت زنان تحت حاکمیت حکومت فعلی است. شبکهی منطقهای زنان در مورد جامعهی پناهندگان هند و افغانستان میافزاید که داستانهای غمانگیز دیگری نیز از سرنوشت و فرار زنان افغانستان در کتاب «زنان بهدنبال امنیت»، چاپ شده است. این شبکه هدف چاپ و نشر این کتاب را توجه به وضعیت زنان افغانستانی بهویژه آنانیکه اکنون در کشورهای دیگر پناهنده هستند، عنوان کرده است. در ادامه آمده است: «برای توجه و مقابله با چالشهای جدید زنان افغانستان که اکنون در کشورهای دیگر فرار کرده اند، این کتاب را منتشر کردیم.» این در حالی است که پس از تسلط حکومت فعلی بر افغانستان، اکثریت نظامیهای زن، فعالان حقوق بشر، وکیلهای پارلمان، دیپلماتها، خبرنگاران، سیاستمداران و کارمندهای موسسههای خارجی کشور را ترک کردند.
انجمن دادستانهای افغانستان، از انتقال ۱۵۰۰ دادستان زن و مرد که جانشان در حاکمیت حکومت سرپرست در خطر بودند به کشورهای امن خبر داد. انجمن دادستانهای افغانستان (IAP) با نشر یادداشتی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که یک هزار و ۵۰۰ دادستان مرد و زن به حمایت برنامهی «دادستان برای دادستان» به کشورهای دیگر انتقال داده شدهاند. این انجمن تاکید کرد: «دادستانهای افغانستان، قهرمان عدالت هستند. آنان پس از خروج ایالات متحده از افغانستان آسیبپذیر شدند. مهارت دادستانها در حمایت از حاکمیت قانون حیاتی است، بنابراین جامعهی جهانی باید از کسانیکه جان خود را برای حمایت از حاکمیت قانون به خطر انداختند، حمایت کند.» ناجیه محمودی، رییس پیشین دادرسی برای خشونت علیه زنان دفتر لوی څارنوالی افغانستان نیز در این مورد در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که با راشل میچل، دادستان شهر ماریکوپا در فینیکس در مورد حمایت از زنان و مردان دادستان در افغانستان صحبت کرده است. خانم محمودی افزود: «افتخار میکنم که در کنار راشل میچل، دادستان شهر ماریکوپا در فینیکس، از دادستانهای افغانستان دفاع کردم.» وی گفت: «من صدها پیام از زنان دادستانی دریافت میکنم که پشت سر گذاشته شدهاند و درخواست کمک میکنند. اینها همان زنانی هستند که برخی از اعضای حکومت فعلی را به دلیل خشونت خانگی روانهی زندان کرده بودند و اکنون که تحقیق نمودند، این افراد آزاد هستند. من مفتخرم که صدایی برای کمک به نجات این زنان هستم.» این در حالی است که که انجمن دادستانهای افغانستان، چندی پیش همراه با چند نهاد بینالمللی حامی دادستانها از جمله سازمان بینالمللی عدالت انتقالی و صلح، سازمان «هیچ کسی را پشت سر نگذارید»، ائتلاف حمایت از تخلیه افغانستانیها، دفتر دادستانی ناحیه سالت لیک ایالت یوتاه آمریکا، کمپاینی را برای خروج دادستانهای گیرمانده در افغانستان به راه انداخته بودند. هدف از این کمپین جمعآوری کمک تحت نام «دادستان برای دادستان» جمعآوری ۱۵ میلیون دالر برای نجات جان دادستانها و خانوادههای آنان از طریق تخلیه و انتقال آنان به کشوری امن بود.
با وجود وضع محدودیت و اخراج مهاجرین افغان از پاکستان و ایران، سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان اعلام کرده است، خبرنگارانیکه پس از تسلط دوبارهی حکومت سرپرست بر افغانستان به پاکستان و ایران پناهنده شدهاند، با آیندهی نامعلوم مواجه هستند. این سازمان با نشر گزارش سالانهی خود، به وضعیت چالشبرانگیز خبرنگاران افغانستان در پاکستان و ایران پرداخته و میگوید که این خبرنگاران با تهدیدات احتمالی اخراج، تحقیر، مشکلات اقتصادی و فشارهای شدید روانی روبرو هستند. در گزارش آمده است که در دو سال گذشته، بیش از ۲۰۰ خبرنگار و کارمند رسانهای به شمول زنان و مردان به دلیل تهدیدهای مستقیم یا غیرمستقیم حکومت سرپرست از افغانستان به پاکستان فرار کردهاند. در ادامه آمده است که این خبرنگاران از خانه، شغل، شهر و کشور خود بیرون شدهاند، در کنار خانوادههای خود شرایط سخت زندگی را در پاکستان و ایران تحمل میکنند. سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان گفت که این خبرنگاران علاوه بر بیکاری، فشارهای اقتصادی و کمبود درآمد برای امرار معاش، با تهدیدهای دولت پاکستان و سازمانهای مجری قانون، روبرو هستند و مجبور شدهاند تا به فکر خروج از این کشور باشند. براساس معلومات این سازمان، فرزندان آنها نیز با چالشهای ناشی از نابرابریهای زبانی و فرهنگی مواجه میشوند که منجر به محرومیت از آموزش میشود. این نهاد از سازمان ملل متحد، شورای حقوق بشر و نهادهای مدافع حقوق خبرنگاران و رسانهها خواسته است که به طور جدی به مشکلات خبرنگاران کشور در ایران و پاکستان رسیدگی کنند و مقامات پاکستانی را قانع کنند تا از برخورد مناسب با خبرنگاران افغانستان تا تعیین سرنوشت قطعی آنها اطمینان بدهند. با تسلط حکومت فعلی بر افغانستان، خبرنگاران و رسانههای در کشور با محدودیت شدید مواجه شدهاند.