شماری از زنان معترض و اعضای «جنبش زنان به سوی آزادی» به وضعیت بحرانی مهاجران افغانستان در ایران و دیگر کشورهای همسایه واکنش نشان داده و خواستار رسیدگی به وضعیت آنها شدند. این جنبش با نشر اعلامیهای وضعیت کنونی مهاجران اهل افغانستان در کشورهای همسایه را بحرانی عنوان کرده و از سازمان ملل متحد و نهادهای بینالمللی خواسته است تا برای حفظ جان و کرامت مهاجران افغانستان که در شرایط ناامن، جنگ، فقر و بیکاری ناچار به ترک کشور خود شدهاند، اقدام کنند. در اعلامیه آمده است که در حال حاضر مهاجران افغانستان با مشکلات متعددی در کشورهای همسایه روبرو هستند. جنبش زنان به سوی آزادی تاکید کرد: «فقر و بیکاری در کشور، بسیاری از این افراد را به انتخاب مسیرهای قاچاق و خطرناک واداشته است تا به امید آیندهای بهتر و برای حفظ جان خود و خانوادههایشان به ایران، پاکستان و سایر کشورها پناه ببرند.» این جنبش افزود: «اما متاسفانه، مهاجران اهل افغانستان پس از ورود به این کشورها با رفتارهای تبعیضآمیز و آزاردهنده مواجه شده و اغلب تحت فشار و تهدید هستند.» در ادامه آمده است که مهاجران افغانستان در ایران از مشکلات متعددی از جمله نبود خدمات اجتماعی، نداشتن امکان دسترسی به شغل و تحصیل و برخوردهای غیرانسانی رنج میبرند. آنان میگویند که یکی از موارد نگرانکننده، تیراندازی نیروهای مرزی ایران به سمت مهاجران افغانستان است که در پی این اقدامات، شمار از آنها جان باختهاند. بر اساس بیانیه، تیراندازیهای اخیر که به کشته شدن چندین شهروند افغانستان منجر شده، نشان از رفتار خشونتآمیز و برخوردهای ناهمدلانهی دولت ایران با مهاجران دارد. این در حالی است که حدود دو هفته قبل نهاد حقوق بشری موسوم به حالوش مدعی شده بود که در پی تیراندازی مرزبانان ایرانی بر مهاجران افغانستان در منطقهی سراوان، دهها نفر کشته شدهاند. حسن کاظمی قمی، نمایندهی ویژه رییسجمهور ایران و سفیر این کشور در کابل وقوع این رویداد را رد کرده بود.
برچسب: بحران مهاجرت
رسانههای بینالمللی گزارش دادهاند که پاکستان ۸۰۰ هزار مهاجر دیگر بیمدرک افغانستان را به گونه «اجباری» اخراج میکند. رسانه الجزیره گزارش داده است که برنامه اخراج ۸۰۰ مهاجر بیمدرک افغانستان از پاکستان، دیروز (یکشنبه، ۱۰ سرطان) آغاز شده و مهاجرانی که نخواهند به گونه «اختیاری» پاکستان را ترک کنند، بازداشت و از این کشور «با اجبار» اخراج میشوند. در گزارش آمده است که در مرحله نخست اخراج مهاجران بدون مدرک که از نومبر سال گذشته میلادی آغاز شد، ۵۴۱ هزار مهاجر افغانستان از پاکستان به گونه «اجباری و اختیاری» اخراج شدند. پاکستان پیش از آغاز مرحله نخست اخراج مهاجران ادعا کرد که ۴.۴ میلیون پناهجوی افغانستان در این کشور به سر میبرند که حدود یک میلیون ۷۳ هزار تن آنان فاقد مدرک قانونی اقامت هستند. رسانه الجزیره در گزارشش نوشته است که دستور اخراج مهاجران افغانستان با افزایش حملههای «هراسافگنی در این کشور صادر شده است» حملههای که به گفته مقامهای پاکستان از سوی گروههای که در افغانستانِ زیر اداره حکومت فعلی مستقر هستند، انجام میشوند. حکومت فعلی افغانستان همواره این این ادعای مقامهای پاکستانی را رد کردهاند. با این وجود در این میان فیلیپا کوندلر، مسوول کمیساری عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در پاکستان گفته است که این کشور پیش از اخراج مهاجران، مشخصات آنان را مورد ارزیابی قرار دهد؛ چون به گفته او بسیاری از این مهاجران «نیاز به حمایتهای بینالمللی» دارند. حکومت پاکستان در نوامبر ۲۰۲۳ مرحله نخست اخراج اجباری حدود ۱.۷ میلیون مهاجر افغان فاقد مدرک اقامت را از آن کشور آغاز کرد که بر اساس آمار سازمان بینالمللی مهاجرت، از آن زمان تا اکنون حدود ۵۲۵ هزار مهاجر افغان از آن کشور به افغانستان برگشتهاند. در این اواخر، روابط میان حکومت سرپرست در افغانستان و پاکستان به خاطر افزایش حملات و رویدادهای امنیتی در پاکستان به شدت پرتنش شده است.
برنامهی توسعهی سازمان ملل متحد اعلام کرده است که از کارآفرینی و گسترش تجارت زنان، ایجاد شغل برای بیجا شدگان داخلی و عودتکنندگان در سراسر افغانستان حمایت میکند. این سازمان با نشر گزارشی از یک دختر تجارتپیشه که به تازگی از ایران برگشته گفته است که افغانستان بزرگترین و طولانیترین بحران مهاجرت را در سراسر جهان تجربه میکند. برنامهی توسعهی سازمان ملل متحد تاکید کرد که با مشارکت بانک جهانی، اتحادیهی اروپا و بانک توسعهی آسیایی، ارزیابی نیازهای پس از فاجعه را در زلزلههای هرات انجام داده و از جامعه در برابر تابآور حمایت کرده است. در گزارش آمده است که از تجارت ۲۳۷ زن در هرات حمایت کرده است. بر اساس این گزارش، برنامهی توسعهی سازمان ملل از ۴۷۰ تجارت غیر رسمی تحت رهبر زنان در مناطق اولویتدار بازگشت و ادغام مجدد در ولایت هرات از طریق کمکهای بلاعوض حمایت کرده است. همچنین در بخشی از این گزارش آمده است که پس از حاکمیت حکومت سرپرست، بیش از ۱.۶ میلیون افغانستانی به کشورهای همسایه مهاجرت کرده که بیشتر آنان به گونهی غیرقانونی از مرزهای گذشته است. برنامهی توسعهی سازمان ملل متحد پیش از این نیز بارها از حمایت تجارتهای کوچک و متوسط تحت رهبری زنان خبر داده است. باید گفت که حکومت سرپرست کار زنان را در نهادهای مختلف منع کرده است. این نهاد سازمان ملل تلاش دارد که از این طریق برای زنان و دختران زمینهی کار را برای زنان فراهم کند. بر اساس آمار سازمان ملل، ممنوعیت کاری زنان از شش میلیون تا یک میلیارد دالر ساله به اقتصاد افغانستان آسیب میرساند.