ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم با صدور فرمان حکومت سرپرست، دو روز قبل وارد ۹۰۰دمین روز خود شد. شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی از دو روز به این طرف، کارزار دادخواهی برای دختران دانش‌آموز در افغانستان را به راه انداخته‌اند. کاربران شبکه‌های اجتماعی نسبت به ممنوعیت «غیر قابل توجیه» آموزش و تحصیل دختران ابراز نگرانی کرده و آن را به شدت محکوم کرده‌اند. ضیاء‌الدین یوسفزی، یک‌ کاربر در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که ممانعت از حضور ۴.۳ میلیون دختر در مکتب ضایعه جبران‌ناپذیر برای خودشان، خانواده‌ها و‌ کشورشان است. سارا یکی دیگر از کاربران شبکه‌های اجتماعی، نوشته است: «۹۹۰ روز است که دختران از حق تحصیل و آموزش محروم هستند، این بی‌عدالتی باید پایان یابد.» داوود محمدی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که منع آموزش دختران، افغانستان را به چند قرن عقب خواهد برد. او از سران حکومت سرپرست خواست که به دختران و زنان افغانستان اجازه دهد تا به آموزش بگردند و افغانستان به آموزش دختران نیاز دارد. باید گفت که این کارزار برای پایان دادن به ممنوعیت آموزش دختران در حالی به راه افتاده که حدود ۵۳۰ روز از محرومیت دختران از حق تحصیل و رفتن به دانشگاه‌ها نیز می‌گذرد. این در حالی است که حکومت سرپرست در ماه‌های نخست ورودشان به کابل، دختران بالاتر از صنف ششم را از آموزش محروم کرده و سال دوم حاکمیت‌شان درب دانشگاه‌ها به‌روی دختران را بستند. کاربران شبکه‌های اجتماعی در حالی این خواست‌ها را برای رفع ممنوعیت آموزش دختران مطرح‌ می‌کنند که انتظار می‌رود در نشست سوم دوحه در پایان ماه جاری میلادی، موضوع آموزش دختران یکی از خواست‌های مهم جهان از حکومت فعلی باشد.

مسوولان مرکز عملیاتی اضطراری محو فلج اطفال که تحت کنترل حکومت سرپرست قرار دارد، می‌گویند که دو مورد مثبت فلج اطفال در دو ولایت نورستان و کنر ثبت شده است. نجیب‌الله کاموال، رییس مرکز عملیاتی اضطراری محو فلج اطفال در یک نشست خبری گفت که یک مورد مثبت پولیو در ولسوالی کامدیش ولایت نورستان و یک مورد دیگر در ولسوالی دانگام ولایت کنر ثبت شده است. آقای کاموال جزئیات بیشتری در مورد جنسیت این دو کودک ارائه نکرده است. وی تاکید کرد که علت بروز این موارد، وجود ویروس در منطقه و بازگشت مهاجران از پاکستان است که محیط را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار داده است. او افزود که اگر خانواده‌ها در اجرای واکسیناسیون همکاری نکنند و واکسن پولیو را به موقع به کودکان خود ندهند، خطر افزایش موارد این بیماری وجود دارد. همچنین حکم خان گلابزی، مسوول معافیت کتلوی اداره‌ی صحت عامه‌ی حکومت سرپرست در ننگرهار هم می‌گوید که با این دو مورد جدید، تعداد کل موارد ابتلا به فلج اطفال در شرق کشور به ۸ مورد رسیده است. این در حالی است که در سال ۲۰۲۳ میلادی، ۶ مورد فلج اطفال در سطح کشور ثبت شده بود که همه‌ی آن‌ها در ولایت ننگرهار بوده‌اند. آقای گلابزی می‌گوید که اولین مورد در ولسوالی بتی‌کوت، مورد دوم در ولسوالی کوټ و موارد سوم تا ششم به ترتیب در ولسوالی‌های نازیان، بهسود، دور بابا و بتی‌کوت ثبت شده‌اند. وزارت صحت عامه‌ی حکومت سرپرست چندی پیش اعلام کرده بود که دلیل افزایش موارد فلج اطفال در شرق کشور، سطح پایین بهداشت است که علت آن فقر و عوامل دیگر می‌باشد. باید گفت که در حال حاضر افغانستان و پاکستان تنها کشورهای جهان اند که بیماری فلج کودکان در آن‌ها به صفر نرسیده است. در گذشته در افغانستان، نیروهای حکومت فعلی در روستاها مانع تطبیق واکسن می‌شدند. پس از حاکمیت حکومت فعلی بر افغانستان هم تهدیدات علیه کارکنان صحی بخش پولیو ادامه داشته است و در حملاتی چندین کارمند کشته شده‌اند.

دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد در افغانستان اعلام کرده است که برای بیش ‌از ۷۰ نفر از زنان معتاد در ولایت کابل در بخش‌های خیاطی، تهیه موادغذایی از جمله ترشی و مربا، زمینه‌‌ی کار را فراهم کرده ‌است. این دفتر با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که در مرکز آموزش‌های حرفه‌ی این دفتر در منطقه‌‌ی «ده‌‌بوری» کابل بیش‌از هفتاد زن که به موادمخدر روی آورده بودند، مصروف کار هستند. در ادامه آمده است که آموزش‌های حرفه‌ای و ایجاد زمینه‌‌ی کار برای زنانی‌که از موادمخدر استفاده می‌کنند، کمک می‌کند تا توان‌مندی اقتصادی و اعتماد‌‌ به‌نفس پیدا کنند و مسیر مجددی را به‌سوی جامعه و زندگی سالم هموار کنند. باید گفت که زنان و دختران، نزدیک به سه سال می‌شود از کار در بیرون منزل توسط حکومت فعلی منع شده و آنان در این مدت برای تامین نیازهای اولیه‌ی شان بیشتر به کارهای که شامل محدودیت‌های حکومت فعلی نیست رو آورده‌اند. زنان در کارهای چون صنایع‌دستی، قالین‌بافی، خیاطی، کشاورزی، تجارت‌های کوچک و متوسط رو آورده‌اند. نهادهای مختلف سازمان ملل نیز تلاش دارد که از این طریق بر توان‌مدسازی زنان و دختران در افغانستان کار کند. همچنین چندی پیش انوبا سود، نماینده‌ی دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم ملل متحد در سفر اش به ولایت بدخشان گفته بود که زنان در این ولایت برای مشارکت اقتصادی به سرمایه‌گذاری در مهارت‌های حرفه‌ای، ایجاد شرکت با مالکیت آنان و ایجاد بازارهای زنان نیاز دارند.

ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر حکومت سرپرست دستور داده است که برای زنان کارمند در اداره‌های دولتی که پس از حاکمیت حکومت فعلی خانه‌نشین شده‌اند، ماهانه پنج هزار افغانی معاش پرداخت شود. این دستور هبت‌الله آخوندزاده در نامه‌ای از سوی اداره امور حکومت سرپرست به اداره‌های دولتی ابلاغ شده و نسخه‌ای از این نامه به رسانه‌ها نیز درز کرده است. در نامه آمده است که معاش کارمندان تمام اداره‌های حکومتی که از سوی حکومت پیشین استخدام شده و معاش شان از سوی حکومت سرپرست اجرا می‌شود، پنج هزار افغانی تعیین شود. در ادامه آمده است که کارمندان خانه‌نشین ماهانه پنج هزار افغانی دریافت خواهند کرد، اما کسانی که هنوز کار می‌کنند، معاش شان کامل اجرا خواهند شد. این در حالی است که اکثریت کارمندان زن در اداره‌های دولتی پس از حاکمیت حکومت فعلی خانه‌نشین شده‌اند. در برخی اداره‌ها، از جمله اداره‌های پاسپورت و شناس‌نامه هنوز هم کارمندان زن سر کار می‌روند. حکومت فعلی کار زنان در ادار‌ه‌های غیردولتی، از جمله سازمان ملل متحد را نیز لغو کرده است. در حالی این کار صورت می‌گیرد که زنان کارمند، نان‌آور خانواده‌های‌شان هستند.

همرزمان با روز جهانی محیط زیست، روزا اوتنبایوا، نماینده‌ی ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد و رییس یوناما یا هیأت معاونت این سازمان در افغانستان خواستار توجه به افغانستان به‌عنوان قربانی تغییرات اقلیمی در سطح بین‌الملل شده است. امروز (چهارشنبه، ۱۶ جوزا) برابر با پنجم جون، مصادف با روز جهانی محیط زیست است و روزا اوتنبایوا در پیام خود به‌مناسبت این روز گفته است که محیط زیست زیبا و خاص افغانستان در خطر است. وی خواستار سازگاری فوری، مدیریت بهتر منابع و احیای ایکوسیستم افغانستان شده است تا از تغییرات اقلیمی که باعث ایجاد سیلاب‌ها،‌ خشک‌سالی و تبدیل زمین به بیابان شده، جلوگیری شود. خانم اوتنبایوا با اشاره به سیلاب‌های اخیر گفت که این فاجعه همه‌ چیز را با خود برد و حداقل ۲۰ هزار نفر در این سیلاب خانه‌های‌شان را از دست داده‌اند. او تصریح کرد که سازمان ملل متحد تلاش‌های خود را برای کاهش تأثیر سیلاب افزایش می‌دهد. رییس یوناما گفت که سازمان ملل متحد و شرکایش تا اکنون به ۱۰ هزار نفر مواد غذایی و زراعتی و برای دو هزار و ۵۰۰ نفر دیگر سرپناه و بسته‌های صحی توزیع کرده‌اند. نماینده‌ی ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد می‌گوید که سیلاب‌های اخیر بار دیگر آسیب‌پذیری شدید افغانستان در برابر تغییرات اقلیمی منحیث یکی از آسیب‌پذیرترین کشورها را نشان داد. رییس یوناما گفت که از افغانستان و محیط زیست زیبای آن در سطح بین‌الملل حمایت می‌کند و می‌خواهد اطمینان حاصل کند که افغانستان به‌عنوان قربانی تغییرات اقلیمی در سطح بین‌المللی یاد شود. این در حالی است که افغانستان از جمله‌ی ۱۰ کشوری آسیب‌پذیر در برابر تغییرات اقلیمی است. این کشور در سال‌های اخیر خشک‌سالی شدید را نیز تجربه کرده است.

مسوولان محلی از ولایت سرپل می‌گویند که ۶۳ تن به شمول زنان به دلایل مختلف در ملاءعام در مرکز این ولایت شلاق زده شده‌اند. مولوی حبیب‌الله مسرور، سخنگوی مقام ولایت سرپل به رسانه گوهرشاد گفت که امروز (سه‌شنبه،  ۱۵ جوزا) ۶۳ تن به شمول ۱۵ زن به دلایل ارتباط نامشروع، فرار از منزل، لواط، سرقت مسلحانه و هتک و حرمت با حضور مردم و مسوولان محلی شلاق زده شدند. آقای مسرور تاکید کرد که این افراد را امروز در ورزشگاه مرکزی سرپل و در محضر عام شلاق زده است. وی افزود که براساس حکم محکمه ولایت سرپل این افراد را بین ۱۵ تا ۳۹ ضربه شلاق زده است. سخنگوی والی سرپل در مورد این‌ که این افراد، به چند ماه زندان محکوم شده است، جزییات نداد. او می‌گوید که اجرای جزای تعزیری در جامعه‌ی اسلامی تاثیرات مثبت دارد و باعث کاهش جرایم جرمی و مشکلات خانوادگی خواهد شد و این روند در حکومت فعلی ادامه خواهد داشت. باید گفت که حکومت فعلی پس از بازرسی بدنی و ضبط گوشی‌های هوشمند مردم را اجازه تماشای مجازات و محکمه صحرایی را داده‌اند. همچنین دادگاه عالی حکومت فعلی امروز گفت که یک نفر را به اتهام روابط جنسی مرد با مرد در ولسوالی سیدخيل ولايت پروان مجازات کرده است. این دادگاه نوشته است که این متهم با ۳۹ ضربه شلاق مجازات و به یک سال و شش ماه حبس تنفیذی محکوم شده است. حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان بارها افراد متهم را در ملاءعام شلاق زده‌ و اعدام کرده‌اند. نهادهای حقوق‌ بشری اعدام و مجازات بدنی افراد متهم را نقض قوانین بین‌المللی و خلاف کرامت انسانی می‌دانند و خواستار توقف آن هستند.