همزمان با سومین سالگرد سقوط جمهوریت و تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان، شماری از زنان معترض و اعضای «جنبش صدای زنان افغانستان» میگویند که شهروندان کشور بهجای مبارزه و ایستادگی در برابر ظلم حکومت سرپرست، «مظلومانه» در سوگ آزادی نشستهاند. این جنبش امروز (چهارشنبه، ۲۴ اسد) با نشر اعلامیهای گفته است که مردم افغانستان زیر سلطه حکومت فعلی شب و روزشان را در «ماتم» سپری میکنند. در ادامه آمده است: «ما مردم افغانستان زیر سایه حکومت فعلی ، جاهلان زنستیز، افراطگرایان دینی و ایجادگران فقر علمی بهجای مبارزه و ایستادگی به ماتم شب و روز خود را میگذرانیم.» جنبش صدای زنان با انتقاد از نحوه تعامل جامعهی جهانی با حکومت سرپرست، تاکید کرد که بیشتر کشورها بهجای ایجاد یک حکومت همهشمول در افغانستان، حکومت فعلی را به نقض حقوق بشر، بهویژه حقوق زنان تشویق میکنند. زنان معترض میگویند: «مردم افغانستان این را بدانند، تا اینکه به پای خسته خودمان آزادی را رقم نزنیم…، هیچ کشوری در جهان، نماینده ما برای آزادی و حق مسلم بشری ما نخواهد شد.» در اعلامیه از شهروندان افغانستان خواسته شده است تا دیگر اجازه ندهند که بیشتر از این داشتههای مادی و معنوی مردم از سوی حکومت فعلی پامال شود. همچنین جنبش صدای زنان از کشورهای که حکومت فعلی را حمایت سیاسی میکنند، خواسته است که از مداخله در امور افغانستان دست بردارند. باید گفت که سه سال قبل در ۲۴ اسد، حکومت فعلی قدرت را به دست گرفت و از آن به بعد محدودیتهای شدید علیه زنان و دختران وضع کرده است. دختران و زنان افغانستان در حال حاضر از آموزش، کار، تفریح، سفر بدون محرم مرد، تداوی توسط داکتر مرد و... محروم شدند.
برچسب: آزادی
یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان اعلام کرده است که فعالیتهای وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست تأثیرات منفی بر حقوق و آزادیهای شهروندان افغانستان و تأثیر تبعیضآمیز و نامتناسب بر زنان داشته است. یوناما امروز (سهشنبه، ۱۹ سرطان) با نشر گزارشی دربارهی تأثیر فعالیتهای وزارت امر به معروف و نهی از منکر بر حقوق بشر گفته است که مأموریت و دیدگاه این وزارت «اصلاح جامعه است-بهگونهای که مردم از مجموعه ارزشهای سازگار با دیدگاه طالبانی و تفسیر این گروه از قانون اسلامی طبعیت کنند.» در گزارش یوناما آمده است که وزارت امر به معروف، فرمانهای رهبر حکومت و دستورالعملهایی را که امر به معروف و نهی از منکر میپندارد، تطبیق میکند. دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان تاکید کرد که عدم پایبندی به هر یک از این دستورالعملها، گاهی ممکن است منجر به مجازات شدید شود. در گزارش آمده است که بسیاری از دستورالعملها با زندگی اجتماعی و خصوصی زنان تداخل دارند. یوناما افزود که از جمله، ممنوعیت آرایشگاههای زنانه، ممنوعیت حضور زنان در فیلمها و تعطیلکردن عمدی سایر مشاغل و کسبوکار زنان، حق آنان برای کار و دستیابی به معیارهای زندگی مناسب را محدود میکند. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که الزام سفر زنان با محرم مرد، باعث محدودیت بر حق آزادی و گشتوگذار و دسترسی آنان به اشتغال و مراقبتهای صحی میشود. این سازمان هشدار داده است که ممنوعیت دسترسی زنان به پارکها، ورزشگاهها و حمامهای عمومی، بر حق آنان برای حصول سلامت جسمی و روحی تأثیر میگذارد. یوناما در بخشی از گزارشش گفته است که محدودیت بر دسترسی زنان به داروهای پیشگیری از بارداری، حق آنان به سلامت جنسی و صحت باروری را نقض کرده است. دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان میگوید که بحش حقوق بشر این دفتر در ولایتهای بلخ و میدان وردک، مواردی را ثبت کرده است که مسوولان امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست به مراکز محلی صحی دستور داده است که برای زنان داروی جلوگیری از بارداری ندهند. یوناما گفت که وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی طیفی وسیعی از ممنوعیتها را بههدف جلوگیری از فعالیتهایی که غیراسلامی میداند، وضع کرده است. در گزارش آمده است که شنیدن موسیقی، استفاده از قلیان، نصب تصاویر انسان و حیوان، تجلیل از نوروز و روز عاشقان منع شده است. پیش از این هم نهادهای حقوق بشری گفته بودند که وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست نقش گستردهای در نقض حقوق و آزادیهای شهروندان دارند.
بر اساس گزارش آزادی بیان در جهان در سال ۲۰۲۴ وضعیت آزادی بیان در افغانستان به حالت بحران رسیده و از این رهگذر یکی از بدترین کشورها در جهان است. بر اساس گزارش سازمان (Global Espression) افغانستان در میان ۱۶۱ کشور در جایگاه ۱۵۵ قرار گرفته و در پنج سال گذشته (۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳) افغانستان در جدول رده بندی آزادی بیان ۴۷ پله سقوط کرده است. بر اساس این گزارش، دنمارک از رهگذر وضعیت آزادی بیان در صدر کشورهای جهان قرار دارد. همچنین بر اساس شاخص آزادی مطبوعات در جهان که توسط سازمان خبرنگاران بدون مرز تهیه شده، افغانستان در میان بدترین کشورها برای خبرنگاران نیز قرار دارد. در گزارش خبرنگاران بدون مرز که ماه گذشته تحت عنوان «شاخص آزادی مطبوعات در جهان-ژورنالیزم در سال ۲۰۲۴ زیر فشار سیاسی» نشر شد، آمده است که افغانستان در جایگاه ۱۷۸ قرار گرفته است. سازمان خبرنگاران بدون مرز میگوید که افغانستان به دلیل مرگ و میر و توقیف خبرنگاران از رهگذر آزادی مطبوعات ۲۶ پله سقوط کرده است. حکومت سرپرست پس از تسلط بر افغانستان محدودیتهای شدید را بر آزادی بیان و رسانهها در این کشور وضع کرده و منتقدان خویش را سرکوب کردهاند. در گزارش Global Espression آمده است که در سال ۲۰۲۳ میلادی ۵۳ در صد جمعیت جهان تحت بحران آزادی بیان زیست داشت و در حال حاضر بیش از چهار میلیارد نفر در ۳۹ کشور تحت بحران آزادی بیان زندگی میکنند و این بحران روبه افزایش است. بر اساس ردهبندی آزادی بیان این سازمان، دنمارک، سویس و سویدن به ترتیب بهترین کشورها و ترکمنستان، نیکاراگوا، ارتیریا و کوریای شمالی به ترتیب بدترین کشورها قلمداد شدهاند.
نجیبه نوری اهل افغانستان برای نخستینبار در دومین مرحله مسابقات «اوشن گلوب» با قایق میدن (Maiden)، سفر دریایی را که ۱۵۴ روز قبل آغاز کرده بود، به پایان رسانده است. نجیبه نوری در ماه فبروری در صفحه فیسبوکش درباره این سفر نوشت: «خوشحالم در این سفر باورنکردنی که به سراسر جهان است، پیام مهمی درباره اهمیت تحصیل دختران منتقل میکنیم.» وی تاکید کرده است که اشتراک در این سفر پرچالش نشان داد که دختران افغانستان نیز میتوانند تاثیرگذار و شجاع باشند. خانم نوری افزود: «با بزرگ شدن در میان کوههای باشکوه افغانستان، دورنمای قایقرانی با میدن یک چرخش غیرمنتظره و هیجانانگیز در سفر زندگی من هست.» قایق میدن که نوری با آن سفر کرد، با ۱۲ خدمه زن به کشورهای مختلف جهان، از بریتانیا الی نیوزیلند سفر کرد تا پیام توانمندسازی زنان از طریق آموزش را برجسته کند. نجیبه نوری در این سفر عکسی با پرچم ملی افغانستان گرفت که اکنون با بیرق سفید حکومت سرپرست تعویض شده است. او در روی قایق میدن یک تخته سفید را در دست گرفت که در آن نوشته است: «نوروز مبارک، به امید آزادی افغانستان و زنان کشورم.» باید گفت که نجیبه نوری دختری هزاره و اهل بامیان افغانستان است که اکنون در بیرون از کشور زندگی میکند. او در مهاجرت فرصت این را یافته که با گروهی از زنان از کشورهای مختلف سفر کند. اما دختران و زنان مانند او در افغانستان، تنها با محدودیتهای شدید از خانه بیرون میشوند و نمیتوانند درس بخوانند و کار کنند. قایق میدن یکی از ۱۴ قایقی بود که در ۱۰ سپتامبر سفر خود را از بریتانیا آغاز کرد. میدن پس از طی کردن بیش از ۴۳ هزار کیلومتر به عنوان پنجمین قایق به خط پایان رسید. میدن نام قایق تریسی ادواردز است. او رهبری نخستین قایقی به نام میدن را که تمام خدمه آن زن بود، در سالهای ۱۹۸۹-۱۹۹۰ در «مسابقه جهانی ویتبرد روند» به عهده گرفت. بهرغم مخالفتهای شدید و تبعیض جنسیتی، تریسی و تیم او با پشتسر گذاشتن سختترین مسابقه در دنیای قایقرانی، مقام دوم را کسب کردند. پس از آن، میدن تبدیل به نماد و سفیر جهانی برای توانمندسازی دختران از طریق آموزش در سراسر جهان شد و برای برنامههای آموزش دختران در سراسر جهان پول جمعآوری میکند.