ریچارد بنت، گزارشگر ویژهی شورای حقوق بشر سازمان ملل در امور افغانستان هشدار داده است که وضعیت حقوق بشر در افغانستان، بهویژه برای زنان و دختران، همچنان در حال وخامت است و جامعهی جهانی نباید در برابر آن بیتفاوت بماند.
شورای حقوق بشر سازمان ملل با نشر مقالهای در وبسایت خود نوشته است که آقای بنت از کشورها خواسته که یک سازوکار جامع و مستقل برای مستندسازی، پیگیری حقوقی و حمایت از عدالت برای قربانیان نقض حقوق بشر، بهویژه آزار و اذیت جنسیتی، ایجاد کنند.
در این گزارش که قرار است هفته آینده در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو بررسی شود، تاکید شده است که زنان و دختران در افغانستان با «تبعیض سیستماتیک و چندلایه» روبرو هستند.
در این گزارش، ممنوعیت آموزش، محدودیتهای کاری، محدودیت بر رفتوآمد و مشارکت اجتماعی و همچنان استفاده از نهادهای قضایی برای سرکوب زنان از جمله موردهای است که بنت بر آنها تمرکز کرده است.
ریچارد بنت، در گزارش خود آورده که نظام قضایی کنونی در افغانستان بهجای محافظت از حقوق زنان، به ابزاری برای خاموشکردن صدای آنها بدل شده و در بسیاری موردها، زنان قربانی خشونت نه تنها حمایت نمیشوند؛ بلکه با مجازات نیز روبرو میگردند.
گزارشگر شورای حقوق بشر، خواستار ایجاد سازوکار بینالمللی پاسخگویی شده است؛ سازوکاری که بتواند شواهد مربوط به نقض حقوق بشر، از جمله «جنایتهای جنسیتی»، را ثبت و برای پیگرد حقوقی عاملان، پروندهسازی کند. به باور بنت، این اقدام میتواند به روندهای قضایی در دادگاه کیفری بینالمللی (ICC)، دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) و صلاحیت جهانی کشورها کمک کند.
این گزارش در حالی به شورای حقوق بشر ارائه میشود که زنان و دختران در نزدیک به چهار سال گذشته از حقوقشان محروم شدهاند.
در حالی این سازمان از محدودیتهای زنان افغانستان انتقاد میکند که بیش از ۹۰۰ روز میشود که حکومت سرپرست دروازههای دانشگاههای خصوصی و دولتی را بهروی دختران در کشور مسدود کرده است. همچنین دروازههای مکاتب نیز بهروی دختران بالاتر از صنف ششم مسدود است.
این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند.
در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
در این میان، فعالیتهایی چون صنایعدستی، خیاطی و کارهای محدود خانگی، از معدود گزینههای باقیمانده برای آنان به شمار میرود.
یونیسف و شماری از نهادهای بینالمللی تلاش دارند از طریق همین فرصتهای محدود، راهی برای توانمندسازی زنان و دختران در افغانستان باز کنند.