منابع محلی از ولایت هلمند میگویند که در یک رویداد ترافیکی در ولسوالی گرشگ این ولایت پنج تن به شمول زنان و کودکان جان باختهاند. دستکم دو منبع امروز (یکشنبه، ۲۵ قوس) به رسانه گوهرشاد گفتهاند که این رویداد در ساحهی «بغرا» از مربوطات ولسوالی گرشگ هلمند رخ داده است. منبع تاکید کرد که قربانیان این رویداد ترافیکی شامل دو زن، دو کودک و راننده موتر میباشند. منبع در مورد سن و سال زنان و کودکان قربانی این رویداد جزییات ارائه نکرده است. همچنین معلوم نیست که قربانیان این رویداد ترافیکی، همه اعضای یک خانواده بودند یا خیر. تا اکنون مسوولان محلی ولایت هلمند در این مورد چیزی به رسانهها نگفتهاند. دلیل و علت وقوع این حادثهی ترافیکی تا اکنون روشن نیست. قابل ذکر است که حوادث ترافیکی در سراسر افغانستان سالانه جان صدها نفر را میگیرد و صدها زخمی نیز برجای میگذارد. علت وقوع اکثر این حوادث بیاحتیاطی رانندگان، خرابی جادهها و نبود علایم ترافیکی گفته میشود.
برچسب: زنان
منابع محلی از ولایت ننگرهار میگویند که یک مرد در ولسوالی «بهسود» این ولایت، زن برادرش که بیوه بوده را به دلیل رد درخواست ازدواجش به قتل رسانده است. دستکم دو منبع به رسانه گوهرشاد گفتهاند که این رویداد در ساحهی «قلعه خیالی» از مربوطات ولسوالی بهسود رخ داده است. منبع تاکید کرد که این زن چهار سال میشد که شوهرش را از دست داده بود و دو فرزند نیز دارد. او روز (جمعه، ۲۳ قوس) توسط برادرشوهرش به قتل رسیده است. منبع افزود که برادر شوهر این زن به او پیشنهاد ازدواج داده بود، اما پس از آنکه از جانب زن جواب رد شنیده، او را به ضرب گلوله به قتل رساند. مسوولان حکومت محلی در ننگرهار نیز این رویداد را تایید کردهاند. طیب حماد، سخنگوی فرماندهی پولیس ولایت ننگرهار گفته است که فرد متهم به قتل، هنگام فرار از ساحه بازداشت شده و در حال حاضر تحت بازجویی قرار دارد. قابل ذکر است که در برخی از مناطق افغانستان بر اساس سنت محلی، شماری از زنان پس از فوت شوهرشان، مجبور میشوند که با برادر یا یک نفر از اقارب شوهر، ازدواج کنند و در مواردی که زنان به این ازدواجها پاسخ رد دهند، با خشونت مواجه شدهاند. همچنین پس از تسلط دوبارهی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتلهای مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور افزایش کمپیشینه یافته است. بیماریهای روانی، خصومت شخصی، ازدواجهای اجباری، خشونت خانوادگی و فشارهای روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتلها بیان شده است. با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمیتوانند برای خشونتهای واردهی شان شکایت کنند و اینگونه خشونتها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا میکند.
منابع محلی از ولایت غزنی میگویند که یک زن از سوی شوهرش به شکل فجیع در مرکز این ولایت به قتل رسیده است. دستکم دو منبع امروز (پنجشنبه، ۲۲ قوس) در صحبت با رسانه گوهرشاد تایید کردند که یک زن در ساحه حوزه پنجم امنیتی شهر غزنی با ضرب گلوله از سوی شوهرش به قتل رسیده است. منبع در مورد سن و سال این زن معلومات ارائه نکرده است. تا اکنون دلیل و انگیزهی قتل این زن روشن نیست. مسوولان محلی در ولایت غزنی نیز تا اکنون در این مورد چیزی نگفتهاند. پس از تسلط دوبارهی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتلهای مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور افزایش کمپیشینه یافته است. بیماریهای روانی، خصومت شخصی، ازدواجهای اجباری، خشونت خانوادگی و فشارهای روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتلها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمیتوانند برای خشونتهای واردهی شان شکایت کنند و اینگونه خشونتها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا میکند.
منابع محلی از ولایت نیمروز میگویند که سه عضو یک خانواده در اثر گازگرفتگی در مرکز این ولایت جان باخته و دوتن دیگر به شدت مسموم شدند. دستکم دو منبع امروز (سهشنبه، ۲۰ قوس) در صحبت با رسانه گوهرشاد تایید کردند که این رویداد شب گذشته در منطقه (خواجه کریم) از مربوطات شهر زرنج، مرکز ولایت نیمروز رخ داده و قربانیان شامل دو دختر چهار و ۱۲ ساله و یک پسر ۱۴ ساله میباشند. منبع تاکید کرد که پدر و مادر قربانیان نیز مسموم شده و در حالت کما بسر میبرند. منبع در مورد سن مادر و پدر قربانیان جزییات ارائه نکرد. مسوولان محلی در ولایت نیمروز در مورد این رویداد تا اکنون جزییات ارائه نکردهاند. باید گفت که در فصل سرما در افغانستان خانوادهها از گاز و زغالسنگ جهت گرمایش خانهها استفاده میکنند که هرازگاهی باعث حوادث مرگبار گازگرفتگی و زغالگرفتگی میشود. پیش از این از ولایتهای دیگر کشور نیز مرگ افراد براثر گازگرفتگی گزارش شده است. بیاحتیاطی و عدم امکانات معیاری از عوامل این حادثه دانسته میشود.
مولانا در عصری میزيسته كه زن در آن جايگاهی نداشته است. مردم آن زمان زن را نجس میدانسته، از ديدگان پنهان داشته و او را محصور میكردند و مورد سوءاستفاده قرار میدادند. حال در اين زمان مولانا به زن از ديدگاه ديگری نگاه میكند. وی زنان را مخفيانه به اجتماعات نمیپذيرد. بلكه محصور ماندن زنان را كاری عبث میشمارد. لازم به ذكر است كه مولانا با زندگانی خود ثابت كرده است كه تفكراتش متكی به تفكر سالم اوست نه متكیبه هوای نفس. چرا كه آن زمان مردهای بسياری بودهاند كه چندين زن را به همسری میگرفتند. ولی مولانا تنها پس از مرگ همسرش ( گوهر خاتون) زن ديگری را به همسری برگزيد و قبل از وی درگذشت. مولانا در ميان زنان مريدان بسياری داشته است و در آن زمان كه زنان در همه جا تمام روی خود را میگرفتند در حضور مولانا نيم روی حاضر میشدند. اما در نزد مولانا فاطمه خاتون و خواهرش هديه خاتون احترام بيشتری داشتند زيرا كه در حضور مولانا تمام روی حاضر میشدند. برخلاف ديگران كه میانديشند كه ترک زن و فرزند لازمه سلوک روحانی است، مولانا ترک زن و فرزند و حتی مال و كسب را لازمه سلوک روحانی نمیبيند و ترک اين گونه تعلقات را زمانی لازم می داند كه انسان به سبب آن از خداوند و آنچه برای اتصال به اوست فاصله بگيرد. تعلق به زن و فرزند اگر تمام قلب سالک را فراگيرد به گونهای كه ديگر جايی درآن برای خدا باقی نماند. باعث نابودی قلب سالک میشود، بايد از آن دوری جست. مولانا در مثنوی خود مطالب زير را درباره زن بيان م كند. 1 – زيبايی زن مظهر جمال الهی است. 2 – زن نيز میتواند پير طريقت شود. 3 – در عرفان تفاوتی ميان زن و مرد وجود ندارد. 4 – غلبه مرد بر زن ظاهری و غلبه زن بر مرد حقيقی است. 5 – مرد عاقل مغلوب زن میشود و مرد جاهل بر زن غالب میآيد. الف) نقش تربیتی مادر مربیگری از جمله نقشهای مهم مادر در زندگی انسان است که عرصهای به وسعت هستی را دربرمیگیرد و شامل آموزش پیشپا افتادهترین مسائل تا مهمترین موجبات سعادت و شقاوت اخروی میگردد. مولانا با اشاره به این مسأله تصریح میکند که چون کودک از مادر میشنود، سخن گفتن میآموزد؛ اگر ناشنوا باشد سخن مادر را نمیشنود و در نتیجه گنگ میماند. آنکس که بدون تعلیم، ناطق است، خداوند است و نیز حضرت آدم که خدا بدون مادر و دایه تعلیماش داد و مسیح که به اعجاز خداوندی سخن گفت تا پاکی مادر را ثابت کند. غیر از اینها همه به تعلیم مادر نیاز دارند. ملاحظه میشود که مولانا چنان محو نقش تعلیمی مادر شده است که حتی توجه نمیکند طفل میتواند از طریق کسان دیگری مثل پدر سخن گفتن را بیاموزد. از همین دیدگاه است که «نفس کلی» هم که سبب گویا شدن انسان میگردد، در تصویر مادر نمادینه میشود: چـــه هــا مــیکنـد مــادر نفـس کلـی کــه تــا بــی لســانــی بیــابـد لسانی مولانا نقش مربیگری مادر را حتی در آن دسته حکایتهای مثنوی که از زبان حیوانات نقل میشود نیز به خوانندگان شعر خود منتقل میکند. او در حکایتی میگوید کره اسبی با مادرش آب میخورد؛ نگهبانان و تربیت کنندگان اسبها سروصدا میکردند و کره اسب میرمید و آب نمیخورد. مادر که متوجه ترس کره خود شده بود، با خونسردی تجارب زندگی خود را به او منتقل کرد که تا بوده چنین بوده و مزاحمانی وجود داشتهاند، تو کار خود را بکن و بگذار اینها خودشان را زحمت بدهند. وقت تنگ است پیش از آنکه از تشنگی آسیب ببینی، از آب فراوانی که در اینجا هست استفاده کن. مولانا این آموزش اسب مادر را طبق معمول خود به آموزههای عرفانی پیوند میدهد که: شهـــره کـاریــزی است پر آب حیات آب کش تا بر دمد از تو نبات… آب خضــــر از جـــوی نطق اولیــا میخوریـم ای تشنـه غافل بیـا… مــا چو آن کره هم آب جو خــوریم سوی آن وسواس طاعن ننگریم و در واقع میگوید آموزشهای مادر به مسائل اولیه زندگی محدود نمیگردد و شامل امور مهم معرفتی مثل بیاعتنایی به وسوسهها نیز میشود. ب) مقام قدسی مادر در نظر مولانا که البته الهام گرفته از تعالیم آسمانی است، مادر بودن زن صرف نظر از زحماتی که برای بزرگ کردن طفل متحمل میشود ـ نزد خدا مأجور و منظور است. وی از زنی حکایت میکند که فرزندان بسیاری به دنیا آورده بود، اما همه آنها پس از مدت کوتاهی مرده بودند. آن زن نزد خدا فراوان نالید و شبی باغ بهشتی بینظیری در خواب دید که بر سر در آن نام وی نوشته بود. ندا آمد که این در پاداش جانبازی صادقانهای است که وی از خود نشان داده است و مرگ فرزندان از آن جهت بوده که وی بیش از پیش روی به خدا آرد. زن مزبور سپس فرزندان مرده خود را یک به یک در باغ یافته، به درگاه حق اعتراف کرد و گفــت: از من گــم شــد از تو گم نشد بی دو چشم غیب، کس مردم نشـد ملاحظه میشود که در این حکایت، زحمات اولیه مادر شدن و بخصوص دوران حمل و سپس تحمل اندوه مرگ فرزند مایه پاداش زن شده است. در قرآن کریم نیز وقتی از احترام به والدین و ارج نهادن به مادر سخن میرود، از حق مادری و سختی حاملگی و شیردادن صحبت میشود نه از زحمات دیگری که مادر برای بزرگ کردن فرزند میکشد، آن زحمات، خود حق بزرگ دیگری است که مادر بر فرزند خود دارد؛ چنانکه گویند کسی نزد پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد و گفت: مادرم پیر و خرفت شده است. به دست خویش طعاماش میدهم و برای قضای حاجت بر دوشش میگیرم و طهارتاش میکنم، آیا حق وی گزارده باشم؟ پیامبر فرمود: از صد یکی نگزارده باشی. به دلیل مقام والا و قدسی مادر، پیامبر فرموده است که بهشت زیر پای مادران است: «الجنه تحت أقدام الأمهات». ج) صبر یا جدایی (طلاق)؟ دیگر مسائل زندگی زناشویی هم در سایه عرفان، معانی عمیقتری پیدا میکند. یکی از سوژههایی که مولانا به کرات در آثار خود بدان پرداخته، فقر معیشتی است که در واقع برگرفته از زندگی عامه مردم و مریدان و مخاطبان خود اوست. در یکی از حکایتهای مثنوی، زنی از فقر و فاقه زندگی نزد شوهر درویش خود مینالد و با او درشتی میکند. مرد که میداند حق با زن است، اعتراف میکند که نفقه بر وی واجب است و قول میدهد که توان و کوشش خود را در این زمینه به کار گیرد، اما با نرمش خاصی، زن را به اندیشه و تدبر دعوت میکند که آیا تحمل این زندگی سخت و جامه خشن و مندرس بدتر است یا طلاق؟ این درشت و زشت تر یا خود طلاق؟ این تورا مکروه تر یا خود فراق؟ مولانا حکایت مزبور را به نکات عرفانی پیوند داده از مخاطبان خود میپرسد که آیا سختیهای طاعات و عبادات و رنج و محنت زندگی دنیوی قابل تحملتر است یا رنج دوری از حق تعالی؟ بدین گونه مریدان خود را به بردباری در برابر ناملایمات فرامیخواند. اختلافات و کشمکشهای زناشویی از مضامینی است که مولانا از جنبههای مختلف تأویلی بدان نگریسته است. او به لحاظ مقام ارشادی خود و به تناسب مسائل و خواستههای مریدان، این کشمکشها را به گونهای مطرح میکند که گویی نبض جان همسران در کف اوست و وی همچون طبیبی معنوی در جستجوی نقطه درد و یافتن علل آن است. نویسنده: قدسیه امینی
ادارهی کار و امور اجتماعی ولایت هرات اعلام کرده است که برای زنان بدون سرپناه یک مرکز حمایتی در این ولایت ایجاد کرده است. این اداره امروز (دوشنبه ۱۹ قوس) با انتشار اعلامیهای گفته است که این مرکز با هدف تقویت همبستگی اجتماعی و کاهش آسیبهای اجتماعی برای زنان بدون سرپناه، فعالیت خود را در مرکز ولایت هرات آغاز کرده است. اعلامیه به نقل از میرزا محمد ابو منصور، رییس ادارهی کار و امور اجتماعی ولایت هرات نقل نوشته است که تعدادی از زنان بدون سرپناه از نواحی مختلف شهر جمعآوری و به این مرکز منتقل شدهاند تا تحت مراقبت قرار گیرند. این اداره جزئیات بیشتری درباره تعداد زنان بدون سرپناه جمعآوریشده یا مکان نگهداری آنها ارائه نکرده است. قابل ذکر است که پس از تسلط حکومت سرپرست در ۱۵ آگوست ۲۰۲۱ میلادی، بسیاری از سازمانهای مدافع حقوق زنان که از زنان بیسرپناه حمایت میکردند، فعالیتهای خود را متوقف کردند. در این دوران، شلترها و مراکز حمایتی زنان تعطیل شدند و بسیاری از زنان تحت خشونت یا بیسرپناهی، قرار گرفتند. پیش از این حکومت سرپرست زنان تکدیگر را در ولایتهای مختلف جمعآوری کرده بودند.
وزارت خارجهی امارات متحده عربی در تازهترین مورد اعلام کرده است که ۱۰ زایشگاه از سوی این کشور در هفت ولایت افغانستان گشایش یافته است. این وزارت امروز (شنبه، ۱۷ قوس) با نشر اعلامیهای گفته است که این زایشگاهها در ولایتهای قندهار، هلمند، پکتیا، پکتیکا، ننگرهار، هرات و بلخ از سوی امارات متحده عربی ساخته و افتتاح شده است. در ادامه آمده است که در هرکدام از ولایتهای قندهار، پکتیا و هرات دو زایشگاه و در هرکدام از چهار ولایت دیگر یک زایشگاه افتتاح شده است. وزارت خارجهی امارات متحده عربی تاکید کرد که این زایشگاهها روز دوشنبه هفتهی گذشته (۱۲ قوس) در این ولایتها افتتاح شدند. وزارت خارجهی امارات متحده عربی گفته است که اولین نوزاد متولدشده در این زایشگاهها در شهر مزار شریف به دنیا آمد و نامش به افتخار «فاطمه بنت مبارک»، همسر شیخ زاید بن سلطان آل نهیان، بنیانگذار و اولین رییسجمهور امارات متحده عربی، فاطمه گذاشته شد. همچنین در بخشی از اعلامیه آمده اشت که افتتاح این زایشگاهها بهعنوان بخشی از برنامهی توسعه جامع امارات متحده عربی در افغانستان است که باعث توسعه زیرساختهای اساسی در بخشهای مختلف، بهویژه مراقبتهای صحی میشود. قابل ذکر است که وزارت خارجهی امارات متحده عربی در حالی از گشایش این زایشگاهها در افغانستان خبر میدهد که حکومت سرپرست بهتازگی انستیتوتهای طبی را بهروی دانشجویان دختر بسته و نگرانیها از کاهش دسترسی زنان به داکتر، قابله و پرستاران آموزشدیده را افزایش دادهاند. این در حالی است که چندی پیش اتحادیه اروپا از افزایش میزان مرگومیر مادران و کودکان در افغانستان هشدار داده بود. به گفته این اتحادیه، در هر دو ساعت، یک مادر در افغانستان بهدلیل عوامل مرتبط با بارداری و زایمان جان خود را از دست میدهد.
دانشگاه آکسفورد درتازهترین مورد اعلام کرده است که نشستی را برای برجسته کردن نقض حقوق زنان در افغانستان برگزار میکند. این دانشگاه با نشر اعلامیهای گفته است که این نشست امروز (شنبه، ۱۷ قوس) توسط شبکه حقوق زنان (WRN) برگزار خواهد شد. در اعلامیه آمده است که این نشست بخشی از یک سلسله مراسم شبزندهداری در دانشگاه آکسفورد خواهد بود. اعلامیه به نقل از هدر بینینگ، بنیانگذار شبکه حقوق زنان نوشته است که فرمان اخیر حکومت سرپرست مبنی بر ممنوعیت دختران از انستیتوتهای صحی وضعیت را بدتر کرده است. این شبکه از دولت بریتانیا خواسته است که سکوت خود در برابر نقض حقوق زنان زیر حاکمیت حکومت فعلی را بشکند و از محاکمه این گروه در دادگاه کیفری بینالمللی حمایت کند. این در حالی است که شماری از کشورها از جمله شیلی، اسپانیا، مکزیک، فرانسه، لوکزامبورگ و کاستاریکا پرونده نقض حقوق زنان افغانستان را به دادگاه کیفری بینالمللی ارجاع دادهاند. همچنین درتازهترین مورد، تحصیل دختران در انستیتوتهای طبی را وزارت صحت عامه ممنوع کرده است. با گذشت چندین روز از صدور این دستور، مسوولان حکومت فعلی تا اکنون دربارهی آن توضیح ندادهاند. قابل ذکر است که حکومت فعلی با اقدام اخیر خود، زنان و دختران را بهطور کامل از حق آموزش و تحصیل محروم کردند. این تصمیم واکنشهای گستردهای را در پی داشته است.
سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد در تازهترین مورد اعلام کرده است که برنامههای حمایتی خود را تا سال ۲۰۲۶ میلادی در افغانستان ادامه خواهد داد. این نهاد با نشر گزارشی گفته است تا زمان تعیینشده، ۴۵ هزار زن سرپرست خانوادهها را در افغانستان از طریق برنامههای کشاورزی حمایت خواهند کرد. در گزارش آمده است که در چارچوب این برنامه، بیش از ۲۰۰ هزار خانواده در هشت ولایت به شمول پروان، بادغیس، جوزجان، نیمروز، پکتیکا، نورستان، بدخشان و بامیان از امکانات معیشتی بهرهمند خواهند شد. سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد تاکید کرد که از این خانوادهها از طریق کشت گندم، مدیریت دام، پرورش پرندگان، گلخانهها، زنبورداری، تولید لبنیات حمایت خواهند کرد. قابل ذکر است که بیشترین جمعیت افغانستان در روستاها زندگی میکنند و زندگیشان به محصولات کشاورزی وابسته است. در منطقههای دوردست در کنار مردان، زنان نیز به گونهی گسترده در بخش کشاورزی و دامداری مصروف هستند. اما سیستم کشاورزی افغانستان هنوز هم به شکل سنتی ادامه دارد و نیازمند مکانیزهشدن و مدرنیزهسازی است. پیش از این نیز نهادهای سازمان ملل متحد از فراهمکردن زمینههای آموزشی همچنان کمک بستههای کشاورزی و دامداری به زنان در شماری از ولایتها خبر داده بود.
بیبیسی فهرست خود از ۱۰۰ زن الهامبخش و تأثیرگذار جهان در سال ۲۰۲۴ میلادی را امروز (سهشنبه، ۱۳ قوس) منتشر کرد که در میان آنان سه زن اهل افغانستان نیز حضور دارند. شبکه خبری بیبیسی با نشر گزارشی اعلام کرده است که الهه سرور، آوازخوان، ذکیه خدادادی، ورزشکار رشتهی پاراتکواندو و حمیده امان، کارآفرین رسانه و آموزش از افغانستان در این فهرست حضور دارند. بیبیسی در مورد الهه سرور در گزارشش نوشته است، در زمانی که صدای زنان از جامعهی افغانستان حذف میشد، الهه سرور سرود «نان، کار، آزادی» را نوشت و خواند تا با این سرکوب مقابله کند و پیامآور امید و دلگرمی باشد. همچنین بیبیسی در مورد ذکیه خدادادی نیز نوشته است که او با کسب مدال در مسابقات پارالمپیک پاریس در سال جاری میلادی، بهعنوان نخستین عضو تیم پناهندگان پارالمپیک، تاریخساز شد. در ادامه آمده است که این ورزشکار که بدون یک ساعد متولد شده است، از سن ۱۱ سالگی بهطور مخفیانه در یک باشگاه پنهان در زادگاهش هرات، در غرب افغانستان به تمرین تکواندو پرداخت. این رسانه تاکید کرد که ذکیه خدادادی در پی بازگشت حکومت سرپرست به قدرت در سال ۲۰۲۱، ابتدا از فرصت شرکت در اولین پارالمپیک خود در توکیو محروم شد، اما با مداخلهی کمیته بینالمللی پارالمپیک و حمایت فرانسه، او با امنیت از افغانستان خارج شد و به اولین زن ورزشکار افغانستان تبدیل شد که پس از تسلط حکومت فعلی، در یک رویداد ورزشی بینالمللی شرکت کرد. همچنین بیبیسی در مورد حمیده امان نیز نوشته است که او پس از ممنوعیت آموزش دختران، «آکادمی بیگم» را راهاندازی کرد که برای دختران محروم از مکتب، دورههای چندرسانهای رایگان ارائه میدهد. بیبیسی تاکید کرد که در سال گذشته این پلتفرم آموزشی بیش از هشت هزار و ۵۰۰ ویدیو به زبانهای دری و پشتو ارائه کرده است که برنامههای درسی مکاتب برای صنفهای هفتم تا دوازدهم را پوشش میدهد. براساس گزارش بیبیسی، در ماه مارچ سال جاری میلادی حمیده امان «شبکه بیگم تیوی» را راهاندازی کرد که دورههای آکادمی بیگم را از طریق ماهواره پخش میکند. قابل ذکر است که بیبیسی همه ساله فهرستی از ۱۰۰ زن الهامبخش و تأثیرگذار جهان منتشر میکند. در سالهای گذشته نیز زنانی از افغانستان در این فهرست حضور داشتهاند.