عبدالمتین قانع، سخنگوی وزارت امور داخله‌ی حکومت سرپرست درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که براثر ‏واژگونی اتوبوس نوع ۵۸۰ در ساحه‌ی چوک ارغندی، ۲۵ نفر جان باخته و ۲۷ ‏نفر دیگر زخمی شدند. آقای قانع با نشر اعلامیه‌ای گفته است که این حادثه بامداد امروز (چهارشنبه، ۵ سنبله) در شاهراه کابل-قندهار در ساحه چوک ارغندی از مربوطات ولسوالی پغمان کابل ‏رخ داده است.‏ سخنگوی وزارت داخله تاکید کرده است که یک اتوبوس نوع ۵۸۰ در چوک ارغندی ‏از جاده‌ی عمومی منحرف و واژگون شده است.‏ این اتوبوس از هرات به سمت کابل در حرکت ‏بود.‏ او دلیل وقوع این حادثه را بی‌احتیاطی راننده خوانده است. وی درباره‌ی سرنشینان اتوبوس واژگون شده چیزی نگفته‌ است. رویدادهای مرگ‌بار ترافیکی در روزهای اخیر افزایش یافته‌اند. قابل ذکر است که یک هفته قبل در هرات در پی تصادف اتوبوس حامل مهاجران بازگشته‌ ‏از ایران، حدود ۸۰ نفر جان باختند.‏ سرعت غیرمجاز و جاده‌های غیرمعیاری از دیگر ‏عوامل عمده‌ی ‌‏حوادث ترافیکی در کشور دانسته ‏می‌شود.‏ اغلب حوادث ناشی از تصادف یا واژگونی موترهای ‏تیزرفتار ‏کوچک ‌‏است؛ اما حوادث مرتبط با اتوبوس‌های مسافربری تلفات سنگین در پی ‌‏دارد.‏

مسوولان محلی می‌گویند که در نتیجه‌ی دو رویداد ترافیکی جداگانه در ولایت‌های بدخشان و بلخ، شش تن به‌شمول دو زن جان باختند و نُه تن دیگر به‌شمول دو زن، یک کودک و شش مرد زخمی شدند. احسان‌الله کامگار، سخنگوی فرماندهی پولیس بدخشان گفته است که در نتیجه‌ی منحرف شدن یک موتر سواری در ولسوالی کوهستان این ولایت، سه تن به‌شمول دو زن جان باخته و پنج تن دیگر به‌شمول دو زن، یک کودک و دو مرد زخمی شده‌اند. او تاکید کرد که این رویداد دیروز (یک‌شنبه، ۲ سنبله) در ساحه‌ی «پل شوپای» از مربوطات ولسوالی ‏کوهستان رخ داده است. وی افزوده است که تمامی سرنشینان این موتر سواری اعضای یک خانواده بوده و موتر آنان از به دلیل سرعت زیاد از جاده منحرف شده است. در اعلامیه آمده است که زخمی‌های این رویداد ترافیکی برای تداوی به شفاخانه ولایتی بدخشان منتقل شده‌اند. از وضعیت صحی آن‌ها خبری در دست نیست. همچنین فرماندهی پولیس بلخ نیز گفته است که در نتیجه‌ی یک رویداد ترافیکی در این ولایت، سه نفر جان باخته و چهار نفر دیگر زخمی شده‌‌اند.‏ در اعلامیه آمده است که این رویداد ترافیکی در نتیجه‌ی منحرف شدن یک موتر سواری از جاده و واژگون شدن آن در مسیر حیرتان- مزار ‏شریف رخ داده است. فرماندهی پولیس بلخ ‏گفته است که زخمی‌های این رویداد برای تداوی به شفاخانه ‏ابوعلی سینای بلخی منتقل شده‌اند.‏ قابل ذکر است که طی چند روز اخیر در نتیجه‌ی چندین رویداد ترافیکی در شماری از ولایت‌های کشور، ده‌ها تن به‌شمول زنان و کودکان جان باخته‌اند. بسیاری از این رویداد‌ها به‌دلیل خرابی و کم‌عرض بودن جاده‌ها، سرعت بیش از حد مجاز، رعایت نکردن قوانین ترافیکی و فرسوده بودن موترها رخ می‌دهند.

قول اردوی ۲۰۷ الفاروق حکومت سرپرست درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که اجساد قربانیان تصادف اتوبوس حامل مهاجران در شاهراه هرات-اسلام‌قلعه، به کابل منتقل شده‌اند. براساس آخرین آمار که عبدالمتین قانع، سخنگوی وزارت داخله‌ی حکومت فعلی اعلام کرده است، در حادثه که شام روز (سه‌شنبه، ۲۸ اسد) رخ داد، ۷۹ نفر به شمول ۱۹ کودک جان باخته‌اند. براساس معلومات موجود، این اتوبوس در ‏نخست با یک موتورسایکل و سپس با یک موتر باربری ‏برخورد کرده است.‏ همچنین وزارت مهاجرین و عودت‌کنندگان نیز گفته است که اجساد قربانیان به شفاخانه‌ چهارصد بستر کابل انتقال داده شده‌اند. حکومت سرپرست همچنان شماره‌های تماسی را برای کسب معلومات در مورد هویت قربانیان ارائه کرده‌اند. در ادامه آمده است که به‌دلیل آتش‌سوزی پس از برخورد اتوبوس حامل مهاجران اخراجی از ایران با یک موتر مازدای مملو از تیل، شماری از اجساد قابل شناسایی نیستند. براساس معلوماتی که حکومت فعلی ارائه کرده است، قربانیان این حادثه باشندگان ولایت‌های کابل، غزنی، پروان، کاپیسا، بغلان، قندوز و دایکندی هستند. آنان شامل ۱۲ خانواده بودند که در این رویداد جان باخته‌اند. طی ماه‌های اخیر این دومین تصادف مرگ‌بار اتوبوس در ‏افغانستان است که از مهاجران بازگشت‌کننده قربانی ‏می‌گیرد.‏ قابل ذکر است که شاهراه هرات اسلام قلعه از خونین‌ترین شاهراه‌های هرات به شمار می‌رود هراز گاهی به علت بی‌توجه ی رانندگان جان شهروندان به خطر می‌افتد.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد برای افغانستان اعلام کرده است که ولایت بدخشان بالاترین آمار افراد مبتلا به سوءتغذیه را در کشور دارد. این نهاد با نشر گزارشی گفته است که احتمال می‌رود در سال جاری میلادی، ۱۶۵ هزار کودک و ۹۳ هزار زن باردار و شیرده در این ولایت به سوءتغذیه حاد دچار شوند. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل تاکید کرد که در ۱۳ ولایت شمال و شرق افغانستان، پروژه‌ای از سوی یونیسف به‌طور جامع با هدف پیشگیری از سوءتغذیه در حال اجرا است. در بخشی از گزارش آمده است: «در افغانستان، بیش از یک‌پنجم زنان دچار سوءتغذیه حاد هستند و حدود یک‌سوم نیز از کم‌خونی (آنمی) رنج می‌برند.» همچنین پیش از این، یونیسف گفته بود که احتمال دارد در سال جاری میلادی، ۳.۵ میلیون کودک و یک میلیون زن باردار به سوءتغذیه حاد مبتلا شوند. سازمان‌ملل نیز پیشتر با اشاره به تشدید سوءتغذیه در میان زنان و کودکان، هشدار داد که افغانستان در میان ۱۵ کشور با بالاترین نرخ سوءتغذیه کودکان قرار دارد و چهار زن از هر ۱۰ زن نیز با سوءتغذیه مواجه‌اند. تشدید بحران گرسنگی و سوءتغذیه ناشی از آن، زنگ خطر را برای میلیون‌ها نیازمند در افغانستان به‌صدا درآورده است؛ سازمان ملل هشدار داده است حدود یک‌سوم جمعیت افغانستان به کمک غذایی نیاز دارند و ۳.۱ میلیون نفر در آستانه قحطی قرار گرفته‌اند. پس از قطع کمک‌های مالی آمریکا و کاهش کمک‌های بشردوستانه‌ی سایر کشورها، نهادهای سازمان ملل متحد بارها از افزایش سوءتغذیه در افغانستان هشدار داده‌اند.

برنامه توسعه‌ای سازمان ملل متحد (UNDP) اعلام کرده است که از اکتوبر ۲۰۲۱ میلادی تا اکنون توانسته‌ است به بیش از ۲۵ میلیون تن در سراسر افغانستان خدمات حیاتی و حمایت‌های اساسی اجتماعی ارائه کند. این سازمان امروز (یک‌شنبه، ۲۲ سرطان) با نشر گزارشی نوشته است که از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ میلادی، از نزدیک به ۸۰ هزار کسب‌وکار کوچک حمایت کرده که ۹۷ درصد آن‌ها را زنان اداره می‌کنند. در گزارش آمده است که در سال‌های اخیر وابستگی زنان اهل افغانستان به مشاغل غیررسمی و بدون درآمد ثابت افزایش یافته و این میزان از ۳۷ درصد در سال ۲۰۲۳ میلادی به ۵۷ درصد در سال ۲۰۲۴ میلادی رسیده است. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که تنها هفت درصد از زنان در خارج از خانه شاغل هستند، در حالی‌که این رقم برای مردان ۸۴ درصد است. برنامه توسعه‌ای سازمان ملل هشدار داده است که محرومیت زنان از اقتصاد رسمی می‌تواند بین سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۶ خساراتی معادل به ۹۲۰ میلیون دالر به اقتصاد افغانستان وارد کند. این در حالی‌ است که پس از سلطه دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، محدودیت‌های زیادی در برابر کار زنان وضع شده است. همچنین حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

هانا نیومن، عضو پارلمان اروپا، اخراج مهاجران افغانستان از ایران را «شکست جمعی و جنایت در حال وقوع» عنوان کرده و می‌گوید که ایران این مهاجران را «به جهنم» اخراج می‌کند. خانم نیومن در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: «این مهاجرت نیست؛ این اخراج با زور، مقیاس و ترور است. بدون بررسی قانونی، بدون دسترسی به پناهندگی، بدون روند قانونی.» همچنین وی در پیوند به اظهارات سه سال قبل اتحادیه اروپا که گفته بود مهاجران افغانستان می‌توانند به ایران بروند، آن را «ریاکاری» خوانده است. او در بخشی از پیامش افزوده است که ایران یکی از امضاکنندگان اسناد ملل متحد در امور پناه‌جویان است و اقدام این کشور در خصوص اخراج اجباری مهاجران افغانستان، اخراج جمعی و غیرقانونی است. او در ادامه افزوده است: «این فقط هرج و مرج پس از جنگ نیست. این سیاست عمدی دولت ایران است.» هانا نیومن با انتقاد از رویکرد اتحادیه اروپا در قبال مهاجران افغانستان افزوده است، در حالی که افرادی با ویزه‌های معتبر، مدارک تحصیلی و حتی کودکان، از خانه‌های‌شان بیرون کشیده می‌شوند، در مرز رها می‌شوند، اسناد شان پاره می‌شود؛ اما اتحادیه اروپا سه سال قبل گفت: «آنان (پناه‌جویان افغانستان) در ایران در امان خواهند بود و افغان‌ها باید به دنبال حمایت منطقه‌ای باشند.» او در این رشته نوشتار تصریح کرده است: «ایران میزبان امنی نیست، پاکستان خط قرمز را نگه نخواهد داشت و حکومت سرپرست هیچ‌کس را دوباره ادغام نخواهد کرد.» هانا نیومن افزوده است که زنان پناه‌جوی افغانستان به زیر حاکمیت ساختاری بازگردانده می‌شوند که وجودشان را حذف می‌کند. او تاکید کرده است: « این بازگشت نیست. این رها شدن است! بدون غذا و بدون مدارک. زنان مجرد به دلیل نداشتن سرپرست مرد از سرپناه محروم می‌شوند.» از طرفی هم این عضو پارلمان اروپا خواستار بودجه فوری کمیشنری عالی پناهندگان سازمان ملل متحد و سازمان بین‌المللی مهاجرت برای رسیدگی به مهاجران افغانستان شده است. قابل ذکر است که پس از جنگ ایران و اسرائيل، جمهوری اسلامی روند اخراج گسترده مهاجران افغانستانی را روی دست گرفته است. تهران می‌گوید که تنها مهاجران افغان بدون مدرک را اخراج می‌کند اما مهاجران گزارش می‌دهند که پولیس مدارک آن‌ها از جمله ویزا و پاسپورت‌شان را پاره کرده و با وجود اسناد قانونی آن‌ها را اخراج کرده‌اند.

تاج‌الدین اویواله، نماینده یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد در افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که وضعیت مهاجران در مرز با ایران دشوار است. آقای اویواله این اظهارات را روز (سه‌شنبه، ۱۷ سرطان) با نشر یک نوار تصویری در حساب کاربری ایکس خود مطرح کرده و گفته است که روزانه حدود ۲۰ تا ۳۰ هزار تن در حال بازگشت از ایران هستند. قابل ذکر است که در روزهای اخیر هزاران تن در مرز اسلام‌قلعه بدون دسترسی به سرپناه، خدمات بهداشتی یا غذایی در وضعیت بحرانی به‌سر می‌برند. محمدصادق معتمدیان، والی تهران، گفته که روند بازداشت و اخراج مهاجران افغان چهار برابر افزایش یافته است. قابل ذکر است که پس از جنگ ایران و اسرائيل، جمهوری اسلامی روند اخراج گسترده مهاجران افغانستانی را روی دست گرفته است. تهران می‌گوید که تنها مهاجران افغان بدون مدرک را اخراج می‌کند اما مهاجران گزارش می‌دهند که پولیس مدارک آن‌ها از جمله ویزا و پاسپورت‌شان را پاره کرده و با وجود اسناد قانونی آن‌ها را اخراج کرده‌اند.

ایندریکا راتوات، معاون نماینده‌ی ویژه سازمان ملل متحد در امور افغانستان از افزایش میزان مرگ‌ومیر مادران در این کشور به شدت ابراز نگرانی کرده است. آقای راتوات با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نسبت به افزایش مرگ‌ومیر مادران و نوزادان در افغانستان هشدار داده و بر اهمیت گسترش برنامه‌های حمایتی از قابله‌ها تاکید کرده است. وی از جامعه‌ی جهانی خواستار اقدام فوری برای پشتیبانی از آنان شده است. این در حالی است که چندی پیش سازمان جهانی بهداشت نیز با نشر گزارشی از افزایش آمار مرگ‌و‌میر مادران در افغانستان ابراز نگرانی کرده و گفته بود که روزانه ۲۴ مادر و ۱۶۷ نوزاد در این کشور به‌دلیل مرگ‌ومیر قابل‌ پیش‌گیری مربوط به زایمان و بارداری جان‌شان را از دست می‌دهند. قابل ذکر است که با روی کار آمدن دوباره‌ی حکومت سرپرست در آگوست ۲۰۲۱ میلادی در افغانستان و وضع ممنوعیت‌ها بالای زنان از جمله ممنوعیت آموزش، کار، سفر بدون محرم، دست‌رسی مردم این کشور به‌ویژه زنان و کودکان به مراقبت‌های بهداشتی محدود شده‌ است.

سازمان بین‌المللی مهاجرت درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که اخراج اجباری مهاجران افغانستان از ایران به‌صورت چشم‌گیر افزایش یافته و این موضوع نگران‌کننده است. این سازمان با نشر گزارشی، اخراج اجباری خانواده‌های مهاجران افغاستانی را نگران‌کننده خوانده و از کشورها خواسته است که بازگشت اجباری مهاجران را تعلیق کند. سازمان بین‌المللی مهاجرت در ادامه تاکید کرده است که در ماه می ۱۵ هزار و ۶۷۵ خانواده‌ی مهاجر از ایران به افغانستان بازگشته‌اند که نسبت به ماه اپریل ۲.۳ برابر افزایش داشته است. در گزارش آمده است که تنها از ۲۵ می تا اول جون سال جاری میلادی، شش هزار و ۳۸۷ خانواده از ایران اخراج شده‌اند که شامل ۲۴ هزار و ۲۷۵ نفر می‌شود. براساس گزارش سازمان ملل متحد، از جمله در ۲۹ می ۹۵۵ خانواده از ایران اخراج شدند. سازمان بین‌المللی مهاجرت گفته است که در این مدت ۲۵ هزار و ۷۹۴ فرد مجرد نیز از ایران به افغانستان اخراج شده‌اند. براساس گزارش سازمان بین‌المللی مهاجرت، ایران بین جنوری و می سال جاری میلادی، ۴۵۰ هزار مهاجر افغانستانی را اخراج کرده که شامل ۳۰ هزار و ۲۶۶ خانواده نیز می‌شوند. سازمان بین‌المللی مهاجرت در بخشی از گزارش افزوده است: «درخواست فوری خود را از همه کشورها تکرار می‌کند تا فوراً بازگشت اجباری افغان‌ها را بدون توجه به وضعیت مهاجرت آنان تا زمانی که شرایط بازگشت امن، داوطلبانه و با عزت فراهم شود، متوقف کنند.» قابل ذکر است که جمهوری اسلامی ایران در سال جاری خورشیدی برگه‌های سرشماری مهاجران افغانستان را باطل کرد. براساس آمار مقام‌های ایرانی بیش دو میلیون نفر دارای برگه‌های سرشماری هستند. همین‌طور بیش از دو میلیون مهاجر فاقد هرگونه برگه‌اند. طبق معلومات، دارندگان این برگه‌ها پس از مراجعه به دفترهای موسوم به «دفتر کفالت»، برگه خروج از ایران دریافت می‌کنند و باید مطابق مهلت تعیین‌شده در این برگه، از ایران خارج شوند.

منابع محلی از ولایت خوست می‌گویند که پنج تن، به‌شمول دو زن، در پی درگیری میان دو خانواده در این ولایت کشته شده و یک زن دیگر نیز زخمی شده است. دست‌کم دو منبع محلی به رسانه‌ها گفته‌اند روز گذشته (چهارشنبه، ۷ جوزا) این درگیری در ولسوالی «تنی» خوست رخ داده که در نتیجه پنج نفر به شمول دو زن کشته و یک زن دیگر نیز زخمی شدند. منبع تاکید کرده است که چهار عضو یک خانواده به شمول پدر، مادر، خواهر و برادر، از یک طرف در این درگیری کشته شده‌اند. منبع افزوده است که همچنان یک تن از طرف دیگر، در این درگیری نیز جان باخته است. منبع در ادامه گفته است که یک تازه‌عروس نیز در این درگیری به شدت زخمی شده است. منبع گفت که این تازه عروس جهت ادامه‌ی تداوی به مرکز صحی انتقال یافته است. منبع در ادامه خاطر نشان کرده است که این درگیری بر سر جنجال بین کودکان رخ داده است. مسوولان در فرماندهی پولیس ولایت خوست نیز این رویداد را تایید کرد‌ه‌اند، اما در مورد دلیل و انگیزه‌ی این درگیری جزییات ارائه نکردند. قابل ذکر است که پیش از این نیز درگیری‌های خانواد‌گی، اغلب بر سر مسایل مربوط به زمین، در این ولایت رخ داده است. همچنین چند روز پیش نیز در اثر درگیری میان دو خانواده در ولایت کاپیسا یک تن کشته شده و هشت تن دیگر به‌شمول چهار زن زخمی شدند.