ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور افغانستان می‌گوید که دختران و زنان در این کشور از آسیب‌های جنسیتی و سنی رنج می‌برند. آقای بنت این موضوع با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود مطرح کرده و گفت که در گزارش تازه‌اش «سیستم نهادینه شده تبعیض، جداسازی و طرد زنان و دختران» توسط حکومت سرپرست را بررسی کرده است. وی تاکید کرد که در این گزارش آمده است که زنان و دختران دارای معلولیت در افغانستان با نوع دومدار به حاشیه رانده شدن روبرویند. او افزود که گزارشش در ۱۸ جون در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد مورد بحث قرار خواهد گرفت. این در حالی است که با روی کار آمدن حکومت سرپرست در افغانستان، دختران و زنان در کشور از محدودیت‌های روزافزون این گروه رنج می‌برند. حکومت فعلی پس از تسلط بر افغانستان آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را منع کرده‌اند و به دختران اجازه رفتن به دانشگاه را نیز نمی‌دهند‌. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

همزمان با هزار روزه شدن ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم از سوی حکومت سرپرست ، کاترین راسل، مدیر اجرایی یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد حقوق می‌گوید که کودکان، به‌ویژه دختران نمی‌تواند در گرو سیاست باشد. خانم راسل امروز (پنج‌شنبه، ۲۴ جوزا) با نشر خبرنامه‌ای به‌مناسبت گذشت هزار روز از ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم گفت که گذشت هزار روز از ممنوعیت آموزش دختران را «یک نقطه‌ی عطف غم‌انگیز و نگران‌کننده» توصیف می‌شود. وی تاکید کرد که در این هزار روز معادل سه میلیارد ساعت فرصت آموزشی برای دختران از دست رفته است. او افزود: «برای ۱.۵ میلیون دختر، این محرومیت سیستماتیک نه تنها نقض آشکار حق تحصیل آنان است، بلکه منجر به کاهش فرصت‌ها و بدتر شدن سلامت روان آنان می‌شود.» مدیر اجرایی یونیسف تصریح کرد که تأثیر ممنوعیت آموزش دختران فراتر از خود آنان است و بحران بشردوستانه‌ی جاری در افغانستان را تشدید می‌کند و پی‌آمدهای جدی برای اقتصاد و مسیر توسعه‌ی این کشور دارد. مدیر اجرایی صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل گفت که آموزش فقط فرصت‌ها را برای دختران فراهم نمی‌کند، بلکه از آنان در برابر ازدواج زودهنگام، سوءتغذیه و سایر مشکلات صحی محافظت می‌کند و تاب‌آوری‌شان در برابر بلایایی مانند سیل، خشک‌سالی و زمین‌لرزه را که اغلب در افغانستان رخ می‌دهد، تقویت می‌کند. خانم راسل علاوه کرد که همکارانش برای حمایت از همه‌ی کودکان در افغانستان سخت کار می‌کنند و همراه با شرکای این نهاد، برای ۲.۷ میلیون کودک زمینه‌ی آموزش ابتدایی را فراهم کرده است. مدیر اجرایی یونیسف در بخشی از بیانیه‌اش گفته است که آنان همچنین برای ۶۰۰ هزار کودک که دو سوم آنان دختران هستند، صنف‌های آموزشی مبتنی بر جامعه راه‌اندازی کرده‌اند. او تاکید کرد که آنان هرکاری را که بتوانند برای حفظ زیرساخت‌های آموزشی افغانستان انجام می‌دهند. همچنین وی حکومت سرپرست خواسته است که فورا به همه‌ی کودکان اجازه بدهند که یادگیری را از سرگیرند و از جامعه‌ی جهانی نیز خواسته است که حمایت خود را از آموزش دختران ادامه دهند. خانم راسل گفته است: «هیچ کشوری نمی‌تواند به جلو حرکت کند وقتی که نیمی از جمعیت‌اش عقب بماند.» این در حالی است که حکومت سرپرست پس از تسلط بر افغانستان، ابتدا مکاتب دخترانه را تعطیل کردند، اما وزارت معارف این گروه در سوم ماه حمل سال ۱۴۰۱ خورشیدی اعلام کرد که مکاتب به‌روی دختران بالاتر از صنف ششم تا اطلاع ثانوی مسدود است. پس از آن تحصیل دختران در دانشگاه‌ها را نیز منع شد و آموزشگاه‌های خصوصی را نیز به‌روی آنان بسته‌اند.

دیدبان حقوق بشر اعلام کرده است که ۱۲۰ کشور به استثنای آمریکا، «اعلامیه مکاتب مصوون» را امضا کرده‌اند و ایالات متحد باید به این اعلامیه بپیوندد و از آموزش دختران و زنان در افغانستان حمایت کند. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای به نقل از زما نف، مدیر اجرایی بخش کودکان دیدبان حقوق بشر نوشته است که آمریکا حدود ۲۰ سال زمینه آموزش را برای دختران در افغانستان فراهم کرده بود و اکنون نیز با پیوستنش به اعلامیه «مکاتب مصوون» از دختران و زنان افغانستان پشتیبانی کند. در اعلامیه آمده است: «اکنون با ممنوعیت شدید حکومت سرپرست از آموزش و تحصیل دختران در افغانستان، ایالات متحده باید به اعلامیه مکاتب مصوون بپیوندد و از جنبش جهانی برای محافظت از آموزش در برابر این محدودیت‌ها حمایت کند.» دیدبان حقوق بشر تاکید کرد که حمایت از تحصیل دختران یکی از دلایل دخالت ایالات متحده در افغانستان بود. این سازمان افزود که آمریکا در زمان حضورش در افغانستان، زمینه آموزش را برای هزاران دختر افغان فراهم کرده بود. باید گفت که نزدیک به هزار روز می‌شود که دختران بالاتر از صنف ششم در افغانستان از رفتن به مکتب محروم هستند. حکومت فعلی پس از تسلط بر افغانستان،دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب ممنوع و همچنان دروازه دانشگاه‌ها را به روی دختران دانش‌جو بسته کرده‌ است.

وزیران خارجه گروه بریکس (BRICS24) در روسیه پس از نشست این گروه در اعلامیه‌ای مشترک بر حل‌وفصل مسالمت‌آمیز مشکل افغانستان و حفظ حقوق اساسی زنان و اقوام افغانستان تاکید کردند. خبرگزاری تاس به نقل از اعلامیه‌ای این کشورها امروز (سه‌شنبه، ۲۲ جوزا) گزارش داده است که باید اقدامات قابل مشاهده بیشتر صورت گیرد تا اطمینان حاصل شود که گروه‌های تروریستی از خاک افغانستان استفاده نمی‌کنند. وزیران خارجه گروه بریکس می‌گویند: «ارائه کمک‌های بشردوستانه فوری و بدون وقفه به مردم افغانستان ادامه یابد و حقوق اساسی همه شهروندان این کشور از جمله زنان، دختران و اقوام مختلف حفظ شود.» در ادامه آمده است: «وزیران بر ضرورت حل‌وفصل مسالمت‌آمیز فوری در افغانستان به منظور تقویت امنیت و ثبات منطقه‌ای تاکید کردند. آن‌ها از افغانستان به عنوان یک کشور مستقل، متحد، صلح‌آمیز و عاری از تروریسم، جنگ و مواد مخدر حمایت کردند.» قابل ذکر است که وزیران خارجه بریکس شامل، روسیه، چین، برازیل، ایران، مصر، هند، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی و چندین کشور دیگر روز گذشته در شهر نیژنی نووگورود روسیه گردهم آمدند تا در مورد مسایل منطقه‌ای و بین‌المللی رایزنی کنند. این نشست روز دوشنبه، ۱۰ اپریل، آغاز و امروز (سه‌شنبه، ۱۱ اپریل) پایان می‌یابد. در حالی وزیران خارجه بریکس بر حقوق زنان و دختران افغانستان تاکید می‌کند که حکومت در بیش از دو سال گذشته، محدودیت‌های شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمی‌توانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

بخش زنان سازمان ملل متحد اعلام کرده است، ظلمی که زنان و دختران افغانستان از آگست ۲۰۲۱ به این‌سو، تجربه می‌کنند از نظر مقیاس و تأثیر نسلی «بی‌نظیر» است. این سازمان‌ امروز (دوشنبه، ۲۱ جوزا) گزارشی در مورد وضعیت زنان افغانستان تحت کنترول حکومت سرپرست نشر کرده و خواستار اقدام فوری جهانی برای پایان دادن به ستم جاری بر زنان و دختران افغانستان شده است. گزارش به نقل از زنانی که تبعیض جنسیتی را پس از تسلط حکومت سرپرست تجربه کرده‌اند، نوشته است که پیشرفت در زمینه حقوق زنان، با صدور بیش از ۷۰ فرمان از سوی‌ حکومت فعلی، در کمتر از سه سال از بین رفت. بخش زنان سازمان ملل تاکید کرد که انزوای اجتماعی، زنان و دختران را به ناامیدی سوق می‌دهد. این سازمان با نشر آمارهای گفت که تنها یک درصد از زنان احساس می‌کنند که در جامعه نفوذ دارند، همین‌گونه ۸ درصد زنان سروی شده از آگست ۲۰۲۱ تا اکنون حداقل یک‌ زن را می‌شناسند که خودکشی کرده و ۱۸ درصد از اشتراک‌کنند‌گان می‌گویند که در سه ماه گذشته، یک بار هم با زنان خارج از خانواده‌شان دیدار نکرده‌اند. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که ترک تحصیل ۱.۱ میلیون دختر و‌ ممنوعیت بیش از ۱۰۰ هزار زن از رفتن به دانشگاه با یک در ۵۰ رویداد مرگ‌ومیر مادران در افغانستان مرتبط است. یکی از زنان به بخش زنان سازمان ملل گفته است: «زنان خواهان حق تصمیم‌گیری هستند، نه فقط در خانه‌های‌شان، بلکه در دولت و دیگر فضاها. آنان تحصیل و کار می‌خواهند‌؛ حقوق خود را می‌خواهند.» آلیسون داویدیان، نماینده ویژه زنان سازمان ملل در افغانستان افزود: «زنان افغان مقاومت فوق‌العاده‌ای از خود نشان می‌دهند. در مواجهه با چالش‌های باورنکردنی، زنان به اداره سازمان‌ها، مشاغل و ارائه خدمات ادامه می‌دهند. ما باید روی مقاومت آنها سرمایه گذاری کنیم و افغانستان باید در صدر اجندای بین‌المللی قرار بگیرد.» بخش زنان سازمان ملل توصیه کرد که برای مبارزه با این‌ وضعیت، از سازمان‌های جامعه مدنی زنان افغانستان با تخصیص بودجه درازمدت حمایت شود. در گزارش آمده است که جامعه‌ی جهانی از اقداماتی که می‌تواند به طور ناخواسته از سیاست‌ها، هنجارها و ارزش‌های تبعیض‌آمیز حکومت سرپرست حمایت یا آن را عادی‌سازی کند، جلوگیری کنند. این نهاد همچنان توصیه کرده است: «اطمینان حاصل شود که حداقل ۳۰ درصد از تمام کمک‌های مالی به افغانستان به ابتکاراتی اختصاص می‌یابد که صراحتاً با هدف ارتقای برابری جنسیتی، حقوق زنان و اجتناب از حمایت از پروژه‌های کور جنسیتی صورت می‌گیرد.» این گزارش در حالی نشر می‌شود که حکومت سرپرست زنان را از آموزش، تحصیل، کار و‌ حضور در شماری از اماکن عمومی منع کرده است.

حکومت سرپرست پس از تسلط بر افغانستان، در حالی آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را منع کرده است که سایت خبری «سی‌بی‌اس» گزارش داده است که باوجود محرومیت‌ها، اما برخی از دختران نوجوان و شجاع در افغانستان از پذیرش فرمان‌های حکومت فعلی، «سر باز زدند» و به فراگرفتن آموزش به‌صورت غیر رسمی روی آورده‌اند. این سایت خبری، به سراغ دختران دانش‌آموز، دانش‌جو و آموزگارهای رفته است که پس از روی کار آمدن حکومت فعلی، خانه‌نشین شدند. آنان اما می‌گویند که مکتب‌های مخفی را به هدف مبارزه با محدودیت‌ها و دست یافتن به ادامه‌ی آموزش دور از چشم حکومت سرپرست، ایجاد کرده‌اند. سایت خبری سی‌بی‌اس تاکید کرد: «با وجود این خطرها، بسیاری از دختران افغانستان از از دست دادن امید، خودداری کرده‌اند و برای ادامه‌ی تحصیل به مکتب‌های غیررسمی و دور از چشم حکومت فعلی روی آورده‌اند.» به‌باور این دختران، امید آنان این است که اگر حکومت فعلی تغییر یا از طریق فشارهای بین‌المللی مجبور شوند محدودیت‌های خود را کاهش دهند، مکتب‌های مخفیانه به آنان کمک می‌کند تا از طریق همتاهای بین‌المللی خود قادر به قبولی در امتحانات شوند. باید گفت که حکومت سرپرست تنها چند روز پس از گرفتن قدرت، ممنوعیت‌های گسترده‌ی را بر حقوق زنان و‌ دختران وضع کرد. صدها هزار دختر در پی فرمان‌های حکومت فعلی، امیدهای شان را از دست داده و آموزش را رها کرده‌اند. دیده بان حقوق بشر، نیز در بیانیه‌ای گفته بود که جامعه‌ی افغانستان و آینده‌ی این کشور با از دست دادن بسیاری از زنان حرفه‌ای «هرگز به طور کامل بهبود نخواهد یافت»، به ویژه‌ی در کشوری که پیش از این با نرخ پایین سواد جوانان دست‌وپنجه نرم می‌کردند. همچنین هم سازمان ملل متحد، حکومت فعلی را به اجرای «آپارتاید جنسیتی» با احکام، سیاست‌ها و سیستم تبعیض نهادینه شده علیه زنان و دختران متهم می‌کند و افغانستان را تحت سلطه‌ی «اسلام‌گرایان تندرو» به «قبرستان امیدهای مدفون شده‌ی دختران» می‌خواند.