اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل برای افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که سیاست‌های محدودکننده حکومت سرپرست در نیمه دوم سال ۲۰۲۴ میلادی روند کمک‌رسانی بشردوستانه را با چالش‌های جدی مواجه ساخته بود. این نهاد با نشر گزارشی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که قانون «امر به معروف و نهی از منکر» مصوب ۲۱ آگوست ۲۰۲۴ میلادی، آزادی‌های زنان و مردان را به‌شدت محدود کرده و شامل ممنوعیت موسیقی و نمایش تصاویر موجودات زنده نیز می‌شود. در بخشی از گزارش آمده است که از تاریخ ۲ دسامبر ۲۰۲۴ میلادی، آموزش زنان و دختران در موسسات پزشکی به‌طور کامل ممنوع شده؛ تصمیمی که تأثیر منفی چشمگیری بر دسترسی به خدمات حیاتی بهداشتی گذاشته است. با این حال، در سال ۲۰۲۴ میلادی، بیش از ۲۰ میلیون تن در افغانستان از کمک‌های بشردوستانه بهره‌مند شده‌اند که شامل ۶ میلیون زن و ۵.۱ میلیون دختر می‌شود. این در حالی است که محدودیت‌های وضع‌شده از سوی حکومت فعلی، دسترسی زنان و دختران افغانستان به آموزش، مراقبت‌های صحی و اشتغال در نهادهای امدادی را به‌شدت کاهش داده است. همچنین حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

شبکه‌ی خبری سی‌ان‌ان می‌گوید که پس از قطع کمک‌های ایالات متحده به افغانستان، مرگ‌ومیر نوزادان در کشور سه تا چهار درصد افزایش یافته است. این شبکه‌ی خبری با نشر گزارشی گفته است که صدها شفاخانه و درمانگاه در سراسر افغانستان، از جمله کابل، در چند ماه گذشته به دلیل قطع کمک‌های اداره توسعه جهانی آمریکا (یو‌اس‌ایآیدی) بسته شده‌اند. در ادامه آمده است که در این شفاخانه‌ها ایالات متحده به‌ویژه اداره توسعه جهانی آمریکا هزینه داکتران، نرسان، و دواهای اساسی را تامین می‌کرد؛ اما اکنون همه آن‌ها قطع شده‌اند. گزارشگر سی‌ان‌ان که به یکی از شفاخانه‌ها در کابل رفته، گفته است، در حالی که مشغول صحبت بود، متوجه شد که کودک دیگر نفس نمی‌کشد. در بخشی از این گزارش که یک کودک در حال جان دادن نیز به تصویر کشیده شده، او حین مشاهده وضعیت گفت: «او دارد می‌میرد؟ یا خدای من. او دارد می‌میرد؟ یا خدای من.» این در حالی است که دونالد ترمپ، ریيس جمهور ایالات متحده، پس از برگشت به قصر سفید در ماه جنوری سال جاری میلادی، در فرمان اجرایی تمامی کمک‌های خارجی و توسعه‌ای آمریکا را متوقف ساخت و بر اساس این دستور، اداره توسعه جهانی امریکا نیز با تعطیلی کامل رو‌برو شد. اداره توسعه جهانی ایالات متحده یکی از بزرگترین نهادهای کمک‌کننده به کشورهای فقیر جهان از جمله افغانستان طی سال‌های متمادی بوده است. این نهاد در ۲۴ سال گذشته، بیش از ۱۰۹ میلیارد دالر به افغانستان کمک کرده‌ است. قابل ذکر است که در بیش از سه سال حاکمیت دوباره حکومت سرپرست، سقف کمک‌های «یواس‌آی‌دی» به افغانستان به بیش از ۳.۷ میلیاد دالر رسیده که بیش‌تر از طریق نهادهای ملل متحد برای کمک‌رسانی بشردوستانه انجام شده است.

سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که رسیدگی به نیازهای صحی بی‌‌پیشینه زنان و کودکان مهاجر برگشته از ایران و پاکستان در مرزهای افغانستان، نیازمند حمایت و کمک فوری است. این سازمان با نشر گزارشی نگرانی شدید خود را نسبت به نیازهای صحی مهاجران کشور به ویژه زنان و کودکان که به گونه بی‌سابقه‌ از ایران و پاکستان به افغانستان باز می‌گردند، ابراز کرده و گفته است که از ماه اپریل سال جاری میلادی تا اکنون، بیش از ۸۳۶ هزار نفر از طریق گذرگاه‌های رسمی افغانستان از جمله اسلام‌قلعه، تورخم، میلک و سپین‌بولدک به کشور بازگشته‌اند. سازمان جهانی بهداشت در ادامه تاکید کرد: «بازگشت‌کنندگان که شامل زنان حامله، مادران با کودکان و کودکان بدون سرپرست هستند، تنها با آن‌چه در دستان‌شان دارند، باز می‌گردند. بسیاری از آنان نیاز فوری به خدمات صحی، غذا و سرپناه دارند.» این سازمان در ادامه افزوده است که با حمایتش، تیم‌های صحی موارد زیادی از زخم‌ها، عفونت‌ها، کم‌آبی و سوءتغذیه را، به‌ویژه در میان کودکان و سالمندان، در مرزهای افغانستان ثبت کرده‌اند. بر اساس این گزارش، تا اکنون به بیش از ۸۴ هزار تن در گذرگاه‌های مرزی و مراکز خوش‌آمدگویی خدمات صحی ابتدایی ارائه شده است. در همین حال داکتر ادوین سنیزا سالوادور، نماینده سازمان جهانی بهداشت می‌گوید: «ما با افزایش شمار مادران، کودکان و سالمندانی روبه‌رو هستیم که مریض، ناتوان و بی‌سرنوشت باز می‌گردند. ما هرچه در توان داریم انجام می‌دهیم، اما نیازها به‌سرعت در حال افزایش است. اگر کمک فوری دریافت نکنیم، توانایی پاسخ‌گویی سریع در مناطق ضروری را از دست خواهیم داد.» این سازمان می‌افزاید که برای سه ماه آینده یک طرح عملیاتی به ارزش ۲ میلیون دالر ارائه کرده؛ اما اگر حمایت مالی اضافی فراهم نشود، خدمات اساسی مانند واکسن، تداوی عاجل و مراقبت‌های صحی برای مادران و کودکان با مشکل مواجه خواهند شد. قابل ذکر است که پس از جنگ ایران و اسرائيل، جمهوری اسلامی روند اخراج گسترده مهاجران افغانستانی را روی دست گرفته است. تهران می‌گوید که تنها مهاجران افغان بدون مدرک را اخراج می‌کند اما مهاجران گزارش می‌دهند که پولیس مدارک آن‌ها از جمله ویزا و پاسپورت‌شان را پاره کرده و با وجود اسناد قانونی آن‌ها را اخراج کرده‌اند.

اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده کمک‌های بشری سازمان ملل متحد اعلام کرده است که فعالیت ۴۰۰ مرکز درمانی در افغانستان به دلیل کم بودجه متوقف شده و از پیامدهای بحران بودجه‌ای است که جان میلیون‌ها شهروند افغانستان را تهدید می‌کند. تام فلچر، معاون این نهاد در سفر پنج روزه به افغانستان این اظهارات را مطرح کرده و نسبت به وخامت وضعیت بشری در کشور هشدار داده است. فلچر از ۲۷ اپریل تا ۲ می به کابل، قندهار و قندوز سفر کرد و با مقام‌های حکومت فعلی، امدادگران و جوامع آسیب‌پذیر دیدار داشته است. او در دیدارهای خود تاکید کرده است که مشارکت زنان امدادگر برای ارائه کمک‌های مؤثرو فرهنگی، حیاتی است و بدون حضور آن‌ها، دسترسی به جوامع آسیب‌پذیر، به‌ویژه زنان و کودکان، به‌شدت مختل می‌شود. وی در ادامه تاکید کرد: «توسعه بدون آموزش و مشارکت کامل دختران غیرممکن است.» براساس آمارهای ارائه شده از جنوری تا اپریل ۲۰۲۵ میلادی، بیش از ۱۸۰ هزار مهاجر در پی اجرای مرحله دوم طرح اخراج مهاجران از پاکستان، به کشور بازگشته‌اند که بسیاری از آنان، از جمله دارندگان کارت شهروندی افغانستان، پس از سال‌ها زندگی در پاکستان اکنون به کشوری بازمی‌گردند که برایشان غریبه است. در مراکز مرزی از جمله تورخم و اسپین بولدک، سازمان‌های بشردوستانه مراکز پذیرش ایجاد کرده‌اند که خدمات اولیه از جمله غذا، آب، مراقبت‌های پزشکی و حمایت روانی ارائه می‌دهند. اما ظرفیت این مراکز به‌شدت تحت فشار است. اوچا گفته است که آقای فلچر در بازدید از این مناطق گفت: «برای بسیاری از بازگشت‌کنندگان، افغانستان دیگر خانه‌ای آشنا نیست. آنها نه دارایی دارند، نه حمایت اجتماعی. آن‌ها به کشوری بازمی‌گردند که نمی‌شناسند.» قابل ذکر است که افغانستان از آسیب‌پذیرترین کشورهای جهان در برابر تغییرات اقلیمی است. میانگین دمای کشور از سال ۱۹۵۱ تا اکنون بیش از ۲.۴ درجه افزایش یافته و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که خشکسالی‌های سالانه تا سال ۲۰۳۰ به وضعیتی رایج تبدیل خواهند شد. آقای فلچر در این زمینه هشدار داد: «سطح آب‌های زیرزمینی در برخی مناطق تا ۳۰ متر کاهش یافته، و در برخی ولایت‌ها، میزان بارندگی نسبت به حد نرمال تا ۵۵ درصد پایین‌تر است. آینده، گرم‌تر و خشک‌تر خواهد بود.» او در پایان از جامعه جهانی خواست: «ما به حمایت بیشتر نیاز داریم نه فقط پول، بلکه تعهد سیاسی، همبستگی انسانی و احترام به اصول بشردوستانه. سازمان ملل می‌ماند، اما بدون حمایت اهداکنندگان، نمی‌تواند پاسخ دهد.»

برنامه جهانی غذا درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که از هر سه خانواده تحت سرپرستی زنان، ‏دو خانواده توانایی خرید مواد غذایی اولیه را ندارند. برنامه جهانی غذا امروز (پنج‌شنبه، ۱۲ سرطان) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که در سال گذشته، به ۱۰ میلیون زن و ‏کودک، کسانی که بیشترین آسیب را از ناامنی غذایی دیده‌اند، ‏کمک‌های غذایی نجات‌بخش ارائه کرده است.‏ برنامه جهانی غذا در بخشی از پیامش نوشته است که نیاز به کمک هنوز هم جدی است و برای بسیاری کمک غذایی تنها راه نجات است.‏ در ادامه آمده است که نیمی از جمعیت افغانستان نیاز به کمک ‏دارند، در حالی که کمک‌های جهانی به این کشور به شدت کاهش یافته ‏است.‏ در همین حال کشورهای همسایه افغانستان مهاجران افغانستان را اخراج ‏می‌کنند که این امر به وخامت وضعیت می‌افزاید.‏ همچنین حکومت سرپرست محدودیت شدیدی بر کار و فعالیت زنان وضع کرده و این ‏محدودیت خانواده‌های تحت سرپرستی زنان را آسیب‌پذیر کرده‌ است. برنامه جهانی غذا همواره از نیاز جدی شهروندان به کمک‌های غذایی هشدار داده است. با این حال، نهادهای سازمان ملل می‌گویند که بیش از ۲۲ میلیون تن در افغانستان در سال ۲۰۲۵ به کمک‌های بشردوستانه هستند. این در حالی است که دونالد ترمپ، ریيس‌جمهور آمریکا با گرفتن سکان قدرت، برنامه‌های کمک‌رسانی از جمله بودجه سازمان توسعه بین‌المللی این کشور را به شدت کاهش داد. ترمپ این کار را در راستای کاهش هزینه‌های غیرضروری انجام داد. بودجه این سازمان در حالی کاهش داده شد که آمریکا بزرگ‌ترین کمک‌کننده کمک‌های بشردوستانه در جهان بود و در سال‌های قبل دست‌کم ۳۸ درصد کمک‌های ارائه شده از سوی سازمان ملل در جهان را تمویل می‌کرد.

یافته‌های یک تحقیق تازه نشان می‌دهد که کاهش شدید بودجه آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا و احتمال انحلال آن می‌تواند تا سال ۲۰۳۰ میلادی منجر به مرگ بیش از ۱۴ میلیون نفر شود. مجله پزشکی لانست (The Lancet) در تازه‌ترین گزارشش پیش بینی کرده است که ۴.۵ میلیون این مرگ‌ها را کودکان زیر پنج سال تشکیل خواهند داد. در این تحقیق آمده است که در طول دو دهه گذشته، برنامه‌های تمویل شده توسط آژانس توسعه بین‌المللی امریکا (USAID) از مرگ بیش از ۹۱ میلیون نفر در سراسر جهان به شمول مرگ ۳۰ میلیون کودک جلوگیری کرده‌ است. در بخشی از این پژوهش مجله پزشکی لانست آمده است: «برآوردهای ما نشان می‌دهد اگر کاهش‌های ناگهانی بودجه که در نیمه اول سال ۲۰۲۵ میلادی اعلام و اجرا شده‌، لغو نشود، تعداد چشم‌گیری از مرگ‌های قابل پیشگیری ممکن است تا سال ۲۰۳۰ رخ دهد.» این در حالی است که دونالد ترمپ، ریيس‌جمهور آمریکا با گرفتن سکان قدرت، برنامه‌های کمک‌رسانی از جمله بودجه سازمان توسعه بین‌المللی این کشور را به شدت کاهش داد. ترمپ این کار را در راستای کاهش هزینه‌های غیرضروری انجام داد. بودجه این سازمان در حالی کاهش داده شد که آمریکا بزرگ‌ترین کمک‌کننده کمک‌های بشردوستانه در جهان بود و در سال‌های قبل دست‌کم ۳۸ درصد کمک‌های ارائه شده از سوی سازمان ملل در جهان را تمویل می‌کرد. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا در ماه مارچ امسال اعلام کرد که دولت ترمپ پس از یک بازبینی شش‌هفته‌ای، بیش از ۸۰ درصد از تمامی برنامه‌های سازمان توسعه بین‌المللی امریکا (USAID) را لغو کرده است. او افزود که حدود ۱۰۰۰ برنامه باقی‌مانده اکنون تحت نظارت وزارت امور خارجه ایالات متحده و با مشورت کنگره، «به‌شیوه‌ای مؤثرتر» اداره خواهند شد.

جویس مسویا، دستیار دبیرکل سازمان ملل متحد در امور بشردوستانه و معاون هماهنگ‌کننده امداد اضطراری درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که مردم افغانستان با نیازهای بشردوستانه مداوم و شدیدی مواجه‌ هستند. خانم مسویا این اظهارات را در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره وضعیت افغانستان مطرح کرده و گفته است که دهه‌ها جنگ، فقر ساختاری، بحران‌های اقلیمی، محدودیت‌های گسترده علیه زنان و دختران و کاهش شدید بودجه وضعیت را بحرانی‌تر کرده ‌است. وی تاکید کرده است که میزان مرگ‌ومیر مادران در افغانستان بیش از ۲.۵ برابر میانگین جهانی است و در کنار آن خشک‌سالی گسترده بخش‌هایی از کشور را تهدید می‌کند. جویس مسویا در ادامه افزوده است: «از هر پنج شهروند افغانستان، یک تن با گرسنگی روبرو است و سه تن به‌طور جدی دچار سوءتغذیه هستند. حدود ۳.۷ میلیون کودک از رفتن به مکتب محرومند که ۲.۲ میلیون تن از آنان دختران بالای ۱۱ سال‌ هستند که به‌دلیل محدودیت‌های حکومت فعلی اجازه تحصیل ندارند.» همچنین دستیار دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه در بخشی از صحبت‌هایش هشدار داده است که کابل ممکن است به نخستین پایتخت جهان در دوران مدرن تبدیل شود که با کمبود شدید آب مواجه می‌شود. او گفت که سطح آب‌های زیرزمینی در کابل تا ۳۰ متر کاهش یافته است و نزدیک به نیمی از چاه‌های آب خشک شده‌اند. همچنین وی در بخش دیگر سخنانش با تاکید بر نقش کلیدی زنان افغانستان در عملیات کمک‌رسانی گفته است: «زنان امدادگر در افغانستانی با وجود تهدیدها و محدودیت‌ها همچنان در خط مقدم پاسخ بشردوستانه قرار دارند و به جوامعی خدمت می‌رسانند که در غیر این صورت به حاشیه رانده می‌شوند.» خانم مسویا تصریح کرد که صندوق بشردوستانه افغانستان اخیراً ۲.۴ میلیون دالر را به سازمان‌های محلی اختصاص داده است، از جمله نهادهایی که غالباً نادیده گرفته می‌شوند.

صندوق کمک‌های انسان‌دوستانه افغانستان اعلام کرده است که میلیون‌ها زن برای زنده‌ماندن به کمک‌های انسان‌دوستانه وابسته‌اند و شمار زیادی از خانواده‌های که زنان سرپرست هستند، در ولایت‌هایی چون بادغیس، تنها از طریق کمک‌های نقدی روز را به شب می‌رسانند. این صندوق با نشر گزارشی گفته است که پروژه‌های توزیع نقدی که از سوی امدادگران زن اداره می‌شود، در ولایت‌های مانند بادغیس توانسته‌اند فضای امنی برای دریافت‌کنندگان زن ایجاد کنند. گزارش به نقل از گل‌جان، زنی ۵۵ ساله که سرپرستی نواسه‌هایش را به‌عهده دارد نوشته است: «امروز برای گرفتن پول آمدم. نواسه‌هایم خوش‌حال می‌شوند چون می‌توانم برای‌شان غذای خوب و لباس بخرم.» صندوق کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی افغانستان تاکید کرده است که در یک دهه‌ی گذشته بیش از یک میلیارد دالر برای کمک به آسیب‌پذیرترین قشرهای جامعه، به‌ویژه خانواده‌هایی که تحت سرپرستی زنان اند، اختصاص داده است. بر اساس گزارش سازمان ملل، پس از حاکمیت حکومت فعلی، وضعیت اقتصادی در افغانستان وخیم‌تر شده است. به گفته‌ی صندوق کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی سازمان ملل برای افغانستان، محدودیت‌های وضع‌شده بر زنان بر اقتصاد این کشور تاثیر گذاشته است. در گزارش آمده که نیمی از جمعیت افغانستان برای ادامه‌ی زندگی به کمک‌های انسان‌دوستانه نیاز دارند که بیش‌تر این نیازمندان زنان و کودکان اند. همچنین کاهش درآمد، خشک‌سالی و ممنوعیت‌های فزاینده بر مشارکت زنان در جامعه، نیازمندی این قشر را به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش داده است.

سوزان فرگوسن، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور زنان می‌گوید که خدمات نجات‌بخش در افغانستان باید با حمایت زنان این کشور حفظ شوند. خانم فرگوسن با نشر اعلامیه‌ای گفته است: «زنان افغانستان که با نهادهای امدادرسان در سراسر کشور کار می‌کنند، واقعا «شجاع» هستند و شجاعانه کار می‌کنند.» نماینده ویژه ملل متحد در امور زنان تاکید کرده است که مشارکت زنان افغانستان در ارائه این خدمات مهم است. وی در ادامه افزوده است: «آنان (زنان امدادرسان افغانستان) به ارائه کمک‌های حیاتی ادامه می‌دهند. ما باید در کنار زنان افغانستان بایستیم تا این خدمات نجات‌بخش را حفظ کنیم.» این در حالی است که حکومت سرپرست محدودیت‌های شدیدی بر کار زنان در نهادهای ملل متحد وضع کرده‌اند و در این اواخر، این محدودیت‌ها را تشدید کرده است. بر بنیاد گزارش اوچا که پیش از این پخش کرده است، دست‌کم ۲۹ تن از کارکنان بشردوستانه که عمدتاً زنان بوده‌اند، در ماه‌های اخیر توسط نیروهای حکومت فعلی بازداشت و مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند. همچنین حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.