وزارت معارف حکومت سرپرست اعلام کرده است که مراسم ویژه‌ای برای آغاز سال تعلیمی ۱۴۰۴ در کابل برگزار خواهند کرد، اما هیچ اشاره‌ای به بازگشایی مکاتب دختران نکرده است. وزارت معارف روز گذشته (چهارشنبه، ۲۹ حوت) با نشر خبرنامه‌ای گفته است که این مراسم امروز (پنج‌شنبه، ۳۰ حوت) با حضور   حبیب‌الله آغا، وزیر معارف و دیگر مقام‌های حکومتی در لیسه امانی شهر کابل، برگزار خواهد شد. در این خبرنامه تاکید شده است که مراسم آغاز سال نو تعلیمی آغاز می‌شود، اما هیچ سخنی در مورد بازگشایی مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم، گفته نشده است. با آغاز سال جدید تعلیمی امروز، این چهارمین سال آموزشی خواهد بود که مکاتب بدون حضور دختران در مقاطع بالاتر از صنف ششم آغاز ‌می‌شود. حکومت فعلی پس از تسلط بر افغانستان در تابستان ۱۴۰۰، مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم را بست. همچنان حکومت فعلی دختران را از رفتن به دانشگاه محروم و زنان را از کار با سازمان‌های غیردولتی منع کرده است. در حکومت پیشین سال جدید آموزشی در روز سوم حمل آغاز می‌شد. حکومت سرپرست اما با حذف جشن نوروز، سال آموزشی را در اول حمل برگزار کرده است. پیشتر، یونسکو یا سازمان آموزشی و فرهنگی ملل متحد گفته بود که ۱.۵ میلیون دختر از آموزش متوسطه محروم شده‌اند. یونسکو هشدار داده است که اگر این محدودیت‌ها تا سال ۲۰۳۰ ادامه یابد، چهار میلیون دختر تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد اعلام کرده است که در سال گذشته میلادی، ۱۱۰ مکتب در افغانستان بر اثر سیلاب آسیب دیده یا ویران شده است. یونیسف روز گذشته (جمعه، ۵ دلو) همزمان با روز جهانی آموزش گفته است که سیلاب آموزش هزاران دانش‌آموز را در افغانستان مختل کرده است. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد دفتر خواستار افزایش سرمایه‌گذاری بر آموزش ایمن، سبز و مقاوم در برابر بحران تغییرات اقلیمی شده است. همچنین در بخشی از گزارش یونیسف آمده است که آموزش حداقل ۲۴۲ میلیون دانش‌آموز در ۸۵ کشور در سال ۲۰۲۴ به دلیل رویدادهای ناشی از تغییرات اقلیمی از جمله موج گرما، توفان، سیل و خشکسالی مختل شده است. طبق معلومات این گزارش، امواج گرما در سال گذشته مکاتبی را که در معرض خطر آب و هوا بود، تعطیل کردند و تنها در ماه اپریل بیش از ۱۱۸ میلیون دانش‌آموز تحت تأثیر قرار گرفتند. گزارش به نقل از کاترین راسل، مدیر اجرایی صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد نوشته است: «کودکان در برابر تأثیرات بحران‌های مرتبط با آب‌وهوا، از جمله موج‌های گرما شدیدتر و مکرر، توفان، خشکسالی و سیل آسیب‌پذیرتر هستند.» در ادامه آمده است که در سال گذشته بحران اقلیمی باعث شد که از هر هفت دانش آموز، یک نفر از آموزش باز بماند. این نهاد گفت که برخی از کشورها خطرات آب و هوایی متعددی را تجربه کردند. یونیسف افزوده است که در افغانستان، علاوه بر موج گرما، این کشور با سیل‌های ناگهانی شدید مواجه شد. این دفتر در ادامه تصریح کرد که سیل در ماه می به بیش از ۱۱۰ مکتب آسیب رساند یا ویران کرد و آموزش هزاران دانش‌آموز مختل شد.

کرن دیکر، کاردار سفارت آمریکا برای افغانستان، در روز جهانی حقوق بشر خواهان بازگشایی مکاتب دختران از سوی حکومت سرپرست شده است. خانم دیکر با نشر یک پیام تصویری در حساب کاربری ایکس خود، گفته است که تعلیم و تربیه نخستین شرط رفاه یک کشور است. او تاکید کرد که میلیون‌ها خانواده در سراسر افغانستان چشم به راه بازگشایی مکاتب دختران هستند. کاردار سفارت آمریکا این پرسش را مطرح کرده است که چرا حکومت سرپرست به خواست مردم افغانستان گوش نمی‌دهند. همچنین در بخشی از پیامش آمده است که برای اعاده حقوق شهروندان افغانستان باید دادخواهی صورت گیرد. در حالی کرن دیکر خواستار بازگشایی مکاتب دخترانه می‌شود که حکومت فعلی مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم را تعطیل کرده و ورود زنان به دانشگاه‌ها و انستیتوت‌های صحی را ممنوع کرده است. محدودیت‌‌های حکومت فعلی، باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بمانند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

مسوولان در وزارت معارف حکومت سرپرست از بازگشایی حدود ‌۴۱ مکتب دخترانه خصوصی بالای صنوف ششم در کابل خبر داده و می‌گوید که این مکاتب با معیارهای تعریف شده از سوی این وزارت، خودشان را هماهنگ کردند. یک مقام وزارت معارف از صدور حکم بازگشایی حدود ۴۱ مکتب دخترانه خصوصی بالای صنف ششم در سطح شهر کابل خبر داده و گفته است که بحث باز شدن این مکاتب ارتباطی با نشست دوحه نداشته و همه افغان‌ها خواستار باز شدن مکاتب دخترانه بالای صنف ششم هستند و این یک مسئه داخلی و خانگی می‌باشد. تلویزیون خصوصی یک به نقل از یکی از مقام‌های این وزارت گزارش داده است که بنابر خصوصی بودن این مکاتب ضرورت بر اعلام کردن آن نبوده و همچنان افزوده است، فضای را که این مکاتب برای آموزش مهیا نموده‌اند از نگاه شریعت اسلامی مناسب است. این مقام وزارت معارف با اشاره به مختلط نبودن این مکاتب گفته است که مجموعه اساتیدی که مشغول تدریس در این چهل و یک مکتب هستند نیز برای پسران، مردان و برای دختران، خانم‌ها می‌باشند. این مقام مسوول وزارت معارف گفته است که مکاتب دیگری هم که بتوانند معیار‌های ‌که از سوی این وزارت تعیین و ترسیم شده است را آماده کنند از سوی این وزارت دستور بازگشایی داده خواهد شد. این در حالی است که با گذشت نزدیک به سه سال همچنان مکاتب دولتی برای دختران بالاتر از صنوف شش سال مسدود بوده و این موضوع باعث واکنش جدی از مردم و نهادهای داخلی و بین‌المللی شده است. در کنار آن حکومت سرپرست، زنان و دختران را از فعالیت‌های اجتماعی، کار در نهادهای داخلی و بین‌المللی، حق سفر بدون محرم، معاینه توسط داکتران مرد و... منع کرده است.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که این سازمان قصد دارد ساختمان ۱۹۰ مکتب را در سال جاری در افغانستان بازسازی کند. دفتر یونیسف در افغانستان با نشر اعلامیه‌ای گفته است که این کار به حمایت مالی اتحادیه اروپا انجام خواهد شد. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد تاکید کرد که بازسازی این مکتب‌ها، زمینه آموزش برای ۲۰۰ هزار کودک را فراهم می‌کند. نماینده‌گی اتحادیه اروپا پیش از این نیز از بازسازی ساختمان ۴۰۰ مکتب در کشور خبر داده بود. قابل ذکر است که یونیسف در اوایل سال ۲۰۲۴ اعلام کرده بود که ۶۰ درصد دختران و ۴۶ درصد پسران واجد شرایط آموزش دوره ابتدایه، از آموزش در افغانستان محروم شده‌اند. در حالی صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد از بازسازی ساختمان ۱۹۰ مکتب در افغانستان خبر می‌دهد که با تسلط حکومت سرپرست بر کشور دختران بالاتر از صنف ششم از آموزش محروم شدند. این موضوع باعث شده است که بیش از میلیون دختر بالاتر از صنف ششم از آموزش بازبماند. همچنین حکومت سرپرست زنان و دختران را از ورزش، رفتن به پارک‌های تفریحی، تداوی توسط داکتران مرد، رفتن به حمام‌های عمومی و سفر بدون محرم منع کرده است.

رینا امیری، نماینده‌ ویژه آمریکا در امور زنان و حقوق بشر برای افغانستان می‌گوید که مسدودبودن مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم توسط حکومت سرپرست «دل‌خراش» می‌باشد. خانم امیری با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که احکام «تبعیض‌آمیز و بی‌امان» حکومت فعلی علیه زنان و دختران، افغانستان را فقیر و وابسته به کمک‌های بین‌المللی نگه می‌دارد. او تاکید کرد که این موضوع دلیل می‌شود تا خانواده‌های افغان مجبور به ترک کشور شوند. نماینده‌ ویژه آمریکا در امور زنان و حقوق بشر برای افغانستان افزود که هیچ جاگزینی برای مردم افغانستان جز آموزش فرزندان‌شان که بیش از ۱۰۰ سال می‌شود در این کشور رایج است، وجود ندارد. این در حالی است که حکومت سرپرست از تسلط بر افغانستان، آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را منع کرده‌اند و این اقدام محکومیت‌های داخلی و بین‌المللی را در پی داشته است. این اقدام حکومت باعث شد که میلیون‌ها دختر از آموزش محروم شوند.