شماری از زنان معترض و اعضای «جنبش شنبههای ارغوانی» به نشر گزارش وزارت خارجهی آمریکا دربارهی حقوق بشر در افغانستان واکنش نشان داده و از ایالات متحده خواسته است که دست از حمایت مادی و معنوی حکومت فعلی بردارد و برای پایان درد و رنج مردم افغانستان صادقانه بر حکومت فشار وارد کند. این جنبش امروز (چهارشنبه، ۵ ثور) با نشر اعلامیهای، گزارش وزارت خارجهی آمریکا دربارهی نقض حقوق بشر در افغانستان را تاکید کرده و گفت که وضعیت زندانیان در زندانهای حکومت فعلی اسفناکتر از آن است که در گزارشها منعکس میشود. این جنبش زندانهای حکومت فعلی را «شکنجهگاه انسان و زنان» توصیف کرده است. زنان معترض خواهان فشار حداکثر و نظارت جدی بر زندانهای حکومت سرپرست شدند. جنبش شنبههای ارغوانی از سازمان ملل متحد و نهادهای مدافع حقوق بشر خواسته است که سرکوبهای حکومت فعلی علیه زندانیان سیاسی و زنان را نادیده نگیرند و با ایجاد مکانیسم حمایتی مشخص از مردم افغانستان و بهویژه زنان زندانی، زمینهی نظارت از زندانهای حکومت فعلی را مساعد سازند. در اعلامیه آمده است که حکومت فعلی تغییرپذیر و انعطافپذیر است و تا زمانی که این حکومت فعلی در قدرت باشد، سرکوب و مرگ تدریجی شهروندان افغانستان، بهویژه زنان و اقوام آسیبپذیر ادامه دارد. این در حالی است که وزارت خارجهی آمریکا در گزارش سالانهی خود دربارهی وضعیت حقوق بشر گفته است که در سال گذشتهی میلادی بهدلیل احکامی که دسترسی زنان به آموزش و اشتغال را محدودتر میکرد، حقوق زنان به میزان قابل توجهی بدتر شد و در نتیجه فعالیت زنان به کارهای خانه محدود شد.
برچسب: زنان
منابع محلی از ولایت خوست میگویند که سه کارمند رادیوهای خصوصی در این ولایت از سوی نیروهای حکومت سرپرست بازداشت شدهاند. دستکم سه منبع در صحبت با رسانه گوهرشاد بازداشت این سه کارمند رسانهای را تایید کرده و گفتهاند که آنان گرداننده برنامههای تفریحی و سرگرمی از سه رادیوی محلی متفاوت در خوست بودند. در ادامه آمده است که این خبرنگاران احسانالله تسل، مشعل هاشمی و واحد خبرنگاران رادیوهای اقرأ، ناز و صدای مردم هستند. منبع تاکید کرد که آنان پس از احضار شدن از سوی ریاست امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در ولایت خوست به نظارتخانه فرماندهی پولیس منتقل شدهاند. به گفتهی منابع، این کارمندان رسانهای به دلیل پخش موسیقی و تماس تلفنی با زنان در جریان پخش برنامههایشان بازداشت شدند. اعضای حکومت سرپرست در ولایت خوست تا اکنون در این مورد چیزی نگفتهاند. تا اکنون نهادهای مدافع خبرنگاران نسبت به بازداشت این خبرنگاران واکنش نشان ندادهاند. این در حالی است که مسوولان محلی چندی پیش در این ولایت به رسانههای محلی هشدار داده بودند که هیچ زن حق فعالیت در رسانهها را ندارند و رسانهها نباید صدای زنان را در نشراتشان پخش کنند. در این اعلامیه که در ماه میزان پخش شد، برخی از رادیوهای خصوصی در خوست به تشویق به «فساد اخلاقی» متهم شدند. براساس این اعلامیه، برخی از زنان و دختران هنگام پخش برنامههای اجتماعی یا برنامه درسی مدارس با رسانههای شنیداری تماس میگیرند و این به معنای تشویق «روابط نامشروع» و «فساد اخلاقی» است. در اعلامیه هشدار داده شده است که در صورت نقض این دستور، مسوولان رسانهها احضار و تحت پیگرد قرار خواهند گرفت.
مسوولان محلی از ولایت لوگر میگویند که در اثر فروریختن سقف یک خانه در این ولایت چهار نفر بهشمول دو زن و دو کودک جان باختند. خبرگزاری باختر وابسته به حکومت سرپرست گفته است که این رویداد در ساحهی «پادخواب شانه» از مربوطات شهر پلعلم، مرکز ولایت لوگر رخ داده است. در ادامه آمده است که در این رویداد دو نفر دیگر زخمی شدهاند. خبرگزاری باختر در مورد سن و جنسیت کودکان معلومات ارائه نکرده است. بارندگیهای اخیر در کشور تلفات و خسارات سنگین برجای گذاشته است. بخش عمدهی تلفات ناشی از تخریب خانهها براثر بارندگی و سیلاب است. زمستان گذشته در افغانستان بارندگی کمی داشت و زمینها در این کشور خشک شده بودند. بارندگیهای بهاری دوامدار در دو هفتهی گذشته در بیشتر ولایتهای افغانستان ادامه داشته و باعث جاری شدن سیلابهای ناگهانی و پراکنده شده است. بر اساس آمار رسمی که از سوی حکومت فعلی اعلام شده است، بیش از ۱۰۰ نفر بهدلیل سیلابها در جریان ماه جاری جان خود را از دست دادهاند.
سازمان بینالمللی مهاجرت (IOM) اعلام کرده است که در کمتر از چهار ماه گذشته برای یکهزار و ۱۰۳ زن در افغانستان فرصتهای شغلی فراهم کرده است. این سازمان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که دو هزار و ۲۲۹ شغل را برای زنان در افغانستان حفظ یا ایجاد کرده است. سازمان بینالمللی مهاجرت در پیام خود حمایت از کسب و کارهای کوچک را برای رفع نیازمندیهای اقتصادی در افغانستان «بسیار مهم» خواند. این سازمان ادامه تاکید کرد که به حمایت شرکای بینالمللی خود از جمله آژانس همکاری توسعه ایتالیا، صندوق امانی ویژه سازمان ملل برای افغانستان و وزارت خارجه ناروی برای صدها زن فرصت شغلی فراهم کرده است. در ادامه آمده است که این فرصتهای شغلی برای زنان از جنوری سال ۲۰۲۴ میلادی تا اکنون فراهم شده است. سازمان بینالمللی مهاجرت در حالی بر حمایت از زنان شاغل در افغانستان تاکید میکند که پس از دستیابی حکومت سرپرست به قدرت در افغانستان، حکومت با صدور دهها دستور علیه زنان، محدودیتهای شدیدی در برابر آموزش و اشتغال زنان و دختران وضع کرده است. با گذشت نزدیک به سه سال، سیاست حکومت فعلی در قبال کار زنان در نهادهای دولتی و غیردولتی و برخی مشاغل دیگر هنوز تغییر نکرده است. این اقدامات حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش و زنان از اشتغال باز بمانند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد و سفر بدون محرم منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی وضع محدودیت عقبنشینی نکردهاند.
منابع محلی از ولایت پکتیکا میگویند که یک زن در این ولایت حلقآویز کرده و به زندگی خود پایان داده است. منبع امروز (یکشنبه، ۲ ثور) در صحبت با رسانه گوهرشاد گفت که این رویداد در مرکز ولسوالی زیروک ولایت پکیتکا رخ داده است. به گفتهی منبع، این زن حدود ۳۰ سال سن داشته و مادر چهار کودک نیز بوده است. همچنین شماری از رسانهها گزارش دادهاند که در یک سال اخیر این زن به دلیل فقر و مشکلات اقتصادی، دچار مشکل روانی شده تا اینکه سرانجام شب گذشته (شنبه، ۱ ثور) خود را حلقآویز کرد و به زندگیاش پایان داد. مسوولان محلی در ولایت پکتیکا تا اکنون در این مورد چیزی نگفتهاند. دو روز پیش نیز یک پسر جوان در روستای بالش ولسوالی ارگون این ولایت با خوردن زهر خودکشی کرد. باید گفت که آمار خودکشی در این اواخر در سراسر افغانستان در میان زنان افزایش یافته است. بیماریهای روانی، ازدواجهای اجباری، خشونت خانوادگی و فشارهای روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی خودکشیها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمیتوانند برای خشونتهای واردهی شان شکایت کنند و اینگونه خشونتها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا میکند.
منابع از ولایت بلخ میگویند که مارکت «خدیجه الکبری» دومین مارکت تجارتی ویژهی زنان در شهر مزار شریف، مرکز این ولایت بهدلیل عدم پرداخت کرایهی دکانها مسدود شده است. دستکم پنج زن فروشنده در مارکت «خدیجه الکبری» در صحبت با رسانه گوهرشاد گفتند که این مارکت تجاری از صبح دیروز (شنبه، ۱ ثور) مسدود شده است. آنان میگویند که از ۹ ماه به این طرف بهدلیل کمرنگ بودن بازار نتوانستهاند اجارهی دکانهایشان را پرداخت کنند و به همین دلیل مسوول مارکت به آنان اجازهی بازکردن دکانهایشان را نداده است. منبع تاکید کرد که کرایهی ماهوار هر دکان دو هزار و ۷۰۰ افغانی است. منبع افزود که برای زنان فروشنده در این مارکت، ۱۰ روز مهلت تعیین شده تا بدهیشان را پرداخت کنند و در غیر اینصورت، قراردادهایشان باطل خواهد شد. زنان فروشنده میگویند که آنان در شرایط بد اقتصادی بهسر میبرند و توان پرداخت کرایهی دکان را ندارند. آنان از حکومت سرپرست خواستار همکاری جهت حفظ دکانهایشان شدند. این در حالی است که مارکت «خدیجه الکبری»، پس از مارکت رابعه بلخی دومین مرکز تجارتی ویژهی زنان در مزار شریف است. هماکنون در این مارکت ۲۰۰ دکان فروش لوازم آرایشی، خیاطی، سیمساری، قالینبافی و تولید غذاهای محلی فعالیت دارند. مارکیت خدیجه الکبری که پیش از اختصاص آن به زنان به نام مارکیت «نور» شهرت داشت پس از مارکیت رابعهی بلخی، دومین مارکیت ویژهی زنان در ولایت بلخ است که در ماه دلو سال (۱۴۰۱) توسط حکومت سرپرست افتتاح شده است. این مرکز تجارتی در جادهی شفاخانه حوزوی ابوعلی سینای بلخی موقعیت دارد.
فرماندهی پولیس ولایت کاپیسا میگوید که دو زن در ولسوالی الهسای این ولایت به ضرب گلوله به قتل رسیدهاند. پولیس این ولایت با نشر خبرنامهای گفته است که این رویداد عصر روز (پنجشنبه، ۳۰ حمل) در روستای «پاچا قوم حسنآباد» ولسوالی الهسای رخ داده است. فرماندهی پولیس دلیل و انگیزهی قتل این دو زن خصومت خانوادگی عنوان کرده است. در خبرنامه آمده است که افراد قاتل و مقتول از «یک فامیل» هستند. در ادامه آمده است که سه مرد متهم به دستداشتن در قتل این دو زن متواری و تحت تعقیب هستند. این در حالی است که روز گذشته جسد یک تاکسیران در ولسوالی دهدادی ولایت بلخ پیدا شده است. این مرد روز پنجشنبه از شهر مزار شریف مفقود شده بود. فرماندهی پولیس بلخ انگیزهی این قتل را هم خصومت خوانده است. این در حالی است که پس از تسلط دوبارهی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتلهای مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور و بهویژه در ولایت فاریاب افزایش کمپیشینه یافته است. بیماریهای روانی، خصومت شخصی، ازدواجهای اجباری، خشونت خانوادگی و فشارهای روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتلها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمیتوانند برای خشونتهای واردهی شان شکایت کنند و اینگونه خشونتها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا میکند.
لیندا توماس گرینفیلد، نماینده دایم آمریکا در سازمان ملل اعلام کرده است که تلاشهای جامعهی جهانی برای متقاعد کردن حکومت سرپرست به پذیرش حقوق اساسی مردم، بهویژه حقوق زنان در افغانستان، تا کنون بینتیجه بوده است. خانم گرینفیلد این اظهارات را در یک نشست خبری مطرح کرده و گفته است که وی نگران است که زنان افغان امید خود را از دست بدهند. او در این نشست تاکید کرد: «من میگویم که بسیار ناامیدکننده است. ما پیشرفت زیادی نکردهایم و من نگرانم که زنان افغان امید خود را از دست بدهند.» او تصریح کرد که دستآوردهای دو دهه گذشته در زمینه حقوق بشر، بهویژ حقوق زنان پس از تسلط دوباره حکومت سرپرست بر افغانستان، از بین رفته است. او میگوید: «من در دهه ۱۹۹۰ زمانی که اولین بار حکومت فعلی بر افغانستان مسلط شدند، روی مسایل مربوط به زنان افغان کار کردم. و ما پیشرفتهایی داشتیم. اکنون میبینیم که آنچه اتفاق میافتد، پیشرفتها را واقعاً از بین برده است.» در حالی لیندا توماس گرینفیلد از بینتیجه بودن تلاش سازمان ملل خبر میهد که دو روز قبل ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز گفته بود که اگر زنان و دختران افغان از مشارکت در جامعه و اقتصاد کنار گذاشته شوند، طالبان به مشروعیت نخواهند رسید. آقای پاتل این اظهارات را روز (چهارشنبه، ۲۹ حمل) در یک نشست خبری مطرح کرده بود. او تاکید کرده که حقوق برابر برای زنان و دختران یک اصل کلیدی سیاست آمریکا در افغانستان است.
منابع محلی از ولایت پکتیا میگویند که در اثر ریزش کوه در ولسوالی زدران این ولایت پنج عضو یک خانواده به شمول زنان و کودکان جان باختهاند. منبع در صحبت با رسانه گوهرشاد گفت که این حادثه شب گذشته (دوشنبه، ۲۷ حمل) در منطقهی «خوساچنگی» از مربوطات ولسوالی زدران رخ داده است. منبع تاکید کرد که در این رویداد پنج عضو یک خانواده جان باختهاند که در میان آنها، سه کودک پسر، یک کودک دختر و پدر خانواده هستند. منبع در مورد سن قربانیان این رویداد جزئیات ارائه نکرده است؛ اما گفته است که این رویداد بر اثر بارانهای شدید اخیر در این ولایت رخ داده است. همچنین خبرگزاری باختر که تحت کنترل حکومت فعلی قرار دارد نیز این رویداد را تایید کرده و به نقل از مقامهای محلی نوشته است: «در پی رانش کوه در مربوطات ولسوالی وزی زدران ولایت پکتیا پنج عضو یک خانواده به شمول کودکان جان باختند.» باید گفت که لغزش کوه در پکتیا منجر به انسداد شاهراه گردیز-خوست نیز شده است. ریاست فواید عامهی حکومت سرپرست در پکتیا گفته است که حوالی ساعت ۹:۳۰ دقیقهی شب گذشته در منطقهی «ستو کندو»ی پکتیا، کوه در شاهراه گردیز-خوست لغزش کرده و این مسیر بهروی هرگونه رفتوآمد مسدود شده است. طی روزهای اخیر از ولایتهای دیگر نیز حوادث لغزش کوه گزارش شده است. روز گذشته در ولسوالی وتهپور ولایت نورستان نیز لغزش کوه جان دو نفر را گرفته است.
نویسنده: مهدی مظفری کرامت، گوهر ناب وجود انسان است، گویی نوری درونی که از عمق وجود آدمی تابیده و او را موجودی ارزشمند و والا مینمایاند. کرامت به مثابه تاجی بر سر انسان است که عزت و احترام او را به ارمغان میآورد. حینی که اسلام طلوع کرد، در مهد این دین (جزیره العرب) و در بسیاری از جوامع بشری دیگر، کرامت انسانی؛ این گوهر ناب محقق نبود و بر خلاف آن به انواع و اشکال مختلف به برخی انسانها و شعبهای بشری تحقیر و توهین میشد. مردم آن زمان علیرغم اینکه همۀ ایشان بدون استثناء انسان بودند، به شخصیت همدیگر توهین میکردند و اصلا ارزشی به کرامت انسانی قائل نبودند. وضع آن چنان وخیم بود که جنسیت و نژاد تنها نشان برتری مردمان آن زمان تعریف شده بود. به گواه تاریخ، زن از همه بیشتر در پیش از ظهور اسلام مورد حقارت قرار میگرفت و در شرایط نابرابری زیست میکرد؛ بهمانند حیوانات خرید و فروش میشد و در نزد جامعه کمترین ارزش را هم نداشت. البته این مسئله خاص اعراب جاهلی نبود که زن را پست و حقیر میانگاشتند، بلکه به قول تاریخ، مردمان دیگر جوامع در سال (۵۸۶) میلادی در مجمع «ماکون» درباره این مسئله بحث میکردند که آیا زن انسان است؟ اسلام در چنین زمانی و در چنین جوامعی ظهور کرد و با تمام قدرتش و با به کارگیری متودهای مختلف در برابر حقارت انسانی به طور عام و به ویژه حقارت زنان جنگید و کرامت ذاتی انسانها را در همان جوامع تحقق بخشید. اسلام در کتاب هدایتی و تربیتی خود(قرآن کریم) در همان سالهای اول ظهورش صراحتا انسانها را مخاطب قرار میدهد و میفرماید ما ذاتا آدمیان را کرامت و برتری بخشیدیم؛ شما انسانها را طوری خلق نمودیم که کرامت جزء سرشت شما باشد؛ «وَلَقَدۡ كَرَّمۡنَا بَنِيٓ ءَادَمَ»(اسراء، ۷۰)؛ یعنی اینکه به درستی ما به عموم انسانها فارغ از جنسیت و نژاد کرامت و برتری بخشیدیم.» در میان مفسران بحث است که چگونه خالق کریم، انسانها را گرامی داشت. آیا با دادن عقل و خرد، این قوه سنجشگر و یا با دمیدن روحش بر کالبد آدمی. به هر حال، نکته مهم این است که خداوند تاکید دارد بر کرامت ذاتی انسانها فارغ از جنسیت و نژاد و موارد شبیه اینها. با این وجود مردمان آن زمان همدیگر را گرامی نمیداشتند و برخلاف سرشتشان یکدیگر را تحقیر و توهین میکردند و تا جایی که ممکن بود یکدیگر را پست جلوه میدادند. آری اسلام ظهور کرد و همراه خود احترام و کرامت را در جوامع بشری آورد و انسانها را متوجه سرشتشان کرد. امّا سوال اینجاست که اسلام و بنیانگذارش (پیامبر اکرم) و جانشینان آن پس از ایشان چگونه و از چه راهکارها و متودهای کارآمدی کار گرفتند تا عموم انسانها را متوجه کرامت ذاتیشان کنند؟ در این یادداشت و چند یادداشت بعدی به مسئله اسلام و کرامت زن میپردازیم و راهکارهای عرضه شدهی اسلام را در تحقق کرامت زن در خانواده و جامعه نام میگیریم. راهکارهای اسلام برای تحقق کرامت زن در خانواده: سفارش به تکریم زن: در سخنان گهربار پیامبر گرامی اسلام مکررا مردان به تکریم زنان سفارش شده است. ایشان یکجا میفرماید: «بهترين شما كسى است كه براى خانوادهاش بهتر باشد، و من از همه شما براى خانوادهام بهترم. زنان را گرامى نمىدارد، مگر انسان بزرگوار و به آنان اهانت نمىكند، مگر شخص پَست و بىمقدار.» این حدیث شریف به وضاحت بیان میدارد که مردانگی و شرافت و حتی کرامت مردان در گرو رفتار ایشان با اعضای خانواده مخصوصا همسرشان است. رسول خدا در جای دیگر میفرماید: «هر کس همسری گزیند، وی را تکریم کند.» سفارش به محبت به زنان: اسلام و پیامبر گرامی(ص) سفارشات بسیاری نسبت به جنس مؤنث کرده است. از این طریق اسلام در صدد بوده که حایل سفت و سختی بین مرد و زن را از بین ببرد و متابعتا کرامت هر دو را به ارمغان آورد. پیامبر(ص) علاقه و محبت به زنان را آنقدر مهم و حائز اهمیت میداند که آنرا از نشانه افزونی ایمان میشمارد. همچنین ایشان در جایی صراحتا یاد میکند که خوی و خصلت محبت به زنان یکی از خصلتهای هفتگانه ایشان و خاندانشان است؛ «أُعطينا أهل البيت سبعة لم يعطهنّ أحد قبلنا ، ولا يعطاها أحد بعدنا : الصّباحة ، والفصاحة : والسّماحة ، والشّجاعة ، والحلم ، والعلم ، والمحبّة من النّساء». اعطای حق انتخاب همسر: از دیگر کارهایی که اسلام در تحقق کرامت انسانی زنان پیش گرفته است، اعطای حق انتخاب همسر به زنان است. نقلهای تاریخی متعددی از چگونگی برخورد پیامبر گرامی نسبت به مسئله «ازدواج» و «انتخاب همسر» نشان میدهد که پیامبر هیچگاه به ازدواجهای اجباری زنان امتش راضی نبوده و این امر را مغایر با کرامت و حیثیت زن میداند. ایشان(ص) در جایی میفرماید: «زنها را پیش از مشورت با آنان شوهر ندهید.» همچنین فقیهان و عالمان دین از سیره و سنت پیامبر دریافتهاند که اگر زنی بدون رضایت خود به نکاح درآید، حق فسخ نکاح را دارد. ما در این مورد قبلا با موضوع «حق انتخاب همسر؛ حقی انسانی و اسلامی» به طور مفصل بحث کردیم. خوانندگان محترم برای مطالعه میتوانند به این نوشته مراجعه فرمایند. اختصاص دادن مهریه به زن: اسلام جایگاه انسانی زن را در بالاترین حد گرامی داشته است. این موضوع از جنبههای مختلف قابل پیگیری است. یکی از بارزترین و مهمترین آنها مهریه است. مهریه، پیشکشی است که مرد در هنگام ازدواج به همسرش تقدیم میکند؛ تا صداقت خویش را در این خواستگاری به اثبات رساند. با اینکه زن و مرد هر دو به ازدواج و تشکیل خانواده نیازمند هستند ولی مهریه بر دوش مرد گذاشته شده است تا لطافت روح و کرامت زن حفظ شود. برداشتن تأمین معیشت از دوش زن: یکی دیگر از جنبههای حفظ کرامت زن در اسلام، در مسائل اقتصادی است. در خانوادهای که اسلام نظام آن را ترسیم کرده است، تأمین مخارج روزمرهی زندگی به عهده مرد است نه زن. زن بر اساس کرامت و جایگاهی که دارد شایسته نیست با وجود مرد، وظیفه نانآوری خانه را برعهده بگیرد. از دید اسلام این خلاف کرامت یک زن است که از صبح تا غروب در بیرون از خانه برای تأمین معیشت خانوادهاش دست به کارهای شاقه بزند. زن باید بر اساس روحیات و اقتضائات جسمی خود مشغول امور خانوادگی و اجتماعی شود. راهکارهای اسلام در تحقق و حفظ کرامت زن در خانواده، منحصر به موارد فوق نیست. با جزءنگری و دقت بیشتر درخواهیم یافت که دین مبین اسلام مسائل حتی بسی ریزتری را در راه تکریم زن در نظر داشته است. با این وجود، با تأسف غمبار خاطر نشان میکنیم که اهالی کشور اسلامی افغانستان در گرامیداشت و پاسداشت مقام زن از آموزههای وحیانی این دین شریف هیچ کار نگرفتهاند و حتی میتوان گفت که برخلاف این معارف رحمانی مشی کردهاند.