سازمان گزارشگران بدون مرز (RSF) خواستار آزادی چهار خبرنگار محلی در ولایتهای خوست و غزنی از سوی حکومت سرپرست شده است. این سازمان امروز (پنجشنبه، ۶ ثور) با نشر اعلامیهای بازداشت خبرنگاران و توقف نشرات شماری از رسانهها در افغانستان را «تشدید سرکوب رسانهها» خوانده است. براساس معلومات موجود، اسماعیل سعادت، خبرنگار رادیو ناز، وحیدالله معصوم، خبرنگار رادیو اقراء و احسانالله تسل، خبرنگار رادیو صدای مردم از افراد بازداشت شده در ولایت خوست میباشند. همچنین پیش از این، استخبارات حکومت سرپرست حبیبالرحمان تأثیر، خبرنگار رادیو آزادی را در ولایت غزنی بازداشت کرده بود. سازمان گزارشگران بدون در اعلامیهاش تاکید کرده است: «حکومت فعلی فوری خبرنگاران، بهویژه گزارشگرانی که برای رسانههای خارجی کار میکنند و متهم به تحقیر رژیم فعلی هستند، هدف قرار میدهند و آنها را در معرض بازداشت خودسرانه و هر نوع محدودیت قرار میدهند.» باید گفت که حکومت سرپرست ده روز پیش فعالیت دو شبکه تلویزیونی خصوصی نور وابسته به صلاحالدین ربانی، رهبر حزب جمعیت اسلامی افغانستان و بریا وابسته به گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی را نیز متوقف کرده است. بربنیاد آمار سازمان گزارشگران بدون مرز، دستکم ۲۵ خبرنگار در سال ۲۰۲۳ میلادی در افغانستان بازداشت شدند که در فهرست جهانی آزادی مطبوعات این سازمان طی سال گذشته در بین ۱۸۰ کشور در رده ۱۵۲ قرار دارد.
برچسب: رادیو
سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان به مناسبت هشت مارچ، روز جهانی زن اعلام کرده است که در بیش از نیمی از کشور، صدای زنان خاموش شده است. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که در ۱۹ ولایت افغانستان، هیچ خبرنگار و کارمند رسانهای زن فعالیت نمیکند. در گزارش آمده است که پس از روی کار آمدن حکومت سرپرست، از ۲۴۸ شبکه تلویزیونی در زمان جمهوریت، اکنون فقط ۶۸ شبکه فعالیت دارد. سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان گفت که همچنان از ۴۳۸ رادیو فقط ۲۱۱ رادیو و از ۹۱ روزنامه اکنون تنها ۱۳ روزنامه در افغانستان نشرات دارد. آمار و اطلاعات سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان نشان میدهد که در حال حاضر کمتر از ۶۰۰ خبرنگار زن در افغانستان کار میکنند. در گزارش آمده است که رسانههای داخل کشور با سانسور، محدودیتها و موانع روبرو هستند. این سازمان گفت که چالشهای امنیتی و خطرات کار رسانهای، مشکلات اقتصادی و نبود زمینهی کار، وضع محدودیتهای روزافزون بر کار رسانهها و خبرنگاران و در نتیجه مسدود شدن شمار زیادی از رسانهها، حدود یک هزار خبرنگار و کارمند رسانهای را مجبور به ترک کشور کرده که بیشترین آنها در کشورهای همسایه در وضعیت دشوار اقتصادی و سرنوشت مبهم، روزگارشان را سپری میکنند. در ادامه گفت که شماری نیز با اندکی خوش- اقبالی به کشورهای اروپایی و آمریکا و یا کانادا مهاجر شدهاند و با اینکه از وضعیت اقتصادی نسبتا مناسبتری برخوردارند و نگرانی از اتمام موعد ویزا یا اسناد اقامتی ندارند اما چالش زبان و دور ماندن از حرفه و مسلک خبرنگاری آنها را در وضعیت ناآرام روحی و روانی قرار داده است. باید گفت که در بیش از دو و نیم سال گذشته، گزارشهای متعددی از بسته شدن رسانهها، هجوم بر رسانهها، بازداشت و ضربوشتم خبرنگاران و کارمندان رسانهها منتشر شده است. سازمان حمایت از خبرنگاران گفته حکومت سرپرست«با کوچکترین بهانه» خبرنگاران و کارمندان رسانهها را تهدید و زندانی میکنند.
همزمان با روز جهانی رادیو، یوناما یا هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان میگوید که تصور دنیایی بدون رادیو بسیار دشوار است. یوناما امروز (سهشنبه، ۲۴ دلو) در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که از «حق دسترسی به اطلاعات و آزادی بیان» در افغانستان حمایت میکند. در ادامه آمده است که با گذشت بیش از دو سال از تسلط حکومت فعلی در افغانستان، در حال حاضر ۱۵۰ شبکهی رادیویی در کشور فعالیت دارند. در همین حال، رزا اوتونبایوا، رییس یوناما به مناسب این روز از رادیو کلید و رادیو مرسل در کابل دیدار کرده و گفت: «تصور جهان بدون رادیو بسیار دشوار است.» خانم اوتونبایوا از رادیو در افغانستان بهعنوان منبع حیاتی خبر، تعلیم و تربیه و بحثهای عمومی در نزدیک به یک قرن ستایش کرد. همچنین یونسکو یا سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد به این مناسبت اعلام کرد که با وجود تحولات و پیشرفتهای جهانی، رادیو همچنان نقش مهمی در ارائه اطلاعات موثق فرامرزی به مردم دارد. یونسکو میگوید که رادیو با ارائه معلومات جوامع را توانمند نموده و علیه انتشار اطلاعات نادرست مبارزه میکند. این در حالی است که تا سال ۲۰۰۲ میلادی فقط «رادیو افغانستان» وجود داشت، اما پس از آن، طی دو دهه اخیر روند تأسیس رادیوهای خصوصی در کشور آغاز شد. باید گفت که در این مدت صدها رادیو در کابل و ولایات نشرات داشتند و زمانی تعداد رادیوهای خصوصی در افغانستان به ۳۰۷ پایه رسید. اما پس از بازگشت حکومت فعلی به قدرت، تعداد این رادیوها بهطور بیسابقهای کاهش یافته است. شماری از نهادهای بینالمللی و ملی حمایت از خبرنگاران و رسانهها، دلیل توقف نشرات این رادیوها را مشکلات اقتصادی، ممنوعیتها و محدودیتهای پیهم حکومت سرپرست بر رسانهها و خبرنگاران عنوان میکنند.
در ادامهی سرکوب خبرنگاران و سانسور رسانهها از سوی حکومت سرپرست، مرکز خبرنگاران افغانستان اعلام کرده است که نیروهای حکومتی در ولایت خوست رادیو «نن» را بهدلیل آنچه که «موضوع حقوقی» گفته میشود، مسدود کرده است. این مرکز با نشر اعلامیهای گفته است که این رادیو حوالی ساعت ۱۲:۰۰ ظهر روز گذشته (سهشنبه، ۲۶ جدی) از سوی نیروهای محلی در ولایت خوست مسدود شده است. در اعلامیه آمده است که نیروهای حکومت فعلی هنگام تخلیهی ساختمان این رادیو، چهار کارمند این رسانه را نیز بازداشت کرده بودند که پس از دو ساعت آزاد شدهاند. مرکز خبرنگاران افغانستان تاکید کرد که سفیرمحمد زدران، برادر مالک این رادیو که یک هفته پیش بازداشت شده بود، هنوز آزاد نشده است. این مرکز به نقل از طاهر احرار، سخنگوی فرماندهی پولیس ولایت خوست نوشته است که این رسانهی محلی بر اساس حکم محکمهی ابتدائی این ولایت، مسدود شده است. آقای احرار گفت که این محکمه حکم کرده بود که مالک این رادیو بهدلیل پرداخت نکردن کرایهی ساختمان به صاحب آن، باید این ساختمان را تخلیه کند و این حکم دیروز اجرا شده است. او به مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که این رادیو میتواند وسایل و تجهیزات خود را به مکان دیگری منتقل کند و فعالیت خود را از سر گیرد. همچنین مرکز خبرنگاران افغانستان در بخش از اعلامیه، نگرانی خود را نسبت به مسدود شدن این رادیو ابراز کرده و خواستار بازگشایی فوری آن شده است. در اعلامیه آمده است که بر اساس قانون رسانههای همگانی که از سوی حکومت حکومت فعلی نیز قابل اجرا خوانده شده، هيچ شخص حقيقی يا حکمی نمیتواند فعاليت آزاد رسانههای خبری و يا معلوماتی را منع، تحريم، سانسور يا محدود نموده و يا طور ديگری در امور و نشرات رسانههای همگانی ومعلوماتی مداخله کند. بر اساس اطلاعات مرکز خبرنگاران افغانستان، رادیو «نن» در اوایل سال ۱۳۸۹ در شهر خوست ایجاد و فعالیت خود را آغاز کرد. این رادیو برنامههای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و دینی تولید و نشر میکرد.