مرکز خبرنگاران افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در ولایت‌های فاریاب و دایکندی نشر تصاویر زنده‌جان در رسانه‌ها را ممنوع کرده است. دفتر والی در فاریاب نیز گفته است که بر اساس قانون امر به معروف، پس از این نشر تصاویر زنده‌جان در این ولایت ممنوع شده است. همچنین اداره‌ی امر به معروف و نهی از منکر در دایکندی نیز از رسانه‌های این ولایت خواسته است که از نشر تصاویر زنده‌جان خودداری کنند. مرکز خبرنگاران افغانستان تاکید کرده است که شمار ولایت‌هایی که ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان در آن‌ها اعلام و اجرا شده، به ۱۷ ولایت رسیده است. این مرکز در مورد گسترش ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان به نیمی از ولایت‌های کشور ابراز نگرانی کرده و نسبت به پی‌آمدهای منفی این روند بر کار رسانه‌ها، خبرنگاران و دسترسی مردم به اطلاعات هشدار داده است. قابل ذکر است که در ماده هفدهم قانون امر به معروف و نهی از منکر که در ماه اسد سال گذشته توسط هبت‌الله آخوندزاده، رهبر حکومت فعلی توشیح شد، نشر تصاویر زنده‌جان ممنوع شده است. پس از اجرای این قانون، نشرات تلویزیون‌های محلی، از جمله تلویزیون ملی که تحت کنترل حکومت فعلی نشرات داشت، در چندین ولایت متوقف شده است. ممنوعیت نشر تصاویر در کابل نیز در برخی وزارت‌ها و ادارات حکومتی اجرا شده است. پیش از این، ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان در ولایات قندهار، تخار، بادغیس، هلمند، ننگرهار، نورستان، فراه، نیمروز، بدخشان، بغلان، جوزجان، زابل، پروان، کندز و بامیان اعلام شده بود. مرکز خبرنگاران افغانستان با ابراز نگرانی عمیق درباره گسترش ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان به ولایت‌های فاریاب و دایکندی، هشدار می‌دهد که چنین محدودیت‌هایی به طور کامل در تضاد با اصول آزادی بیان و قانون رسانه‌های همگانی کشور می‌باشد. مرکز خبرنگاران افغانستان تصریح می‌کند که این روند، فعالیت رسانه‌ها و خبرنگاران را به شدت محدود می‌سازد و می‌تواند منجر به بسته شدن تعداد بیشتری از رسانه‌ها و بیکار شدن گسترده‌ی خبرنگاران و کارکنان رسانه‌ای شود.

مرکز خبرنگاران افغانستان از ادامه‌ی ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان در رسانه‌های کشور انتقاد کرده و می‌گوید که حکومت سرپرست نشر تصاویر زنده‌جان را در ولایت‌ قندوز نیز ممنوع اعلام کرده است. این مرکز با نشر اعلامیه‌ای گفته است که این دستور از سوی اداره‌‌ی امر به معروف در ولایت قندوز به اداره‌های محلی این ولایت ابلاغ شده است. مرکز خبرنگاران افغانستان با ابراز نگرانی از گسترش ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان گفته است که این اقدام می‌تواند روند اطلاع‌رسانی، آزادی بیان و دسترسی مردم به اطلاعات را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. قابل ذکر است که ولایت قندوز چهاردهمین ولایتی است که نشر تصاویر زنده‌جان در آن به‌گونه‌ی رسمی از سوی حکومت فعلی ممنوع اعلام شده است. در اعلامیه آمده است که ریاست امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی در قندوز از تمام اداره‌های محلی خواسته است که از گرفتن تصویر از نشست‌ها و سایر برنامه‌ها و نشر آن در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی خودداری کنند. در ادامه آمده است که پس از این دستور، تمامی رسانه‌های خصوصی این ولایت به شمول تنها تلویزیون خصوصی اورانوس و تلویزیون ملی به رادیو تبدیل خواهند شد. همچنین این مرکز پنج‌شنبه‌ هفته‌ی گذشته (۲۱حمل) نیز گفته بود که حکومت فعلی نشر تصاویر زنده‌جان را در ولایت‌های جوزجان، زابل و پروان نیز ممنوع اعلام کرده است. مرکز خبرنگاران افغانستان نوشته که از زمان نشر قانون امر به معروف در ماه اسد ۱۴۰۳ تا اکنون، ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان به طور رسمی در دست‌کم ۱۴ ولایت ابلاغ شده است. پیش از این، ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان در ولایت‌های قندهار، تخار، بادغیس، هلمند، ننگرهار، نورستان، فراه، نیمروز، بدخشان و بغلان اعلام شده بود. مرکز خبرنگاران افغانستان گفته که اعمال این محدودیت‌ در تضاد کامل با اصول آزادی بیان، حق دسترسی به اطلاعات و قانون رسانه‌های همگانی کشور قرار دارد. مرکز خبرنگاران افغانستان از حکومت سرپرست خواسته است که دستور ممنوعیت نشر تصاویر زنده‌جان را لغو کند.

اداره‌ی امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در ولسوالی مالستان ولایت غزنی به روحانیان و متنفذان این ولسوالی هدایت داده است که حجاب زنان و دختران را مطابق قانون امر به معروف و نهی از منکر تعریف کنند و از عواقب بدحجابی آگاهی دهند. این اداره با نشر ابلاغیه‌ای، با استناد به قانون امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی گفته است که پنهان‌کردن چهره‌ی زنان و دختران «به‌دلیل ترس از فتنه ضروری و صدای زن مثل خواندن آهنگ، نعت و قرائت در مسجد عورت» است. در بخشی از ابلاغیه آمده است که لباس زنان نازک و کوتاه و چسپ نباشد، و زنان بدن و روی خود را از مردان نامحرم پنهان کنند. اداره‌ی امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست تاکید کرده است که نظرکردن مردان بالغ بیگانه به بدن و روی زنان و نگاه‌کردن زنان بالغ به مردان بیگانه حرام است. همچنین اداره‌ی امر به معروف و نهی از منکر در ولسوالی مالستان در بخشی از ابلاغیه‌ی خود تأکید کرده است که در مساجد سه وقت آذان داده شود. این اداره افزوده است که روزه و عید باید مطابق دستور مقام عالی باشد و از تجلیل نوروز و سایر روزهایی که در شریعت اصل ندارد، اجتناب و در صورت تخلف برخورد قانونی شود. در ابلاغیه آمده است که در مراسم عروسی، ختم و خیرات از مصارف گزاف جلوگیری شود. این اداره در ابلاغیه‌ی خود به خودکشی افراد اشاره کرده و گفته است که باید عوامل خودکشی معلوم و درباره‌ی عواقب آن صحبت شود. اداره‌ی امر به معروف حکومت فعلی می‌گوید که از نظر این گروه «زنا، تجاوز جنسی، زنکه‌بازی، چشم‌چرانی، نکاح اجباری و مسافرت طولانی شوهر» از عوامل خودکشی است. همچنین این اداره خواستار همکاری مردم در تامین امنیت این ولسوالی شده است.

مسوولان در وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست به نشست اخیر سازمان ملل و نگرانی اشتراک کنندگان آن در باره حقوق زنان و دختران در افغانستان واکنش نشان داده و اظهارات اعضای این نشست را بی‌اساس خوانده‌اند. سیف الاسلام خیبر، سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر گفته است که حقوق زنان و دختران در افغانستان تامین است. آقای خیبر تاکید کرده است که این اظهارات «تلاشی برای فریب افکار عمومی به شکلی دیگر» بوده و امارت اسلامی بر تامین حقوق زنان در افغانستان متعهد است. وی اضافه کرده است: «نگرانی آن‌ها در واقع تلاشی برای تغییر افکار عمومی و تحمیل دیدگاه‌های منفی خود است، به همین دلیل، هر از گاهی موضوع زنان را برای پنهان کردن بحران‌های که خود شان به وجود آورده‌اند، مطرح می‌کنند.» به گفته خیبر، آنان تلاش دارند تا از این طریق دیدگاه‌های خود را به مردم تحمیل کرده و بحران‌هایی را که خودشان ایجاد کرده‌اند، پنهان کنند. این اظهارات پس از آن مطرح می‌شود که هفته‌ی پیش شورای امنیت سازمان ملل متحد نشستی را در باره افغانستان برگزار کرد و اعضای این نشست نسبت به وضعیت بد زنان در افغانستان ابراز نگرانی کردند.

وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست انتقادها در شورای حقوق‌بشر سازمان ملل در مورد نقض گسترده حقوق‌بشر، به‌ویژه حقوق زنان را بی‌اساس و تلاش برای تضعیف حکومت فعلی خوانده است. سیف‌الاسلام خیبر، سخنگوی وزارت امر به معروف امروز (یک‌شنبه، ۱۲ حوت) در یک نشست خبری در کابل گفته است که حقوق شرعی زنان را تآمین کرده و مانعی سر راه گشت‌وگذار آنها در شهرها وجود ندارد. آقای خیبر در این نشست خبری، گزارش‌های شورای حقوق‌بشر سازمان ملل مبنی بر نقض حقوق زنان در افغانستان را رد کرد و گفته است زن از آزادی عمل تحت چارچوب شریعت برخوردار هستند. قابل ذکر است که پنجاه و هشتمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل با محوریت افغانستان روز (جمعه، ۱۰ حوت) در ژینو برگزار شد و نمایندگان کشورها نسبت به وخامت وضعیت حقوق‌بشری به‌ویژه حقوق زنان در حاکمیت طالبان ابراز نگرانی کردند. گزارشگر ویژه سازمان ملل برای افغانستان با ارائه گزارش جامع از وضعیت حقوق‌بشری در افغانستان، از کشورها خواست تا آپارتاید جنسیتی را به‌عنوان جنایت علیه بشریت به رسمیت بشناسند. هرچند گزارش‌های مستند و واقعیت عینی زندگی زنان در افغانستان، نقض سیستماتیک حقوق زنان در حاکمیت حکومت فعلی را تایید می‌کند، اما حکومت فعلی بارها این گزارش‌ها را رد کرده و «بی‌اساس» خوانده است. سخنگوی وزارت امر به معروف در ادامه با اشاره به گزارش‌های مبنی بر ممنوعیت رفت‌وآمد زنان در داخل شهر، مدعی شد که «اگر در کابل آمارگیری شود، حضور زنان بیشتر از مردان» است. او بار دیگر تصریح کرد که وجود محرم در سفر زنان بیشتر از «هشت کیلومتر» یک «امر شرعی» و «الزامی» است. وی مدعی شد که در ماه دلو به ۳۰ قضیه حقوقی مرتبط به زنان که شامل حق میراث، جلوگیری از نکاح اجباری، خشونت خانوادگی و حبس خانگی رسیدگی شده است. حکومت فعلی در بیش از سه سال حکومت خود ده‌ها مورد فرمان محدودکننده علیه زنان وضع کرده است و همچنان رد درخواست‌های مکرر جهان مبنی بر لغو این ممنوعیت‌ها، این محدودیت‌ها را همسو با «ارزش‌های و فرهنگ افغانی» دانسته است.

سیف‌الاسلام خیبر، سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست می‌گوید که هیچ محتسبی حق مداخله در حریم خصوصی شهروندان کشور را ندارد و اگر محتسبی از این امر سرپیچی کند، با برخورد این وزارت مواجه خواهد شد. آقای خیبر اما گفته است که نسبت به گذشته، شکایت‌ها در رابطه به برخورد محتسبان با شهروندان کشور کاهش یافته و این نشان دهنده برخورد نیک آنان با مردم می‌باشد. او تاکید کرده است: «مداخله در حریم شخصی افراد توسط محتسبان، تجسس کردن یعنی جاسوسی کردن است که فرد چه می‌کند و یا چه نمی‌کند.» سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر افزوده است: «این صلاحیت را محتسب ندارد و دین اسلام این (مداخله در حریم شخصی) را منع کرده است و الله تعالی هم جاسوسی را منع کرده است. محتسب تنها زمانی مسوولیت دارد که مستقیم کدام منکر را ببیند و از آن جلوگیری کند.» وی در ادامه تاکید کرده است که این وزارت به هزاران شکایت در بخش‌های مختلف در بیشتر از سه سال گذشته رسیدگی کرده و تنها در بخش حمایت از حقوق زنان، بیش از پنج هزار و ۵۰۰ مورد نکاح اجباری و بد دادن دختران در مناطق مختلف کشور جلوگیری نموده است. آقای خیبر گفت: «حالا گفته نمی‌توانیم که در افغانستان قطعاً چنین چیزی وجود ندارد چون این یک کشور بزرگ است و این وزارت تازه فعالیت خود را شروع کرده است و این چیزی است که از ده‌ها سال قبل وجود دارد، اما اکنون به شکلی نیست که مردم آزادانه بتوانند انجام دهند.» سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر همچنان شماری از رسانه‌های خارجی و حلقات استخباراتی را متهم کرده که علیه این وزارت تبلیغات منفی می‌کنند تا مردم را نسبت به این وزارت و محتسبان عقده‌ای سازند. آقای خیبر می‌افزاید که آنان تلاش می‌کنند که علاوه بر محستبان، از طریق رسانه ها نیز برای ذهنیت سازی جامعه کار کنند و ذهن مردم را نسبت به مسایل اسلامی باز بسازند. در حالی وزارت امر به معروف و نهی از منکر گفته است که محتسبان حق مداخله در حریم خصوصی شخصی را ندارد، قبلاً نیروهای این وزارت گوشی‌های موبایل و دیگر وسایل مردم را در ایست‌های بازرسی چک می‌کردند.

ریاست امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در دایکندی می‌گوید که محتسبان این ریاست به سلمانی‌ها در شهر نیلی، مرکز این ولایت گفته‌اند که اصلاح مو به شکل خارجی، تراشیدن ریش و کم‌کردن آن از «قبضه» خلاف شریعت اسلامی و از «منکرات بارز» است. این ریاست روز (دوشنبه، ۲۴ جدی) با نشر اعلامیه‌‌ای گفته است که محتسبان به سلمانی‌ها ابلاغ کرده‌اند که این موارد در قانون امر به معروف و نهی از منکر تصریح شده و مردم مکلف به رعایت آن هستند. ریاست امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی همچنان گفته است که محتسبانش از سالن‌های ورزشی در شهر نیلی، مرکز ولایت دایکندی نیز نظارت کردند و به ورزشکاران توصیه کردند که «عورت» خود را هنگام ورزش بپوشانند. براساس اعلامیه‌ی این ریاست، محتسبان یا نیروهای امر به معروف و نهی از منکر به ورزشکاران گفته‌اند که زانوهای آنان نیز جزء عورت است و باید آن را بپوشانند. همچنین در بخشی از اعلامیه آمده است که آنان به ورزشکاران گفته‌اند که هنگام شنیدن صدای اذان ورزش را متوقف کنند و نماز بخوانند. این در حالی است که حکومت سرپرست در راستای تطبیق قانون امر به معروف و نهی از منکر خود، پیش از این نیز در شماری از ولایت‌های کشور از سلمانی‌ها خواسته بودند که موی سر افراد را به شکل خارجی و «غیراسلامی» اصلاح نکنند. حکومت فعلی همچنان تراشیدن ریش و کم‌کردن آن را از «قبضه» منع کرده‌ است و در مواردی افراد را برسر این موضوع بازداشت و یا آزارواذیت‌ کرده‌ است.

منابع محلی از ولایت هرات می‌گویند که نیروهای امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در این ولایت مراسم معنوی اعتکاف زنان و مردان بهم‌زده و زنان را از شماری از مساجد بیرون کردند. دست‌کم سه منبع تایید کردند که نیروهای امر به معروف امروز (دوشنبه، ۲۴ جدی) مراسم معنوی اعتکاف در مسجد جامع صادقیه، مسجد جامع محمدیه جغاره و یک مسجد در شهرک الهمدی جبرییل را بهم‌زده و زنان و دختران از جریان مراسم بیرون کردند. منبع گفت که نیروهای امر به معروف و نهی از منکر زنان را از مراسم اعتکاف منع کرده و گفته‌اند که زنان نباید در مراسم معنوی اعتکاف در مساجد شرکت کنند. منبع در ادامه تاکید کرد که نیروهای امر به معروف با زنان و مردان رفتار خوب نداشته و آنان را با خشونت از مسجد دور کردند. همچنین یک منبع دیگر با ابراز ناامیدی گفت که نیروهای امر به معروف به زنان گفتند که جای زنان در خانه هستند و باید در خانه عبادت کنند و در مراسم‌های مساجد شرکت نکنند. منبع در ادامه افزود که حکومت اسلامی افغانستان با این عمل‌کردشان مردم را از خودشان رانده و فاصله‌ها بین دولت و ملت را بیشتر می‌کنند. منبع از حکومت فعلی خواسته است که برای زنان و مردان اجازه دهد تا به مراسم مذهبی و امورات دینی شان رسیدگی کنند. در عین حال یک منبع دیگر از حکومت سرپرست خواست که باید به نیروهای‌شان آموزش دهند تا با مردم و مخصوصا با زنان مومنه درست رفتار کنند و از رفتارهای خشونت آمیز پرهیز کنند. همچنین یک منبع دیگر گفت که مردان در دو مسجد که مراسم معنوی اعتکاف برگزار شده بودند، به رسم اعتراض مراسم را ترک کردند. منبع گفت که مردان از حکومت فعلی می‌خواهند که زنان و مردان بدون مشکل به مراسم معنوی اعتکاف بپردازند. منبع تاکید کرد که جای برگزاری مراسم زنانه و مردانه در مساجد به صورت جداگانه در نظر گرفته شده است. در حالی نیروهای امر به معروف و نهی از منکر مانع برگزاری مراسم معنوی اعتکاف می‌شوند که پیش از این نیز حکومت سرپرست در برگزاری مراسم مذهبی به ویژه مراسم عاشورا/محرم محدودیت‌های گسترده وضع کرده بود.

سیف‌الاسلام خیبر، سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست از عدم ستایش مردم از این وزارت در زمینه حقوق زنان انتقاد کرده است. آقای خیبر با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: « ما به زنان خدمت می‌کنیم؛ اما کسی ستایش نمی‌کند.» وی تاکید کرده است: «شاید برخی افراد اولویت‌ها را نشناسند یا در جامعه انسانی درد و رنج دیگران را احساس نکنند. اما اگر این دو ویژگی را داشته باشند، هر کسی می‌تواند درک کند که وزارت امر به معروف و نهی از منکر چه خدمات معنوی بزرگی انجام می‌دهد، به‌ویژه در مورد حقوق زنان و چگونگی رعایت این حقوق.» همچنین آقای خیبر در این یادداشتش نوشته است که با وجود خدمات آن‌ها، قلم‌ها از ستایش عملکرد این وزارت همچنان خاموش است و کسی ستایش نمی‌کند. این اظهارات سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر در حالی مطرح می‌شود که این وزارت در بیشتر از سه سال حاکمیت حکومت فعلی به دلیل وضع محدودیت‌های شدید بر زنان و دختران، از جمله ممنوعیت کار و تحصیل، و محدودیت در حضور در اماکن عمومی، با انتقادات گسترده داخلی و بین‌المللی مواجه بوده است. منتقدان معتقدند که این محدودیت‌ها نه تنها نقض آشکار حقوق زنان است، بلکه با اصول اساسی آزادی‌های انسانی نیز در تضاد قرار دارد. اما مسوولان حکومت فعلی مدعی هستند که اقدامات آنان در چارچوب «شریعت اسلامی» صورت می‌گیرد. قابل ذکر است که از زمان تسلط دوباره حکومت فعلی بر افغانستان، بیش از ۸۰ فرمان محدودکننده علیه زنان صادر شده است. در سومین سال حاکمیت حکومت فعلی، هبت‌الله آخوندزاده قانون امر به معروف و نهی از منکر را با یک مقدمه، چهار فصل و ۳۵ ماده توشیح کرده و تأکید کرده است که این قانون باید در سراسر افغانستان اجرا شود. ماده سوم و سیزدهم این قانون محدودیت‌های را بر زنان تحمیل کرده است. طبق این مواد، زنان موظف‌اند تمام بدن و حتی صورت خود را بپوشانند و از بلند کردن صدا یا حضور در مکان‌های عمومی بدون رعایت حجاب خودداری کنند. همچنین پیش‌تر، وزیر امر به معروف و نهی از منکر نیز اعلام کرده بود که حتی شنیدن صدای زنان در نماز برای یکدیگر مجاز نیست.

وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست اعلام کرده است که نیروهایش در ولایت لوگر پس از دریافت شکایات مردمی، یک زن و یک مرد را به اتهام «ترویج فحشا» بازداشت کرده‌اند. وزارت امر به معروف امروز (یک‌شنبه، ۲ قوس) با نشر اعلامیه‌ای حساب کاربری ایکس خود نوشته است که زن بازداشت‌شده از طریق تماس‌های تلفنی، جوانان را به اعمال غیراخلاقی و فحشا تشویق می‌کرد. در اعلامیه آمده است، این زن همراه با یکی از جوانانی که با او در ارتباط بوده، بازداشت شده و تحت بازجویی قرار دارد. وزارت امر به معروف جزئیات بیشتری درباره‌ی هویت افراد بازداشت‌شده منتشر نکرده است. قابل ذکر است که نیروهای وزارت امر به معروف و نهی از منکر پیش‌تر نیز در بسیاری از ولایت‌های کشور، زنان، دختران و جوانان را به اتهام‌های مختلف، از جمله روابط جنسی خارج از ازدواج و فرار از منزل، بازداشت کرده‌اند. در بسیاری از موارد، بازداشت‌شدگان در پرونده‌های مشابه، یا با قید ضمانت آزاد شده‌اند و یا هم در ملاءعام شلاق خورده و به حبس محکوم شده‌اند.