حرکت دادخواهانهی «ومن پُست» که از سوی فعالان حقوق بشر برای حمایت از زنان افغانستان راهاندازی شده، در نامهای از آنالنا بئربوک، وزیر امور خارجهی آلمان خواسته است که «آپارتاید جنسیتی» را در افغانستان بهرسمیت بشناسد، زیرا زنان و دختران افغانستان با تبعیض و ظلم مبتنی بر جنسیت روبرو هستند. «ومن پست» با نشر نامهای در وبسایت خود از وزیر امور خارجهی آلمان، به عنوان یکی از حامیان اصلی سیاستهای خارجی فمینیستی (FFP) خواسته است تا اقدامات قاطعی را برای جلوگیری از بدترشدن بحران حقوق بشر و ستم مبتنی بر جنسیت در افغانستان انجام دهند. ومن پُست در نامه، بیانیهی آنالنا بئربوک در سال ۲۰۲۲ میلادی که افغانستان را خاستگاه «بزرگترین نقض حقوق زنان در روی زمین» توصیف کرده بود را یادآور شده و از خانم بئربوک درخواست کرده است تا برای تعهد خود به برابری جنسیتی اقدام کند. در نامه آمده است که زنان و دختران افغانستان با تبعیض، ظلم و ستم گستردهی مبتنی بر جنسیت روبرو هستند. در ادامه آمده است که این ظلم، شامل محدودیتهای شدید آموزش، اشتغال، آزادی حرکت، مراقبتهای بهداشتی و دسترسی به عدالت بوده که ستونهای اصلی «آپارتاید جنسیتی» است. «ومن پُست» در این نامه تاکید کرده است که خانم بئربوک حکومت فعلی افغانستان را حکومتی اعلام کند که در آن «آپارتاید جنسیتی» علیه زنان و دختران اعمال شده است. ومن پُست گفته است که این تصدیق توجه جهانی را به وضعیت وخیم افغانستان جلب میکند و راه را برای مداخلات بینالمللی بیشتر هموار میکند. حرکت دادخواهانهی «ومن پُست» برای حمایت از زنان و دختران افغانستان از سوی شماری از فعالان حقوق بشر کشور راهاندازی شده است. در این حرکت از چهرههای مطرح و شناختهشدهی ملی و بینالمللی دعوت میشود که برای حمایت از زنان افغانستان فعالیت کنند. در حالی ومن پُست خواستار بهرسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی در افغانستان است که نزدیک به سه سال که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.
برچسب: خبرگزاری گوهرشاد
مسوولان محلی از ولایت نورستان میگویند که ۸۰ درصد مکاتب این ولایت ساختمان ندارند و دانشآموزان با مشکلات فروان روبرو هستند. سیدرسول عابد، معاون تدریسی ریاست معارف نورستان به رسانهها گفته است که در سال روان خورشیدی، کار بازسازی ۵۲ مکتب را که پیش از این نیمه تمام مانده است، روی دست میگیرند. آقای عابد تاکید کرد: «در ولایت نورستان ۸۰ درصد مکتبها ساختمان ندارند. نورستان با مشکلات زیاد روبرو هستند چون زمانی که باران میشود یا دانشآموزان ما در مسجد درسمیخوانند یا رخصت هستند.» او از وزارت معارف خواستار رسیدگی به مشکلات مکاتب ولایت نورستان شده است. از سویی هم، شماری از این دانشآموزان، از مسوولان میخواهند که افزون بر بازسای ساختمان مکتبها، لوازم آموزشی را نیز، برای آنان فراهم کنند. عمر یکی از دانشآموزان به رسانهها گفته است: «وقتیکه باران و برف میبارد از مجبوریت مکتب رخصت میشود، از اثر گرمی زیاد سر درد هستم، بخاطر جلوگیری از شعلههای آفتاب بر سر پرده هموار میکنم. به سبب نبود ساختمان مکتب ما بیشتر در خانههای مردم و یا مسجد آموزش فرا میگریم.» بر بنیاد آمار ریاست معارف نورستان، ۴۱ هزار ۱۱۸ دانشآموز در ۲۱۴ مکتب سرگرم فراگیری آموزش هستند که از این میان، ۱۷ هزار ۲۱۸ تن آنان را دختران تشکیل میدهد. در حالی باشندگان ولایت نورستان از نبود امکانات و عدم ساختمانهای معیاری شکایت دارند که حکومت سرپرست با تسلط بر افغانستان بیشتر روی مدارسی دینی تمرکز نموده و بر ایجاد مدارس دینی تاکید دارد. همچنین نزدیک به سه سال که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.
یونسکو یا سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد اعلام کرده است که برای روزنامه نگاران بهویژه خبرنگاران زن در افغانستان آموزش و منابع را برای گزارشدهی امن در مورد مسایل حیاتی فراهم میکند. یونسکو با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این نهاد برای ۸۸۰ خبرنگار در افغانستان آموزش میدهد که ۴۱.۵ درصد آنان زنان هستند. این سازمان تاکید کرد که حفاظت از روزنامهنگاران برای دموکراسی بسیار مهم است. با این وجود شماری از روزنامهنگاران زن میگویند که محدودیتهای حکومت سرپرست در برابر آزادی بیان و کار خبرنگاران تشدید یافته و آنان در معرض بیکاری قرار دارند. محدودیتهای حکومت فعلی بر زنان باعث شده که بیشتر رسانهها روزنامهنگاران زن را به کار استخدام نکنند. همچنین پس از حاکمیت دوبارهی حکومت فعل، آزادی بیان به شدت محدود شده و روزنامهنگاران بهویژه خبرنگاران زن با تهدید از سوی حکومت فعلی و سانسور مواجهاند. سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل در ادامه افزود که یک هزار و ۲۳۸ برنامه در مورد محتواهای که علاقهمندی عمومی به آنان زیاد است به خبرنگاران زن ارائه کرده و همچنان یک هزار و ۸۵۰ صنفهای آموزش غیر رسمی را نیز به روزنامهنگاران برگزار کرده است. یونسکو میگوید که در چندین رادیو، از جمله هفت ایستگاه تحت رهبری زنان خبرنگاران زن را آموزش داده است. این سازمان از طریق برنامههای آموزشی برای خبرنگاران دسترسی به اطلاعات را برای بیش از ۱۷ میلیون نفر را فراهم کرده که دستکم ۵.۱ میلیون نفر آنان زنان میباشند. سازمان ملل: خبرنگاران زن در افغانستان با محدودیتهای شدید روبرو هستند گزارشگران بدون مرز: خبرنگاران افغانستان بیوقفه با آزار و اذیت مواجه هستند جهان و بیاعتنایی به خبرنگاران زن در افغانستان سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل گفت که برای حمایت از تابآوری رسانههای افغانستان و مبارزه با مصونیت از مجازات تلاش میکند. به گفتهی یونسکو، این ابتکار به روزنامه نگاران، بهویژه زنان، آموزش و منابعی را برای گزارش امن در مورد مسایل حیاتی توانمند میکند. در ادامه آمده است که یونسکو و اتحادیهی اروپا تلاش دارند تا در افغانستان با مصونیت از مجازات حملات در برابر روزنامهنگاران مقابله کرده، رسانههای آزاد و مستقل را ترویج و دسترسی به اطلاعات دقیق را تضمین کنند. آزادی مطبوعات یکی از مهمترین دستآوردهای دو دههی گذشته در افغانستان بهشمار میرفت که پس از حاکمیت حکومت سرپرست آهستهآهسته در حال از بین رفتن است. حکومت فعلی پس از تسلط بر افغانستان، محدودیتهای شدید بر کار رسانهای و خبرنگاران وضع کرده است. زنان روزنامهنگار از این محدودیتها بیشتر آسیب را متحمل شدهاند؛ طوریکه ۸۲ درصد خبرنگاران زن وظیفههای شان را از دست دادهاند.
سالپنژیت چیست؟ سالپنژیت به التهاب لولههای فالوپ که از تخمدان تا رحم کشیده میشود، اشاره دارد. این یک نوع بیماری التهابی لگن (PID) است که عفونت اندامهای لگنی زنانه است و بیشتر در اثر عفونتهای باکتریایی مقاربتی مانند کلامیدیا یا سوزاک ایجاد میشود. سالپنژیت میتواند یک یا هر دو لوله فالوپ را درگیر کند و در صورت عدم درمان، میتواند عوارض طولانی مدتی را به دنبال داشته باشد. لولههای فالوپ از رحم، یکی در هر طرف، و هر دو در نزدیکی تخمدان باز میشوند. در طی تخمک گذاری، تخمک آزاد شده وارد لوله فالوپ میشود و توسط موهای ریز به سمت رحم کشیده میشود. سالپنژیت التهاب لولههای فالوپ است. تقریباً همه موارد ناشی از عفونت باکتریایی از جمله بیماریهای مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا است. التهاب باعث ترشح مایع اضافی یا حتی چرک در داخل لوله فالوپ میشود. عفونت یک لوله معمولاً منجر به عفونت لوله دیگر میشود، زیرا باکتری از طریق عروق لنفاوی مجاور مهاجرت میکند. سالپنژیت یکی از شایعترین علل ناباروری زنان است. بدون درمان سریع، عفونت ممکن است به طور دائمی به لوله فالوپ آسیب برساند، به طوری که تخمکهای آزاد شده در هر چرخه قاعدگی نتوانند با اسپرم ملاقات کنند. اسکار و انسداد لولههای فالوپ شایعترین عارضه طولانی مدت بیماری التهابی لگن (PID) است و به همین دلیل گاهی اوقات میتوان از این وضعیت به عنوان (PID) نام برد. با این حال، اصطلاح (PID) شامل سایر عفونتهای دستگاه تناسلی زنان، مانند رحم و تخمدانها میشود. علائم سالپنژیت سالپنژیت همیشه علامت دار نیست اما در برخی موارد ممکن است علائم زیر ظاهر شود : ترشحات بد بوی واژن ترشحات زرد رنگ واژن درد هنگام تخمک گذاری، قاعدگی یا رابطه جنسی لکه بینی بین قاعدگی کمر درد مبهم درد شکم حالت تهوع استفراغ تکرر ادرار این وضعیت میتواند حاد باشد و به طور ناگهانی و شدید ایجاد شود یا مزمن بوده و برای مدت طولانی و با علائم بسیار ناچیز یا فاقد علائم ادامه داشته باشد. علل سالپنژیت در ۹ مورد از هر ۱۰ مورد سالپنژیت، باکتری عامل آن است. برخی از شایعترین باکتریهای مسئول سالپنژیت عبارتند از: کلامیدیا گنوکوک (که باعث سوزاک میشود) مایکوپلاسما استافیلوکوک استرپتوکوک باکتری باید به دستگاه تناسلی زن دسترسی پیدا کند تا عفونت رخ دهد. باکتریها را میتوان به روشهای مختلفی معرفی کرد. از جمله: رابطه جنسی قرار دادن (IUD) یا (دستگاه داخل رحمی) سقط جنین زایمان آپاندیسیت عوامل خطر سبک زندگی سالپنژیت عوامل سبک زندگی که به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سالپنژیت را در زنان افزایش میدهد عبارتند از: برقراری رابطه جنسی بدون کاندوم عفونت قبلی با یک بیماری مقاربتی عوارض سالپنژیت بدون درمان، سالپنژیت میتواند باعث ایجاد طیف وسیعی از عوارض شود، از جمله: عفونت بیشتر: عفونت ممکن است به ساختارهای مجاور مانند تخمدانها یا رحم سرایت کند. عفونت شرکای جنسی: شریک یا شرکای زن ممکن است باکتری را منقبض کرده و نیز عفونی شوند. آبسه لوله تخمدان: حدود ۱۵ درصد از زنان مبتلا به سالپنژیت دچار آبسه میشوند که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند. حاملگی خارج از رحم: یک لوله فالوپ مسدود شده مانع از ورود تخمک بارور شده به رحم میشود. سپس جنین در داخل فضای محدود لوله فالوپ شروع به رشد میکند. خطر حاملگی خارج رحمی برای زنان مبتلا به سالپنژیت قبلی یا سایر اشکال بیماری التهابی لگن (PID) حدود یک در ۲۰ است. ناباروری: لوله فالوپ ممکن است تغییر شکل داده یا زخمی شود به حدی که تخمک و اسپرم نتوانند به هم برسند. پس از یک دوره سالپنژیت یا (PID) دیگر، خطر ناباروری در زنان حدود ۱۵ درصد است. سالپنژیت چگونه تشخیص داده میشود؟ تشخیص سالپنژیت شامل تعدادی آزمایش است، از جمله: معاینه عمومی - برای بررسی حساسیت موضعی و بزرگ شدن غدد لنفاوی معاینه لگن - برای بررسی حساسیت و ترشح آزمایش خون - برای بررسی تعداد گلبولهای سفید و سایر عواملی که نشان دهنده عفونت هستند. سواب مخاطی - یک اسمیر برای کشت و بررسی در آزمایشگاه گرفته میشود تا بتوان نوع باکتری را شناسایی کرد. لاپاراسکوپی - در برخی موارد، ممکن است نیاز باشد لولههای فالوپ توسط یک ابزار باریک که از طریق برشهای شکمی وارد میشود، مشاهده شود. درمان سالپنژیت درمان بستگی به شدت بیماری دارد، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد: آنتی بیوتیک - برای ازبین بردن عفونت، که در حدود ۸۵ درصد موارد موفقیت آمیز است. بستری شدن در بیمارستان - از جمله تجویز داخل وریدی آنتی بیوتیک جراحی - اگر شرایط در درمان دارویی مقاومت کند. نویسنده: داکتر معصومه پارسا
مرکز زمینلرزهنگاری آمریکا از وقوع زمینلرزه نسبتاً شدید در این ولایت خبر داده است. این مرکز با نشر اعلامیهای گفته است که این زمینلرزه حوالی ساعت ۲:۱۵ دقیقه بامداد امروز (یکشنبه، ۱۷ سرطان) رخ داده است. رسانهها و مسوولان محلی ولایت بدخشان تا اکنون در مورد تلفات و خسارات احتمالی برخواسته از این رویداد طبیعی جزییات ندادهاند. مرکز زمینلرزهنگاری آمریکا شدت این زمینلرزه را ۴.۷ درجه ریشتر اعلام کرده است. مرکز این زمینلرزه ولسوالی اشکاشم بدخشان و عمق آن در ۱۰۲ کیلومتری زمین اعلام شده است. براساس اطلاعات مرکز زمینلرزهنگاری آمریکا، این زمینلرزه بخشهای از جنوب تاجیکستان را نیز تکان داده است. قابل ذکر است که وقوع رویدادهای طبیعی، از جمله زمینلرزه همواره از شهروندان کشور قربانی گرفته است. سال گذشته در پی وقوع چندین زمینلرزه شدید در ولایت هرات، نزدیک به دو هزار تن جان باخته و هزاران تن دیگر زخمی شده بودند.
منابع محلی از ولایت لوگر میگویند که چهار کودک در نتیجه انفجار یک سرگلوله هاوان در مرکز این ولایت جان باختهاند. دستکم دو منبع امروز (شنبه، ۱۶ سرطان) در صحبت با رسانه گوهرشاد گفتهاند که این رویداد روز گذشته، در شهر پلعلم، مرکز ولایت لوگر رخ داده است. منبع تاکید کرد که سرگلولهی هاوان زمانی منفجر شده که کودکان سرگرم بازی کودکانهشان با آن بودند. از سویی هم، خبرگزاری باختر که تحت کنترول حکومت سرپرست فعالیت دارد به نقل از مسوولان محلی لوگر نوشته است که این کودکان از ۷ الی ۱۳ سال سن داشتند. مسوولان محلی در مورد اینکه، قربانیان اعضای یک خانواده بودند یا خیر، جزییات ارائه نکردهاند. همچنین مسوولان در مورد هویت و جنسیت قربانیان چیزی به رسانهها نگفتهاند. جنگافزارهای باقی مانده از جنگهای طولانی افغانستان هرازگاهی از شهروندان این کشور، بهویژه کودکان قربانی میگیرد. باید گفت که افغانستان، یکی از آلودهترین کشورها به مواد منفجرناشدهی جنگی است که بیشتر قربانیان آن کودکان هستند. اوچا یا دفتر هماهنگکنندهی کمکهای انساندوستانهی سازمان ملل متحد در افغانستان پیشتر گزارش داده بود که ماهانه ۶۰ تن که بیشترشان کودکان هستند، در نتیجهی انفجار ماینهای بهجامانده از جنگ در افغانستان کشته یا دچار معلولیت میشوند. براساس آخرین گزارشها، نزدیک به ۶۰۶ کیلومتر مربع خاک افغانستان آلوده به ماین و مهمات انفجاری است.
نویسنده: مهدی مظفری مطالعهای جامع که توسط دانشگاه کمبریج انجام شده است، به بررسی ۷۸ تحقیق دیگر که بین سالهای ۱۹۷۷ تا ۲۰۱۷ در مورد بازی پدر و کودک صورت گرفته بود، میپردازد. این تحقیقات که بیشتر در اروپا و آمریکای شمالی انجام شده بود، اطلاعات مربوط به الگوهای مختلف بازی پدر و کودک، مانند فراوانی، ماهیت و تاثیرات آن بر رشد کودک را تجزیه و تحلیل میکند. یافتههای این تحقیق نشان میدهد که اکثر پدران به طور متوسط هر روز با فرزندان خود بازی میکنند. این بازیها، به خصوص در مورد کودکان خردسال، بیشتر جنبه فیزیکی دارد. در مورد نوزادان، این بازیها شامل بغل کردن، بالا و پایین بردن دستها و پاها و یا بازیهای ساده دیگر میشود. برای کودکان نوپا، پدران معمولاً بازیهای پر جنب و جوش و هیجانی مانند دنبالبازی را انتخاب میکنند. نتایج جالب توجه این تحقیق نشان میدهد که همبستگی قدرتمندی بین بازی پدر و کودک و توانایی فرزند در تنظیم احساساتش وجود دارد. کودکانی که بیشتر با پدران خود بازی میکنند، در آینده کمتر دچار مشکلات رفتاری و عاطفی، پرخاشگری و یا رفتارهای خشونتآمیز در مکتب میشوند. محققان دلیل این امر را بازیهای فیزیکی میدانند که به طور خاص برای پرورش مهارتهای کنترل احساسات مناسب هستند. این نوع بازیها که پدران بیشتر به آن تمایل دارند، موقعیتهای مفرح و هیجانانگیزی را برای کودکان ایجاد میکنند که در آن باید یاد بگیرند در شرایط مختلف، به خصوص در شرایطی که تحریکپذیر هستند، خود را کنترل کنند و نظم را در رفتار خود برقرار کنند. در واقع، بازی پدر و کودک فرصتی ارزشمند برای یادگیری مهارتهای مهم زندگی از جمله کنترل احساسات، حل مسئله و تعاملات اجتماعی به کودکان میدهد. همچنین مطالعات انجامشده شواهدی یافت مبنی بر این که بازی پدر و کودک در سالهای اولیه کودکی به تدریج افزایش مییابد و سپس در دوران میانی کودکی (۶ تا ۱۲سالگی) کاهش مییابد. این موضوع میتواند به این دلیل باشد که بازیهای فیزیکی برای رشد و تکامل کودکان خردسال اهمیت بیشتری دارند. با ورود به مکتب و روبرو شدن با چالشهای جدید، کودکان به تدریج مستقلتر شده و نیاز به بازی فیزیکی با والدینشان کم میشود. با وجود فواید فراوان بازی پدر و کودک، محققان تاکید میکنند که کودکانی که فقط با مادرشان زندگی میکنند، از نظر رشدی در وضعیت نامطلوبی قرار ندارند. دکتر رامچاندانی، یکی از محققان این حوزه، بر اهمیت تنوع در بازیها و نقش برابر مادران و پدران در بازیهای فیزیکی با کودکان خردسال تاکید میکند. او معتقد است که والدین باید از منطقه امن خود خارج شده و با روشهای مختلف با فرزندانشان بازی کنند تا کودکان از مزایای بیشتری بهرهمند شوند.
منابع محلی از ولایت ننگرهار میگویند که جسد شکنجه شده یک کودک دختر در ولسوالی سرخرود این ولایت پیدا شده است. دستکم دو منبع از ولسوالی سرخرود ننگرهار امروز (پنجشنبه، ۱۴ سرطان) به رسانه گوهرشاد گفتاند که جسد این کودک دو روز قبل از وسط یک جاده در منطقه فتحآباد از مربوطات ولسوالی سرخرود یافت شده است. منبع تاکید کرد که این کودک سحر نام دارد و حدود پنج سال سن دارد. منبع افزود که نشانههای از شکنجه در بدن این کودک نمایان است. از سویی هم، مسوولان امنیتی در ولایت ننگرهار قتل این دختر را تایید کرده و از آغاز بررسی این رویداد خبر دادهاند. تا اکنون دلیل و انگیزهی این قتل مشخص نشده است. این در حالی است که در جریان همین هفته، تفنگداران ناشناس سه تن را در شهر جلالآباد در رویدادهای جداگانه به قتل رساندند. باید گفت که حدود یک هفته قبل جسد «ذبح» شده یک کودک در مرکز ولایت قندهار پیدا شده بود. پس از تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان، قتل کودکان، زنان و جوان در افغانستان افزایش یافته است. شماری دلیل این قتلها فقر و بیکاری، مشکلات خانوادگی، مشکلات روانی و خشونت عنوان میکنند.
ریاست امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در ولایت دایکندی به زنان در این ولایت دستور داده است که در بیرون از خانه «حجاب عربی و اسلامی» بپوشند و تا زمان برگشت به خانه، آن را از سر برندارند. این اداره با نشر اعلامیهای گفته است که هیچ زن حق ندارد حجاب (حجاب عربی و اسلامی) خود را در بازار، مراکز آموزشی و مکتبهای عمومی از خود دور نماید. ریاست امر به معروف و نهی از منکر به زنان در ولایت دایکندی پنج روز (۱۵-۹ سرطان) مهلت داده است که نسبت به تکمیل حجاب شرعی و اسلامی خود اقدام نمایند. همچنین این اداره در بخشی از اعلامیهاش هشدار داده است: «بعد از تاریخ فوق اگر کدام زن بدون حجاب عربی در بازار و یا اداره دیده شود، مجازات و حبس میگردد.» در ادامهی این مکتوب آمده است که مسوولیت بعدی به عهدهی خود و خانوادهی شخص[خاطی] میباشد و «حق شکایت» ندارند. این مکتوب تاریخ صادره و امضا ندارد و تنها مهر ادارهی محلی امر به معروف و نهی از منکر در دایکندی بر روی آن دیده میشود. از سویی هم، دستکم دو منبع در صحبت با رسانه گوهرشاد گفتهاند که ریاست امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست این اعلامیه را در یک مرکز آموزشی در شهر نیلی نصب کرده است. قابل ذکر است که حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، محدودیتهای گستردهای بر حضور زنان در اجتماع و نحوهی پوشش آنان وضع کرده است. همچنین علاوه براین، حکومت فعلی بارها زنان و دختران را بهدلیل عدم رعایت پوشش مورد نظر خود، بازداشت و توقیف کرده است.
نویسنده: مهدی مظفری افغانستان با ۱۰۳ مرگ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده، بالاترین نرخ مرگ و میر نوزادان را در جهان دارد. این آمار تکاندهنده که توسط سازمانهای معتبر بینالمللی تأیید شده است، گواهی بر تراژدی عمیقی است که کودکان این کشور در طول دههها جنگ و ناآرامی با آن روبرو بودهاند. اما این فقط بخشی از داستان است. خشکسالی سال ۲۰۲۱ اوضاع را به طور فاجعهباری وخیمتر کرد و میلیونها نفر را در افغانستان با کمبود شدید غذا و آب آشامیدنی مواجه ساخت. این شرایط، کودکان را به طور غیرقابل تصوری در برابر بیماریهای قابل پیشگیری و سوءتغذیه آسیبپذیرتر میکند و جان بیگناهان بیشتری را در معرض خطر قرار میدهد. عوامل مؤثر در مرگ و میر نوزادان در افغانستان ۱. فقر: این مقوله در افغانستان نقش هولناکی در افزایش نرخ مرگ و میر نوزادان ایفا میکند. این امر از طریق مجموعهای از عوامل پیچیده و به هم پیوسته، جان نوزادان را به خطر میاندازد. بسیاری از خانوادههای فقیر در افغانستان به دلیل کمبود منابع مالی، به مراقبتهای بهداشتی اولیه قبل، حین و بعد از زایمان دسترسی ندارند. این امر منجر به عدم دریافت مراقبتهای ضروری مانند معاینات دوران بارداری، کمک به زایمان و مراقبتهای پس از زایمان میشود که میتواند برای نجات جان مادر و نوزاد حیاتی باشد. به علاوه، خانوادههای فقیر غالباً در خانههای غیربهداشتی و پر ازدحام زندگی میکنند که فاقد آب آشامیدنی سالم و فاضلاب مناسب هستند. این شرایط محیطی خطر بیماری و مرگ نوزادان را به طور قابل توجهی افزایش میدهد. همچنین، فقر، محدودیت دسترسی به غذا را به همراه دارد. این منجر به سوءتغذیه مادران میشود، که خود باعث کاهش وزن هنگام تولد، ضعف سیستم ایمنی و افزایش خطر ابتلا به بیماری در نوزادان میشود. استرس و اضطراب ناشی از فقر نیز بر سلامت روان مادران تاثیر منفی میگذارد و منجر به افسردگی و اضطراب آنان میشود. این شرایط میتواند بر رشد جنین و مراقبت از نوزاد تاثیر به شدت منفی بگذارد. ۲. جنگ و ناآرامی: مقوله جنگ و ناآرامی از دیگر عوامل مؤثر در مرگ و میر نوزادان در افغانستان است. بر اثر جنگ و درگیری زیرساختهای حیاتی مانند بیمارستانها و کلینیکها ویران میشود. در این حالت است که دسترسی به مراقبتهای بهداشتی به شدت محدود شده و به ویژه برای زنان باردار و نوزادان که به شدت به مراقبتهای بهداشتی تخصصی نیاز دارند، خطرناک است. به علاوه اینها، جنگ و ناآرامی چون خشونتزاست و خشونت ناشی از جنگ میتواند مستقیماً منجر به مرگ و میر نوزادان شود. حملات هوایی، باران گلولهها و سایر اشکال خشونت احتمال مرگ نوزادان و همچنین مادران آنها را بالا میبرد. همچنین، جنگ و ناآرامی باعث اضطراب و استرس شدید در زنان باردار میشود. این امر منجر به زایمان زودرس و کم وزنی نوزادان میشود. سازمان ملل متحد تخمین زده است که در سال ۲۰۲۱، هر روز ۲۰ نوزاد در افغانستان به دلیل عواملی که قابل پیشگیری یا درمان هستند، جان خود را از دست میدهند. این رقم به دلیل جنگ و ناآرامی به طور قابل توجهی افزایش یافته است. ۳. کمبود پرسنل بهداشتی: نبود پرسنل بهداشتی آموزشدیده، به ویژه متخصصان زایمان و مراقبت از نوزادان، چالشهای قابل توجهی را برای ارائه مراقبتهای مناسب به مادران و نوزادان ایجاد میکند. بسیاری از زنان باردار در افغانستان، به خصوص در مناطق روستایی، به مراقبتهای قبل از زایمان توسط ماما یا پزشک آموزش دیده دسترسی ندارند. این امر میتواند منجر به تشخیص و درمان نشدن عوارض بارداری شود که برای مادر و نوزاد خطرناک میباشد. در سالهای اخیر، بسیاری از پرسنل بهداشتی متخصص افغانستان به دلیل درگیری، ناامنی و حقوق پایین، از این کشور مهاجرت کردهاند. این امر کمبود شدید نیروی کار ماهر در بخش بهداشت را تشدید کرده است. سازمان جهانی بهداشت تخمین زده است که «در سال ۲۰۲۱، افغانستان ۵۷ درصد از پزشکان و ماماهای خود را از دست داد.» ۴. سوءتغذیه: از دیگر عوامل مرگ و میر نوزادان، سوءتغذیه است. بدون شک سوءتغذیه مزمن، که بیشتر در بین کودکان افغان رایج است، در بدترین حالت، میتواند منجر به مرگ آنان شود. امّا نوزادانی که با وجود سوءتغذیه زنده میمانند، دچار عوارض ذیل میشوند: ضعیف شدن سیستم ایمنی: کمبود مواد مغذی ضروری در دوران کودکی، بهویژه ویتامینها و مواد معدنی، سلولهای ایمنی بدن را تضعیف میکند و آنها را در برابر باکتریها، ویروسها و سایر عوامل بیماریزا، ناتوان میسازد. بیماریهای عفونی: کودکان دچار سوءتغذیه، بهطور قابلتوجهی بیشتر در معرض ابتلا به بیماریهای عفونی مانند اسهال، ذاتالریه و سل قرار دارند. این بیماریها میتوانند منجر به عوارض جدی، مرگ و میر و ناتوانیهای بلندمدت شوند. رشد نامناسب: سوءتغذیه مزمن، مانع از رشد و نمو طبیعی کودکان میشود و پیامدهای جبرانناپذیری بر سلامت جسمی و ذهنی آنها در طول زندگی خواهد داشت. ۵. دسترسی محدود به آب آشامیدنی و بهداشت: یکی دیگر از مقولههایی که در ردیف عوامل مؤثر در مرگ و میر شدید نوزادان قرار میگیرد، عبارت از کمبود آب آشامیدنی سالم و فاضلاب مناسب است. نبود یا کمبود آب آشامیدنی و نبود فاضلاب مناسب در افغانستان زمینه را برای شیوع بیماریهای اسهالی و سایر بیماریهای عفونی که به ویژه برای کودکان خردسال کشنده هستند، فراهم کرده است. اقدامات ضروری برای نجات جان نوزادان و کودکان: افزایش سرمایهگذاری در مراقبتهای بهداشتی مادر و نوزاد: این شامل افزایش تعداد پرسنل بهداشتی آموزشدیده، ساخت و تجهیز مراکز بهداشتی، و ارائه خدمات بهداشتی رایگان یا با هزینه کم برای مادران و نوزادان است. تامین آب آشامیدنی سالم و بهداشت: ایجاد سیستمهای آب آشامیدنی سالم و فاضلاب مناسب برای همه جوامع، به ویژه در مناطق روستایی، ضروری است. مبارزه با سوءتغذیه: برنامههای تغذیهای جامع برای کودکان و خانوادههای آسیبپذیر، به ویژه در مناطق محروم، باید اجرا شود. آموزش و توانمندسازی زنان: آموزش زنان در مورد بهداشت باروری، مراقبتهای قبل از زایمان و مراقبت از نوزادان، میتواند به طور قابل توجهی به بهبود سلامت مادران و نوزادان کمک کند. حفاظت از کودکان در برابر درگیری: همه طرفهای درگیر در جنگ باید برای محافظت از کودکان در برابر خشونت و تضمین دسترسی آنها به کمکهای بشردوستانه تلاش کنند. نجات جان نوزادان در افغانستان، تنها یک ضرورت اخلاقی نیست، بلکه سرمایهگذاری در آینده این کشور نیز است. با اقدامات فوری و پایدار، میتوانیم به این کودکان شانس زندگی سالم و پربار را بدهیم. مرگ هر کودک یک تراژدی است. با اقدامات فوری و پایدار، میتوان جان بیشماری از نوزادان را در افغانستان نجات داد. جامعه جهانی و دولت افغانستان باید تعهد خود را برای تضمین دسترسی همه کودکان به مراقبتهای بهداشتی با کیفیت، غذا، آب و سایر نیازهای اساسی نشان دهند.