یافته‌های تحقیق دانشگاه «ماساچوست امهرست» در آمریکا نشان می‌دهد که پدران دارای اولین فرزند دختر، بیشتر به حقوق انسانی زنان در افغانستان زیر سلطه حکومت سرپرست متعهد هستند. دانشگاه ماساچوست امهرست اعلام کرده است که محققان در «لابراتوار امنیت انسانی» این دانشگاه این تحقیق را انجام داده‌اند و نتیجه آن روز (چهارشنبه‌، ۲۷ سرطان) در مجله علمی «پلوس ون» منتشر شده است. در ادامه آمده است: «در حالی که حمایت گسترده‌ از حقوق انسانی زنان در این کشور جنگ‌زده [افغانستان] وجود دارد، پدران دارای بزرگتر در میان افغان‌هایی هستند که تعهد بیشتری به حقوق زنان به‌عنوان یک اولویت ملی دارند.» دانشگاه ماساچوست امهرست تاکید کرده است که این تحقیق در جریان سه سال گذشته و پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان انجام شده است. در بخشی از نتیجه این تحقیق آمده است که محققان برای نتیجه این تحقیق پاسخ ۲۶ هزار اشتراک‌کننده را مورد تحلیل و بررسی قرار داده‌اند. براساس یافته‌های این تحقیق، پدران از یک تا پنج، بالاترین نمره را به برابری جنسیتی داده‌اند. چارلی کارپنتر، استاد علوم سیاسی و از محققان اصلی این تحقیق بر همکاری مردان با زنان برای تغییر بنیادی در کشور تاکید کرده است. کارپنتر افزوده است: «مردان باید به نمایند‌گی از زنان و دختران خود کاری انجام دهند تا واقعاً تغییری در شرایط‌شان ایجاد کنند.» این تحقیق به مردان افغان توصیه می‌کند برای ایجاد تغییر واقعی در افغانستان از زنان و دختران حمایت کنند. اشتراک‌کنندگان باور دارند که دست‌یابی به حقوق بشر برای زنان یکی از اولویت‌های اصلی آینده افغانستان است. گفتنی است که نتیجه این تحقیق در آستانه سومین سالگرد تسلط حکومت فعلی بر افغانستان، منتشر شده است. با آمدن حکومت سرپرست بر سر قدرت، شرایط برای محرومیت و تبعیض نهادمند علیه دختران در نهادهای آموزشی و اجتماعی به وجود آمده است. چارلی کارپنتر، استاد علوم سیاسی و مدیر آزمایشگاه امنیت انسانی، که به عنوان محقق اصلی این تحقیق کار کرده، می گوید که توجه به حقوق زنان گام اول است. او افزود: «مردان باید به نیابت از زنان و دختران خود نیز کاری انجام دهند تا واقعاً تغییری در شرایط شان ایجاد کنند.» این تحقیق که در مجله علمی پلوس ون منتشر شده، می‌گوید وقتی به شرکت‌کنندگان مرد که فرزند اول شان دختر است، مجال و مشوق فکر کردن درباره جنسیت فرزند شان فراهم شد، بیشتر از اولویت دادن به حقوق زنان دفاع کردند. نویسندگان این تحقیق توصیه کردند که گروه‌های مدافع حقوق بشر طرح هایی را اجرا کنند که مردان را به فکر کردن و حمایت از دختران شان تشویق کند.

ریاست امر به معروف و نهی از منکر ولایت فاریاب با نشر اطلاعیه‌ای حضور زنان و دختران را در مکان‌های تفریحی و سالون‌های ورزشی این ولایت منع کرده است. ریاست امر به معروف ولایت فاریاب در اطلاعیه به مردم هشدار داده است که اگر آنان خلاف این دستور عمل کنند، با برخورد «قانونی» مواجه شده و حق شکایت ندارند. در اطلاعیه آمده است که رفتن زنان و دختران در پارک‌های تفریحی، سالون‌های ورزشی و حمام‌های زنانه منع شده است. ریاست امر به معروف و نهی از منکر فاریاب می‌گوید که زنان و دختران بدون محرم شرعی نمی‌توانند به رستورانت‌های غذایی مراجعه کنند. در اطلاعیه آمده است: «در صورت سرپیچی همرای‌شان برخورد قانونی صورت می‌گیرد و آنگاه حقوق شکایت را نخواهند داشت.» اطلاعیه صادر شده تاریخ ندارد و معلوم نیست که این اطلاعیه چی زمانی صادر شده است. در حالی ریاست امر به معروف و نهی از منکر فاریاب زنان و دختران را از رفتن به پارک‌های تفریحی، سالون‌های ورزشی و... منع می‌کند که سازمان ملل متحد در گزارش اخیرش درباره کارکرد و نحوه رفتار وزارت موسوم به «امر به معروف» حکومت سرپرست با شهروندان کشور، این اداره را «بزرگ‌ترین ناقض حقوق‌بشر» در افغانستان معرفی کرده است. در گزارش آمده است که در برخی موارد، کارکنان ریاست‌های این اداره در ولایت‌ها، خلاف دستور‌المعل‌های مقام‌های حکومت سرپرست و بر اساس تفسیر خود شان از اسلام، با مردم برخورد می‌کنند. همچنین نزدیک به سه سال که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.

سازمان جهانی صحت در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که از ابتدای سال روان میلادی تا اکنون، ۱۶۰ نفر در افغانستان بر اثر ابتلا به بیماری سرخکان جان باخته‌اند. این نهاد با نشر گزارشی گفته است که بیش از ۳۶ هزار مورد مشکوک سرخکان در افغانستان ثبت شده که ۸۰.۱ درصد آن را کودکان زیر پنج سال تشکیل می‌دهند. در گزارش سازمان جهانی صحت آمده است که از میان موارد ثبت شده بیش از ۴۵ درصد آنان زنان هستند. سازمان جهانی صحت تاکید کرد: «از ابتدای سال ۲۰۲۴، در مجموع ۳۶ هزار و ۶۱۸ مورد مشکوک به سرخکان  و ۱۶۰ مورد مرگ به ثبت رسیده است  که  از میان این  موارد مشکوک به سرخکان ۸۰.۱ درصد آن  کودک زیر پنج سال و بیش از۴۵درصد آن زنان بودند.» شماری از پزشکان واکسن نشدن، مهاجرت‌ها و عدم آگاهی مردم در برابر بیماری سرخکان را از عوامل افزایش این بیماری می‌دانند. داکتران می‌گویند: «تطبیق نکردن واکسن یعنی در پیش‌گیری و قایه از بیماری سرخکان یگانه راه معقول تطبیق واکسن است. تطبیق نشدن واکسن این بیماری را افزایش داده است.» سرخکان یک  بیماری ساری است که سبب تب، بخار، سرفه، و آبزدگی و سرخی چشم‌ها می‌شود. باید گفت که تحولات بزرگ سیاسی و سقوط نظام جمهوری در افغانستان سبب شد تا نظام صحی کشور نظم گذشته را نداشته باشد و با روی‌کارآمدن حکومت سرپرست به‌شدت متأثر شده است. همچنین وضع محدودیت‌های حکومت فعلی علیه کارمندان زن در نهادهای مددرسان نیز سبب شده است تا آنان نتوانند به‌گونه اساسی برای مردم، به‌ویژه در بخش صحت کمک‌رسانی کنند.

برنامه‌ جهانی غذا در افغانستان اعلام کرده است که روزانه به بیش از ۷۰۰ هزار تن از دختران و پسران دانش‌آموز، کمک‌های غذایی مغذی از جمله بیسکویت توزیع می‌کند. این سازمان امروز (چهارشنبه، ۲۷ سرطان) با نشر یک نوار تصویری در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که هر روز صبح به دختران و پسران مکتب به‌خاطر بلند‌بردن سطح یادگیری شان مواد غذایی کمک می‌کند. برنامه جهانی غذا تاکید کرد: «ما میان‌وعده‌های غذایی بسیار مغذی توزیع می‌کنیم، تا به دختران و پسران مکتب کمک کند که فعال بمانند و بهتر یاد بگیرند.» در ادامه آمده است که این  بیسکویت‌ها، دارای ویتامین‌های کلسیم، پتاسیم و آهن هستند که به صورت محلی در داخل افغانستان ساخته‌ می‌شوند. در حالی برنامه جهانی غذا تلاش می‌کند تا از تغذیه و آموزش پسران و دختران در مکتب‌های ابتدایی حمایت کند که پس از حاکمیت حکومت سرپرست در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم از رفتن به مکتب منع شده‌اند و اجازه‌ی رفتن به دانشگاه‌ها نیز از آنان گرفته شده است. وضعیت اقتصادی مردم این کشور به‌ویژه زنان و کودکان رو به وخامت رفت. هم‌چنان افغانستان در لیست تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا در سه سال متواتر قرار گرفت. وضع قوانین سخت‌گیرانه‌ی حکومت سرپرست بر شهروندان، افزایش روز‌افزون نرخ مواد خوراکی و سوختی و تعامل‌نکردن جهان با حکومت فعلی از موارد دیگر بحران اقتصادی و بشری در این کشور عنوان شده است. همچنین چندی پیش سازمان جهانی غذا گفته بود که ۴ میلیون مادر و کودک در افغانستان دچار سوءتغذیه هستند.

ادم ووسورنو، مدیر بخش عملیات و پشتیبانی اوچا یا دفتر هماهنگ کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل ‌متحد، می‌گوید که پس از دیدار زنان در شماری از ولایت‌های افغانستان، آنان خواستار بهتر شدن سیستم صحی و فراهم شدن زمینه‌ی آموزش برای خود و فرزندان‌شان هستند. خانم ووسورنو، با استقبال از حضور کارکنان زن در بخش‌های بشر دوستانه‌ی سازمان ملل و همچنان مشاوران روانی اجتماعی به‌شمول واکسیناتورها گفت که حضور آنان در این کشور همانند «شریان‌‌های حیاتی در جامعه هستند.» او تاکید کرد: «با مادران بسیار جوان صحبت کردم، با مردان مسن‌تر در جامعه صحبت کردم. آنها سه در خواست داشتند: اولین درخواست‌شان مرکز صحی در قریه‌های شان بود. همچنین درخواست مکتب داشتند. مادران می‌گفتند که ما بی‌سواد هستیم و می‌خواهیم برای فرزندان‌مان آموزش فراهم شود. سومین درخواست‌شان معیشت و حمایت معیشتی بود.» مدیر بخش عملیات و پشتیبانی اوچا خواستار حمایت همه جانبه و درازمدت از جوامع‌ در افغانستان به‌ویژه زنان شده و آن را ضروری خوانده است. وی می‌گوید: «کمک بین‌المللی پایدار برای مردم این کشور برای حرکت در امداد و بهبود حیاتی است.» این در حالی است که حکومت سرپرست فقط چند ماه پس از روی کار آمدن‌شان دستور منع کار زنان در نهادهای خارجی را صادر کرد. اما استثنای برای آموزگاران زن و کارکنان بخش صحی وجود دارد که آنان می‌توانند با رعایت کردن دستور حکومت فعلی در چارچوب تعیین شده از سوی گروه که همانا پوشیدن ماسک، حجاب کامل (لباس سیاه بلند) و متمایز بودن محل کار به کار شان در این دو سکتور ادامه دهند.

زنان ورزش‌کار اهل افغانستان که قرار است در بازی‌های المپیک پاریس شرکت کنند در واکنش به گفته‌های اخیر اتل مشوانی، سخنگوی اداره‌ی ورزش حکومت فعلی، مبنی بر این که زنان ورزش‌کار نماینده‌ی افغانستان نیستند، می‌گویند که نماینده‌ی مردم، زنان و پرچم سه‌ رنگ افغانستان خواهند بود، نه نماینده حکومت فعلی. ورزش‌کاران زن اهل افغانستان به رسانه ایرش تایمز گفته‌اند: «به‌عنوان نماینده‌ی هیچ گروهی یا حکومت فعلی در بازی‌های المپیک شرکت نمی‌کنیم.» آنان می‌گویند: «می‌خواهند، با شرکت در بازی‌های پاریس، قدرت زنان افغانستانی را به جهان نشان دهند. این بازی‌ها توان و قدرت زنان افغانستان را نشان خواهد داد و ما از مبارزه دست نمی‌کشیم.» آنان با ابراز نگرانی از محدودیت‌های حکومت سرپرست، بازی‌های المپیک را «تنها امید» خود دانسته و می‌افزایند: «امیدواریم بازی‌های خوبی انجام دهیم. پرچم سه رنگ افغانستان را بدرخشیم و برای زنانی که از آموزش و کار منع شده‌اند، شادی بیاوریم.» شرکت‌کنندگان از زنان و دختران تحت حاکمیت حکومت فعلی می‌خواهند که هرگز ناامید نشوند. «قوی باشید، گرچند می‌دانیم نداشتن آزادی، نداشتن دست‌رسی به آموزش، درد بزرگی است.» باید گفت که در بازی‌های المپیک پاریس قرار است به نمایندگی از افغانستان، شش ورزش‌کار، سه مرد و سه زن- شرکت کنند. این گروه ورزش‌کاران تحت پرچم سیاه، سرخ و سبز و سرود جمهوری سابق رقابت می‌کنند. از این میان تنها یک ورزش‌کار شرکت کننده‌ی مقیم افغانستان یک جودوکار است. هم تیمی‌های این جودوکار در رشته‌های دو و میدانی و شنا حضور خواهند داشت. سه ورزش‌کار زن در این دوره در رشته‌های دو و میدانی و دوچرخه‌سواری به رقابت خواهند پرداخت. حکومت سرپرست ورزش زنان را در افغانستان ممنوع کرده است. اتل مشوانی، سخنگوی اداره‌ی ورزش گفته بود که حکومت سه ورزش‌کار زن افغانستانی که در بازی‌های المپیک تابستانی پاریس ۲۰۲۴ نماینده‌ی این کشور خواهند بود را به‌رسمیت نمی‌شناسد. با این وجود چندی پیش نیز کیمیا یوسفی، ورزش‌کار افغانستان که قرار است به نمایندگی از افغانستان همراه با پنج ورزش‌کار دیگر در این بازی‌ها شرکت کند؛ گفته که در این بازی‌ها از «رویاها و آرزوهای دزدیده‌ شده‌ی» دختران افغانستانی نمایندگی می‌کند.

سازمان حفاظت از کودکان اعلام کرده است که حدود ۱.۳۶ میلیون نفر از جمله ۸۵۸‌ هزار کودک در کنر، لغمان و ننگرهار تحت تاثیر تغییرات اقلیمی قرار گرفته‌اند. این نهاد با نشر آمارهای گفته است که حدود یک هزار و ۵۰۰ کودک خانه‌های خود را در بارندگی‌های اخیر از دست داده‌اند. در گزارش‌ها آمده است که بارندگی‌ها و طوفان شدید در روزهای اخیر در شرق افغانستان ۴۷ کشته و حداقل ۳۵۰ مجروح برجای گذاشته است. تخریب ۴۰۰ خانه و یک شفاخانه در شهر جلال‌آباد از دیگر خساراتی است که سیلاب‌های اخیر در شرق افغانستان برجای گذاشته است. سازمان حفاظت از کودکان با اشاره به بی‌سرپناه شدن کودکان می‌گوید که افغانستان از بدترین بحران انسانی در دهه‌های اخیر رنج می‌برد. بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی این سازمان، یک مرکز پذیرایی از مهاجران عود‌ت‌کننده در تورخم نیز آسیب دیده است. سازمان حفاظت از کودکان می‌گوید حدود نیمی از ۶۴۹ ‌هزار مهاجر عودت‌کننده از پاکستان، کودکان‌اند. در ادامه آمده است که خسارت بر شبکه‌های مخابراتی و تخریب برخی راه‌های مواصلاتی دسترسی به مناطق آسیب‌دیده را دشوار کرده است. سازمان حفاظت از کودکان تاکید می‌کند که افغانستان با بحران‌های متعددی اعم از بازگشت اجباری مهاجران، بی‌ثباتی اقتصادی، ناامنی غذایی، زلزله، تغییرات اقلیمی و کاهش کمک‌های بشردوستانه مواجه است. در ادامه آمده است که تغییرات اقلیمی و فقر بیش از هر گروه دیگر بر کودکان تأثیر منفی گذاشته است. ارشد مالک، رییس سازمان محافظت از کودکان در افغانستان می‌گوید: «کودکان افغانستان ده‌ها سال رنج را متحمل شده‌اند و سیلاب‌های ویرانگر بارها در این کشور ویرانی به بار آورده است.» آقای مالک برای رفع نیازهای موجود و برنامه‌ریزی طولانی‌مدت در برابر بحران‌ تغییرات اقلیمی خواهان کمک‌های بیشتر جامعه جهانی شده است. این سازمان می‌گوید که به‌منظور رسیدگی به نیازهای فوری مناطق آسیب‌دیده، چندین تیم اعزام شده است.

سازمان بین‌المللی داکتران بدون مرز (ام‌اس‌اف) به بحران اقتصادی در افغانستان زیر سلطه حکومت سرپرست واکنش نشان داده و می‌گوید که برخی از خانواده‌ها حتا هزینه انتقال بیماران‌شان به مراکز صحی را ندارند. داکتران بدون مرکز با نشر بیانیه‌ای نوشته است که تقریباً همه کودکان برخی از روستاهای مناطق دوردست افغانستان از سوءتغذیه رنج می‌برند. در ادامه آمده است، سازمان بین‌المللی داکتران بدون مرز که در زمینه تداوی کودکان مبتلا به سوءتغذیه در هرات، قندهار و هلمند فعالیت می‌کند، به نقل از زنان خانواده‌ها گفته است که آنان حتا پولی برای انتقال بیمارشان به مراکز صحی ندارند. داکتر بدون مرکز به نقل از رویا، مادری که فرزندش دو هفته در یکی از مراکز صحی مربوط به داکتران بدون مرز بستری بود، نوشته است که به دلیل وضعیت بد اقتصادی، تقریباً همه کودکان در روستای وی از سوء‌تغذیه رنج می‌برند. همچنین فاطمه، یک دیگر از این زنان به داکتران بدون مرز گفته است: «آنان [باشند‌گان روستا] حتا ۵۰ یا ۱۰۰ افغانی کرایه موتر ندارند تا فرزندان‌شان را برای درمان به این‌جا [مرکز صحی] بیاورند.» در بیانیه آمده است که برخی از مادران به داکتران بدون مرز گفته‌اند که به دلیل تغذیه ناکافی، قادر به تولید شیر برای نوزادان‌شان نیستند. با این حال، سازمان داکتران بدون مرز افزود که این سازمان سال گذشته میلادی برای ۱۰ هزار و ۴۰۰ کودک مبتلا به سوءتغذیه در هرات، قندهار و هلمند خدمات صحی ارایه کرده است. در ادامه آمده است که از آغاز سال ۲۰۲۴ تا ماه اپریل گذشته برای شش هزار و ۹۰۰ کودک در هرات و قندهار خدمات صحی ارائه شده است. این در حالی است که پس از تسلط دوباره حکومت سرپرست بر افغانستان، توانایی اقتصادی خانواده‌ها به‌شدت کاهش یافته که این امر سبب افزایش سوءتغذیه در میان کودکان شده است. همچنان این موضوع باعث بحران شدید اقتصادی در کشور شده است. قابل ذکر است که ماه گذشته خورشیدی برنامه جهانی غذا اعلام کرده بود که سه میلیون کودک در افغانستان به بیماری سوءتغذیه مبتلا هستند.