عبدالرب رسول سیاف، رهبر جهادی پیشین، به گفته‌های اخیر یحیی عنابی ملا امام در ولایت پنجشیر واکنش نشان داده و می‌گوید که جایز دانستن دست زدن به بدن زنان نامحرم و برهنه ساختن آنان، شرعاً ناروا و بزرگ‌ترین «جنایت در حق اسلام و انسانیت» است. آقای سیاف با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: «دست زدن به بدن زنان نامحرم شرعاً نارواست و برهنه کردن شان جرم بس بزرگ است و جایز دانستن این کار، بزرگ‌ترین جنایت در حق اسلام و انسانیت است.» قابل ذکر است که یحیی عنابی ملا امام در پنجشیر پیش از این در یکی از سخنرانی‌هایش تلویحاً در پیوند به بازداشت و زندانی شدن زرمینه پریانی از سوی استخبارات حکومت فعلی گفته بود: «این زن باید در چهارراه کابل برهنه می‌شد تا درس عبرت برای زنان آزادی‌خواه دیگر می‌بود.» این ملا امام در صحبت‌هایش آزادی‌خواهی را برابر با فحشا عنوان کرده است. زرمینه پریانی پس از آزادی از زندان حکومت سرپرست گفت که او از سوی افراد حکومتی در زندان «برهنه» شده است. همچنین پیش از این جنبش زنان مقتدر افغانستان نیز در واکنش به سخنان یحیی عنابی گفت که سخنرانی او در یکی از مسجدهای ولایت‌ پنجشیر، نه تنها توهین به شرف و عزت زنان بوده؛ بلکه «ارکان اسلامی، انسانی و عزت بشریت» را زیر سوال برده است. زنان معترض سکوت عالمان دین در برابر حذف زنان توسط حکومت فعلی «محکوم» کردند. جنبش زنان مقتدر افغانستان از عالمان دین و جامعه اسلامی خواسته است که وضعیت زنان در افغانستان را نادیده نگیرند و جلو تبلیغ‌های این مبلغین «افراطی، خود شفته و زن‌ستیز» که از متن اسلام و کرامت انسانی سوءاستفاده می کنند را بگیرند. باید گفت که نزدیک به سه سال که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.

شماری از زنان معترض و اعضای یک جنبش اعتراضی موسوم به «جنبش زنان مقتدر افغانستان» در واکنش به سخنرانی یحیی عنابی، یکی از ملا‌های طرف‌دار حکومت فعلی، مبنی بر برهنه کردن زنان در چوک‌های کابل به‌جای زندان، از علمای دین اسلام می‌خواهند که به‌خاطر حفظ کرامت انسانی زنان در افغانستان تلاش کنند. این جنبش با نشر اعلامیه‌ای گفته است که سخن‌های اخیر ملا عنابی در پنجشیر، نه تنها توهین به شرف و عزت زنان بوده، بلکه ارکان اسلامی، انسانی و عزت بشریت را زیر سوال برده است. در بخشی از اعلامیه با اشاره به محدودیت‌های روزافزون حکومت سرپرست علیه زنان آمده است که مدت سه سال می‌شود زنان افغانستان، بدون هیچ جرمی از حقوق ابتدایی خود محروم شده‌اند و در حبس خانگی به‌سر می‌برند. زنان معترض می‌گویند: «طالبان زنان را به‌طور سیستماتیک از جامعه حذف کرده‌اند.» در اعلامیه آمده است که به نمایندگی از تمام زنان افغانستان، سکوت سه ساله‌ی علمای کرام و جامعه‌ی اسلامی را در برابر حذف زنان توسط حکومت فعلی به‌شدت محکوم می‌کند. جنبش زنان مقتدر افغانستان در بخشی از اعلامیه از علمای جامعه‌ی اسلامی خواسته که در کنار زنان و دختران افغانستان بایستند و از آنان حمایت کنند. آنان می‌گویند: «ما از علمای دینی می‌خواهیم که وضعیت زنان را نادیده نگیرند و مانع تبلیغ‌های این مبلغین افراطی، خودشیفته و زن‌ستیز که از متن اسلام و کرامت انسانی سوءاستفاده می‌کنند، شوند.» قابل ذکر است که یحیا عنابی، یکی از ملاهای طرف‌دار حکومت سرپرست اخیرا گفته است که حکومت فعلی به‌جای برهنه‌کردن زنی در زندان باید او را در یکی از چهار راه‌های عمومی کابل «کاملا برهنه» می‌کرد. گفته می‌شود که عنابی این سخن‌ها را در واکنش به عکس اخیر زرمینه پریانی، فعال حقوق زن و یکی از زنان معترض بیان کرده است. بانو پریانی، پیش‌تر عکس خودش را منتشر کرده بود که برخی از شیوه‌ی پوشش‌اش انتقاد کرده بودند. حکومت سرپرست پس از به‌دست گرفتن قدرت منتقدان‌شان را بازداشت و زندانی می‌کنند. زنان و دخترانی که در نزدیک به سه سال گذشته در برابر سیاست‌های حکومت فعلی به گونه‌ی آشکارا و یا مخفیانه اعتراض کرده‌اند را نیز زندانی کرده است.

به دنبال اظهارات مسوولان تربیت بدنی حکومت سرپرست در واکنش به شرکت سه زن ورزشکار اهل افغانستان در المپیک پاریس ۲۰۲۴ و عدم به‌رسمیت شناختن آنان در این بازی‌ها، دیدبان حقوق بشر اعلام کرده است که فعالیت‌های کمیته‌ی ملی المپیک افغانستان که اکنون تحت کنترل حکومت فعلی قرار دارد، تعلیق شود. دیدبان حقوق بشر با نشر گزارشی گفته است که از زمان تسلط حکومت فعلی بر افغانستان، ورزشکاران زن مخفی شده‌اند و یا از کشور فرار کرده و در تبعید زندگی می‌کنند. در گزارش به پرونده‌ی کرام‌الدین کریم، رییس فدراسیون فوتبال حکومت جمهوریت نیز اشاره شده و دیدبان حقوق بشر تاکید کرده است که وی باوجود اسناد معتبر هرگز بازداشت نشد و مورد بازجویی قرار نگرفت. در گزارش آمده است که از زمان تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱، هزاران زن و دختر از حق آموزش متوسطه، لیسه، دانشگاه و حق انجام بازی‌های ورزشی محروم شدند. دیدبان حقوق بشر می‌گوید که مقام‌های حکومت سرپرست در چندین ولایت مراکز تمرینی را به‌روی زنان و دختران بسته‌اند و حتی برخی از ورزشکاران را تهدید به خشونت کرده‌اند. این نهاد افزود که شماری از ورزشکاران زن و دختر در افغانستان مخفیانه زندگی می‌کنند و تلاش کرده‌اند شواهد مربوط به ارتباط خود با ورزش از جمله مدال‌ها و لوازم ورزشی خود را از بین ببرند. دیدبان حقوق بشر در این گزارش نوشته است که با ورزشکارانی از تیم‌های بسکتبال و دیگر رشته‌های ورزشی که در افغانستان مخفی شده‌اند یا به دنبال پناهندگی در کشور دیگری هستند، مصاحبه کرده است. در ادامه آمده است که بسیاری از ورزشکاران زن و دختر در تبعید زندگی می‌کنند و به‌دنبال رسمیت‌یافتن تیم‌های ملی زنان و دختران افغانستان در رشته‌های مختلف هستند. دیدبان حقوق بشر در گزارش تاکید کرده است که کمیته‌ی بین‌المللی المپیک باید مانند دهه‌ی ۹۰ میلادی، کمیته‌ی ملی المپیک افغانستان را که تحت کنترل حکومت فعلی است، تا زمان بازگشت زنان و دختران به ورزش به حالت تعلیق در بیاورد. دیدبان حقوق بشر پیش از این نیز خواستار تعلیق فعالیت‌های کمیته‌ی ملی المپیک افغانستان شده بود. باید گفت که کمیته‌ی بین‌المللی المپیک یک تیم شش نفره‌‌ به نمایندگی از افغانستان را در رقابت‌های پاریس ۲۰۲۴ دعوت کرده است که شامل سه ورزشکار زن و سه ورزشکار مرد هستند. ورزشکاران زن در المپیک پاریس ۲۰۲۴ قرار است در دوش میدانی و شنا در برابر نمایندگان سایر کشورها رقابت کنند.

مسوولان محلی ولایت غزنی می‌گویند که یک کودک ۱۰ ساله در اثر انفجار یک سرگلوله‌ی هاوان باقی مانده از جنگ‌های گذشته در ولسوالی قره‌باغ این ولایت جان باخته است. حمیدالله نثار، رییس اطلاعات و فرهنگ ولایت غزنی در صحبت با رسانه گوهرشاد گفت که صبح امروز (شنبه، ۳۰ سرطان) یک کودک ۱۰ساله در هنگام چراندن مواشی در روستای «ملوک» از مربوطات ولسوالی قره‌باغ  و در نتیجه‌ی انفجار سرگلوله‌ی هاوان جانش را از دست داده است. آقای نثار تاکید کرد که انفجار زمانی رخ داده که این کودک پس از پیداکردن این سرگلوله، سرگرم بازی با آن بوده است. وی تاکید کرد که این اولین بار نیست که یک سرگلوله در ولسوالی قره باغ منفجر می شود، پیش از این نیز حوادث مشابه در این ولسوالی رخ داده بود. قابل ذکر است که چندی پیش نیز یک کودک در این ولسوالی در نتیجه‌ی انفجار مواد انفجاری جانش را از دست داده بود. باید گفت که موجودیت مواد انفجاری و مهمات به‌جامانده از جنگ‌های گذشته در غزنی، از نگرانی جدی مردم به ویژه روستانشینان تبدیل شده است. جنگ‌افزارهای باقی مانده از جنگ‌های طولانی افغانستان هرازگاهی از شهروندان این کشور، به‌ویژه کودکان قربانی می‌گیرد. باید گفت که افغانستان، یکی از آلوده‌ترین کشورها به مواد منفجرناشده‌ی جنگی است که بیشتر قربانیان آن کودکان هستند. اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی سازمان ملل متحد در افغانستان پیشتر گزارش داده بود که ماهانه ۶۰ تن که بیشترشان کودکان هستند، در نتیجه‌ی انفجار ماین‌های به‌جامانده از جنگ در افغانستان کشته یا دچار معلولیت می‌شوند. براساس آخرین گزارش‌ها، نزدیک به ۶۰۶ کیلومتر مربع خاک افغانستان آلوده به ماین و مهمات انفجاری است.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد اعلام کرده است که از هفت هزار دانش‌آموز دختر و پسر در سراسر افغانستان حمایت می‌کند. این نهاد با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که به دختران و پسران کمک می‌کند تا بتوانند به‌راحتی به مکتب‌های ابتدایی بروند. آموزش و مراقبت در دوران کودکی بهترین شروع دانش‌آموزان برای زندگی کردن است. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد همچنان در پیامی دیگری نوشته است که در خانه‌های دختران دانش‌آموز شیر‌های آب نصب کرده تا وقت خود را برای آب‌آوردن تلف نکنند. یونیسف تاکید کرد که این سهولت را برای دختران، با حمایت مالی کمک‌های بشردوستانه‌ی افغانستان، بانک توسعه‌ی اسلامی و سازمان همکاری اسلامی ایجاد کرده است. فوزیه، دانش‌آموز ده ساله‌ی که از خدمات آب‌رسانی مستفید شده است به یونیسف گفته است که نبود آب، بار‌ها باعث دیر رفتن وی به صنف درسی شده است. فوزیه افزود: «زمانی‌که برای آب آوردن کیلومتر‌ها دور از خانه می‌رفتم، زمان شروع صنف من در مکتب بود. حالا می‌توانم با خیال راحت صبح زود به مکتب بروم و آموزش ببینم.» حمایت یونیسف از دانش‌آموز‌های دختر در دوره‌ی ابتدایی در حالی صورت می‌گیرد که اکنون بیش از یک هزار و ۳۰ روز می‌شود دختران بالاتر از صنف ششم از رفتن به مکتب‌ها منبع شده‌اند. حکومت سرپرست پس از به‌دست گرفتن قدرت در افغانستان، با صدور بیش ۵۰ فرمان، زنان و دختران را در بعدهای وسیع زندگی اجتماعی محدود کردند. در نخستین اقدام آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را ممنوع کرد.

منابع محلی از ولایت سرپل می‌گویند که افراد ناشناس با بمب دستی به عزاداران محرم در این ولایت حمله کرده و در نتیجه هفت تن در این حمله زخمی شدند. دست‌کم سه منبع در شهر سرپل به رسانه گوهرشاد گفته‌اند که این حمله ساعت 11:00 پیش از چاشت روز گذشته (جمعه 29 سرطان) در منطقه‌ی «توحید آباد» از مربوطات شهر سرپل صورت گرفته است. منبع تاکید کرد که حمله‌کننده سوار بر موتورسایکل بود و بمب دستی را بر عزاداران حسینی که شربت توزیع می‌کردند، پرتاب و فرار کرده است. باید گفت که تا اکنون مسوولیت این حمله را هیچ فرد و یا گروهی برعهده نگرفته است. مسوولان محلی حکومت سرپرست در سرپل نیز تا اکنون در این مورد به رسانه‌ها چیزی نگفته‌اند. این در حالی است که مراسم عزاداری محرم امسال با وجود محدودیت‌های شدید در امنیت کامل در ولایات مختلف برگزار شد. در این مورد، امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه امارت اسلامی، روز جمعه در یک نشست خبری، صحبت می‌کرد و گفت: برنامه‌هایی که از یکسال پیش برای ایجاد خون‌ریزی در مراسم عاشورای امسال طرح شده بود از سوی نیروهای امنیتی امارت اسلامی خنثی و این مراسم در سراسر افغانستان در فضای امن برگزار شد. وی تاکید کرد که نیروهای امنیتی امارت اسلامی برنامه‌های گروه تروریستی داعش را خنثی و ثابت کردند که توجه یکسان به شهروندان شیعه و سنی در افغانستان دارند.

سازمان ملل متحد نشست جانبی را در مورد چگونگی تاثیر بحران بشری روی زنان و دختران در افغانستان، کامرون و اوکراین برگزار کرده است. شرکت‌کنندگان تاکید کرده‌اند که مسائل سیاسی مربوط به زنان باید در کانون بحث‌ها و راه‌حل‌های پیشنهادی قرار گیرد. زرقا یفتلی، فعال حقوق زن که در این نشست شرکت کرده است با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این نشست تحت عنوان «شکل‌دادن به آینده، تاثیر زنان در تحولات بشردوستانه» در مقر سازمان ملل برگزار شده است. خاتم یفتلی گفت که وی در این نشست در مورد وضعیت زنان و دختران در افغانستان و همه‌ی چالش‌های آنان در بعدهای مختلف صحبت کرده است. وی تاکید کرد که در این نشست در مورد مسوولیت جامعه‌ی جهانی در مورد وضعیت کنونی نیز بحث صورت گرفته است. این نشست در شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل در حالی برگزار می‌شود که افغانستان بزرگ‌ترین بحران بشری را تجربه می‌کند و نیمی از جمعیت آن به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارد. همچنین گزارش‌های سازمان ملل نشان می‌دهد که زنان و دختران در افغانستان به‌دلیل محدودیت‌های حکومت سرپرست بیش‌ترین آسیب را از بحران بشری متحمل می‌شوند. شرکت کنندگان این نشست تاکید کرده‌اند که بحران‌های بشردوستانه نتیجه‌ی بحران‌های سیاسی ا‌ست و به همین دلیل مسائل سیاسی مربوط به زنان باید در کانون بحث‌ها و راه‌حل‌های پیشنهادی قرار گیرد. در اعلامیه آمده است که سازمان‌های فمینیستی، باید سازمان‌های سیاسی باقی بمانند و استراتژی غیرسیاسی‌کردن جنبش‌ها تنها حقوق زنان را به عقب می‌اندازد و راه‌حل‌های نامناسب برای زنان و دختران ایجاد می‌کند. باید گفت که در این نشست در مورد حضور سازمان‌های زنان در بخش کمک‌های بشری و حمایت مالی از این سازمان‌ها نیز تاکید شده است. براساس آمار سازمان ملل، ۲۳.۷ میلیون نفر در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند. بیش‌تر نیازمندان را زنان و کودکان شکل می‌دهند.

سازمان جهانی صحت و اداره زنان سازمان ملل متحد اعلام کرده‌اند که ابتکار مشترکی را برای حمایت از زنان و کودکان مبتلا به اختلالات ناشی از مصرف مواد مخدر در افغانستان آغاز کردند. سازمان جهانی صحت و اداره زنان ملل متحد با نشر اعلامیه‌ای مشترک گفته‌اند که هدف این ابتکار جدید ادغام مجدد زنان آسیب‌پذیر مبتلا به اختلالات مصرف مواد مخدر و فرزندان آنها در جامعه است. در ادامه آمده است که ابتکار جدید، تلاش مشترک سازمان جهانی صحت و اداره ملل متحد برای مقابله با این موضوع مهم صحی، به ویژه در میان زنان و کودکان است و زنان از طریق بسته جامع خدمات حفاظتی، درمان اختلالات مصرف مواد مخدر و خدمات سلامت روان حمایت خواهند شد. در اعلامیه آمده است که این ابتکار رویکرد جامع و حساس به جنسیت را برای بهبود دسترسی به خدمات یکپارچه سلامت روان و حمایت روانی اجتماعی و ارایه خدمات با کیفیت درمان اختلال مصرف مواد مخدر برای زنان آسیب دیده اتخاذ می‌کند. در ادامه آمده است که علاوه بر حمایت زنان و کودکان، قرار است که از طریق این ابتکار اداره‌های صحت و زنان ملل متحد، ظرفیت‌های کارکنان کلیدی صحی در مراکز هدفمند برای ارایه خدمات مرتبط با جنسیت و تروما افزایش یابد. سازمان جهانی صحت و اداره زنان ملل متحد گفته‌اند که در کنار این موارد، برای اطمینان از تداوم مراقبت و کاهش «ننگ» مرتبط با سلامت روان و اختلالات مصرف مواد، خدمات حمایتی مبتنی بر جامعه و خدمات حفاظتی سیار نیز در نظر گرفته خواهد شد. در ادامه آمده است که افغانستان از ده‌ها سال به این طرف مشکل قابل توجه مصرف مواد مخدر داشته است که با درگیری‌های مداوم و بی‌ثباتی بدتر شده است، طوری که نزدیک به چهار میلیون نفر-حدود ده درصد از جمعیت – از اختلالات مصرف مواد مخدر متاثر شده‌اند. این در حالی است که هیأت معاونت سازمان ملل متحد به تاریخ ششم ماه روان خورشیدی گزارش داد که بین یک تا دو میلیون نفر در افغانستان به مواد مخدر معتاد اند که ۳۵ در صد آنان را زنان تشکیل می‌دهد. اگر چه در مورد شمار معتادان در افغانستان در این اواخر تحقیق نشده، اما بر اساس یک سروی که در سال ۲۰۱۴ صورت گرفت، حدود سه میلیون معتاد در افغانستان وجود داشت. با این وجود حکومت سرپرست همواره گفته است که شمار معتادان در این کشور به حدود پنج میلیون نفر می‌رسد که یک میلیون آنان زنان و کودکان اند.