برچسب: دختران

1 سال قبل - 372 بازدید

بنیاد کارنگی در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که رمان «دختران تالی» اثر سیامک هروی، به عنوان یکی از ۲۱ کتاب برگزیده‌ی سال ۲۰۲۴ در این بنیاد انتخاب شده است. کتاب رمان «دختران تالی» روایت سه دختر افغانستانی است. بنیاد کارنگی فهرستی از کتاب‌های برگزیده‌ی سال ۲۰۲۴ میلادی را در وب‌سایت خود منتشر کرده که در آن میان رمان «دختران تالی» نیز به چشم می‌خورد. «دختران تالی»، قصه‌ی دخترانی بادغیس است که از اوایل تولد، آن‌ها را «عاجزه» و «سیاسر» می‌دانند. به آنان به چشم طعمه‌ی برای پول‌دار شدن و موجودی برای شهوت‌رانی نگاه می‌کنند. نه تنها در بادغیس؛ بلکه در تمام ولایت‌های افغانستان این‌گونه رخدادها به‌صورت فراوان اتفاق می‌افتد. نویسنده، در این رمان به وضعیت رقت‌بار زندگی مردم ولایت بادغیس پرداخته است. نویسنده تلاش کرده است تا با نمادین ساختن «کوثر»، «گیسو»، «نگین»، «سیمین» و چند زن دیگر، دشت و کوه جوند را بگردد و ظلم ملاها، اربابان و قدرت‌مندان را بیابد و انعکاس بدهد. سیامک هروی، در گفتگو با تلویزیون «افغانستان انترنشنال» نیز می‌گوید که این کتاب نمونه‌ی از روایت زندگی زنان افغانستان است. رمان «دختران تالى» روايت ملموس سيه‌روزى پنهان و خاموش دختران مناطق دور دست كشور است كه در انواع ظلم و ستم مى‌سوزند. لايه‌هاى عمیق اين ستم را هروی ماهرانه و عالى واكاوى و به‌صورتی جذابی در رمانش جای داده‌است. باید گفت که سیامک هروی، در سال ۱۳۴۶ خورشیدی متولد شده است. او با کار خبرنگاری پا به عرصه‌ی نوشتن گذاشته، با سخن‌گویی در ارگ ریاست‌جمهوری شامل دستگاه سیاسی کشور شد. در اواخر دهه‌ی هشتاد از کار دیپلماسی و سیاسی دست کشیده و به طور جدی، به آفرینش‌های ادبی پرداخته است. اکنون هروی یکی از چهره‌های مطرح و پرطرف‌دار حوزه‌ی ادبیات داستانی است و به عنوان یک نویسنده‌ی پرکار، جدی و خلاق در جامعه‌ی ادبی پذیرفته شده است. در حالی این کتاب به عنوان کتاب سال از سوی بنیاد کارنگی شناخته می‌شود که نویسندگان و هنرمندان طی بیش از دو سال گذشته با محدودیت‌های شدید مواجه شده‌اند. حکومت سرپرست برای کتاب‌فروشی دستور داده است که شماری از کتاب‌ها را از لیست فروش‌شان حذف کند.

ادامه مطلب


1 سال قبل - 256 بازدید

نویسنده: مهدی مظفری برای کشف نظر اسلام درباره موضوعی، از دو منبع باید کار گرفت؛ کتاب(قرآن) و سنت(حدیث و تقریر پیامبر). در شماره قبل این مقاله، نظر قرآن را در مورد تحصیل دختران بیان کردیم. در بخش قبلی استدلال شد که قرآن کریم چه در مقام تشویق و ترغیب و چه در مقام وجوب و الزام عموم انسان‌ها را (فارغ از نژاد و جنسیت) به تحصیل علم فراخوانده است. همچنین تاکید شد که بیشتر آیات مرتبط با علم، علی‌رغم اینکه با صیغه مذکر بیان شده، اما مخاطب‌شان مرد و زن است. در این بخش از مقاله، با استفاده از سخنان پیامبر عظیم‌الشأن اسلام، جایگاه تحصیل دختران در آیین مقدس اسلام را بررسی می‌کنیم. پیامبر(ص): «تحصیل بر مرد و زن واجب است.» پیامبر گرامی(ص) اشارات بی‌شماری به علم و عالمان نموده است. ایشان هم در مقام سخن و هم در مقام عمل، دانش و دانشمندان را تکریم نموده، از این طریق، امت خود را به علم‌آموزی فرا خوانده است. پیامبر خدا(ص) در کشاندن انسان‌ها بسوی علم و دانش، همان شیوه قرآن را پیش گرفته است. ایشان در جایی، تمام انسان‌ها را به فراگیری دانش تشویق می‌کند و در جایی با به کار بردن واژگان دستوری امر به تحصیل علم می‌نماید. حضرت ختمی مرتبت(ص) مکررا در جمع مسلمین با بیان اهمیت دانش و ارزش طالب علم، مشوق آنان در فراگیری علم شده است. علم را سرچشمه همه خیرات نامیده، عالمان را وارث انبیاء، قلم عالم را برتر از خون شهید و نگاه به چهره دانشمندان را عبادت خوانده است. پیامبر اکرم (ص) بیان داشته که چگونه مَلَک، بال‌های خویش را سرشار از رضا، زیر پای طالب علم می‌گستراند و هر آنچه در جهان است، حتی ماهی در دریا، برای او طلب آمرزش از خدا می‌نماید. پیامبر خدا (ص) در سخن گفتن درباره علم و دانش تا بدانجا می‌رود که به همه آنان که سخت در تکاپوی یافتن اثری از بهشت‌اند می‌گوید: «مَن كانَ في طَلَبِ العِلمِ كانَتِ الجَنَّةُ في طَلَبِهِ؛ کسی که در طلب دانش باشد، بهشت در طلب او است.» تأکید حضرت ختمی مرتبت بر دانش آموختن چنان است که همه افراد را به آن دعوت می‌کند، در هر نقطه دور و از هر نوع علم مفیدی که باشد: اُطلُبوا العِلمَ ولَو بِالصِّينِ؛ دانش را فرا گيريد، گرچه درچين باشد. العِلمُ أكثَرُ مِن أن يُحصى، فَخُذْ مِن كُلِّ شَيءٍ أحسَنَهُ؛  دانش بيش از آن است كه به شماره در آيد؛ بنابراين، از هر چيزى نيكوترين آن را فرا گير. این‌ها همه تعابیر حضرت محمد (ص) در مورد دانش و دانشمندان بود که انسان با خواندن این تعابیر، حقیقتا از ارزش والای علم باخبر می‌شود و در پی کسب آن می‌کوشد. نکته قابل تذکر اینست که در احادیث فوق و در بسیاری از سخنرانی‌هایی که پیامبر (ص) درباره دانش و دانشمندان ایراد فرموده‌، اطلاق وجود دارد. بدین معنی که پیامبر(ص) عموم انسان‌ها (اعم از مرد و زن) را به فراگیری علم تشویق می‌کند. البته پیامبر(ص) در شماری از سخنان‌‌اش که انسان‌ها را به علم‌آموزی دستور می‌دهد، صراحتا جنس مرد و زن را نام می‌گیرد. آنجا که می‌فرماید: «طَلَبُ اَلْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ؛ تحصیل علم بر هر مرد و زن مسلمان واجب است.» این احادیث پیامبر درباره دانش و دانشمندان نشان می‌دهد که تحصیل علم، توسط دختران در اسلام از جایگاه فوق‌العاده‌ای برخوردار است و پیامبر عظیم‌الشأن اسلام صراحتا تحصیل علم را بر زن و مرد به عنوان فریضه شرعی یاد کرده و گفته که تحصیل علم نه فقط بر مردان، بلکه بر زنان و دختران نیز فرض است. چرا که زنان می‌توانند از علم خود برای رشد و پیشرفت خود و جامعه استفاده کنند. علت وجوب تحصیل علم در اسلام، این است که علم همانند ایمان به انسان کمک می‌کند تا سعادت دنیا و آخرت خود را تأمین کند. علم چون نور پرفروغی است که انسان را از گمراهی و جهل نجات می‌دهد و به انسان کمک می‌کند تا در زندگی خود تصمیمات درستی بگیرد. علم است که فراگیری‌اش باعث مفیدیت و ارزشمندی مرد و زن در جامعه می‌شود.

ادامه مطلب


1 سال قبل - 241 بازدید

شماری از زنان معترض و اعضای شبکه‌ی مشارکت سیاسی زنان افغانستان می‌گویند که پنج میلیون دختر در افغانستان از حق آموزش و تحصیل محروم هستند. آنان این موضوع به مناسبت روز جهانی آموزش مطرح کرده و گفته‌اند که افغانستان در حالی بالاترین نرخ بی‌سوادی را دارد، حکومت سرپرست تمامی دختران را از آموزش و تحصیل محروم کرده است. زنان معترض می‌گویند که هدف اصلی تجلیل از روز جهانی آموزش، افزایش آگاهی جهانی درباره‌ی اهمیت آموزش و دسترسی به آن برای تمامی افراد جامعه است. به گفته‌ی آنان، بیش از  ۳۰ درصد از دختران افغانستان، هیچ‌ نوع دسترسی حتی به آموزش در سطح ابتدایی را ندارند. اعضای شبکه‌ی مشارکت سیاسی زنان افغانستان گفت که قبل از فرمان‌های حکومت فعلی، از هر سه دختر جوان یک نفر شامل دانشگاه بوده و ۴ نفر از ۱۰ دانش‌آموز را دختران تشکیل می‌دادند. براساس آمارهای موجود در سال ۲۰۲۱ میلادی صد هزار دختر شامل دانشگاه شده بودند. زنان معترض تاکید کردند که روز جهانی آموزش فرصتی است تا تلاش کنیم که همه‌ی افراد، بدون توجه به جنسیت، سن، نژاد و ملیت به آموزش دسترسی داشته باشند. آنان تاکید کردند که درحالی جامعه‌ی جهانی روز آموزش را گرامی می‌دارد که دختران در افغانستان تحت حاکمیت حکومت فعلی، از این حق محروم هستند. در حالی فعالان حقوق زن از محدودیت‌های حکومت فعلی علیه زنان و دختران انتقاد می‌کند که بیش از دو سال می‌شود که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.

ادامه مطلب


1 سال قبل - 215 بازدید

همزمان با روز جهانی آموزش، حبیب‌الله آقا، سرپرست وزارت معارف حکومت سرپرست اعلام کرده است که آموزش‌های عصری و دینی کنونی در افغانستان از «نظر کیفیت ضعیف» هستند. حبیب‌الله آقا این اظهارات را امروز (چهارشنبه، ۴ دلو) در نشستی با عنوان «کنفرانس ملی بهبود نهادهای تعلیمی و تحصیلی افغانستان» در کابل مطرح کرده است. وی تاکید کرد که حکومت فعلی در خصوص تقویت «مراکز آموزشی عصری» در افغانستان کار می‌کنند. او در این نشست بر اهمیت آموزش‌های عصری در افغانستان تاکید کرده است. حبیب‌الله آقا می‌گوید: «بدون آموزش‌های عصری، توسعه و دفاع از کشور ناممکن است.» از سویی هم، مولوی عبدالکبیر، معاون سیاسی رییس‌الوزرای حکومت سرپرست نیز در این نشست گفته است که نظام تعلیمی و تحصیلی کشور در ۴۰ ‌سال گذشته با رکود مواجه شده ‌بود. در حالی مقام‌های حکومت سرپرست این اظهارات را مطرح که  بیش از دو سال می‌شود که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.

ادامه مطلب


1 سال قبل - 212 بازدید

همزمان با روز جهانی آموزش، رزا اوتنبایوا، نماینده‌ی ویژه دبیرکل سازمان ملل و رییس یوناما یا هیأت معاونت این سازمان در افغانستان گفت که حکومت سرپرست باید درک کنند که آموزش تنها یک الزام اخلاقی نیست، بلکه برای رفاه و صلح جامعه یک امر حیاتی است. خانم اوتنبایوا امروز (چهارشنبه، ۴ دلو) در پیامی به مناسبت روز جهانی آموزش گفته است که حکومت فعلی وظیفه دارند تا بدون توجه به جنسیت، از حقوق آموزش همه حفاظت و حمایت کنند. او تاکید کرد: «پافشاری در مسیر فعلی تنها واردکردن صدمات بیشتر به همه افغان‌ها است و افغانستان را از جهان اسلام و جامعه جهانی در انزوا نگه می‌دارد.» وی افزود که احترام به حقوق آموزش زنان و دختران تنها خواست کشورهای غربی نیست، بلکه خواست جهان اسلام نیز است. رزا اوتنبایوا در ادامه گفت که آموزش در افغانستان برای همه، مهمتر از یک حق پنداشته می‌شود، زیرا یک اساس برای آینده افغانستان است. خانم اوتنبایوا همچنان در بخش از پیامش گفته است: «تداوم محرومیت زنان و دختران از آموزش پایدار نیست، چون هر روزی که می‌گذرد، اساس جامعه مرفه و مساوی، ضعیف‌تر می‌شود.» در حالی این مقام سازمان ملل بر آموزش دختران تاکید می‌کند که بیش از دو سال می‌شود که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.

ادامه مطلب


1 سال قبل - 178 بازدید

همزمان با روز جهانی آموزش و منع آموزش دختران در مکاتب و دانشگاه‌ها، سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرده است که دختران افغانستان خواستار بازگشایی فوری و بدون قیدوشرط مکاتب‌شان هستند. امروز (چهارشنبه، ۴ دلو) برابر با ۲۴ جنوری، مصادف با روز جهانی آموزش است که دختران بالاتر از صنف ششم و دانش‌جویان دختر در دانشگاه‌های افغانستان از آموزش و تحصیل محروم هستند. سازمان عفو بین‌الملل در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که دختران افغانستان در این روز داستان خود را به اشتراک می‌گذارند و دلشستگی شان را ابراز می‌کنند؛ زیرا حق بنیادی آنان برای تحصیل همچنان توسط حکومت سرپرست نقض می‌شود. این سازمان تاکید کرده است که دختران افغانستان خواستار بازگشایی فوری و بدون قیدوشرط مکاتب شان هستند. در حالی دختران خواستار بازگشایی مکاتب‌ شان هستند که بیش از دو سال می‌شود که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.

ادامه مطلب


1 سال قبل - 528 بازدید

در ادامه‌ی بازداشت دختران از کابل، غزنی و دایکندی، این‌بار منابع محلی از ولایت بلخ می‌گویند که نیروهای امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در این ولایت سه دختران جوان را به اتهام بی‌حجابی و رفت‌و‌آمد «بدون محرم» مرد بازداشت کرده‌اند. چندین منبع امروز (پنج‌شنبه، ۲۸ جدی) در صحبت با رسانه گوهرشاد بازداشت دختران جوان را به اتهام عدم رعایت حجاب اسلامی و رفت‌وآمد بدون محرم از شهر مزارشریف، مرکز ولایت بلخ تایید کرده‌اند. منبع گفت که این دختران طی روزهای گذشته از نزدیکی شفاخانه‌ حوزوی ابوعلی‌ سینای بلخی و ساحه‌ی «دروازه‌ تاشقرغان» از مربوطات حوزه‌ی سوم شهر مزار شریف توسط نیروهای امر به معروف بازداشت شده‌اند. منبع گفت که نیروهای حکومتی دو دختر جوان را به اتهام بی‌حجابی از ساحه‌ی «دروازه تاشقرغان» شهر مزار شریف بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کرده‌اند. به گفته‌ی منبع، تا اکنون از سرنوشت این دختران اطلاعاتی در دسترس نیست. همچنین یک منبع دیگر به رسانه گوهرشاد گفت که یک دختر جوان که کارمند یک مرکز صحی در بلخ است، به‌دلیل رفت‌و‌آمد «بدون محرم» مرد بازداشت شده بود. منبع گفت که این دختر جوان پس از چند ساعت بازداشت به «قید ضمانت» و «با پرداخت پول» از نزد حکومت فعلی رها شده است. این درحالی است که نیروهای امر به معروف و نهی از منکر در دو هفته‌ی گذشته، ده‌ها زن و دختر جوان را از ساحات مختلف شهر کابل به بهانه‌ی «بدحجابی» بازداشت کرده‌اند و آن‌ها را مورد بازجویی، لت‌وکوب و شکنجه قرار داده و از خانواده‌های شان نیز پول اخاذی کرده‌اند. ذبیح‌الله مجاهد، سخن‌گوی حکومت فعلی این بازداشت را تایید کرد و گفت گروهی از زنان که در پی ترویج «بی‌حجابی» بودند، تنبیه شده‌اند.

ادامه مطلب


1 سال قبل - 371 بازدید

با وجود منع آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، منصوراحمد حمزه، سخنگوی وزارت معارف حکومت سرپرست از تغییر نصاب آموزشی مکاتب در افغانستان تا صنف ششم خبر داده است. آقای حمزه در گفتگو با تلویزیون ملی که تحت کنترول حکومت فعلی قرار دارد، بدون ارائه جزییات گفته است که حکومت موارد «خلاف شریعت و فرهنگ افغانی» را از نصاب آموزشی مکاتب حذف کرده است. او در این گفتگو از ساخت ۹۷۲ مدرسه جهادی در دو سال اخیر نیز خبر داده است. وی افزود که در شش ماه گذشته ساخت ۶۰۰ مدرسه جهادی در کشور به‌ بهره‌برداری سپرده شده و قرار است کار ساخت‌وساز ۶۰ مدرسه دینی دیگر تا پایان سال جاری تکمیل شود. براساس اطلاعات، در دو سال گذشته حدود ۱۴ هزار مدرسه در وزارت معارف حکومت فعلی ثبت شده است. شماری از رسانه‌ها وقت پیش به گزارشی دست یافته بود که از سوی «کمیته بازنگری نصاب مکاتب عصری» حکومت فعلی تهیه شده بود. در آن گزارش، در کنار حذف تعدادی از مضامین نصاب آموزشی، پیشنهادات زیادی مطرح شده است که محتوای کتاب‌ها را مانند حاکمیت قبلی حکومت فعلی، متناسب به ایدیولوژی آن دگرگون می‌کند. حذف تصاویر زنده‌جان، تشویق به جهاد، توجیه خون‌ریزی و تخریب، منع صحبت از مردم‌سالاری و حقوق بشر، مخالفت با تعلیم و آزادی‌های زنان، محدود کردن محتوا به دنیای اسلام و ستیز با جهان غیراسلامی به‌ویژه غرب از پیشنهادهای اصلی آن کمیته در نصاب تعلیمی است. همچنین بیگانه‌ خواندن اهل تشیع، شیطانی خواندن سازمان ملل متحد، منع تجلیل نوروز، وضع محدودیت بر میله‌ها و جشن‌ها و نکوهش برخی از شخصیت‌ها از جمله امان‌الله خان، فیض‌محمد کاتب و عبدالغنی خان شاعر پشتو از دیگر نکاتی است که حکومت فعلی در این بازنگری به آن اشاره کرده‌اند. در حالی وزارت معارف از تغییر نصاب آموزشی خبر می‌دهد که بیش از دو سال می‌شود که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.

ادامه مطلب


1 سال قبل - 284 بازدید

نویسنده: مهدی مظفری مقدمه «تحصیل» در لغت به معنی آموزش، دانش‌آموزی، دانشجویی، فراگیری و درس خواندن است. در اصطلاح، تحصیل را به اکتساب دانش و مهارت‌های مختلف از طریق آموزش رسمی و غیررسمی معنی کرده‌اند. تحصیل رسمی معمولاً در مدارس و دانشگاه‌ها انجام می‌شود و شامل گذراندن دوره‌های آموزشی مشخص و کسب مدرک تحصیلی است. تحصیل غیررسمی نیز می‌تواند در قالب آموزش‌های آزاد، دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت، یا یادگیری تجربی انجام شود. در گذشته، تعلیم و تحصیل نقش اساسی در زندگی و آینده انسان‌ها نداشت و هیچ شخصی از بی‌سوادی و یا کم سوادی رنج نمی‌برد. اما از وقتی که انواع انقلاب‌ها و خیزش‌ها در جوامع انسانی رخ داد و دنیا دگرگون شد، در این دگرگونی‌ها و تغییرها، دانش در جوامع انسانی جای باز کرد و تحصیل آن جزء حقوق اولیه و بلامنازع عموم انسان‌ها، فارغ از جنسیت و نژاد به حساب آمد. اعلامیه جهانی حقوق بشر که دست‌آورد بزرگ بشریت پس از جنگ‌ها و انقلاب‌ها است، درمورد اکتساب علم چنین آورده است: «هر کسی حق تحصیل دارد، تحصیل حداقل در مراحل ابتدایی باید رایگان باشد. همچنین تحصیلات ابتدایی باید اجباری شده و آموزش‌های فنی و حرفه‌ای نیز در دسترس عموم قرار گیرد. آموزش عالی هم باید برای همه و بر اساس شایستگی در دسترس باشد.» چرایی تأکید این اعلامیه حقوق بشر و دیگر ارگان‌های حقوقی بر حق تعلیم و تحصیل این است که اکتساب علم باعث افزایش آگاهی و دانش افراد می‌شود و به آن‌ها کمک می‌کند تا مهارت‌های لازم برای زندگی و کار را کسب کنند. ما انسان‌ها شاهد هستیم که از وقتی که تحصیل علم صورت آکادمیک و تخصصی را به خود گرفت و جزء حقوق اولیه و درجه یک، فرد فردی از انسان‌ها قلمداد شد، جوامع راه پیشرفت و توسعه را پیش گرفته است. با وجود تأکید بسیار حقوق بشری بر حق تعلیم و تحصیل و همچنین با وجود مشهود بودن تأثیرات عمیق و پرمفید دانش بر پیشرفت و توسعه جوامع، برخی کشورها و گروه‌ها دروازه‌ی دانش را به روی عده‌ای از انسان‌ها بسته‌اند و در این امر ابرام و اصرار دارند. در حال حاضر، آنچه که در دنیا پرآوازه شده و عموم انسان‌ها با شنیدن آن انگشت بر دهان مانده‌اند خبر «ممنوعیت تحصیل دختران افغانستان از سوی دولت کنونی» است. حکومت فعلی افغانستان از بدو قدرت‌گیری (۱۵ اوت ۲۰۲۱م) دروازه‌ی مکتب و دانشگاه را به روی دختران بست. تصمیم‌گیران این جریان تأکید می‌کنند که به خاطر «هنجارهای اسلامی» دختران از تعلیم و تحصیل علم «موقتا» منع شده‌اند. با در نظرداشت اینکه پیشینه حکومت کنونی افغانستان اسلامی است و دولت‌مردان این حکومت هم، اکثر تصمیم‌های‌شان و تصمیم منع تحصیل دختران را «اسلامی» می‌خوانند، این تصور در ذهن بسیاری ایجاد می‌شود که واقعا نظر و دیدگاه اسلام درباره تحصیل دختران چیست؟ آیا دیدگاه اسلام درمورد تحصیل دختران همان دیدگاه حکومت سرپرست افغانستان است؟ و یا اینکه اسلام حق تعلیم و تحصیل را فارغ از جنسیت و نژاد؛ برای تمام انسان‌ها قائل است و در این باره هیچ تفاوتی بین زن و مرد و دختر و پسر قائل نیست؟. مقاله حاضر در صدد تبیین «جایگاه تحصیل دختران در اسلام» است. این پژوهش با روش توصیفی_تحلیلی در سه فصل؛ نظر اسلام را در مورد تحصیل دختران بیان می‌کند. در فصل اول؛ آیات قرآن و احادیث شریف را با دقت بررسی و موارد مرتبط با تحصیل دختران را تحلیل کرده، نظر اسلام را در مورد تحصیل دختران از کتاب و سنت کشف می‌کند. در فصل دوم؛ به دلایل غیر از کتاب و سنت برای اثبات فرضیه می‌پردازد و در فصل سوم؛ دلایل مخالفین حق تحصیل دختران را شنیده، پاسخ خواهد داد.

ادامه مطلب


1 سال قبل - 295 بازدید

همزمان با انتقادها و نگرانی‌ها از تغییر نصاب آموزشی از سوی حکومت سرپرست، عبدالسلام حنفی، معاون اداری رییس‌الوزرای حکومت گفته است که متعهد به «ارتقای تعلیم و تربیه از لحاظ کمی و کیفی» و اصلاح این نصاب هستند. آقای حنفی این سخنان را روز (یک‌شنبه، ۱۷ جدی) در یک برنامه زیر عنوان «هماهنگی بهتر امور برای رییسان ولایتی معارف» که از طرف وزارت معارف حکومت سرپرست در کابل برگزار شده بود، بیان کرده است. او تاکید کرد که حکومت فعلی در این عرصه‌ها تمام تلاش‌شان را به‌کار می‌گیرد. او تعلیم فرزندان افغانستان را «وظیفه خطیر و بزرگ» عنوان کرده و افزود که مسوولیت آن به‌دوش حکومت فعلی است. در حالی معاون اداری رییس‌الوزرای حکومت فعلی بر اصلاح نصاب آموزشی تاکید می‌کند که در جریان دو سال گذشته، دروازه‌های مکتب‌های متوسطه و لیسه به‌روی دختران مسدود شده است. همچنین وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است. در عین حال در ۱۵ قوس سال روان نیز دید‌‌بان حقوق بشر در مورد وضع مکاتب پسرانه در افغانستان زیر اداره حکومت فعلی گزارشی منتشر کرده و گفته که سیاست‌های آموزشی نادرست در افغانستان، به پسران نیز آسیب رسانده است.

ادامه مطلب