مسوولان حکومت سرپرست در ولایت بدخشان می‌گویند که در پی ریزش سقف یک خانه در ولسوالی شهر بزرگ این ولایت، دو عضو یک خانواده جان باختند و یک کودک دیگر زخمی شد. محمد اکرم اکبری، رییس مبارزه با حوادث طبیعی بدخشان گفته است که این رویداد حوالی ساعت ۱۰:۰۰ دوشنبه‌شب (۲ سرطان) در روستای «خاسار» از مربوطات ولسوالی شهر بزرگ رخ داده است. آقای اکبری تاکید کرد که در نتیجه‌ی این حادثه، یک دختر ۱۷ ساله و یک پسر ۱۴ ساله جان خود را از دست داده‌اند و یک کودک ۱۰ ساله به‌گونه‌ی سطحی زخمی شده است. رییس مبارزه با حوادث طبیعی بدخشان افزوده است که تمامی قربانیان این رویداد از اعضای یک خانواده بوده‌اند. مسوولان محلی در ولایت بدخشان علت وقوع این رویداد را «فرسودگی ساختمان و بارندگی‌های اخیر» اعلام کرده‌اند. قابل ذکر است که در گذشته نیز رویدادهای مشابهی به دلیل فرسودگی ساختمان‌ها در شماری از ولایت‌های کشور به وقوع پیوسته که در آن‌ها شماری از شهروندان، به‌ویژه زنان و کودکان، جان باخته‌اند.

جویس مسویا، دستیار دبیرکل سازمان ملل متحد در امور بشردوستانه و معاون هماهنگ‌کننده امداد اضطراری درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که مردم افغانستان با نیازهای بشردوستانه مداوم و شدیدی مواجه‌ هستند. خانم مسویا این اظهارات را در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره وضعیت افغانستان مطرح کرده و گفته است که دهه‌ها جنگ، فقر ساختاری، بحران‌های اقلیمی، محدودیت‌های گسترده علیه زنان و دختران و کاهش شدید بودجه وضعیت را بحرانی‌تر کرده ‌است. وی تاکید کرده است که میزان مرگ‌ومیر مادران در افغانستان بیش از ۲.۵ برابر میانگین جهانی است و در کنار آن خشک‌سالی گسترده بخش‌هایی از کشور را تهدید می‌کند. جویس مسویا در ادامه افزوده است: «از هر پنج شهروند افغانستان، یک تن با گرسنگی روبرو است و سه تن به‌طور جدی دچار سوءتغذیه هستند. حدود ۳.۷ میلیون کودک از رفتن به مکتب محرومند که ۲.۲ میلیون تن از آنان دختران بالای ۱۱ سال‌ هستند که به‌دلیل محدودیت‌های حکومت فعلی اجازه تحصیل ندارند.» همچنین دستیار دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه در بخشی از صحبت‌هایش هشدار داده است که کابل ممکن است به نخستین پایتخت جهان در دوران مدرن تبدیل شود که با کمبود شدید آب مواجه می‌شود. او گفت که سطح آب‌های زیرزمینی در کابل تا ۳۰ متر کاهش یافته است و نزدیک به نیمی از چاه‌های آب خشک شده‌اند. همچنین وی در بخش دیگر سخنانش با تاکید بر نقش کلیدی زنان افغانستان در عملیات کمک‌رسانی گفته است: «زنان امدادگر در افغانستانی با وجود تهدیدها و محدودیت‌ها همچنان در خط مقدم پاسخ بشردوستانه قرار دارند و به جوامعی خدمت می‌رسانند که در غیر این صورت به حاشیه رانده می‌شوند.» خانم مسویا تصریح کرد که صندوق بشردوستانه افغانستان اخیراً ۲.۴ میلیون دالر را به سازمان‌های محلی اختصاص داده است، از جمله نهادهایی که غالباً نادیده گرفته می‌شوند.

تیم بورچت، عضو مجلس نمایندگان آمریکا در تازه‌ترین مورد از تصویب لایحه‌‌ی قطع کمک‌های مالی به حکومت سرپرست افغانستان خبر داده است. او ناوقت شب گذشته (دوشنبه، ۲ سرطان) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این لایحه با عنوان «هیچ دالر مالیاتی برای حکومت فعلی افغانستان» با موفقیت در مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب رسید. تیم بورچت این لایحه را در ماه جدی سال پیش خورشیدی به مجلس نمایندگان آمریکا ارائه کرده بود. او گفته بود که این لایحه، وزارت امور خارجه‌ی آمریکا را ملزم می‌کند تا سیاستی را برای مخالفت با هرگونه کمک خارجی به حکومت سرپرست افغانستان ایجاد و اجرا کند. این عضو مجلس نمایندگان آمریکا افزوده بود که مطابق این لایحه هرگونه برنامه‌‌ی کمک نقدی به افغانستان و نحوه‌ی جلوگیری از دسترسی حکومت فعلی به آن، نیاز به گزارش‌دهی دارد. تیم بورچت تاکید کرده بود که لایحه معرفی‌شده از طرف او، شامل نظارت بر صندوق امانی ویژه و بانک مرکزی افغانستان نیز می‌شود. این عضو مجلس نمایندگان آمریکا بارها گفته است که حکومت فعلی به کمک‌های مالی آمریکا به افغانستان دسترسی دارند و خواستار قطع این کمک‌ها شده است. این لایحه پیشنهادی پیش از این از سوی کمیته‌ی روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شده بود. این در حالی است که دونالد ترمپ در نخستین روز ورودش به کاخ سفید، دستور تعلیق ۹۰ روزه تمامی کمک‌های خارجی را صادر کرده بود. در اعلامیه کاخ سفید آمده بود که این کمک‌ها تا بررسی دقیق و سنجش میزان هماهنگی آن‌ها با سیاست‌های جدید آمریکا متوقف خواهد شد. قابل ذکر است که این دستور باعث توقف عملیات اداره توسعه بین‌المللی آمریکا در سراسر جهان شد و در همان روند ارائه خدمات حیاتی از قبیل غذا، کمک‌های دارویی و بشردوستانه را در سراسر جهان مختل کرده است. پس از سقوط دولت پیشین افغانستان، کاهش کمک‌های بین‌المللی معیشت میلیون‌ها تن را در کشور با بحران جدی روبه‌رو کرده است.

رزا اوتونبایوا، رییس یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان می‌گوید که نباید وضعیت غیرقابل قبول زنان و دختران افغانستان از سوی جامعه‌ی جهانی و نهادهای بین‌المللی فراموش شود. خانم اوتونبایوا این اظهارات در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره وضعیت افغانستان مطرح کرده و گفته است که ممنوعیت ادامه تحصیل دختران بالاتر از صنف ششم، افغانستان را از جهان جدا می‌سازد. وی در این نشست بار دیگر از حکومت سرپرست افغانستان خواست تا ممنوعیت‌ها علیه زنان و دختران را لغو کرده و حق آموزش را به آن‌ها بازگرداند. رییس یوناما در بخشی دیگر از سخنرانی خود گفت که حکومت فعلی همچنان «سیاست‌های محدودکننده و تبعیض‌آمیز گسترده‌ای را بر مردم افغانستان تحمیل می‌کنند.» او اضافه کرد که این سیاست‌ها در «قانون امر به معروف و نهی از منکر» حکومت فعلی بازتاب یافته است؛ قانونی که علاوه بر بر تأثیرات حقوق بشری بر زنان و مردان افغانستان، پیامدهای گسترده‌ای بر اقلیت‌ها، اقتصاد (به ویژه کسب‌وکارهای زنان)، عملیات بشردوستانه و رسانه‌ها دارد. او به اعمال محدودیت‌ها بر رسانه‌های کشور نیز اشاره کرده و تاکید کرده است: «آزادی بیان و فضای رسانه‌های خصوصی بیش از پیش محدود شده‌اند.» همچنین رزا اوتونبایوا در بخشی از صحبت‌هایش با اشاره به وضعیت امنیتی افغانستان گفت که به‌طور کلی شمار رویدادهای امنیتی در کشور پایین است. او افزود که با وجود این، همسایگان افغانستان همچنان در مورد حضور داعش در این کشور ابراز نگرانی می‌کنند. رییس یوناما در گزارش خود به شورای امنیت سازمان ملل گفت که تاکنون بیش از شش‌صد هزار نفر از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشته‌اند. خانم اوتونبایوا در این‌باره گفت: «هم‌اکنون بیش از ۶۰۰ هزار افغان از پاکستان و ایران بازگشته‌اند. پیش‌بینی شده که اگر تنش‌ها ادامه یابد، بازگشت‌های بیشتری نیز صورت گیرد؛ در چند روز گذشته، بازگشت‌های روزانه از ایران بیش از ۱۰ هزار نفر بوده است. جامعه و حکومت فعلی برای جذب بازگشت‌کنندگان تلاش کرده‌اند؛ اما بدون کمک بین‌المللی، بازگشت امن و منظم محدود خواهد ماند.»

برنامه‌ی توسعه‌ سازمان ملل متحد اعلام کرده است که با پشتیبانی مالی برای شماری از زنان در بخش‌های استارتاپ‌ها، تجارت‌های کوچک، فرصت‌ آموزش و کسب درآمد را فراهم کرده است. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که با وجود محدودیت‌ها؛ اما زنان و دختران در خط مقدم مبارزه‌ی بازسازی اقتصادی افغانستان قرار دارند. در این گزارش داستان دو زن کارآفرین از هرات و بلخ هم‌چنان شماری از دخترانی که آموزش استارتاپ‌ را فرا گرفته بازتاب داده شده که با پشتیبانی مالی برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل، کسب‌وکارهای کوچک ایجاد کرده و از این طریق برای زنان دیگر نیز، زمینه‌ی کار فراهم کرده‌اند. این سازمان با اشاره به کسب‌وکارهای کوچک به رهبری زنان گفته است که این موفقیت‌ها در بستر شکننده‎ به دست آمده است. بر اساس داده‌های سازمان ملل، اقتصاد افغانستان در سال ۲۰۲۳–۲۰۲۴ تنها ۲.۷ درصد رشد داشته و کسری تراز تجاری کشور در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۴ به ۶.۷ میلیارد دالر رسیده است. گزارش تاکید کرده است که کاهش کمک‌های خارجی، بازگشت اجباری مهاجران و بحران‌های آب‌وهوایی، شرایط را برای کسب‌وکارهای کوچک دشوارتر کرده‌ است. برنامه‌ توسعه‌ سازمان ملل افزوده است که با وجود چالش‌ها، برنامه‌های آموزشی دیجیتال برای زنان جوان در کابل و برخی ولایت‌ها، روزنه‌ای را امید گشوده‌ است. در ادامه آمده است که از طریق برنامه‌ی «راه‌حل‌های دیجیتال برای بازسازی»، زنان مهارت‌هایی در زمینه کدنویسی، تجارت آنلاین و کارآفرینی فرا گرفته‌اند که تا اکنون بیش از ۵۵۰ جوان، بیش‌تر آنان زن هستند، از آموزش‌هایی مانند «دخترانی که کدنویسی می‌کنند»، هوش مصنوعی و علوم داده بهره‌مند شده‌اند. این نهاد سازمان ملل، با اشاره به ممنوعیت کار زنان هشدار داده که تداوم حذف زنان از اقتصاد می‌تواند تا سال ۲۰۲۶ حدود ۹۲۰ میلیون دالر – معادل ۵.۸ درصد تولید ناخالص داخلی – به افغانستان زیان برساند. حکومت سرپرست پس از به دست گرفتن قدرت، عرصه‌های کاری برای زنان و دختران را محدود کرده و آنان حق کار در بسیاری از بخش‌ها را ندارند.

صندوق کمک‌های انسان‌دوستانه افغانستان اعلام کرده است که میلیون‌ها زن برای زنده‌ماندن به کمک‌های انسان‌دوستانه وابسته‌اند و شمار زیادی از خانواده‌های که زنان سرپرست هستند، در ولایت‌هایی چون بادغیس، تنها از طریق کمک‌های نقدی روز را به شب می‌رسانند. این صندوق با نشر گزارشی گفته است که پروژه‌های توزیع نقدی که از سوی امدادگران زن اداره می‌شود، در ولایت‌های مانند بادغیس توانسته‌اند فضای امنی برای دریافت‌کنندگان زن ایجاد کنند. گزارش به نقل از گل‌جان، زنی ۵۵ ساله که سرپرستی نواسه‌هایش را به‌عهده دارد نوشته است: «امروز برای گرفتن پول آمدم. نواسه‌هایم خوش‌حال می‌شوند چون می‌توانم برای‌شان غذای خوب و لباس بخرم.» صندوق کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی افغانستان تاکید کرده است که در یک دهه‌ی گذشته بیش از یک میلیارد دالر برای کمک به آسیب‌پذیرترین قشرهای جامعه، به‌ویژه خانواده‌هایی که تحت سرپرستی زنان اند، اختصاص داده است. بر اساس گزارش سازمان ملل، پس از حاکمیت حکومت فعلی، وضعیت اقتصادی در افغانستان وخیم‌تر شده است. به گفته‌ی صندوق کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی سازمان ملل برای افغانستان، محدودیت‌های وضع‌شده بر زنان بر اقتصاد این کشور تاثیر گذاشته است. در گزارش آمده که نیمی از جمعیت افغانستان برای ادامه‌ی زندگی به کمک‌های انسان‌دوستانه نیاز دارند که بیش‌تر این نیازمندان زنان و کودکان اند. همچنین کاهش درآمد، خشک‌سالی و ممنوعیت‌های فزاینده بر مشارکت زنان در جامعه، نیازمندی این قشر را به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش داده است.

سازمان جهانی صحت از مرگ ۳۱۰ نفر در افغانستان در یک ماه به خاطر ابتلا به بیماری‌های عفونی خبر داد. این افراد بر اثر ابتلا به سرخک، عفونت حاد تنفسی، بیماری تب کنگو و اسهال حاد همراه با کم‌آبی بدن جان باخته‌اند. این سازمان با نشر اعلامیه‎ای گفته است که تنها در ماه می امسال ۹۲ هزار و ۸۶۶ مورد جدید ابتلا به این بیماری را در افغانستان ثبت کرده است. در اعلامیه آمده است که آمار ابتلا به بیماری عفونت حاد تنفسی در ماه می نسبت به ماه اپریل کاهش داشته است. در ادامه آمده است که در ماه اپریل امسال، سازمان بهداشت جهانی ۱۲۸ هزار و ۵۵ مورد جدید بیماری عفونت حاد تنفسی را ثبت کرد و ۲۶۰ نفر هم در اثر ابتلا به این بیماری جان باختند. در گزارش ماه می سازمان جهانی صحت همچنین آمده است که این سازمان ۱۴ هزار و ۶۶۰ مورد جدید مشکوک به سرخک در افغانستان را ثبت کرده است و ۹۳ نفر هم در اثر ابتلا به این بیماری جان باخته‌اند. در گزارش آمده که آمار ابتلا و مرگ ناشی از سرخک در ماه می امسال نسبت به ماه اپریل کاهش یافته است. در ماه اپریل امسال، ۱۸ هزار و ۷۰۳ مورد جدید سرخک در افغانستان ثبت شده و ۱۱۱ نفر هم در اثر ابتلا به این بیماری جان باختند. همچنین در بخشی از گزارش سازمان بهداشت جهانی آمده است که در ماه می امسال ۲۰۰ مورد بیماری تب کنگو هم ثبت شده و ۱۶ نفر در اثر ابتلا به این بیماری جان باخته‌اند. براساس آمار بهداشت جهانی، آمار ابتلا به بیماری تب کنگو در ماه می نسبت به ماه اپریل افزایش یافته است. در ماه اپریل شش تن در اثر این بیماری جان باختند و ۱۰۹ مورد جدید ابتلا به این بیماری ثبت شده است. در ادامه آمده است که دست‌کم شش نفر در ماه می در افغانستان در اثر اسهال حاد همراه با کم‌آبی بدن جان باختند. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که در ماه می امسال پنج هزار و ۱۸۶ مورد ابتلا به بیماری مالاریا، ۵۸۶ مورد ابتلا به ویروس کرونا و ۲۱۶ مورد جدید ابتلا به تب دنگی در افغانستان ثبت شده است. قابل ذکر است که سازمان جهانی بهداشت که هر ماه گزارش ماهانه خود را منتشر می‌کند، ماه حمل امسال هشدار داد که به دلیل توقف کمک‌های ایالات متحده، احتمالا بیش از ۱۰ درصد از جمعیت افغانستان تا پایان امسال از خدمات درمانی محروم خواهند شد.

سوزان فرگوسن، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور زنان می‌گوید که خدمات نجات‌بخش در افغانستان باید با حمایت زنان این کشور حفظ شوند. خانم فرگوسن با نشر اعلامیه‌ای گفته است: «زنان افغانستان که با نهادهای امدادرسان در سراسر کشور کار می‌کنند، واقعا «شجاع» هستند و شجاعانه کار می‌کنند.» نماینده ویژه ملل متحد در امور زنان تاکید کرده است که مشارکت زنان افغانستان در ارائه این خدمات مهم است. وی در ادامه افزوده است: «آنان (زنان امدادرسان افغانستان) به ارائه کمک‌های حیاتی ادامه می‌دهند. ما باید در کنار زنان افغانستان بایستیم تا این خدمات نجات‌بخش را حفظ کنیم.» این در حالی است که حکومت سرپرست محدودیت‌های شدیدی بر کار زنان در نهادهای ملل متحد وضع کرده‌اند و در این اواخر، این محدودیت‌ها را تشدید کرده است. بر بنیاد گزارش اوچا که پیش از این پخش کرده است، دست‌کم ۲۹ تن از کارکنان بشردوستانه که عمدتاً زنان بوده‌اند، در ماه‌های اخیر توسط نیروهای حکومت فعلی بازداشت و مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند. همچنین حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل متحد اعلام کرده است که از سال ۲۰۲۱ میلادی تا اکنون، از ۶۰ هزار کسب‌وکار به رهبری زنان و دختران در افغانستان پشتیبانی کرده است. این نهاد امروز (یک‌شنبه، ۱ سرطان) با نشر گزارشی داستان زنانی را که با پشتیبانی این نهاد کسب‌وکارهای‌شان را ایجاد کرده، بازتاب داده است. در گزارش آمده است که پشتیبانی از کسب‌وکارهای ۶۰ هزار زن در افغانستان به زنان تجارت‌پیشه این امکان را فراهم کرده که سرمایه‌گذاری خود را گسترش دهند. این سازمان تاکید کرده است که زنان تجارت‌پیشه در افغانستان، با گسترش سرمایه‌گذاری، کارهای شان را بزرگ‌تر کرده و برای زنان دیگر نیز زمینه‌ی کار را فراهم کرده‌اند. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل با ارائه‎ی راه‌حل‌های انرژی پایدار در کابل، کارآفرینان و کسب‌وکارهای کوچک را توان‌مند می‌سازد. برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل، با اشاره به داستان زنان تجارت‌پیشه در کابل، گفته است که این ابتکار را در سراسر افغانستان گسترش داده است. این نهاد افزوده است که برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل با فراهم‌کردن امکان رشد کسب‌وکارها، ایجاد درآمد و تقویت جوامع، تاب‌آوری اقتصادی بلندمدت را برای شهروندان افغانستان ایجاد می‌کند. این در حالی است که حکومت سرپرست، پس از آن که قدرت را به دست گرفت، محدودیت‌های گسترده بر کار زنان در بخش‌های مختلف اجرا کرده است. این محدودیت‌ها فرصت‌های کاری را از زنان گرفته و آنان در درگیر بحران اقتصادی کرده است. کسب‌وکارهای کوچک و خصوصی چون صنایع‌دستی، فروشندگی و قالین‌بافی از محدودیت‌ فرصت‌های کاری باقی‌مانده برای زنان در افغانستان است.