برچسب: بیماری

4 روز قبل - 121 بازدید

اختلال هراس یا «پانیک دیس‌اُردِر» نوعی اختلال اضطرابی است که با حملات ناگهانی و شدید ترس یا ناراحتی همراه است. این حملات که به آن‌ها حمله پانیک گفته می‌شود، بدون هشدار قبلی رخ می‌دهند و معمولاً در شرایطی ظاهر می‌شوند که هیچ تهدید واقعی یا عامل خطرناکی در محیط وجود ندارد. با این حال، واکنش‌های جسمی و روانی ناشی از آن بسیار واقعی و نگران‌کننده است. حمله پانیک می‌تواند باعث ایجاد علائمی مانند تپش قلب شدید، تعریق، لرزش، احساس خفگی، درد یا فشار در قفسه سینه، سرگیجه، تهوع، ترس از دیوانه شدن یا حتی ترس از مرگ شود. این علائم معمولاً بین ۵ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشند، اما اثر روانی آن‌ها ممکن است ساعت‌ها ادامه داشته باشد. بسیاری از افراد ممکن است در طول زندگی‌شان یکی دو بار حمله پانیک را تجربه کنند، به‌ویژه در زمان‌هایی که تحت فشار زیاد یا استرس روانی شدید قرار دارند. در این موارد، حمله موقتی است و پس از رفع عامل استرس‌زا، دیگر تکرار نمی‌شود. اما اگر این حملات به‌طور مکرر، ناگهانی و بدون دلیل واضح رخ دهند و فرد مدام در ترس و انتظار حمله بعدی باشد، آن‌گاه تشخیص اختلال پانیک مطرح می‌شود. زندگی با اختلال هراس می‌تواند دشوار باشد. بسیاری از مبتلایان از حضور در مکان‌های عمومی یا شلوغ اجتناب می‌کنند، چون نگران‌اند در آن فضا دچار حمله شوند و نتوانند کمک بگیرند. در نتیجه، این اختلال ممکن است به انزوای اجتماعی، افسردگی، یا اختلال اضطراب فراگیر نیز منجر شود. با وجود تمام این مشکلات، خبر خوب این است که اختلال پانیک کاملاً قابل درمان است. ترکیبی از درمان‌های روان‌شناختی، مانند رفتاردرمانی شناختی (CBT)، آموزش تکنیک‌های آرام‌سازی، و در برخی موارد، دارودرمانی، می‌تواند کمک چشمگیری به کنترل حملات و کاهش اضطراب ناشی از آن‌ها کند. مهم‌ترین قدم برای مقابله با این اختلال، شناخت آن، پذیرفتن مشکل و جستجوی کمک تخصصی است. هر چه درمان زودتر آغاز شود، روند بهبودی سریع‌تر و آسان‌تر خواهد بود. یکی از چالش‌برانگیزترین بخش‌های اختلال پانیک، ترس دائمی از تکرار حمله است. بسیاری از افراد پس از تجربه‌ی چند حمله، دچار اضطراب پیش‌بینی می‌شوند؛ یعنی مدام نگران‌اند که در مکان یا زمان خاصی دوباره دچار حمله شوند. همین ترس می‌تواند باعث شود فرد از موقعیت‌هایی مانند حضور در جمع، رانندگی، سفر یا حتی بیرون رفتن از خانه اجتناب کند، که در این صورت اختلال پانیک ممکن است به آگورافوبیا (ترس از مکان‌های باز یا شلوغ) منجر شود. علائم اختلال هراس (پانیک) حملات پانیک معمولاً به‌طور ناگهانی و بدون هشدار قبلی شروع می‌شوند. این حملات می‌توانند در هر لحظه و هر شرایطی رخ دهند؛ چه در حال رانندگی باشید، چه در فروشگاه، در خواب عمیق یا حتی وسط یک جلسه‌ی کاری. در برخی افراد این حملات گاه‌به‌گاه رخ می‌دهند، اما در مواردی ممکن است تکرار آن‌ها به‌صورت منظم و مزمن باشد. حمله پانیک معمولاً ظرف چند دقیقه به اوج خود می‌رسد و بسیاری از علائم به‌طور هم‌زمان ظاهر می‌شوند. پس از پایان حمله، ممکن است فرد دچار خستگی شدید، فرسودگی ذهنی یا بی‌حالی شود. برخی از علائم رایج حملات پانیک عبارت‌اند از: - احساس ناگهانی و شدید خطر یا فاجعه قریب‌الوقوع - ترس از دست دادن کنترل یا حتی احساس مرگ - ضربان قلب تند، شدید یا نامنظم (تپش قلب) - تعریق زیاد، گاه سرد - لرزش بدن یا رعشه - تنگی نفس، احساس خفگی یا فشار در گلو - لرز یا گرگرفتگی - حالت تهوع یا ناراحتی گوارشی - گرفتگی یا درد در ناحیه‌ی شکم - درد یا فشار در قفسه‌ی سینه - سرگیجه، سبکی سر یا احساس ضعف - احساس بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن در دست‌ها، پاها یا صورت - احساس جدا شدن از واقعیت یا از بدن خود (دِرِئالیزیشن و دِپِرسونالیزیشن) علل اختلال پانیک (هراس): علت دقیق حملات پانیک یا اختلال پانیک هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است. بااین‌حال، پژوهش‌ها نشان داده‌اند که مجموعه‌ای از عوامل ژنتیکی، روانی و زیستی می‌توانند در بروز این اختلال نقش داشته باشند. برخی از مهم‌ترین این عوامل عبارت‌اند از: - ژنتیک: سابقه خانوادگی ابتلا به اختلالات اضطرابی یا پانیک می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد. - استرس شدید یا مزمن: تجربه‌ی حوادث تلخ مانند از دست دادن عزیزان، طلاق، بیماری‌های مزمن، یا مشکلات مالی می‌تواند آغازگر حملات پانیک باشد. - ویژگی‌های خلقی و شخصیتی: افرادی که خلق‌وخوی حساسی دارند یا مستعد اضطراب و احساسات منفی‌اند، بیشتر در معرض خطر هستند. - تغییرات زیستی و عصبی: برخی شواهد نشان می‌دهند که اختلال در عملکرد ناقلان عصبی یا ناهماهنگی در فعالیت بخش‌هایی از مغز (مانند آمیگدالا) می‌تواند زمینه‌ساز حملات پانیک باشد. اگرچه برخی حملات پانیک ممکن است ناگهانی و بدون هیچ دلیل مشخصی بروز کنند، اما با گذشت زمان، این حملات ممکن است به‌واسطه‌ی موقعیت‌ها یا محرک‌های خاصی تحریک شوند (مانند حضور در مکان‌های شلوغ یا بسته، یا مواجهه با موقعیت‌های استرس‌زا). برخی نظریه‌ها نیز معتقدند که حملات پانیک می‌توانند ناشی از فعال شدن بی‌دلیل پاسخ جنگ یا گریز (fight or flight) بدن باشند؛ همان واکنشی که هنگام مواجهه با خطر فیزیکی فعال می‌شود. مثلاً زمانی که حیوانی وحشی به انسان حمله می‌کند، بدن با افزایش ضربان قلب، تنفس سریع و آماده‌سازی عضلات برای فرار یا دفاع واکنش نشان می‌دهد. در حملات پانیک، بدن همین واکنش‌ها را بدون وجود تهدید واقعی تجربه می‌کند؛ اما هنوز مشخص نیست که این پاسخ چگونه و چرا به‌طور غیرطبیعی فعال می‌شود. عوامل خطر ابتلا به اختلال پانیک: عوامل متعددی وجود دارند که می‌توانند خطر ابتلا به حملات پانیک یا اختلال پانیک را افزایش دهند. از جمله مهم‌ترین این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: - سابقه خانوادگی حملات پانیک یا سایر اختلالات اضطرابی: داشتن والدین یا بستگان نزدیک با این اختلال می‌تواند زمینه ژنتیکی ایجاد کند. - استرس‌های شدید و مزمن زندگی: مانند مرگ یکی از عزیزان، ابتلای یکی از اعضای خانواده به بیماری جدی یا مشکلات اقتصادی و شغلی. - رویدادهای آسیب‌زا: تجربه‌ی حوادثی مانند تجاوز، تصادف، بلایای طبیعی یا خشونت جسمی و روانی. - تغییرات بزرگ در زندگی: از جمله طلاق، مهاجرت، از دست دادن شغل یا حتی تولد نوزاد که ممکن است تعادل روانی فرد را مختل کنند. - مصرف مواد محرک: سیگار کشیدن، نوشیدن بیش‌ازحد نوشیدنی‌های کافئین‌دار (مثل قهوه و نوشابه انرژی‌زا) می‌تواند محرک فیزیولوژیکی حملات باشد. - سابقه سوءاستفاده در دوران کودکی: کودکانی که در معرض خشونت جسمی یا جنسی بوده‌اند، در بزرگسالی بیشتر مستعد ابتلا به اختلالات اضطرابی هستند. عوارض اختلال پانیک (در صورت عدم درمان): در صورتی که حملات پانیک به‌موقع تشخیص داده نشوند و تحت درمان قرار نگیرند، می‌توانند پیامدهای جدی و گسترده‌ای بر سلامت روان، روابط اجتماعی و عملکرد روزانه فرد داشته باشند. برخی از عوارض شایع عبارت‌اند از: - ایجاد فوبیاهای جدید: مانند ترس از رانندگی، حضور در مکان‌های شلوغ یا حتی ترک خانه (آگورافوبیا). - افزایش مراجعه‌های پزشکی غیرضروری: افراد ممکن است به‌دلیل نگرانی مداوم درباره‌ی سلامت جسمانی، بارها به پزشک مراجعه کنند، در حالی که مشکل، روان‌تنی است. - اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی: برای جلوگیری از بروز حملات، فرد ممکن است گوشه‌گیر شود و ارتباطات اجتماعی‌اش آسیب ببیند. - اختلال در عملکرد شغلی یا تحصیلی: تمرکز پایین، غیبت‌های مکرر یا ناتوانی در انجام وظایف، باعث افت عملکرد می‌شود. - افزایش خطر ابتلا به سایر بیماری‌های روانی: مانند افسردگی، اضطراب فراگیر یا اختلال وسواس فکری-عملی (OCD). - افکار یا رفتارهای خودکشی: در موارد شدید و بدون درمان، حس ناامیدی می‌تواند فرد را به مرز افکار یا رفتارهای آسیب‌زننده برساند. - سوء‌مصرف مواد مخدر یا الکل: برخی افراد برای مقابله با اضطراب و ترس‌های ناشی از پانیک، به مصرف مواد پناه می‌برند که مشکل را پیچیده‌تر می‌کند. آگورافوبیا و اختلال پانیک برای برخی افراد، اختلال پانیک می‌تواند با *آگورافوبیا* همراه باشد؛ حالتی که فرد از قرار گرفتن در مکان‌ها یا موقعیت‌هایی که ممکن است باعث ایجاد اضطراب یا حمله پانیک شوند، به‌شدت اجتناب می‌کند. افراد مبتلا به آگورافوبیا معمولاً از فضاهای شلوغ، وسایل حمل‌ونقل عمومی، مراکز خرید یا حتی ترک خانه خودداری می‌کنند، زیرا نگران‌اند که در صورت بروز حمله نتوانند فرار کنند یا دسترسی به کمک نداشته باشند. در موارد شدیدتر، فرد ممکن است تنها زمانی خانه را ترک کند که همراهی مطمئن، مانند یکی از اعضای خانواده، در کنارش باشد. پیشگیری از اختلال پانیک: هیچ راه قطعی برای پیشگیری کامل از بروز اختلال پانیک وجود ندارد. بااین‌حال، رعایت برخی توصیه‌ها می‌تواند به کاهش احتمال ابتلا یا جلوگیری از عود و تشدید علائم کمک کند: - در صورت تجربه‌ی اولین نشانه‌های حمله پانیک، هرچه سریع‌تر به پزشک یا روان‌درمانگر مراجعه کنید. مداخله زودهنگام می‌تواند از مزمن شدن یا تشدید اختلال جلوگیری کند. - برنامه‌ی درمانی خود را جدی بگیرید. اگر دارو مصرف می‌کنید یا جلسات روان‌درمانی را شروع کرده‌اید، حتماً به آن پایبند باشید. درمان ناپیوسته ممکن است باعث برگشت علائم یا افزایش شدت آن شود. - فعالیت بدنی منظم داشته باشید. ورزش روزانه (مانند پیاده‌روی، یوگا، یا شنا) می‌تواند به کاهش اضطراب و بهبود عملکرد سیستم عصبی کمک کند. - از مصرف مواد محرک مانند کافئین، نیکوتین و الکل پرهیز کنید، زیرا این مواد می‌توانند محرک حملات پانیک باشند. - مدیریت استرس را یاد بگیرید. تکنیک‌هایی مثل تنفس عمیق، مدیتیشن، تمرکز حواس (mindfulness) و خواب کافی، می‌توانند نقش مؤثری در پیشگیری ایفا کنند. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟ اگر دچار علائم حمله پانیک می‌شوید، در اولین فرصت با پزشک یا متخصص سلامت روان مشورت کنید. اگرچه حملات پانیک به خودی خود خطرناک نیستند، اما می‌توانند بسیار آزاردهنده باشند و کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهند. همچنین، مدیریت آن‌ها بدون کمک حرفه‌ای اغلب دشوار است و در صورت عدم درمان، ممکن است دفعات و شدت حملات افزایش یابد. از سوی دیگر، برخی علائم حمله پانیک مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس یا سرگیجه، با نشانه‌های مشکلات جدی‌تری مثل *حمله قلبی* شباهت دارند. بنابراین اگر درباره‌ی علت علائم خود مطمئن نیستید، ارزیابی پزشکی فوری بسیار مهم است تا احتمال وجود بیماری‌های جسمی رد شود و روند درمان روانی مناسب آغاز گردد. نویسنده: داکتر معصومه پارسا

ادامه مطلب


2 هفته قبل - 134 بازدید

سازمان جهانی غدای سازمان ملل برای افغانستان در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که ۴.۷ میلیون زن و کودک در این کشور مبتلا به سوءتغذیه هستند و ۹.۵ میلیون نفر دیگر به‌شدت دچار ناامنی غذایی هستند. اين نهاد امروز (دوشنبه، ۳۱ سنبله) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود با اشاره به زمین‌لرزه‌ی سه هفته‌ پیش در شرق کشور، نوشته است که این رویداد طبیعی، صدها نفر را کشته و هزاران نفر دیگر را زخمی یا تحت‌تاثیر قرار داده است. در ادامه آمده است که این رویداد طبیعی به مجموعه‌ای از بحران‌ها که افغانستان را تحت تاثیر قرار داده است، افزوده و چشم‌انداز نگران‌کننده بشردوستانه را عمیق‌تر کرده است. سازمان جهانی غذا در ادامه تاکید کرده است که دو سوم خانواده‌های تحت سرپرستی زنان، توانایی خرید مواد غذایی اولیه را ندارند و زنان و دختران بیشترین نیاز را به کمک‌های بشردوستانه دارند. این نهاد افزوده است که به دلیل کمبود بودجه، مجبور است پذیرش مادران و کودکان مبتلا به سوءتغذیه را در مراکز تغذیه متوقف کند. سازمان جهانی غذا تاکید کرده است که این نهاد برای رسیدگی به نیازمندان تا فبروری ۲۰۲۶، به ۵۶۸ میلیون دالر به‌صورت فوری نیاز دارد. قابل ذکر است که در حال حاضر افغانستان با بحران سوءتغذیه‌ی فراگیر، بازگشت اجباری مهاجران از پاکستان و ایران، خشکسالی تشدید شده و کاهش شدید کمک‌های بشردوستانه به دلیل محدودیت‌های بودجه، دست و پنجه نرم می‌کند.

ادامه مطلب


2 هفته قبل - 112 بازدید

سازمان جهانی صحت درتازه‌ترین مورد هشدار داده است که افزایش بیماری‌های قلبی، دیابت، سرطان و مشکلات مزمن ریوی در میان زنان افغانستان نگران‌کننده است. این سازمان امروز (دوشنبه، ۳۱ سنبله) با نشر گزارشی گفته است که سرطان سینه و سرطان دهانه رحم از جمله سرطان‌های شایع در میان زنان افغانستان هستند و تنها بیماری‌های قلبی‌ و عروقی هر سال جان بیش از ۴۰ هزار نفر را در افغانستان می‌گیرد.. سازمان جهانی صحت با ابراز نگرانی تاکید کرده است که بیشتر بیماران تنها در مراحل پیشرفته در پی درمان می‌روند، زمانی که تأثیر درمان به‌مراتب کمتر است. سازمان صحی جهان همچنین خاطرنشان کرده است که بیش از نیمی از خانواده‌های بازگشت‌کننده از ایران و پاکستان با اختلالات روانی مواجه هستند. این سازمان در ادامه افزوده است که بیماری روانی «مرگ خاموش» در میان شهروندان افغانستان است. در گزارش آمده است که از هر پنج افغان یک نفر دچار مشکل سلامت روان است و در سال گذشته، بیش از نیمی از خانواده‌های بازگشته با اختلالاتی چون اضطراب، افسردگی یا استرس پس از سانحه مواجه شدند. با این وجود، شفاخانه‌های ولایتی و خدمات مراقبت اولیه، هنوز فاقد خدمات سلامت روان‌اند و بسیاری از اقشار آسیب‌پذیر کشور بدون مراقبت رها می‌شوند. همچنین ادوین سنیزا سالوادور، نماینده سازمان صحی جهان در افغانستان، گفته است: «در سراسر افغانستان، میلیون‌ها تن با بار روزانه بیماری‌های مزمن و چالش‌های روانی زنده‌گی می‌کنند؛ مسأله‌ای که فشار عظیمی بر یک سیستم صحی شکننده وارد کرده است.» این سازمان پیش‌تر نیز از افزایش بیماری مالاریا در کشور هشدار داده بود.

ادامه مطلب


2 هفته قبل - 360 بازدید

دیابت بارداری قند خون بالا در دوران بارداری است. خوردن غذا‌های سالم و متعادل و انجام ورزش معمولاً می‌تواند آن را به‌خوبی مدیریت کند. اما گاهی اوقات، انسولین برای کمک به مدیریت سطح قند خون ضروری است. اگر درمان نشود، هم برای شما و هم برای جنین مشکلاتی ایجاد می‌کند. دیابت بارداری چیست؟ دیابت بارداری نوعی دیابت است که منحصراً در بارداری زمانی که سطح قند خون بیش از حد بالا می‌رود (هیپرگلیسمی) ایجاد می‌شود. این زمانی اتفاق می‌افتد که هورمون‌های جفت توانایی شما را برای استفاده یا ساختن انسولین مسدود می‌کند. انسولین به بدن شما کمک می‌کند تا میزان مناسب گلوکز را در خون شما حفظ کند. گلوکز بیش از حد در خون شما می‌تواند منجر به عوارض بارداری شود. GD معمولاً در اواسط بارداری، بین ۲۴ تا ۲۸ هفته ظاهر می‌شود. پزشک بارداری شما آزمایش خون را برای بررسی دیابت بارداری تجویز می‌کند. ابتلا به GD به این معنی نیست که شما قبلاً قبل از باردار شدن به دیابت مبتلا بوده‌اید. این وضعیت به دلیل بارداری ظاهر می‌شود. افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و نوع ۲ قبل از بارداری، هنگام باردار شدن، چالش‌های جداگانه‌ای دارند. خوشبختانه، دیابت بارداری به‌خوبی شناخته شده است و پزشکان معمولاً می‌توانند با تغییرات کوچک در سبک زندگی و رژیم غذایی به شما در مدیریت این بیماری کمک کنند. اکثر مردم عوارض جدی ناشی از دیابت بارداری را تجربه نمی‌کنند و نوزادان سالمی به دنیا می‌آورند. انواع: به‌طورکلی، دیابت بارداری به ۲ دسته تقسیم می‌شود: کلاس A1 برای توصیف قند بارداری که می‌توان آن را تنها از طریق رژیم غذایی کنترل کرد، استفاده می‌شود. کلاس A2 به‌نوعی دیابت بارداری می‌گویند که در آن از انسولین یا سایر دارو‌های خوراکی برای کنترل این بیماری استفاده می‌شود. علائم دیابت بارداری علائم دیابت بارداری در سه ماه اول معمولاً ظاهر نمی‌شوند و این عارضه اغلب با آزمایش قند خون در هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ حاملگی و بررسی آن بر اساس جدول قند خون در بارداری تشخیص داده می‌شود برخی از زنان ممکن است در صورت افزایش بیش از حد قند خون (هیپرگلیسمی) علائمی مانند: • افزایش تشنگی • نیاز به ادرار کردن بیشتر از حد معمول • دهان خشک • خستگی • تاری دید • خارش ناحیه تناسلی یا برفک و عفونت‌های پوستی اما برخی از این علائم در دوران بارداری شایع هستند و لزوماً نشانه دیابت بارداری نیستند. اگر در مورد علائمی که تجربه می‌کنید نگران هستید با ماما یا پزشک خود صحبت کنید. دیابت بارداری چگونه می‌تواند بر بارداری شما تأثیر بگذارد؟ اکثر زنان مبتلا به دیابت بارداری در غیر این صورت حاملگی طبیعی با نوزادان سالم دارند. بااین‌حال، دیابت بارداری می‌تواند باعث مشکلاتی مانند: بزرگ‌تر شدن نوزاد شما از حد معمول - که ممکن است منجر به مشکلاتی در هنگام زایمان شود و احتمال نیاز به زایمان القایی یا سزارین را افزایش دهد. همان‌طور که گفتیم دیابت می‌تواند برای روی رشد و ‌نمو جنین در طی بارداری اثر داشته باشد. در اوایل بارداری، دیابت مادر می‌تواند منجر به بروز نقص‌های مادرزادی و افزایش خطر سقط جنین گردد. بسیاری از نواقص مادرزادی، اثرات نامطلوبی را بر ارگان‌های مهم بدن مانند مغز و قلب دارند. پلی هیدرآمنیوس - مایع آمنیوتیک بیش از حد (مایع اطراف نوزاد) در رحم که می‌تواند باعث زایمان زودرس یا مشکلاتی در زایمان شود. زایمان زودرس - زایمان قبل از هفته ۳۷ بارداری پره اکلامپسی - وضعیتی که باعث فشار خون بالا در دوران بارداری می‌شود و در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به عوارض بارداری شود. کودک شما پس از تولد دچار قند خون پایین یا زردی پوست و چشم (یرقان) می‌شود که ممکن است نیاز به درمان در بیمارستان داشته باشد. از دست ‌دادن نوزاد شما (مرده‌زایی)، اگرچه این اتفاق نادر است ابتلا به دیابت بارداری همچنین به این معنی است که شما در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در آینده هستید. عوامل خطر عوامل خطر ابتلا به دیابت بارداری عبارت‌اند از: • اضافه‌وزن یا چاق بودن • عدم تحرک بدنی • داشتن پیش دیابت • داشتن دیابت بارداری در بارداری قبلی • ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک داشتن یکی از اعضای نزدیک خانواده مبتلا به دیابت داشتن نوزادی با وزن بالا (۴. ۱ کیلوگرم) داشتن یک نژاد یا قومیت خاص، مانند سیاه‌پوست، و… تشخیص: معاینه فیزیکی و ‌گرفتن شرح‌حال و برای تشخیص دیابت بارداری از آزمایش قند خون استفاده می‌شود که در چند مرحله انجام می‌شود. برای انجام این آزمایش، بعد از مصرف مقدار مشخص گلوکز در دو نوبت ۱‌ساعته و ۲ ساعته، قند خون فرد اندازه‌گیری می‌شود و نتایج توسط پزشک بررسی می‌شود. درمان درمان دیابت بارداری شامل موارد زیر است: تغییر سبک زندگی پایش قند خون در صورت لزوم دارو که با دستور پزشک و تحت نظر متخصص تجویز می‌شود. مدیریت سطح قند خون به‌سلامت شما و کودکتان کمک می‌کند. مدیریت دقیق همچنین می‌تواند به شما در جلوگیری از عوارض دوران بارداری و زایمان کمک کند. تغییر سبک زندگی سبک زندگی شما - نحوه غذا خوردن و حرکت - بخش مهمی از حفظ سطح قند خون شما در محدوده سالم است. پزشکان معمولاً کاهش وزن در دوران بارداری را توصیه نمی‌کنند؛ اما پزشک می‌تواند به شما در تعیین اهداف افزایش وزن بر اساس وزن قبل از بارداری کمک کند. تغییرات سبک زندگی عبارت‌اند از: رژیم غذایی سالم یک رژیم غذایی سالم بر میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین بدون چربی – غذا‌هایی که دارای مواد مغذی و فیبر بالا و چربی و کالری کمی هستند. یک متخصص تغذیه می‌تواند به شما کمک کند تا یک برنامه غذایی بر اساس وزن فعلی، اهداف افزایش وزن بارداری، سطح قند خون، عادات ورزشی، ترجیحات غذایی و بودجه ایجاد کنید. فعال ماندن فعالیت بدنی منظم نقش کلیدی در هر برنامه سلامتی قبل، حین و بعد از بارداری دارد. ورزش قند خون شما را کاهش می‌دهد. به‌عنوان یک امتیاز اضافی، ورزش منظم می‌تواند به تسکین برخی از ناراحتی‌های رایج بارداری از جمله کمردرد، گرفتگی عضلات، تورم، یبوست و مشکلات خواب کمک کند. با تأیید پزشک خود، ۳۰ دقیقه ورزش متوسط را در بیشتر روز‌های هفته هدف قرار دهید. اگر مدتی است که فعال نبوده‌اید، به‌آرامی شروع کنید و به‌تدریج افزایش دهید. پیاده‌روی، و نرمش‌های سبک انتخاب‌های خوبی در دوران بارداری هستند. فعالیت‌های روزمره مانند کار‌های خانه و باغبانی نیز به‌حساب می‌آیند. نویسنده: داکتر معصومه پارسا

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 268 بازدید

میگرن سردردی است که می‌تواند باعث درد شدید ضربان دار یا احساس نبض، معمولاً در یک طرف سر شود. اغلب با حالت تهوع، استفراغ و حساسیت شدید به نور و صدا همراه است. حملات میگرن می‌تواند از ساعت‌ها تا چند روز ادامه داشته باشد و درد آن‌قدر بد باشد که در فعالیت‌های روزانه‌تان اختلال ایجاد کند. ابتلا به میگرن، تا حد زیادی به جنسیت افراد وابسته است؛ به طوری که زنان ۲ تا ۳ برابر بیشتر از مردان، سردردها و حملات میگرنی را تجربه می‌کنند. علت میگرن در خانم‌ها، بیشتر به تفاوت‌های هورمونی و تغییرات سطح استروژن در بدن آن‌ها مربوط می‌شود! بانوان در طول چرخه قاعدگی یا در دوران قاعدگی، مقادیر متفاوتی از استروژن را در بدن خود دارند، و پس از یائسگی، سطح این هورمون در بدن زنان به ثبات می‌رسد. بر اساس تحقیقات انجام شده، این گونه نوسانات استروژن در بدن بانوان، باعث بروز حملات میگرنی و سردردهای شدید در دوران قاعدگی یا بارداری می‌شوند. برای درمان میگرن در خانم‌ها، تغییر سبک زندگی، مصرف منیزیم، استفاده از مکمل‌های استروژنی، هیدراته ماندن، خواب کافی و نداشتن استرس، راهکارهای مفیدی خواهند بود. تحقیقات علمی نشان می‌دهند که تفاوت در فعالیت هورمون‌های جنسی بدن بانوان و آقایان، علت اصلی شیوع میگرن در خانم‌ها نسبت به مردان است! در واقع، تغییر در سطح استروژن، با ایجاد حملات شدید میگرنی مرتبط است. حتی هورمون‌های دیگر مانند پرولاکتین، می‌توانند شدت میگرن را افزایش دهند؛ در مقابل، هورمون تستوسترون نقش محافظتی داشته و از تشدید سردرد جلوگیری خواهد کرد! با توجه به اینکه سطح هورمون‌ها در طول چرخه قاعدگی و در دوران بارداری بانوان، تغییرات بیشتری دارند، بنابراین معمولا در این دوران، احتمال بروز حملات میگرنی بیشتر خواهد بود. حال این که آیا میگرن چشمی قابل درمان است و یا میگرن همراه با اورا در این دوران، چگونه درمان می‌شود، باید توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب بررسی گردد. چگونه بفهمیم میگرن داریم یا فقط سردرد دارم؟ حمله میگرن با ناراحتی متوسط ​​تا شدید، حتی غیرقابل تحمل،  در سر مشخص می شود. این ناراحتی معمولاً در یک محل از سر (یک‌طرف یا هر دو، جلو یا عقب، پشت چشم یا استخوان گونه) متمرکز است و ممکن است مانند ضربان یا نبض باشد. میگرن چقدر طول می‌کشد؟ از فردی به فرد دیگر و حتی در هر حمله متفاوت است. برای برخی، میگرن می‌تواند چند ساعت یا چند روز طول بکشد اگر احساس کردم میگرن در حال آمدن است چه باید بکنم؟ برای بیشتر افراد، بهترین کار این است که فوراً از یک درمان میگرن مانند داروهای مسکن استفاده کنند و در اتاقی تاریک و ساکت بمانند. که ممکن است از بروز میگرن جلوگیری کند یا حداقل درد را کاهش دهد. علائم: به طور کلی، علائم میگرن در خانم ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد: ۱: زیاد یا کم شدن اشتها ۲:حالت تهوع ۳: استفراغ ۴:اسهال ۵: سبکی سر ۶خستگی ۷: گرفتگی سر ۹: مشکل در صحبت کردن ۱۰: احساس گیجی ۱۱: حساسیت به نور، صدا، بو و دما؛ برخی از مبتلایان به میگرن، نورهای درخشان، خطوط زیگزاگ یا سایر اشکال هندسی را می‌بینند. برخی دیگر ممکن است مشکل تاری دید پیدا کنند یا محیط اطراف خود را به یک رنگ مثل زرد یا صورتی ببینند. مردم معمولا درد میگرن را به صورت زیر توصیف می‌کنند: ضربان‌دار ذق ذق‌کننده سوراخ‌کننده کوبنده ناتوان‌کننده و طاقت‌فرسا علل میگرن: هورمون‌ها(تغییر هورمونی در قاعدگی، پی ام اس، بارداری، شیردهی) تاثیز ژن‌ها استرس‌های محیطی خواب ناکافی مصرف کافئین و الکل رژیم غذایی نامناسب نور شدید کم‌آبی بدن برخی از بوها که گیرنده‌های عصبی را فعال می‌کنند شرایط جوی نامناسب میگرن قاعدگی چیست؟ میگرن زنان را بیشتر از مردان تحت تاثیر قرار می‌دهد، و ارتباط شناخته شده‌ای بین میگرن و تغییرات هورمونی در طول زندگی یک زن وجود دارد. بیش از نیمی از زنان مبتلا به میگرن، قاعدگی (پریود شدن) را به عنوان محرک حملات میگرنی خود گزارش می‌دهند. علائم میگرن قاعدگی به حملات میگرنی اطلاق می‌شود که با قاعدگی مرتبط هستند و با پریود شما رخ می‌دهند. آنها تمایل دارند شدیدتر باشند و کمتر به درمان پاسخ دهند. آنها همچنین می‌توانند طولانی تر از سایر انواع میگرن دوام بیاورند. اغلب زنان در دیگر زمان‌های ماه نیز میگرن را تجربه می‌کنند. تصور می‌شود که از هر ده زن کمتر از یک نفر «میگرن قاعدگی خالص» دارند. اینجاست که شما فقط در دوران قاعدگی دچار میگرن می‌شوید نه در هیچ زمان دیگری. چه چیزی باعث میگرن قاعدگی می‌شود؟ بین میگرن و کاهش سطح هورمون استروژن ارتباط وجود دارد. کاهش طبیعی سطح استروژن قبل از شروع قاعدگی با میگرن قاعدگی مرتبط است. زنانی که پریودهای سنگین و دردناکی دارند، سطوح بالاتری از پروستاگلاندین دارند که نقش مهمی در میگرن قاعدگی نیز دارد. میگرن قاعدگی چگونه تشخیص داده می‌شود؟ هیچ آزمایشی برای میگرن قاعدگی وجود ندارد. دقیق ترین راه برای تشخیص میگرن قاعدگی این است که حداقل به مدت سه ماه یک دفترچه داشته باشید که هم حملات میگرنی و هم روزهای قاعدگی را ثبت کند. برای تشخیص میگرن قاعدگی، میگرن باید عمدتاً بین دو روز قبل از قاعدگی و حداکثر تا سه روز پس از قاعدگی، حداقل در دو دوره از سه سیکل قاعدگی متوالی رخ دهد تست‌های میگرن پزشکان میگرن را با شنیدن علائم شما، دریافت یک سابقه‌ پزشکی یا خانوادگی دقیق و اجرای یک معاینه‌ی فیزیکی برای رد سایر عوامل بالقوه، تشخیص می‌دهند. روش‌های تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا ام آر آی، می‌توانند احتمال سایر عوامل مانند موارد زیر را رد کنند: تومورها ساختارهای ناهنجار مغزی سکته مغزی درمان میگرن میگرن درمان نمی‌شود ولی پزشک مغز و اعصاب می‌تواند به شما در مدیریت آن کمک کند تا کمتر به آن دچار شده و در زمان بروز آن، علائم کمتری داشته باشید. درمان، هم‌چنین می‌تواند به شما کمک کند تا میگرنی که در حال حاضر دارید، شدت کمتری داشته باشد. همچین برخی از دارو‌‌ها مانند خانواده تریپتان‌ها و NASIDها برای ارام کردن درد‌های میگرنی مناسب هستند ک پزشک شما با توجه به علائم و وضعیت شما برای شما تجویز می‌کند. خلاصه میگرن به طور کلی می‌تواند بسیار ناراحت کننده باشد و واقعاً می‌تواند باعث آسیب در روز شما شود! بهترین درمان پیشگیری است، مانند ورزش، خوب خوابیدن و مدیریت استرس. اگر برای اولین بار است که به میگرن مبتلا می شوید، به پزشک مراجعه کنید تا علت‌های جدی تری را رد کنید. همچنین اگر میگرن شما با مراقبت‌های خانگی غیر قابل کنترل است یا با سرگیجه، بیهوشی، تب یا آشفتگی روانی همراه است، به پزشک مراجعه کنید. نویسنده: داکتر معصومه پارسا

ادامه مطلب


1 ماه قبل - 251 بازدید

تعداد کمی از زنان ممکن است بدانند آندومتر چیست. آندومتر بافت داخل رحم است که از بدن زن در طول دوره‌های قاعدگی جدا شده و می‌ریزد. هنگامی که بافتی شبیه به پوشش داخلی رحم در مکان‌هایی که نباید رشد می‌کند به نام آندومتریوز و آدنومیوز یاد می‌شود، می‌توانید شرایط مشابه اما جداگانه‌ای به نام آندومتریوز و آدنومیوز داشته باشید. آن‌ها قسمت‌های مختلف بدن زن را تحت تاثیر قرار می‌دهند، علائم مشترکی دارند اما ممکن است به درمان‌های متفاوتی نیاز داشته باشند. از سویی شما می‌توانید هر دوی این مشکلات را همزمان داشته باشید. خبر بد اینکه متاسفانه پزشکان دقیقاً نمی‌دانند چه چیزی باعث بوجود آمدن آن‌ها می‌شود. آندومتریوز چیست؟ آندومتریوز جزو آن دسته از بیماری‌هایی است که علت اصلی آن شناخته شده نیست و در واقع یک بافت به نام آندومتر در داخل حفره رحم است که جنین بر روی آن رشد می‌کند و در هر قاعدگی تخریب شده و با اتمام خونریزی مجدداً رشد می‌کند. بافت آستر رحم در بیماران آندومتریوز به‌طور نابجا در نقاط مختلف لگن و شکم کاشته می‌شود و رشد می‌کند. در حقیقت هنگامی که یک زن به آندومتریوز مبتلا می‌شود، تکه‌های میکروسکوپی این بافت روی اندام‌های دیگر مانند تخمدان‌ها، دیواره خارجی رحم، لوله‌های فالوپ، رباط‌هایی که از رحم حمایت می‌کنند، فضای بین رحم و راست روده و فضای بین رحم و مثانه در موارد نادر، ممکن است در سایر نقاط بدن نیز پیدا شوند. انواع آندومتریوز ۱- آندومتریوز سطحی عمدتاً در صفاق لگن یافت می‌شود. ۲- آندومتریوز تخمدان کیستیک (آندومتریوما) که در تخمدان‌ها یافت می‌شود. ۳- آندومتریوز عمیق در سپتوم راست واژن، مثانه و روده یافت می‌شود. ۴- در موارد نادر، آندومتریوز در خارج از لگن نیز یافت شده است. علائم بیماری آندومتریوز مهمترین علامت اولیه بیماری آندومتریوز درد لگن است که اغلب با دوره‌های قاعدگی همراه است. این درد ممکن است با گذشت زمان افزایش یابد. در موارد نادری برخی از افراد مبتلا به آندومتریوز هیچ علائمی ندارند. از دیگر علائم و نشانه‌های شایع اندومتریوز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: دوره‌های قاعدگی دردناک: درد و گرفتگی لگن ممکن است قبل از قاعدگی شروع شده و تا چندین روز بعد از آن ادامه یابد. همچنین ممکن است احساس درد در ناحیه کمر و شکم نیز داشته باشید. درد هنگام رابطه جنسی: با وجود آندومتریوز، بروز درد در طول یا بعد از رابطه جنسی شایع است. درد هنگام اجابت مزاج یا ادرار کردن (علائم آندومتریوز مثانه): اغلب این علائم را در دوران قاعدگی تجربه می‌کنید. خونریزی بیش‌ از حد در دوران قاعدگی: ممکن است حتی خونریزی بین قاعدگی را به‌ صورت لکه‌بینی تجربه کنید (از علائم سرطان آندومتریوز). ناباروری: گاهی اوقات آندومتریوز در افرادی‌که به دنبال درمان ناباروری هستند، عامل اصلی تشخیص داده می‌شود. البته ممکن است علائم خستگی، اسهال، یبوست، نفخ یا حالت تهوع را نیز تجربه کنید (به ویژه در دوران قاعدگی). معمولا این‌ها علائم عود آندومتریوز در نظر گرفته می‌شوند. توصیه می‌کنیم علائم اندومتریوز را نادیده نگیرید چرا که با گذشت زمان مطمئنا شدت عوارض آن افزایش پیدا خواهد کرد. متاسفانه علائم آندومتریوز گاهی اوقات با علائم سایر شرایطی که می‌توانند باعث درد لگن شوند، مانند بیماری التهابی لگن (PID) یا کیست تخمدان اشتباه گرفته می‌شوند. حتی ممکن است این بیماری با سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) اشتباه گرفته شود. وضعیتی که باعث حملات اسهال، یبوست و گرفتگی شکم می‌شود. در مواردی (IBS) می‌تواند با آندومتریوز همراه شود که چنین شرایطی روند تشخیص را پیچیده‌تر می‌کند. علائم آندومتریوز اغلب پس از یائسگی بهبود می یابند، اما نه همیشه. عوامل شایع آندومتریوز آندومتریوز یک بیماری پیچیده است که بسیاری از زنان را در سراسر جهان از شروع اولین قاعدگی  تا یائسگی، بدون توجه به منشا قومی یا موقعیت اجتماعی، تحت تاثیر قرار می‌دهد. تصور می‌شود عوامل مختلفی در توسعه آن نقش دارند. اگرچه هنوز علت دقیق ابتلا به این بیماری مشخص نیست اما دلایل احتمالی آن شامل موارد زیر هستند: ۱- قاعدگی بازگشتی: در این مورد، خون قاعدگی حاوی سلول‌های آندومتر به جای خارج شدن از بدن، از طریق لوله‌های فالوپ به داخل حفره لگن جریان می‌یابد. این سلول‌های آندومتر به دیواره‌های لگن و سطوح اندام‌های لگن می‌چسبند، در آنجا رشد می‌کنند و در طول هر چرخه قاعدگی ضخیم می‌شوند و خونریزی می‌کنند. ۲- تغییر شکل سلول‌های صفاقی: طبق «نظریه القایی»، متخصصان پیشنهاد می‌کنند که هورمون‌ها یا عوامل سیستم ایمنی بدن می‌توانند باعث تبدیل سلول‌های صفاقی (سلول‌هایی که در قسمت داخلی شکم شما قرار دارند) به سلول‌های شبه آندومتر شوند. ۳- دگرگونی سلول‌های جنینی: هورمون‌هایی مانند استروژن ممکن است سلول‌های جنینی (سلول‌هایی که در مراحل اولیه رشد هستند) را در دوران بلوغ به سلول‌های شبیه به آندومتر تبدیل کنند. ۴- اسکار جراحی: بعد از عمل‌های جراحی مانند هیسترکتومی یا سزارین، سلول‌های آندومتر ممکن است به محل برش جراحی متصل شوند. در نتیجه به فضای خارجی رحم دسترسی پیدا می‌کنند. ۵- انتقال سلول‌های آندومتر: رگ‌های خونی یا سیستم مایع بافتی (لنفاوی) ممکن است سلول‌های آندومتر را به سایر قسمت‌های دیگر بدن منتقل کنند. ۶- اختلال سیستم ایمنی بدن: بروز مشکل در سیستم ایمنی بدن ممکن است باعث شود که بدن نتواند بافت شبه آندومتر که در خارج از رحم رشد می‌کند را تشخیص دهد و از بین ببرد. چگونگی تشخیص بیماری آندومتریوز اصولا برای تشخیص اندومتریوز و سایر شرایطی‌که می‌توانند باعث درد لگن شوند، پزشک از شما می‌خواهد علائم خود را از جمله محل درد و زمان بروز آن را شرح دهید. پس از آن، آزمایش‌هایی که برای بررسی دقیق‌تر این بیماری انجام می‌شوند عبارتند از: معاینه لگن سونوگرافی تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) لاپاراسکوپی آندومتریوز اغلب می‌تواند علائمی را نشان دهد که شبیه سایر بیماری‌ها است که این خود باعث تاخیر در تشخیص می‌شود. آندومتریومای تخمدان، چسبندگی و اشکال ندولری عمیق بیماری اغلب برای تشخیص به سونوگرافی یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) نیاز دارند. بررسی بافت شناسی، معمولاً به دنبال جراحی یا لاپاراسکوپی، می‌تواند در تأیید تشخیص، به ویژه برای شایع‌ترین ضایعات سطحی مفید باشد. فاکتورهای خطر شایع بیماری آندومتریوز سابقه خانوادگی؛ اگر فردی در خانواده‌ی شما مبتلا به آندومتریوز باشد، خطر ابتلا به آن بیشتر از افرادی است که سابقه خانوادگی این بیماری را ندارند. آندومتریوز در اعضای نزدیک خانواده، مانند مادر، مادربزرگ یا خواهر، خاله، عمه شما را در بالاترین سطح خطر ابتلا به این بیماری قرار می‌دهد. شرایطی که با جریان طبیعی قاعدگی تداخل دارد؛ مانند سیکل‌های قاعدگی کوتاه مدت و یا قاعدگی‌های سنگین که بیشتر از هفت روز طول بکشد. یکی از تئوری‌های علل مرتبط با آندومتریوز، جریان قاعدگی رتروگراد یا جریانی است که به سمت عقب حرکت می‌کند. اگر شرایط پزشکی دارید که جریان قاعدگی شما را افزایش می‌دهد، مسدود می‌کند یا تغییر مسیر می‌دهد، این می‌تواند یک عامل خطر باشد. شروع قاعدگی در سنین پایین یائسگی در سنین بالا اختلالات و ‌بیماری‌های سیستم تناسلی عدم باروری و زایمان اختلالات سیستم ایمنی بدن داشتن میزان بالایی از استروژن در سطح بدن بروز هرگونه بیماری که مانع از خروج خون از بدن در دوران قاعدگی شود درمان درمان آندومتریوز اغلب شامل دارو یا جراحی است. رویکردی که شما و پزشکتان انتخاب می‌کنید . البته درمان به این بستگی دارد که علائم شما چقدر جدی است و بیماری شما تا چه اندازه پیشرفت کرده است. به طور معمول، ابتدا دارو توصیه می‌شود. مانند داروهای ضد درد، اگر به اندازه کافی کمک نکند، از سایر روش‌ها مانند جراحی باید کمک گرفت. اگر شما قصد بارداری ندارید، ممکن است پزشکان راه هورمون درمانی همراه با مسکن را به شما توصیه کنند. هورمون درمانی راه حل دائمی برای آندومتریوز نیست؛ زیرا علائم این بیماری ممکن است پس از قطع درمان دوباره عود کند. جراحی محافظه کارانه: جراحی محافظه کارانه تمرکز آن روی برداشتن بافت آندومتریوز و ازبین بردن آن است. زیرا پزشکان در این روش درمانی تلاش می‌کنند رحم و تخمدان‌‌ها را حفظ کنند. هیسترکتومی با برداشتن تخمدان‌ها: هیسترکتومی یک عمل جراحی برای برداشتن رحم است. طی یک بازه‌ی زمانی تصور بر این بود که بیرون آوردن رحم و تخمدان‌ها موثرترین درمان برای بیماری آندومتریوز باشد؛ امروزه اما برخی از متخصصان آن را آخرین راه حل برای تسکین درد و از بین بردن بیماری می‌دانند. پزشکان زمانی از این روش استفاده می‌کنند که سایر درمان‌ها مؤثر نبوده‌اند. عوارض احتمالی آندومتریوز شما نباید آندومتریوز را نادیده بگیرید. در مواردی با گذشت زمان و عدم درمان به موقع، این بیماری منجر به ناباروری و سرطان تخمدان یا رحم می‌شود. عارضه اصلی آندومتریوز اختلال در باروری است. تقریباً یک سوم تا نیمی از زنان مبتلا به آن برای بارداری مشکل دارند. برای باردار شدن، یک تخمک باید از تخمدان آزاد شود، از طریق لوله فالوپ عبور کند، توسط یک سلول اسپرم بارور شده و خود را به دیواره رحم متصل کند تا شروع به رشد کند. آندومتریوز ممکن است باعث انسداد لوله فالوپ شود و از اتصال تخمک و اسپرم جلوگیری کند. با این وجود، بسیاری از افراد مبتلا به آندومتریوز خفیف تا متوسط ​​هنوز می‌توانند باردار شده و دوران بارداری را به پایان برسانند. بعضی اوقات پزشکان به افراد مبتلا به اندومتریوز توصیه می‎کنند که بچه‌دار شدن را به تعویق نیندازند زیرا ممکن است با گذشت زمان وضعیت بدتر شود. متاسفانه سرطان تخمدان در افراد مبتلا به آندومتریوز بیشتر از حد انتظار رخ می‌دهد. اگرچه خطر ابتلا به سرطان تخمدان در ابتدای ابتلا بسیار کم است. به ندرت نوع دیگری از سرطان با نام آدنوکارسینوم مرتبط با آندومتریوز، می‎تواند بعداً در افرادی ‌که اندومتریوز داشته‌اند بروز کند. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ در صورت داشتن علائم و نشانه‌هایی که ممکن است نشان‎دهنده‌ی آندومتریوز باشد، به پزشک مراجعه کنید. اصولا آندومتریوز یک بیماری چالش‌برانگیز است و تشخیص زودهنگام آن منجر به مدیریت بهتر علائم شما می‌شود. همچنین در صورت نیاز می‌توانید به متخصص آنکولوژی زنان مراجعه کرده و راهنمایی‌های لازم را دریافت نمایید. تا آنجا که می‌توانید در مورد آندومتریوز مطالعه کنید و وضعیت خود را به درستی بررسی کنید. زیرا هرچه زودتر متوجه علائم خود شوید و به موقع به پزشک مراجعه کنید، روند تشخیص و درمان شما سریع‌تر انجام می‌شود و درمان شما موفقانه‌تر خواهد بود. نویسنده: داکتر معصومه پارسا

ادامه مطلب


1 ماه قبل - 193 بازدید

«دیسمنوره» اصطلاح پزشکی برای دردهای قاعدگی است. این درد به دلیل انقباض رحم برای ریزش پوشش داخلی آن ایجاد می‌شود. معمولاً درد درست قبل از شروع پریود آغاز شده و پس از چند روز کاهش می‌یابد. دیسمنوره به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود. دیسمنوره اولیه به دردهای مکرر و بدون دلیل پزشکی مشخص گفته می‌شود، در حالی که دیسمنوره ثانویه ناشی از بیماری‌هایی مانند آندومتریوز است. گرفتگی‌های خفیف تا متوسط در قاعدگی طبیعی است، اما برخی افراد درد شدیدی تجربه می‌کنند که زندگی روزمره‌شان را مختل می‌کند و مانع انجام فعالیت‌های روزانه می‌شود. خوشبختانه داروها و روش‌های درمانی مختلفی برای کاهش این دردها وجود دارد. انواع دیسمنوره: - دیسمنوره اولیه: این نوع به گرفتگی‌هایی گفته می‌شود که در هر دوره قاعدگی رخ می‌دهد بدون آنکه دلیل پزشکی خاصی داشته باشد. درد معمولاً یک یا دو روز قبل از شروع پریود یا همزمان با آغاز خونریزی شروع می‌شود و ممکن است در ناحیه پایین شکم، کمر یا ران احساس شود. شدت درد از خفیف تا شدید متغیر است و معمولاً ظرف دو تا سه روز بهبود می‌یابد. این نوع دیسمنوره شایع‌ترین نوع است. دیسمنوره ثانویه  اگر پریودهای دردناکی دارید که به دلیل یک بیماری یا عفونت در اندام‌های تولیدمثل شما ایجاد شده‌اند، این حالت دیسمنوره ثانویه نامیده می‌شود. درد در دیسمنوره ثانویه معمولاً زودتر از چرخه قاعدگی شروع می‌شود و طولانی‌تر از گرفتگی‌های معمول قاعدگی ادامه دارد. به‌عنوان مثال، ممکن است چند روز قبل از پریود گرفتگی عضلات را تجربه کنید و درد تا پایان خونریزی ادامه داشته باشد. این نوع دیسمنوره کمتر شایع است. آیا داشتن دیسمنوره طبیعی است؟  داشتن مقداری درد در دوران قاعدگی طبیعی است. تقریباً ۶۰٪ زنان در طول پریود خود گرفتگی‌های خفیف دارند. حدود ۵٪ تا ۱۵٪ از افراد درد پریودشان آنقدر شدید است که بر فعالیت‌های روزانه‌شان تأثیر می‌گذارد. با این حال، ممکن است این آمار بیشتر باشد، چون بسیاری از افراد درد قاعدگی خود را گزارش نمی‌کنند. علت اصلی قاعدگی‌های دردناک چیست؟  گرفتگی‌های قاعدگی زمانی رخ می‌دهد که ماده‌ای شیمیایی به نام پروستاگلاندین باعث انقباض رحم می‌شود. در طول قاعدگی، سطح پروستاگلاندین افزایش می‌یابد، بنابراین رحم با شدت بیشتری منقبض می‌شود و این همان گرفتگی و ناراحتی است که احساس می‌کنید. این انقباضات به ریزش پوشش رحم کمک می‌کند که به صورت خون و بافت از واژن خارج می‌شود. سطح پروستاگلاندین درست قبل از شروع قاعدگی بالا می‌رود و پس از آغاز قاعدگی کاهش می‌یابد، به همین دلیل گرفتگی پس از چند روز کاهش پیدا می‌کند. چرا گرفتگی‌های قاعدگی بسیار دردناک هستند؟  احساس درد ناشی از سفت و شل شدن عضلات رحم است. رحم برای ریزش پوشش خود منقبض می‌شود. متخصصان به‌طور دقیق نمی‌دانند چرا برخی افراد درد بیشتری دارند، اما احتمال می‌دهند که سطح پروستاگلاندین در بدن آنها بالاتر باشد. همچنین ممکن است هیچ توضیح روشنی وجود نداشته باشد و این تفاوت به ویژگی‌های فردی بدن هر شخص بستگی داشته باشد. علائم گرفتگی‌های دردناک قاعدگی چیست؟  اگر قاعدگی دردناکی دارید، ممکن است این علائم را تجربه کنید: - درد ضربان‌دار و شدید در شکم - احساس فشار در ناحیه شکم - درد در باسن، کمر و قسمت داخلی ران - علائم همراه دیگر مانند حالت تهوع، سرگیجه و سردرد معمولاً درد ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از شروع پریود آغاز می‌شود و ظرف ۴۸ ساعت پس از شروع خونریزی کاهش می‌یابد.  دیسمنوره ثانویه چگونه باعث گرفتگی‌های قاعدگی می‌شود؟  درد قاعدگی در دیسمنوره ثانویه ناشی از بیماری‌هایی است که اندام‌های تولید مثل را تحت تأثیر قرار می‌دهند. برخی از این بیماری‌ها عبارتند از: - اندومتریوز: وضعیتی که در آن بافت پوششی رحم (آندومتر) خارج از رحم رشد می‌کند. این بافت‌ها در طول پریود خونریزی می‌کنند و باعث تورم، ایجاد جای زخم و درد می‌شوند. - آدنومیوز: حالتی که پوشش رحم به داخل عضله رحم نفوذ می‌کند، که موجب بزرگ‌تر شدن رحم، خونریزی غیرطبیعی و درد می‌شود. - فیبروم: تومورهای غیرسرطانی که می‌توانند داخل، خارج یا در دیواره‌های رحم رشد کنند و باعث درد و ناراحتی شوند. چه کسانی بیشتر در معرض دیسمنوره قرار دارند؟  احتمال ابتلا به دیسمنوره در افرادی که شرایط زیر را دارند، بیشتر است: - شروع قاعدگی قبل از ۱۲ سالگی - سن کمتر از ۲۰ سال - دوره‌های قاعدگی سنگین یا طولانی‌تر از ۷ روز - سیگار کشیدن - داشتن سابقه دیسمنوره در خانواده این عوامل می‌توانند ریسک دردهای شدید قاعدگی را افزایش دهند و نیاز به مراقبت و پیگیری پزشکی دارند. آیا دوره‌های دردناک می‌توانند عوارضی داشته باشند؟  گرفتگی‌های قاعدگی معمولاً خودشان عوارض جدی ایجاد نمی‌کنند، اما می‌توانند زندگی روزمره را مختل کنند و کیفیت زندگی را پایین بیاورند. با این حال، اگر درد قاعدگی ناشی از یک بیماری زمینه‌ای مانند اندومتریوز یا بیماری التهابی لگن باشد، ممکن است عوارضی مثل ناباروری یا بارداری خارج رحمی رخ دهد. به همین دلیل مهم است که در صورت درد شدید و مداوم به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی درد بررسی و درمان مناسب آغاز شود. چگونه دیسمنوره تشخیص داده می‌شود؟  پزشک ابتدا سابقه پزشکی شما را می‌گیرد و معاینه فیزیکی و لگنی انجام می‌دهد. اگر لازم باشد، آزمایش‌های بیشتری برای تشخیص دقیق‌تر تجویز می‌شود که ممکن است شامل سونوگرافی، ام‌آر‌آی یا لاپاراسکوپی باشد تا وجود بیماری‌های زمینه‌ای بررسی شود. دیسمنوره چگونه درمان می‌شود؟  درمان دیسمنوره بستگی به موارد زیر دارد: - سن و وضعیت کلی سلامت شما - شدت و نوع دیسمنوره (اولیه یا ثانویه) - علت زمینه‌ای بیماری درمان‌ها ممکن است شامل داروهای ضد درد، هورمونی، تغییر سبک زندگی و در موارد خاص، درمان بیماری‌های زمینه‌ای باشد که پزشک تشخیص می‌دهد. نویسنده: داکتر معصومه پارسا

ادامه مطلب


1 ماه قبل - 179 بازدید

وزارت صحت عامه حکومت سرپرست می‌گوید که بنیاد خیریه قطر برای بیماران داخله، مادران و کودکان در قندهار «شفاخانه ۴۰۰ بستر حوزه‌ای» می‌سازد و این شفاخانه طی دو سال به بهره‌برداری سپرده خواهد شد. وزارت صحت عامه با نشر اعلامیه‌ای گفته است که این شفاخانه در بخش‌های زنان و زایمان، آزمایشگاه، جراحی اطفال و سایر بخش‌های ضروری خدمات ارائه خواهد کرد. اعلامیه به نقل از نورجلال جلالی، وزیر صحت عامه نوشته است: «من معتقدم که این شفاخانه به هزاران مادر و کودک امکان دسترسی به خدمات بهداشتی با کیفیت را ارائه خواهد داد.» همچنین مردف القاشوطی، کاردار سفارت قطر در افغانستان گفت این شفاخانه به کاهش مرگ و میر مادران و کودکان افغانستان کمک خواهد کرد. او با تاکید بر اهمیت همکاری‌ در بخش بهداشت و سلامت مادران گفت: «این شفاخانه نه‌تنها برای مردم قندهار، بلکه به ولایت‌های همجوار و مناطق جنوبی افغانستان نیز خدمات صحی ارائه خواهد کرد.» در عین حال، دکتر منعم شاه، رییس بنیاد خیریه قطر گفت: «این پروژه صرفا ساخت یک ساختمان نیست، بلکه نشان تعهد واقعی ما به سلامت و رفاه مادران و کودکان است.» براساس گزارش‌ها، قطع کمک‌های آمریکا و کاهش عمومی کمک‌های بین‌المللی، جان کودکان، زنان باردار و مادران در افغانستان را به خطر انداخته است. کمک‌های آمریکا حدود ۴۳ درصد کل بودجه کمک‌های بشردوستانه افغانستان را تامین می‌کرد. قابل ذکر است که یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل‌ در اواسط ماه ثور اعلام کرد که حدود ۹۰ درصد مرگ‌ومیر مادران با روش‌های ساده مانند تجویز دارو برای جلوگیری از خون‌ریزی پس از زایمان و تشنج بارداری قابل پیشگیری است. به گزارش اتحادیه اروپا، در هر دو ساعت یک مادر افغان به دلیل عوارض قابل پیشگیری مرتبط به زایمان جان می‌بازد.

ادامه مطلب


2 ماه قبل - 223 بازدید

مشکلات تخمک‌گذاری از شایع‌ترین دلایل ناباروری هستند. بسیاری از شما می‌دانید که اختلال تخمدان پلی‌کیستیک (سندروم تنبلی تخمدان) مرتبط با ناهماهنگی هورمونی است. هورمون‌ها نقش مهمی در قدرت باروری دارند و هرگونه عدم تعادل در آن‌ها می‌تواند باروری را تحت تأثیر قرار دهد. یکی از بیماری‌های رایج که باعث مشکلات تخمک‌گذاری می‌شود، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) است. آیا با داشتن سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) باردار می‌شویم؟ پاسخ این است: بله، ابتلا به سندروم تخمدان پلی‌کیستیک مانع بارداری نمی‌شود. اما نکته مهم این است که فرایند بارداری در افراد مبتلا به این سندروم معمولاً پیچیده‌تر، چالش‌برانگیزتر و طولانی‌تر از سایرین است؛ با این حال، بارداری امکان‌پذیر است. چگونه PCOS بر باروری تأثیر می‌گذارد؟ PCOS یکی از شایع‌ترین اختلالات هورمونی و از عوامل اصلی ناباروری در زنان ۲۰ تا ۳۵ ساله به شمار می‌رود. ویژگی اصلی این سندروم، عدم تعادل هورمونی است. علت دقیق بروز PCOS هنوز مشخص نیست. معمولاً هورمون‌هایی که توسط غده هیپوفیز در مغز ترشح می‌شوند، فرآیند تخمک‌گذاری را کنترل و رشد تخمک را تنظیم می‌کنند و تخمدان را در زمان آزادسازی تخمک تحریک می‌کنند. اگر سطح این هورمون‌ها تغییر کند، تخمدان ممکن است در رشد و آزادسازی تخمک‌های بالغ دچار مشکل شود. در این حالت، تخمک‌های آزادنشده کیست‌های کوچکی را در داخل تخمدان شکل می‌دهند. مشکلات تخمک‌گذاری اغلب با الگوهای خونریزی قاعدگی نامنظم و/یا فاصله‌هایی بین دوره‌ها که بیش از ۳۵ روز طول می‌کشد، همراه است. برای تشخیص سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، باید حداقل دو مورد از علائم زیر را داشته باشید: - خونریزی قاعدگی نامنظم، کم یا حتی بدون خونریزی - علائم افزایش سطح آندروژن‌ها، مانند موهای زائد صورت و بدن (هیرسوتیسم)، آکنه یا نتایج آزمایش خون که نشان‌دهنده سطح بالای آندروژن‌ها (هورمون‌های پیش‌ساز استروژن) است - سونوگرافی که نشان‌دهنده وجود تعداد زیادی کیست کوچک در لبه تخمدان‌ها (تخمدان‌های پلی‌کیستیک) باشد، چاقی نیز معمولاً با PCOS ارتباط دارد. دکتر گوتنیک توضیح می‌دهد: «افرادی که دچار چاقی هستند، معمولاً مقاومت به انسولین دارند که اثرات مختلفی در بدن ایجاد می‌کند. این مقاومت می‌تواند در پانکراس به صورت دیابت، در کبد به بیماری کبد چرب و در تخمدان‌ها به شکل PCOS بروز کند. برخی بیماران در سنین جوانی به PCOS مبتلا می‌شوند که این بیماری ممکن است منجر به چاقی در مراحل بعدی زندگی شود.» چگونه شانس بارداری با سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) را افزایش دهیم؟ خبر خوب این است که مشکلات تخمک‌گذاری در PCOS معمولاً آسان‌تر از سایر انواع ناباروری درمان می‌شوند. در ادامه چند راهکار برای افزایش شانس بارداری با این سندرم آمده است: حفظ وزن سالم کاهش وزن می‌تواند مقاومت به انسولین را کاهش دهد و در نتیجه بهبود چشمگیری در شرایط PCOS ایجاد کند که تأثیر مثبتی روی باروری دارد. اگر شاخص توده بدنی (BMI) شما ۴۰ یا بالاتر است، پزشک ممکن است جراحی چاقی را پیشنهاد دهد. همچنین زنان با BMI بین ۳۵ تا ۴۰ که دچار بیماری‌های مرتبط مثل دیابت، فشار خون بالا یا آپنه خواب هستند، می‌توانند از این گزینه بهره‌مند شوند. مصرف غذای مغذی اگر قصد بارداری دارید، باید رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد مغذی را دنبال کنید. مصرف چربی‌های ناسالم، شکر و کربوهیدرات‌های ساده (موجود در غذاهای فرآوری‌شده، فست‌فود و شیرینی‌ها) را محدود کنید. در عوض، بهتر است رژیم غذایی شما شامل موارد زیر باشد: - میوه‌ها و سبزیجات تازه - غلات کامل مانند بلغور جو دوسر، کینوا، فارو، جو و برنج قهوه‌ای - پروتئین‌های بدون چربی مانند مرغ و ماهی - لوبیا و عدس پزشک شما ممکن است مکمل‌ها یا ویتامین‌های مخصوص دوران بارداری را نیز توصیه کند که به بهبود ناباروری کمک می‌کنند، از جمله: - اسید فولیک برای رشد سالم سیستم عصبی جنین - آهن برای افزایش حجم خون و تأمین اکسیژن کافی به جنین - کلسیم و ویتامین D برای تقویت رشد استخوان‌های کودک - ویتامین A برای کمک به رشد چشم‌های نوزاد پزشک احتمالاً آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح گلوکز ناشتا و HbA1c را انجام می‌دهد که میزان متوسط قند خون در سه ماه گذشته را نشان می‌دهد. در برخی موارد نیز ممکن است آزمایش تحمل گلوکز برای غربالگری دیابت توصیه شود. علاوه بر ورزش و رژیم غذایی سالم که در کنترل سطح انسولین موثر هستند، پزشک ممکن است داروی متفورمین را که معمولاً برای درمان دیابت نوع ۲ استفاده می‌شود، نیز تجویز کند. یک زن باردار مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) نیازمند بررسی دقیق عوارض احتمالی بارداری و مدیریت پیشگیرانه است. این زنان در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به دیابت بارداری، پره‌اکلامپسی و زایمان زودرس قرار دارند. کنترل وزن، به‌ویژه در کسانی که اضافه وزن یا چاق هستند، قبل و در طول بارداری، نقش مهمی در کاهش این خطرات دارد. همچنین مراقبت‌های پیش از بارداری، شامل ارزیابی عدم تحمل گلوکز و دیابت نوع ۲، به‌شدت توصیه می‌شود. نویسنده: داکتر معصومه پارسا

ادامه مطلب


2 ماه قبل - 253 بازدید

پژوهشگران طی یک مطالعه جدید، به بررسی ارتباط افراد صد ساله با انواع بیماری پرداختند. این روزها ممکن است انسان‌ها به طور متوسط ​​بیشتر عمر کنند، اما تنها بخش کوچکی از ما تولد صد سالگی خود را جشن خواهیم گرفت. با این حال، دلایل اینکه چرا فقط عده‌ای معدود به صد سالگی می‌رسند، هنوز برای دانشمندان یک راز باقی مانده است. دانشمندان اکنون یک عامل را کشف کرده‌اند که ممکن است کلید طول عمر صدساله‌ها باشد. این مطالعه به سرپرستی «کارین مودیگ»(Karin Modig) دانشیار اپیدمیولوژی در «موسسه کارولینسکا»(Karolinska) انجام شده است. به نقل از ساینس‌آلرت، این تیم دریافت که افرادی که ۱۰۰ سال عمر می‌کنند، ظاهراً توانایی فوق‌العاده‌ای در جلوگیری از بیماری دارند. افراد صد ساله‌ از این جهت برای دانشمندان بسیار جالب هستند که ممکن است کلید درک چگونگی عمر طولانی‌تر و زندگی طولانی‌تر با سلامتی بهتر را در خود داشته باشند. برخی از سوالاتی که دانشمندان مدت‌هاست در مورد آن تأمل کرده‌اند این است که آیا یکی از کلیدهای تاب‌آوری صدساله‌ها عمدتاً در توانایی آنها برای به تعویق انداختن بیماری‌های بزرگ نهفته است یا اینکه آنها در بقا بهتر عمل می‌کنند؟ یا آیا ممکن است آنها به طور کلی از بیماری‌های خاصی اجتناب کنند؟ درک پاسخ این سوالات پژوهشگران را حداقل یک قدم به کشف عوامل خاصی که در طول عمر نقش دارند، نزدیک‌تر می‌کند. بنابراین این تیم مطالعاتی شروع به بررسی این موضوع کردند تا ببینند آیا می‌توانند پاسخ‌ها را پیدا کنند یا خیر. آنها افراد با عمر طولانی‌ و کوتاه‌ را که در یک سال متولد شده بودند، بررسی و مقایسه کردند. نتایج آنها نشان داد که صدساله‌ها نه تنها در طول زندگی خود به طور کلی کمتر دچار بیماری می‌شوند، بلکه بیماری‌ها را نیز آهسته‌تر توسعه می‌دهند. آنها همچنین در مقایسه با همسالان کوتاه‌عمر خود، کمتر در معرض بیماری‌های کشنده مانند بیماری‌های قلبی-عروقی شدید قرار می‌گیرند. پژوهشگران خطرات سکته مغزی، حمله قلبی، شکستگی لگن و انواع سرطان را برای هر شرکت‌کننده محاسبه کردند و کسانی را که تا صدسالگی زنده ماندند با همتایان کوتاه‌عمرتر خود مقایسه کردند. آنها دریافتند که صدساله‌ها نه تنها در اواخر میانسالی نرخ پایین‌تری از بیماری داشتند، بلکه در طول زندگی خود نیز نرخ پایین‌تری از بیماری را حفظ کردند. به عنوان مثال، در سن ۸۵ سالگی، تنها ۴ درصد از کسانی که به صدسالگی رسیدند، دچار سکته مغزی شده بودند. در مقایسه، حدود ۱۰ درصد از کسانی که تقریباً صدساله شدند، در سن ۸۵ سالگی دچار سکته مغزی شده بودند. علاوه بر این، با وجود عمر طولانی‌تر، خطر ابتلای آنها به اکثر بیماری‌ها در طول زندگی هرگز به اندازه همسالان کوتاه‌عمرشان نرسید. حدود ۱۲/۵ درصد از صدساله‌ها در سن صدسالگی، دچار حمله قلبی شده بودند. این نشان می‌دهد که صدساله‌ها بیماری‌های عمده مرتبط با سن را به تأخیر می‌اندازند و در بسیاری موارد حتی از آنها جلوگیری می‌کنند، نه اینکه صرفاً به طور مؤثرتری از آنها جان سالم به در ببرند. یکی از محدودیت‌های این مطالعه این است که فقط بر تحلیل تشخیص‌های جدی‌تر بیماری‌های عمده تمرکز داشت، اما اگر کلید واقعی طول عمر این باشد که این افراد می‌توانند از ابتلا به بیماری‌های جدی جلوگیری کنند، چه؟ پژوهشگران برای بررسی این موضوع، مطالعه دیگری را انجام دادند که شامل ۴۰ وضعیت پزشکی مختلف بود. این وضعیت‌ها از خفیف تا شدید مانند فشار خون بالا، نارسایی قلبی، دیابت و حملات قلبی متغیر بودند. آنها ۲۷۴ هزار و ۱۰۸ شرکت‌کننده را که بین سال‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۲۲ در سوئد متولد شده بودند، مطالعه کردند و آنها را از سن ۷۰ سالگی تا زمان مرگشان یا تا ۱۰۰ سالگی پیگیری کردند. در مجموع ۴ هزار و ۳۳۰ نفر صدساله شدند. نتایج مطالعه دوم هم با مطالعه اول یکسان بود؛ صدساله‌ها کمتر دچار بیماری می‌شوند و نرخ تجمع بیماری در طول عمر آنها کندتر است. دانشمندان همچنین دریافتند که صدساله‌ها بیشتر احتمال داشت که وضعیت‌هایی داشته باشند که به یک ارگان بدن محدود می‌شود. این نشانه‌ای از سلامت و تاب‌آوری این گروه است، زیرا بیماری‌هایی که یک ارگان را تحت تأثیر قرار می‌دهند، در درازمدت بسیار راحت‌تر درمان و مدیریت می‌شوند. صدساله‌ها همچنین در طول زندگی خود تاب‌آوری بیشتری در برابر اختلالات اعصاب و روان مانند افسردگی و زوال عقل نشان دادند. اگرچه اکثر صدساله‌ها در نهایت به چندین اختلال سلامتی مبتلا شدند، اما این اتفاق بسیار دیرتر از افراد غیرصدساله افتاد. این به لطف داشتن بیماری‌های کمتر و نرخ کندتر تجمع بیماری بود. نکته قابل توجه این است که افراد غیرصدساله معمولاً در سال‌های پایانی عمر خود افزایش شدیدی در تعداد وضعیت‌های سلامتی که با آنها دست و پنجه نرم می‌کردند، تجربه می‌کردند، اما صدساله‌ها این کاهش شدید سلامتی را تجربه نکردند. راز زندگی طولانی چیست؟ این یافته که افراد صدساله‌ با وجود عمر طولانی‌تر، موفق به تأخیر انداختن و در برخی موارد جلوگیری از بیماری می‌شوند، هم جذاب و هم دلگرم‌کننده است. این امر نشان می‌دهد که می‌توان آهسته‌تر از حد معمول پیر شد و باور رایج را مبنی بر اینکه زندگی طولانی‌تر به ناچار با بیماری بیشتر همراه است، به چالش کشید. یافته‌های دانشمندان نشان می‌دهد که طول عمر استثنایی فقط به تعویق انداختن بیماری نیست، بلکه الگوی متمایزی از پیری را منعکس می‌کند، اما اینکه آیا این امر به دلیل ژنتیک، سبک زندگی، محیط یا ترکیبی از این عوامل است، هنوز مشخص نیست. گام بعدی در مطالعات، بررسی این خواهد بود که چه عواملی پیش‌بینی‌کننده رسیدن به صدسالگی هستند و این عوامل چگونه در طول زندگی یک فرد عمل می‌کنند. درک مکانیسم‌های پشت افزایش سن به شکل سالم در صدساله‌ها ممکن است بینش‌های ارزشمندی را برای ترویج زندگی طولانی‌تر و سالم‌تر برای همه ارائه دهد. این مطالعه در مجله The Conversation منتشر شده است.

ادامه مطلب