مرکز خبرنگاران افغانستان درتازهترین مورد اعلام کرده است که از شروع سال ۲۰۲۴ میلادی تا اکنون دستکم ۱۸ رسانه توسط ارگانهای حکومت سرپرست بسته شده و بیش از ۵۰ خبرنگار هم بازداشت شدهاند.
این مرکز در گزارش سالانهی خود از افزایش ۸ درصدی نقض حقوق رسانهها و خبرنگاران در سال ۲۰۲۴ میلادی ابراز نگرانی کرده و گفته است که در ۱۲ ماه گذشته، ۱۸۱ مورد نقض حقوق رسانهها و خبرنگاران ثبت شده است که شامل ۱۳۱ مورد تهدید، ۵۰ مورد بازداشت خبرنگاران و توقف فعالیت ۱۸ رسانه بوده است.
در گزارش آمده است که از میان خبرنگاران بازداشتشده، دستکم پنج نفر به حبسهایی بین ۲ تا ۵ سال محکوم شده و همچنان در زندان به سر میبرند.
در ادامه آمده است که در سال ۲۰۲۴ میلادی، حکومت سرپرست با اجرای قانون جدید «امر به معروف و نهی از منکر» محدودیتهای گستردهای را علیه رسانهها و خبرنگاران در سراسر کشور اعمال کرده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان تاکید کرد که این محدودیتها شامل ممنوعیت نشر تصاویر زندهجان، منع پخش زنده برنامههای سیاسی، ممنوعیت تماس تلفنی زنان با رسانهها و الزام استفاده از واژههای «شهید» و «شهادت» در بازتاب خبرهای مرتبط با کشتهشدگان نیروهای حکومت فعلی بوده است.
این مرکز افزوده است که در مجموع، هفت دستورالعمل جدید در سال ۲۰۲۴ میلادی به رسانهها ابلاغ شده، در حالی که این تعداد در سال ۲۰۲۳ میلادی چهار مورد بوده است.
همچنین در بخشی از گزارش آمده است که از جملهی این موارد، ممنوعیت تصویربرداری و مصاحبه تصویری از مقامات محلی بوده که ابتدا در ولایت قندهار اعمال شد و سپس به ولایتهای تخار، بادغیس، هلمند و ننگرهار گسترش یافته است.
در ادامه آمده است که روند سرکوب آزادی رسانهها بهطور سازمانیافته و با استفاده از دو نهاد قدرتمند به شمول ریاست عمومی استخبارات و وزارت امر به معروف و نهی از منکر پیگیری شده است.
در گزارش آمده است که این نهادها با نظارت و دخالت مستقیم، فعالیت رسانهها را محدود کرده و حتی خبرنگاران مخالف را تهدید یا بازداشت کردهاند.
در ادامه آمده است که از ۱۸ رسانهای که در سال گذشته تعطیل شدند، تنها چهار رسانه تا اکنون اجازهی فعالیت مجدد پیدا کردهاند.
بر اساس آمار مرکز خبرنگاران افغانستان، در سال ۲۰۲۳ میلادی مجموعاً ۱۶۸ مورد نقض حقوق ثبت شده بود؛ اما این رقم در سال ۲۰۲۴ به ۱۸۱ مورد افزایش یافته است. این افزایش هشت درصدی نشاندهندهی تشدید سرکوب رسانهها در افغانستان است.
باید گفت که مرکز خبرنگاران افغانستان در پایان گزارش خود با ابراز نگرانی از ادامهی روند محدودیتها و سرکوب رسانهها و خبرنگاران، خواستار اقدام فوری نهادهای بینالمللی برای حمایت از آزادی رسانهها در افغانستان شده است.