یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان از توشیح قانون امر به معروف و نهی از منکر توسط رهبر حکومت سرپرست ابراز نگرانی کرده و آن را «یک دیدگاه ناراحتکننده برای آیندهی افغانستان» عنوان کرد.
یوناما امروز (یکشنبه، ۴ سنبله) با اعلامیهای گفته است که در این قانون محدودیتهای گسترده بر رفتار شخصی وضع شده و به محتسبان اختیارات وسیع اجرایی داده شده است.
این نهاد در بخشی از اعلامیه تاکید کرد که محدودیتهایی که در این قانون بر مردم افغانستان وضع شده است، دارای مکانیسمهای اجرایی «خودسرانه» و شدید است.
اعلامیه به نقل از رزا اوتنبایوا، فرستادهی ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد و رییس یوناما نوشته است: «این یک دیدگاه ناراحتکننده برای آیندهی افغانستان است؛ جایی که محتسبان برای تهدید و بازداشت افراد براساس لیستهای وسیع و گاه مبهم از تخلفات، اختیارات نامحدودی دارند.»
خانم اوتنبایوا تاکید کرد: «این موضوع محدودیتهای غیرقابل تحمل موجود علیه زنان و دختران افغانستان را گسترش میدهد، حتا صدای زن در بیرون از خانه، ظاهرا یک نقض اخلاقی تلقی میشود.»
هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان تاکید کرد که این قانون با نادیدهگرفتن تنوع کامل جوامع مذهبی افغانستان، تأثیرات نگرانکنندهای بر آزادیهای مذهبی دارد و محدودیتهای بیشتری بر کار خبرنگاران و رسانهها میگذارد.
او افزود: «پس از دههها جنگ و در بحبوحهی یک بحران انسانی وحشتناک، مردم افغانستان برای مواردی چون دیر رسیدن به نماز، نگاه کردن به جنس مخالف، که عضوی از خانوادهیشان نیستند، و یا داشتن عکسی از عزیزانشان، مستحق تهدید و یا زندانیشدن نیستند.»
وی میگوید که جامعهی بینالمللی با حسن نیت، دنبال تعامل سازنده با حکومت سرپرست است و میخواهد افغانستان را در مسیر صلح و رفاه ببیند؛ جایی که همهی مردم افغانستان در آیندهی خود سهم داشته باشند و شهروندان دارای حقوق باشند، نه اینکه صرفا تحت انضباط باشند.
رییس یوناما گفت که محدودکردن بیشتر حقوق مردم و نگهداشتن آنان در ترس دائمی، دستیابی به این هدف را دشوارتر میکند.
همچنین یوناما در بخشی از اعلامیه گفته است که براساس بررسی اولیه، دو مادهی این قانون، که شامل غیرقانونی ساختن بدرفتاری با کودکان بیسرپرست و ممنوعیت «بچهبازی» است، دارای «گام مثبت» است.
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد گفته است که تعهدات افغانستان در هفت سند بینالمللی حقوق بشر و دستور قطعنامهی ۲۶۸۱ (۲۰۲۳) شورای امنیت سازمان ملل متحد را به حکومت سرپرست یادآوری کرده است.
در این قطعنامه از حکومت فعلی خواسته شده بود که به سرعت سیاستها و اقداماتی را که زنان و دختران را از دسترسی به حقوق بشری و آزادیهای اساسیشان محدود میکند، لغو کنند.
این در حالی است که وزارت عدلیه بهتازگی اعلام کرده که هبتالله آخوندزاده، رهبر این گروه قانون امر به معروف و نهی از منکر را توشیح کرده و این قانون اکنون نافذ است.
توشیح این قانون واکنشهای گستردهای را در پی داشته است و کشورهای مختلف از حکومت سرپرست خواستهاند که محدودیتها علیه زنان و دختران را لغو کنند.