برنامه جهانی غذا برای افغانستان می‌گوید که زنان و دختران بیش‌ترین آسیب را از بحران بشری و پزشکی در افغانستان متحمل می‌شوند. هارالد مان‌هارت، معاون برنامه‌ جهانی غذا در افغانستان با نشر خبرنامه‌ای گفته است که هم‌راه با تاکایوشی کورومیا، سفیر جاپان در کابل، از یک مرکز درمانی سوتغذیه در پایتخت دیدن کرده‌‌اند. سفیر جاپان برای افغانستان تاکید کرده است که دیدن مادران و کودکان افغانستانی که از سوءتغذیه رنج می‌برند «دل‌خراش» است. او با اشاره به این بحران افزوده است که کشورش متعهد به پشتیبانی از شهروندان افغانستان به ویژه در بخش پزشکی است. برنامه‌ی جهانی غذای سازمان ملل متحد نوشته کرده است که نزدیک به یک‌سوم جمعیت این کشور نیازمند کمک‌های فوری غذایی است. همچنین معاون برنامه جهانی غذا برای افغانستان گفته است که این کشور بلندترین میزان سوتغذیه‌ی کودکان را در سال‌های اخیر تجربه می‌کند. این نهاد، سال گذشته‌ی میلادی به سه میلیون کودک ویک میلیون و هشت‌صد هزار مادر باردار و شیرده در سراسر کشور خدمات درمانی یا پیش‌گیرانه سوءتغذیه ارائه کرده است. بربنیاد آمار سازمان ملل متحد، نزدیک به ۲۳ میلیون نفر در افغانستان نیازمند کمک‌های فوری غذایی هستند. در سوی دیگر، نهادهای سازمان ملل متحد بارها هشدار داده که زنان و دختران به دلیل محدودیت‌های فرهنگی و طالبان، بیش‌ترین آسیب را از بحران انسانی تجربه می‌کنند.

فرماندهی پولیس ولایت میدان وردک اعلام کرده است که در پی وقوع یک حادثه‌ی ترافیکی در مسیر شاهراه کابل-قندهار در ولسوالی سیدآباد این ولایت، هفت نفر به شمول زنان و کودکان جان باخته و ۱۰ نفر دیگر زخمی شده است. فرماندهی پولیس میدان وردک با نشر خبرنامه‌ای گفته است که این حادثه ساعت ۷:۰۰ شام روز (جمعه، ۱۲ ثور) در منطقه‌ی «لوری» از مربوطات ولسوالی سیدآباد رخ داده است. در اعلامیه آمده است که یک موتر تیزرفتار نوع فیلدر با موتر دیگر نوع لوکسل تصادف کرده که در نتیجه هفت نفر، شامل سه کودک، دو زن و دو مرد جان باخته‌ و ۱۰ نفر دیگر، به‌شمول پنج کودک زخمی شده‌اند. مسوولان صحی وضعیت برخی از زخمیان را وخیم گزارش دادند. درباره‌ی دلیل وقوع این حادثه چیزی گفته نشده است. شاهراه کابل-قندهار از مسیرهای پرحادثه و مرگ‌بار است. حوادث ترافیکی سالانه جان صدها نفر را در سراسر افغانستان می‌گیرد و صدها زخمی برجای می‌گذارد. علت وقوع اکثر این حوادث بی‌احتیاطی رانندگان، خرابی جاده‌ها و نبود علایم ترافیکی گفته می‌شود.

کمیته‌ی بین‌المللی نجات، از پیامدهای منفی قطع کمک‌های بشری آمریکا بر مردم افغانستان به ویژه زنان و کودکان هشدار داده و می‌گوید که قطع این کمک‌ها، سبب شده که بیش از یک میلیون مادر باردار یا شیرده مبتلا به سوتغذیه از دریافت کمک‌های نجات‌بخش محروم شوند. این سازمان با نشر گزارشی، وضعیت بشری در افغانستان را وخیم توصیف کرده و افزوده که این وضعیت پس از قطع کمک‌های بشری آمریکا به مراتب بدتر شده است. کمیته‌ی بین‌المللی نجات تاکید کرده است که دهه‌ها درگیری، بحران اقتصادی طولانی، و بلایای زیست‌محیطی میلیون‌ها نفر را به فقر سوق داده و از هر سه افغانستانی، یک نفر دچار ناامنی غذایی است. به گفته‌ی کمیته‌ی بین‌المللی نجات، وضعیت به ویژه برای گروه‌های آسیب‌پذیر، از جمله بیش از سه میلیون کودک و ۱.۲ میلیون مادر باردار یا شیرده که از سوءتغذیه‌ی حاد رنج می‌برند، وخیم است. در بخش از این گزارش، با اشاره به محدودیت‌های حکومت سرپرست بر کار زنان و دختران آمده که بسیاری از خانواده‌هایی که تحت سرپرستی زنان است، با خطر گرسنگی و سوتغذیه روبه‌رو شده است. کمیته‌ی بین‌المللی نجات افزوده است که کاهش کمک‌های آمریکا دست‌کم ۳۰۰ هزار کودک افغانستانی را از آموزش محروم کرده است. کاهش این کمک‌ها همچنان، دست‌رسی ۷۰۰ هزار افغانستانی دیگر را به مراقبت‌های بهداشتی، واکسن، درمان سوءتغذیه، آب سالم و خدمات حفاظتی قطع کرده است. این در حالی است که آمریکا در طول دهه‌ها، بزرگ‌ترین تامین‌کننده‌ی بودجه‌ی سازمان‌های امدادی به مردم افغانستان بوده و اکنون قطع این کمک‌ها، سبب نگرانی‌ها درباره افزایش بحران بشری شده است. کمک‌های آمریکا در وضعیتی به افغانستان قطع می‌شود که بیش از ۲۲ میلیون نفر در افغانستان برای ادامه‌ی زندگی شان به کمک‌های انسان‌دوستانه نیازمند اند. در سوی دیگر، بازگشت صدها خانواده از ایران و پاکستان سبب بدترشدن وضعیت شده است. سازمان‌های امدادرسان نیز بارها از کم‌بودجه در این کشور ابراز نگرانی کرده‌اند.

سازمان جهانی صحت درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که برای کاهش بیماری مالاریا در افغانستان تلاش‌های زیادی انجام شده است، اما این دستاوردها در معرض خطر قرار دارند. این سازمان این اظهارات را به مناسبت روز جهانی مالاریا در حساب کاربری ایکس خود مطرح کرده و گفت که متعهد است با رویکرد عادلانه، با مالاریا در افغانستان مبارزه کند و خدمات درمانی را به گروه‌های آسیب‌پذیر، به‌ویژه مهاجران، زنان باردار و کودکان، ارایه دهد. سازمان جهانی صحت بر سرمایه‌گذاری برای از بین بردن بیماری مالاریا در افغانستان تاکید کرده است. در همین حال، ادوین سنیزا سالوادور، نماینده سازمان صحی جهانی در افغانستان، گفته است: «افغانستان تلاش‌های زیادی برای کاهش مالاریا انجام داده است، اما این دستاوردها در معرض خطر قرار دارند. ما باید دوباره روی ابزارهای موثر سرمایه‌گذاری کنیم و اقدام جمعی را از سر بگیریم.» وی اضافه کرده که زمان اقدام، همین اکنون است تا مالاریا را برای همیشه ریشه‌کن کنند. گفتنی است که سازمان جهانی بهداشت ۲۵ اپریل را روز جهانی مالاریا نام‌گذاری کرده است. سازمان جهانی صحت پیش‌تر هشدار داده بود که حدود ۷۷ درصد جمعیت افغانستان در معرض خطر ابتلا به مالاریا قرار دارند. براساس آمار این سازمان، در سال ۲۰۲۳ میلادی، ۱۸۰ هزار و ۷۱۸ مورد ابتلا به مالاریا در افغانستان ثبت شده است. مالاریا از طریق نیش پشه آنوفل به انسان منتقل می‌شود و نشانه‌های اصلی آن تب، لرزه و ضعف بدنی است. برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، استفاده از پشه‌خانه و پوشیدن لباس‌های محافظ توصیه می‌شود. در پی دستور حکومت سرپرست مبنی بر ممنوعیت اشتغال زنان در نهادهای غیردولتی و سازمان‌های وابسته به سازمان ملل، دسترسی به خدمات بهداشتی در افغانستان محدودتر شده است.

یک نهاد حامی مهاجران موسوم به «بی‌جاشدگان بین‌المللی» اعلام کرده است که اخراج مهاجران افغانستان از سوی پاکستان فقط یک مسئله سیاسی یا امنیتی نیست، بلکه یک تراژدی انسانی است. نهاد حامی مهاجران با نشر اعلامیه‌ای گفته است که نسل‌های متعددی از مهاجران افغانستان در پاکستان بزرگ شده‌اند و اخراج ناگهانی آن‌ها دهه‌ها تلاش برای همگرایی، ساختن جوامع مشترک و همکاری را زیر سوال می‌برد. در اعلامیه آمده است که اگر قرار است آینده‌ای وجود داشته باشد که افغانستان و پاکستان در آن از روابط همسایگی صلح‌آمیز برخوردار باشند، این آینده باید با احترام متقابل به انسانیت آغاز شود. در اعلامیه آمده است: «آن‌ها شایسته کرامت، شناسایی قانونی و فرصت ساختن زندگی هستند، چه در افغانستان و چه در جایی که سال‌ها آن را خانه خود خوانده‌اند.» در ادامه آمده است که نحوه‌ بازگرداندن میلیون‌ها نفر باید با معیارهای بین‌المللی حقوق بشر و مسوولیت‌های انسانی هم‌خوانی داشته باشد. در بخشی از اعلامیه آمده است که به مهاجران باید اجازه داده شود که با دارایی‌های خود کشور را ترک کنند. در این اعلامیه آمده است: «در اردوگاه‌های انتقال باید آب پاک، غذا و مراقبت‌های پزشکی فراهم کنند. باید توجه ویژه‌ای به نیازهای کودکان، سالمندان و افراد دارای معلولیت شود.» این نهاد از جامعه‌ی جهانی، نهادهای غیردولتی و طالبان خواسته است که کمک‌های فوری برای مهاجران فراهم کنند. این در حالی است که پاکستان به مهاجران افغانستان تا پایان ماه مارچ سال جاری میلادی مهلت داده بود که شهرهای اسلام‌آباد و راولپندی را داوطلبانه ترک کنند. بر اساس تصمیم این کشور، پس از پایان این مهلت، مهاجرانی که کارت سازمان ملل متحد را دارند به سایر شهرهای پاکستان منتقل و سایر مهاجران، از جمله دارندگان کارت شهروندی افغانستان (ای‌سی‌سی) به افغانستان اخراج می‌شوند. باید گفت که با پایان این مهلت، پولیس پاکستان روند بازداشت و اخراج مهاجران افغانستان را آغاز کرده است. بر اساس آمار سازمان بین‌المللی مهاجرت، تنها در دو روز اخیر بیش از هشت هزار نفر از پاکستان به افغانستان اخراج شده‌اند. این سازمان اخراج مهاجران افغانستان را نقض حقوق بشر دانسته و خواستار توقف آن شده است.

وزارت صحت‌عامه‌ی حکومت سرپرست درتازه‌ترین مورد از بازگشایی یک شفاخانه‌ی ویژه برای درمان زنان و کودکان معتاد به مواد مخدر در ولایت هلمند خبر داده است. این وزارت با نشر اعلامیه‌ای گفته است که این مرکز درمانی دارای ۲۰ بستر است و به‌گونه‌ی رایگان خدمات صحی را به زنان و کودکان معتاد ارائه خواهد کرد. در اعلامیه آمده است که در مراسم گشایش این شفاخانه، افزون بر مقام‌های محلی حکومت فعلی، نمایندگان برخی نهادهای هم‌کار نیز حضور داشته‌اند. با این وجود، وزارت صحت عامه درباره‌ی نهادهای تطبیق‌کننده‌ی پروژه و نیز شمار دقیق زنان و کودکانی که در هلمند به مواد مخدر مبتلا هستند، جزییاتی ارائه نکرده است. همچنین این شفاخانه ویژه‌ی درمان اعتیاد زنان و کودکان در وضعیتی گشایش یافته که نظام بهداشتی افغانستان با بحران جدی کم‌بود بودجه، کاهش کمک‌های بین‌المللی و محدودیت‌های شدید روبه‌رو است. در کنار آن، آمارهای تازه‌ی دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل، نشان می‌دهد که حدود ۴ میلیون نفر در افغانستان به مواد مخدر اعتیاد دارند؛ یعنی نزدیک به ۱۰ درصد جمعیت این کشور. از این میان، زنان و کودکان آسیب‌پذیرترین قشر هستند. بر بنیاد گزارش این نهاد بین‌المللی، تنها یک نفر از هر ۱۸ زن معتاد به خدمات درمانی دسترسی دارد. این در حالی است که در میان مردان این رقم یک نفر از هر ۱۱ نفر است. به‌دلیل محدودیت‌های فرهنگی، فقر و کم‌بود مرکزهای درمانی تخصصی، زنان معتاد کم‌تر می‌توانند به درمان دسترسی یابند.

سازمان جهانی بهداشت هشدار داده است که به دلیل پایان یافتن کمک‌های ایالات متحده آمریکا ممکن است بیش از ۱۰ درصد شهروندان افغانستان تا پایان سال روان میلادی خدمات صحی را از دست بدهند. ادوین سنیزا سالوادور، نماینده سازمان جهانی بهداشت برای افغانستان به خبرگزاری فرانسه گفته است که این کشور با جمعیت حدود ۴۵ میلیون تن یکی از کشورهای وابسته به کمک‌های خارجی در دنیا است. وی در ادامه تاکید کرده است که از زمان قطع کمک‌های بشری آمریکا در اوایل سال جاری، حدود سه میلیون تن به دلیل بسته شدن بیش از ۳۶۴ مرکز صحی، دسترسی به خدمات صحی را از دست داده‌اند و ۲۲۰ مرکز دیگر در معرض خطر بسته شدن قرار دارند. او افزوده است:‌ «این بدان معناست که بیش از نیمی از یک هزار و ۶۸ مرکز صحی فعال در کشور بسته خواهند شد. این شاید دو یا سه میلیون تن دیگر را نیز از دسترسی به خدمات صحی محروم سازد.» نماینده سازمان جهانی بهداشت در افغانستان گفته است: پس از توقف حمایت‌های بشری آمریکا، دیگر کمک‌کنندگان تلاش کرده‌اند تا این خلا را پر کنند، اما شکاف ایجاد شده بسیار بزرگ است.» این مقام سازمان جهانی صحت هشدار داده است که در صورت ادامه این وضعیت، خطر شیوع بیماری‌هایی چون ملاریا، دنگی و سل افزایش خواهد یافت و برنامه‌های واکسیناسیون با کاهش شدید روبرو خواهند شد. در ادامه آمده است که روند ریشه‌کن‌سازی فلج اطفال نیز در معرض خطر قرار دارد؛ بیماری‌ای که تنها در افغانستان و پاکستان هنوز به‌شکل بومی وجود دارد. این در حالی است که پس از دستور دونالد ترمپ، مبنی بر انحلال نهاد توسعه بین‌المللی ایالات متحده و آغاز روند خروج واشنگتن از سازمان صحی جهان، وضعیت تأمین منابع بشردوستانه وخیم‌تر شده است. همچنین با روی کار آمدن حکومت سرپرست در افغانستان، سکتور صحت در کشور به‌شدت آسیب دیده و این گروه همواره خواستار همکاری کشورها در این زمینه شده است. سیاست‌های محدود‌کننده حکومت فعلی موانع جدی را در زمینه ارائه خدمات صحی به مردم، به‌ویژه برای زنان در کشور ایجاد کرده است.

سازمان جهانی بهداشت برای افغانستان اعلام کرده است که با اجرای یک پروژه مشترک در بامیان، بیش از  ۳۸ هزار مادر و کودک اکنون به خدمات صحی نجات‌بخش دسترسی دارند. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که این برنامه با سرمایه‌گذاری ۱.۱ میلیون دالر، سبب تقویت خدمات صحی در سه شفاخانه‌ی ولسوالی‌های دوردست بامیان شده است. در گزارش در مورد ولسوالی‌های که این شفاخانه‌ها تجهیز شده است، معلومات ارائه نشده است. سازمان جهانی صحت تاکید کرده است که تحت این پروژه‌ی صحی، مرکزهای درمانی به دارو و وسایل طبی ضروری تجهیز شده که زمینه‌ی ارائه‌ی خدمات به بیش از ۳۸ هزار مادر و کودک را فراهم شده است. این سازمان افزوده است که برای بهبود کیفیت خدمات بهداشتی در بامیان، ۲۵۰ کارمند صحی را در حوزه‌ی مراقبت‌های مادر و کودک نیز آموزش داده است. سازمان جهانی صحت گفته است که افغانستان یکی از بالاترین نرخ مرگ‌ومیر مادران را در سطح منطقه‌ی شرق مدیترانه دارد که در هر ساعت یک مادر جان می‌دهد. قابل ذکر است که پس از تحولات سیاسی سال‌های اخیر، نظام بهداشت افغانستان نیز با چالش‌های گسترده‌ای از جمله کم‌بود بودجه، نبود امکانات، کاهش دست‌رسی به خدمات تخصصی و مهاجرت نیروهای ماهر روبرو شده است. همچنین محدودیت‌های حکومت سرپرست در حوزه‌ی زنان، سبب وخامت نظام بهداشتی این کشور شده است. طوری‌که آموزش دختران در حوزه‌های طبی ممنوع شده و پس از حاکمیت این گروه، هیچ پزشک زنی تربیه نشده است. پیش از این سازمان ملل از پیامد‌های زیان‌بار ممنوعیت آموزش دختران هشدار داده و گفته که سبب افزایش مرگ‌ومیر زنان می‌شود.

برنامه جهانی غذا درتازه‌ترین مورد، با ابراز نگرانی از کاهش کمک‌های جهانی، به‌ویژه از سوی ایالات متحده، هشدار داده است که بار اصلی این بحران بر دوش زنان و کودکان افغانستان افتاده است. این سازمان امروز (پنج‌شنبه، ۲۱ حمل) در حساب کاربری ایکس خود ویدیویی منتشر کرده و گفته است که به‌دلیل کمبود بودجه، حدود ۶۵۰ هزار مادر و کودک در افغانستان از دریافت کمک‌های «حیاتی تغذیه‌ای» محروم مانده‌اند. برنامه جهانی غذا در حالی هشدار می‌دهد که ایالات متحده کمک‌های خود به این نهاد در افغانستان را به‌دلیل نگرانی از بهره‌برداری حکومت سرپرست از این کمک‌ها، قطع کرده است. همچنین پیش از این، خبرگزاری رویترز گزارش داده بود که دولت آمریکا تصمیم دارد کمک‌های خارجی خود، از جمله کمک‌های غذایی اضطراری به افغانستان و چند کشور دیگر را کاهش دهد. سیندی مک‌کین، رییس برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد، در واکنش به این تصمیم هشدار داده بود که کاهش کمک‌های غذایی اضطراری ممکن است برای میلیون‌ها تن که با گرسنه‌گی شدید مواجه‌اند، «حکم اعدام» باشد. قابل ذکر است که دونالد ترمپ پس از ورود به کاخ سفید کمک‌های خارجی را متوقف کرده است. بر اساس ارقام ارائه‌شده توسط یک نهاد امدادرسان، مجموع کمک‌های متوقف‌شده بیش از ۱.۳ میلیارد دالر است. این بودجه شامل ۵۶۲ میلیون دالر برای افغانستان، ۱۰۵ میلیون دالر برای یمن، ۱۷۰ میلیون دالر برای سومالی، ۲۳۷ میلیون دالر برای سوریه و ۱۲ میلیون دالر برای غزه است. بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، نزدیک به ۲۳ میلیون نفر که بیش از نیمی از آنان کودک هستند، در افغانستان به کمک نیاز دارند. برنامه جهانی غذا می‌گوید که در سال گذشته غذای اضطراری و پول نقد را برای نزدیک به ۱۲ میلیون نفر در افغانستان فراهم کرده است و کمک به زنان و دخترانی را که با «گرسنگی شدید» روبرو هستند در اولویت قرار داده است.

برنامه جهانی غذا هشدار داده است که در صورت عدم تامین فوری بودجه، برنامه‌های پیشگیری از سوءتغذیه‌ی کودکان در افغانستان، یمن و سوریه ممکن است ظرف چند ماه متوقف شوند. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای گفته است که به ۱.۴ میلیارد دالر بودجه برای اجرای برنامه‌های خود در ۵۶ کشور در سال ۲۰۲۵ نیاز دارد. در اعلامیه هشدار داده شده است که کمبود بودجه ممکن است برنامه‌های جهانی مقابله با سوءتغذیه کودکان را در سه کشور متوقف کند. اعلامیه به نقل از سندی مک‌کین، مدیر اجرایی سازمان جهانی غذا نوشته است: «اگر اقدام نکنیم، میلیون‌ها کودک را به یک عمر رنج محکوم خواهیم کرد.» برنامه جهانی غذا به‌ویژه پس از تعلیق کمک‌های ایالات متحده آمریکا با مشکلات مالی شدیدی روبرو شده است. آمریکا در سال گذشته ۴.۵ میلیارد دالر از بودجه ۹.۸ میلیارد دالری این سازمان را تامین کرده بود. برنامه جهانی غذا به افرادی که به دلیل کمبود محصولات کشاورزی، درگیری‌ها و تغییرات اقلیمی با گرسنگی مواجه هستند، کمک‌های غذایی و نفدی ارائه می‌دهد. همچنین این سازمان گفته است که برای درمان سوءتغذیه برای ۳۰ میلیون مادر و کودک در ۵۶ کشور در سال ۲۰۲۵ به ۱.۴ میلیارد دالر نیاز دارد و هشدار داده است که این بیماری در سراسر جهان به دلیل جنگ‎‌ها، روبه افزایش است. دبیر اجرایی برنامه جهانی غذا افزوده است برنامه‌های این سازمان در افغانستان ممکن است تا ماه می سال جاری میلادی متوقف شود. این سازمان همچنین گفته است که برنامه‌های خود در برخی کشورهای دیگر را نیز کاهش می‌دهد. قابل ذکر است که بیماری سوءتغذیه در افغانستان به‌ویژه در میان کودکان یک بحران جدی است و مشکلاتی چون فقر، عدم دسترسی به خدمات بهداشتی و تغذیه‌ای مناسب مانع ارائه درمان‌های ضروری و پیشگیری از این بیماری می‌شود. اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشری سازمان ملل متحد پیش‌بینی کرده است که آمار کودکان مبتلا به سوءتغذیه در افغانستان در سال ۲۰۲۵ به ۳.۵ میلیون نفر برسد. طبق گزارش‌های ملل متحد این رقم در پنج سال گذشته حدود ۳ میلیون کودک زیر پنج سال بوده است. دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد می‌گوید که در سال ۲۰۲۵ میلادی ۲۲.۹ میلیون نفر در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز خواهند داشت. این سازمان برای کمک‌رسانی نیاز به ۲.۲۴ میلیارد دالر بودجه است. اوچا در سال ۲۰۲۴ میلادی برای کمک‌رسانی به مردم افغانستان ۳.۰۶ میلیارد دالر بودجه درخواست کرده بود؛ اما طبق آخرین گزارش‌های سازمان ملل متحد، حدود ۴۰ درصد این بودجه تأمین شده بود.