توماس نیکلاسون، نماینده ویژه اتحادیه اروپا برای افغانستان به محدودیتهای زنان و دختران واکنش نشان داده و میگوید که دختران و زنان در افغانستان با تبعیض و سرکوب جنسیتی «نظاممند و شدید» روبرو هستند. آقای نیکلاسون این اظهارات را طی سخنرانیاش در پارلمان اروپا مطرح کرده و گفته است که اوضاع در افغانستان همچنان وخیم است. او روز گذشته (سهشنبه، ۲۷ سنبله) در سخنرانیاش از قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست بهعنوان نمونه یاد کرده است. نماینده ویژه اتحادیه اروپا برای افغانستان تاکید کرد: «برای کاهش این وضعیت اتحادیه اروپا بر حمایت از مردم افغانستان تمرکز میکند، بدون آنکه مشروعیتی به حکومت سرپرست دهد و از طریق کمکها، اتحادیه اروپا اولویت را به حمایت از زنان و دختران اختصاص داده است.» وی تصریح کرده است که این کمکها زیر نظارت دقیق و با رویکرد «از زنان برای زنان» ارائه میشود و تضمین میکند تا زنان در روند کمکرسانی نقش معناداری داشته باشند. توماس نیکلاسون در حالی از محدودیت علیه زنان و دختران افغانستان انتقاد میکند که حکومت سرپرست پس از بازگشت به قدرت در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از تحصیل محروم و سپس دانشجویان دختر را از رفتن به دانشگاهها دولتی و خصوصی و آموزشگاههای خصوصی منع کردند. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. سازمان ملل متحد و جامعهی جهانی در سه سال اخیر بارها خواستار لغو ممنوعیت حق آموزش و کار زنان در افغانستان شدهاند، اما حکومت سرپرست تا اکنون به این خواستها اعتنا نکرده است. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. همچنین وضع قانون جدید امر به معروف و نشر آن در جریده رسمی توسط حکومت سرپرست واکنشهای زیادی را به همراه داشته است. این قانون محدودیتها علیه دختران و زنان را افزایش داده است.
برچسب: تبعیض
هارپر لی در ۲۸ آوریل ۱۹۲۶ در آلاباما به دنیا آمد. نام کاملش نل هارپر لی بود. او دو خواهر و یک برادر داشت. هرچند خواهرها باهم رابطهی خوبی داشتند، در دوران کودکی، او بیشتر با برادرش همبازی بود. پدرشان وکیل بود و در مجلس قانونگذاری ایالت آلاباما هم خدمت میکرد. هارپر لی هم مانند پدر، رشتهی حقوق را انتخاب کرد. لی در دانشگاه آلاباما در رشته حقوق تحصیل کرد اما قبل از تکمیل مدرک تحصیلی، دانشگاه را رها کرد. او به کارهای دیگری مانند جرمشناسی، گردآوری خاطرات روحانیون قرن نوزدهم، گلف، موسیقی و ادبیات علاقه داشت. علاقهی هارپر لی به ادبیات زمانی شکل گرفت که در دبیرستان درس میخواند و معلم خوبی داشت. او سپس به شهر نیویورک نقل مکان کرد تا به عنوان یک نویسنده، حرفهای را دنبال کند. او در سال ۱۹۵۷ دستنوشتهای را به ناشر ارسال کرد که در نهایت با عنوان «کشتن مرغ مقلد» در سال ۱۹۶۰ منتشر شد. هارپر لی در دوران کودکی با ترومن کاپوتی، نویسندهی کتاب «صبحانه در تیفانی»، دوست بود. خانوادهی کاپوتی در تابستانهای سالهای ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۴ به مونروویل، محل زندگی خانوادهی لی، آمدند. این دوستی در اینجا شکل گرفت و البته بعداً عمیقتر هم شد. مدتزمانی که هارپر لی در نیویورک زندگی میکرد، خانهای نزدیک خانهی دوست نویسندهاش، ترومن کاپوتی، داشت. هارپر لی در سالهای پایانی عمرش در خانهاش در نیویورک زندگی میکرد. چندی بعد سکتهای کرد و بخشی از تواناییهای خود مانند بینایی، شنوایی و حافظهاش را از دست داد. از آن به بعد، برای زندگی به خانهی سالمندان رفت. او نوزدهم فوریهی ۲۰۱۶ در مونروویل آلاباما، چشم از جهان فرو بست. هارپر لی به خاطر طبیعت منزوی خود شناخته میشد و به ندرت مصاحبه میکرد یا در انظار ظاهر میشد. در واقع، او در تمام عمرش فقط چند مصاحبه انجام داد. کتاب کشتن مرغ مقلد (To Kill a Mockingbird) در سال ۱۹۶۰ منتشر شد. داستان از زبان دختر کوچکی به نام اسکات فینچ روایت میشود. پدر اسکات وکیلی است که در جامعهای بهشدت نژادپرست کار وکالت یک جوان سیاهپوست را بر عهده گرفته است. داستان بهخوبی تبعیض نژادی را نشان میدهد. این کتاب با عنوان «کشتن مرغ مینا» نیز به ۴۰ زبان ترجمه شده است. کتاب برو دیدبانی بگمار (Go Set a Watchman) در سال ۲۰۱۵ به چاپ رسید. این داستان را میتوان ادامهی کتاب کشتن مرغ مقلد دانست، هرچند پیش از آن نوشته شد. اسکات فینچ حالا بزرگ شده و با ذهنی پر از پرسش دربارهی پدرش، به زادگاهش بازگشته است. هارپر لی علاوه بر نویسندگی، در جنبش حقوق مدنی نیز مشارکت داشت. زمانی که هر دو در مونروویل کودک بودند، با ترومن کاپوتی، نویسنده مشهور دیگر دوست شد. کاپوتی بعداً خود به یک نویسنده موفق تبدیل شد و او و لی در کتابی در مورد قتل وحشیانه یک خانواده از کانزاس همکاری کردند که مبنایی برای کتاب پرفروش خود او به نام «In Cold Blood» شد. زندگی شخصی لی بیشتر خصوصی بود، اما مشخص است که او هرگز ازدواج نکرد و بچه دار نشد. او به خانوادهاش در آلاباما نزدیک بود و بیشتر سالهای آخر زندگیاش را در آنجا گذراند. تأثیر ادبی لی را میتوان در آثار بسیاری از نویسندگانی که راه او را دنبال کرده اند مشاهده کرد. «کشتن مرغ مقلد» همچنان به طور گسترده در مدارس تدریس میشود و به عنوان یک اثر اساسی در ادبیات آمریکا در نظر گرفته میشود. میراث او از طریق نوشتههایش و زندگیهای بیشماری که از طریق آثارش لمس کرده است، زنده میماند. تأثیر هارپر لی بر ادبیات و جامعه قابل توجه بوده است، زیرا «کشتن مرغ مقلد» به مضامین بی عدالتی نژادی، نابرابری اجتماعی و اهمیت همدلی و شفقت پرداخته است. این رمان به دلیل داستان سرایی قدرتمند و شخصیتهای زندهاش مورد ستایش قرار گرفته است و بر بسیاری از نویسندگان دیگر تأثیر گذاشته است. سبک نوشتن لی ساده و مستقیم توصیف شده است، با تمرکز بر شخصیت و محیط. او توانایی منحصربهفردی در به تصویر کشیدن تفاوتهای ظریف زندگی شهری کوچک در جنوب آمریکا و خلق شخصیتهای قانعکننده و مرتبط داشت. تأثیر لی بر ادبیات فراتر از «کشتن مرغ مقلد» و «برو نگهبانی را تنظیم کن» است. او نویسندهای پرکار بود و مقالات و داستانهای کوتاه او در مجموعههای مختلفی از جمله «خرگوش صلیبی» و «بهترین مقالات آمریکایی قرن» منتشر شده است. در سالهای اخیر، علاقه مجددی به هارپر لی و کارهای او افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۸ بیوگرافی لی با عنوان «مرغ مقلد همسایه: زندگی با هارپر لی» منتشر شد. این کتاب نگاهی صمیمی به زندگی و روند نوشتن لی و همچنین رابطه نزدیک او با خواهرش آلیس لی ارائه میدهد. هارپر لی علاوه بر دستاوردهای ادبی، تأثیر قابل توجهی بر حرفه وکالت نیز داشت. از «کشتن مرغ مقلد» اغلب به عنوان اثری مهم در زمینه داستانهای حقوقی یاد میشود و آتیکوس فینچ، قهرمان رمان، به طور گسترده به عنوان نمادی از شجاعت اخلاقی و وکالت اخلاقی در نظر گرفته میشود. میراث لی توسط جامعه حقوقی از طریق افتخارات و جوایز متعدد به رسمیت شناخته شده است. در سال ۱۹۹۲، او بالاترین افتخار وکالت ایالت آلاباما، جایزه کلارنس دارو را به پاس کمکهایش به حرفه وکالت دریافت کرد. تأثیر هارپر لی بر ادبیات و جامعه برای نسلهای آینده همچنان محسوس خواهد بود و آثار او گواهی ماندگار بر قدرت داستانگویی و اهمیت عدالت اجتماعی خواهد بود. میراث هارپر لی نیز مورد بررسی و بحث قرار گرفته است. برخی از منتقدان او را به ترویج روایت «نجات سفید» در »کشتن مرغ مقلد» متهم کرده اند که در آن یک وکیل مرد سفیدپوست یک مرد سیاه پوست را از یک اتهام نادرست نجات میدهد. برخی دیگر از این رمان به دلیل تداوم کلیشهها در مورد آمریکاییهای آفریقایی تبار و ناتوانی در کشف کامل پیچیدگیهای روابط نژادی در جنوب آمریکا انتقاد کردهاند. نژاد، عدالت اجتماعی و قدرت داستان سرایی است. هارپر لی برای نوشتن کتاب کشتن مرغ مقلد در سال ۱۹۶۱ جایزهی پولیتزر ادبی را از آن خود کرد. او این جایزه را بعد از اینکه کتابش به مدت ۴۱ هفته در فهرست پرفروشها بود، به دست آورد. هارپر لی در سال ۲۰۰۶ موفق به دریافت درجهی دکترای افتخاری از دانشگاه نوتردام شد. جرج دبلیو بوش، رئیسجمهور آمریکا، در سال ۲۰۰۷ مدال آزادی ریاستجمهوری را به هارپر لی اعطا کرد و از او به دلیل تلاشهایش در زمینهی ادبی و نیز نشان دادن تبعیض نژادی تقدیر کرد. باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا، در سال ۲۰۱۳ مدال ملی هنر را به هارپر لی اعطا کرد. این مدال بالاترین جایزهای بود که دولت آمریکا برای کمک به تعالی و رشد هنر به افراد اهدا میکرد. کتاب برو دیدبانی بگمار در سال ۲۰۱۵ برندهی جایزهی کتاب داستانی گودریدز شد. رابرت مولیگان در سال ۱۹۶۲ فیلمی با اقتباس از کتاب کشتن مرغ مقلد ساخت. فیلم کشتن مرغ مقلد برای جوایز بسیاری نامزد شد و تعدادی از آنها را به خانه برد. این فیلم در جوایز اسکار در ۸ رشته نامزد شد و جایزهی بهترین هنرپیشه، بهترین فیلمنامه و بهترین کارگردانی هنری را از آن خود کرد. این فیلم یک جایزه را در جشنوارهی فیلم کن از آن خود کرد و در جوایز گلدن گلوب نامزد پنج جایزه شد و سه جایزه را از آن خود کرد. نویسنده: قدسیه امینی
شماری از زنان معترض و فعالان حقوق زن و اعضای گروه «زنان محروم افغانستان» میگویند که باوجود موجودیت صدها نهاد مدافع حقوق زنان در جهان، اما همه آنها در برابر «آپارتاید جنسیتی» و «ظلم» حکومت سرپرست در مقابل زنان و دختران افغانستان خاموشی اختیار کردهاند. این گروه با نشر اعلامیهای گفته است که تبعیض جنسیتی بهعنوان جنایت علیه بشریت بهرسمیت شناخته شود، جهان شاهد است که زنان و دختران افغانستان در ۲۰ سال گذشته برای دومین بار با آپارتاید جنسیتی روبرو شدهاند. در اعلامیه آمده است که حکومت فعلی طی یک معامله با زور رژیم دموکراسی در افغانستان را به رژیم استبدادی تغییر داده و عملاً زنان این سرزمین را هدف قرار داده است. همچنین فعالان حقوق زن به به اظهارات اخیر ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر حکومت فعلی که در آن گفته بود زنان را در ملاءعام شلاق میزنند، واکنش نشان و تاکید کرده است که جهان هیچگونه واکنشی در این مورد نشان نداده است. اعضای گروه «زنان محروم افغانستان» افزود که پس از تسلط دوباره حکومت فعلی بر افغانستان، حکومت فعلی با نادیده گرفتن قوانین بینالمللی زنان و دختران افغانستان را بدون هیچ جرمی به زندان خانهگی محکوم کرده است. در ادامه آمده است که با آنکه کشورهای همسایه در مبارزه با آپارتاید جنسیتی در افغانستان نقش مهمی دارند، اما عملاً وارد تعامل با رژیم حکومت فعلی شدهاند. آنان تاکید کردند: «ما زنان افغان خواستار بهرسمیتشناسی آپارتاید جنسیتی از سوی سازمانهای بینالمللی مدافع حقوق زن و حقوق بشری هستیم. اگر قانون نقض میشود، این وظیفه نهادهای طرحکننده آن است تا جلو آن را بگیرد.» این گروه همچنان خواستار عملی شدن سندهای بینالمللی در مورد رفع تبعیض علیه زنان از سوی جامعه جهانی شده است. حکومت سرپرست در بیش از دو سال گذشته محدویتهای زیادی را علیه شهروندان کشور، بهویژه زنان وضع کردهاند.