در ادامه‌ی قصاص متهمان از سوی حکومت سرپرست در افغانستان، این‌بار دادگاه عالی حکومت فعلی از اجرای حکم قصاص بر یک مرد متهم به قتل در ولایت جوزجان خبر داده است. دادگاه عالی حکومت سرپرست با نشر خبرنامه‌ای گفته است که این مرد امروز (دوشنبه، ۷ حوت) در ورزشگاه شهر شبرغان در ملاءعام اعدام شده است. در ادامه آمده است که این مرد «نظرمحمد» نام دارد. در خبرنامه تاکید شده است که نظرمحمد باشنده‌ی اصلی ولسوالی بلچراغ ولایت فاریاب بود و دو سال قبل در شهر شبرغان، فردی به‌نام خال‌محمد را به ضرب چاقو به قتل رسانده بود. دادگاه عالی گفت که نظرمحمد در دادگاه سه‌گانه‌ی حکومت فعلی به قصاص محکوم شده بود و این حکم پس از تایید ملا هبت‌‌الله آخوندزاده، رهبر حکومت فعلی اجرا شده است. این در حالی است که حکومت سرپرست هفته‌ی گذشته نیز دو مرد متهم به قتل را در غزنی در ملاءعام اعدام کرده بود. همچنین پیش از این دو مورد دیگر اعدام را در ملاءعام در ولایت‌های فراه و لغمان اجرا کرده بود. با این وجود، نهادهای حقوق‌‌ بشری مجازات افراد در ملاءعام را اهانت به کرامت انسانی آنان دانسته و خواستار توقف آن هستند.

باوجود وضع محدودیت‌های گسترده از سوی حکومت سرپرست علیه زنان و دختران در افغانستان، سازمان جهانی کار اعلام کرده است که به تعداد ۲۳ تن از مربیان زن، یک دوره‌ی آموزشی تحت نام «جنسیت و کارآفرینی» را با حمایت این سازمان سپری کردند. این سازمان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این زنان برنامه‌ی آموزشی جنسیت و کار آفرینی یا Gender and Entrepreneurship، را در سازمان جهانی کار فراگرفتند. در ادامه آمده است که این زنان، اکنون می‌توانند به زنان بیشتری را برای غلبه بر موانعی که در کارآفرینی با آن رو‌برو هستند، کمک کنند. سازمان جهانی کار تاکید کرد که با آموزش دادن به مربیان زن، آنان در ایجاد فرصت‌های شغلی و آموزشی به سایر زنان کمک خواهند کرد. این سازمان در مورد محل یا شهر آموزش این زنان اشاره نکرده است. برنامه‌های توان‌مندی سازی زنان از سوی شاخه‌های مختلف سازمان ملل متحد در حالی صورت می‌گیرد که حکومت سرپرست پس از تسلط‌اش بر افغانستان، حق کار و آموزش را از زنان و دختران افغان گرفته است. سازمان جهانی کار، برای تشویش زنان متشبث چندی پیش نیز یک نمایشگاه چهار روزه در بلخ برگزار کرد. این سازمان هدف از ایجاد فرصت‌های توان‌مند سازی و تجاری برای زنان را «حمایت و پشتی‌بانی از زنان متشبث» خواند. این در حالی است که با روی‌کارآمدن مجدد حکومت فعلی، زنان از کار و دختران از حق آموزش محروم شدند. بسیاری از آنان به ایجاد شغل‌های شخصی و تجارت‌های کوچک رجوع کرده‌اند. با این وجود حکومت سرپرست هر روز محدودیت شدیدتر بر فعالیت زنان و دختران در افغانستان وضع می‌کند.

با وجود کاهش کمک‌های بشردوستانه برای نیازمندان در افغانستان، برنامه جهانی غذا اعلام کرده است که حدود ۱۶ میلیون افغان نمی‌دانند که وعده‌ی غذایی بعدی‌شان از کجا می‌آید. این نهاد شام روز (یک‌شنبه، ۶ جدی) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود، این آمار را اعلام کرده است. برنامه جهانی غذا می‌گوید که چهار میلیون کودک شیرخوار و زن باردار در افغانستان دچار سوءتغذیه هستند. در ادامه آمده است که برای ادامه‌ی فعالیت‌های خود در افغانستان در شش ماه آینده، به ۷۶۰ میلیون دالر کمک فوری نیاز دارد. این در حالی است که برنامه جهانی غذا در ماه میزان سال جاری خورشیدی به‌مناسبت «روز جهانی غذا» اعلام کرده بود که ۱۵ میلیون نفر در افغانستان نمی‌دانند وعده‌ی غذایی بعدی‌شان از کجا می‌آید. آمار کنونی این نهاد نشان می‌دهد که شمار این افراد نزدیک به یک میلیون نفر افزایش یافته است. همچنین پیش از این اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد اعلام کرده بود که در سال ۲۰۲۴ میلادی ۲۳.۷ میلیون نفر در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند. اوچا گفته بود که نهادهای امدادرسان رسیدگی به نیازهای بیش از ۱۷ میلیون نفر را هدف تعیین کرده‌اند و برای آن ۳.۰۶ میلیارد دالر کمک نیاز دارند. با تسلط حکومت سرپرست در افغانستان، بیشتر شهروندان کشور شغل خود را از دست داده و نیازمند دریافت کمک‌های بشردوستانه هستند.

سازمان جهانی صحت اعلام کرده است که با همکاری شرکای ملی و بین‌المللی‌اش به ۹۰۰ هزار افغان نیازمند به خدمات صحی در سراسر کشور، رسیدگی کرده است. این سازمان امروز (یک‌شنبه، ۶ حوت) با نشر گزارشی گفته که این خدمات صحی طی ماه جنوری سال روان میلادی ارائه شده است. در ادامه آمده است، از میان افرادی‌که زیر پوشش آنان قرار گرفته‌اند، ۴۵ درصد زنان، ۲۳ درصد مردان، ۱۶ درصد دختران و پسران بوده‌اند. در گزارش آمده است که بیشتر بیماران و دریافت‌کنندگان خدمات صحی را زنان تشکیل می‌دهند. براساس معلومات موجود، سازمان صحی جهان قرار است در سال روان میلادی به ۱۲.۸ میلیون نیازمند افغان خدمات صحی را ارایه کند. پیش از این، سازمان جهانی صحت، سال ۲۰۲۴ میلادی را سال پرچالش برای سکتور صحت افغانستان خوانده و گفته بود که شهروندان این کشور یک سیستم بهداشتی ناپایدار را تحمل می‌کنند. کمبود تعداد مراکز صحی، داکتر، دارو و تجهیزات صحی از مشکلات اصلی نظام صحی افغانستان عنوان می‌شود. باید گفت که این وضعیت پس از فروپاشی دولت افغانستان در سال ۲۰۲۱ میلادی و قطع‌ کمک‌های خارجی وخیم‌تر شده است. همچنان با تسلط حکومت سرپرست در افغانستان، داکتران متخصص زن از کشور فرار کرده و اکنون شفاخانه‌ها با کمبود داکتران متخصص زن مواجه هستند.

در ادامه‌ی وضع محدودیت و سرکوب زنان و دختران و رسانه‌ها، مرکز خبرنگاران افغانستان اعلام کرده است که حکومت سرپرست در ولایت خوست تماس تلفنی زنان با رسانه‌ها را «نامشروع» خوانده و ممنوع اعلام کرده است. این مرکز امروز (یک‌شنبه، ۶ حوت) با نشر اعلامیه‌ای گفته است که مسوولان حکومت سرپرست در ولایت خوست به مسوولین رسانه‌ها هشدار داده که اگر از زنان و دختران تماس دریافت کردند، مورد پیگرد قرار خواهند گرفت. مرکز خبرنگاران افغانستان یک نامه رسمی حکومت فعلی را منتشر کرده که در آن امضای عبدالرشید عمری، فرمانده پولیس ولایت خوست دیده می‌شود. آقای عمری در این نامه رسمی برقراری تماس تلفنی با رسانه‌ها را برای زنان و دختران در ولایت خوست ممنوع اعلام کرده است. این نامه روز (شنبه، ۵ حوت) امضا و نشر شده است. در نامه آمده است که برخی از زنان و دختران در جریان برنامه‌های اجتماعی و یا در جریان نشر برنامه درسی مکاتب به رادیوها زنگ می‌زنند و آن مصداق «تماس‌های نامشروع» و دامن زدن به «فساد اخلاقی» می‌باشد. در نامه تاکید شده است که رادیوها و تلویزیون‌های محلی برای نشر برنامه‌های درسی مکاتب از ریاست معارف جواز ندارند. در ادامه هشدار داده شده است که در صورت سرپیچی از این دستور، مسوولان رسانه‌ها احضار و مورد پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت. مرکز خبرنگاران افغانستان گفت که به دلیل بسته بودن مکاتب بالاتر از صنف ششم برای دختران در کشور از جمله در خوست، در این اواخر برنامه‌های آموزشی درس‌های مکاتب از طریق رسانه‌ها در این ولایت افزایش یافته است. در ادامه آمده است که در حال حاضر در کنار رادیو و تلویزیون ملی، تحت حاکمیت حکومت فعلی، ١٥ رادیو و سه تلویزیون خصوصی در ولایت خوست فعالیت دارند. این مرکز تهدید فرماندهی پولیس خوست به احضار و پیگرد خبرنگاران و مسوولان رسانه‌های این ولایت را خلاف قانون رسانه‌های همگانی دانسته است. [caption id="attachment_10955" align="aligncenter" width="683"] مکتوب فرماندهی پولیس خوست[/caption] مرکز خبرنگاران افغانستان نشر هشدار کتبی فرمانده پولیس خوست را «بی‌سابقه» خوانده و خواستار لغو مداخله بیشتر حکومت فعلی در فعالیت‌های رسانه‌ها شده است. این مرکز تاکید کرد که مطابق با قانون رسانه‌های همگانی که حکومت فعلی نیز آن را قابل اجرا دانسته است، خبرنگاران در انجام کارهای حرفه‌ای خود آزاد هستند و مسوولان نباید در کار آن‌ها محدودیت خلق کرده و یا آنان را تهدید کنند، بلکه باید از آن‌ها حمایت کنند. بر مبنای این قانون، شکایت از خبرنگاران و رسانه‌ها باید از طریق کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخطی‌های رسانه‌ای پیگیری شود، اما شواهد نشان می‌دهد که این کمیسیون در عمل به حاشیه رفته است و مقام‌های غیرمسوول به شکل مستقیم و یا غیر مستقیم رسانه‌ها را تهدید و یا در کارهای آن‌ها مداخله می‌کنند.

درکنار سرکوب و مصادره زمین‌های مردم هزاره‌ در شماری از ولایات کشور، شبکه تحلیلگران افغانستان در گزارشی نوشته است که با تسلط دوباره حکومت سرپرست بر افغانستان، توازن ‌قوا در مناطق هزاره‌نشین کشور به‌گونه کامل به نفع کوچی‌ها تغییر کرده است. این شبکه با نشر گزارشی گفته است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست در ماه آگست سال ۲۰۲۱ میلادی بر افغانستان، هجوم کوچی‌ها به مناطق هزاره‌نشین کشور به‌طور بی‌پیشینه‌ای افزایش یافته است. این شبکه می‌گوید که نیروهای حکومت سرپرست، مردم هزاره‌ را خلع سلاح و در عوض به کوچی‌ها اجازه حمل سلاح داده است. فابریزیو فوچینی و راما میرزاده، از گزارشگران این شبکه می‌گویند که کوچی‌ها مناطق مرکزی کشور را علف‌چرهای تابستانی خود می‌دانند و دعوای مالکیت دارند. شبکه تحلیلگران افغانستان تاکید کرد که مردم کوچی‌ طی بیش از دو سال گذشته با استفاده از زور و با حمایت حکومت سرپرست به آزارو‌اذیت هزاره‌ها ادامه داده‌اند. این شبکه افزود: «چرخش سیاسی در افغانستان، توازن قوا را در هزاره‌جات کاملاً معکوس کرد. بسیاری از کوچی‌ها در طول سالیان متمادی از شورش حکومت فعلی حمایت کرده‌اند و برخلاف هزاره‌ها خود را پیروز جنگ یافته‌اند.» شبکه تحلیلگران افغانستان به نقل از باشندگان ولسوالی ناهور ولایت غزنی نوشته است که هجوم کوچی‌ها به مناطق‌شان در سال ۲۰۲۳ میلادی در مقایسه با یک سال پیش از آن کاهش یافته است؛ اما تمام چراگاه‌ها، از جمله زمین‌های للمی این منطقه توسط کوچی‌ها تصرف شده است. ساکنان محل می‌گویند که به‌دلیل مسلح بودن کوچی‌ها از درگیری با آنان خودداری کرده‌اند. همچنین این شبکه در بخش از گزارشش نوشته است که مردم هزاره‌های بامیان نیز با خشونت، ارعاب، و تلاش برای آدم‌ربایی توسط کوچی‌ها روبرو هستند. براساس یافته‌های این گزارش، کوچی‌ها در بامیان با استفاده از سلاح با هزارها درگیر شده‌اند و در نهایت با میانجی‌گری حکومت فعلی و باشند‌گان محل این خشونت‌ها مهار شده است. این در حالی است که طی بیش از دو سال گذشته گزارش‌های متعددی از حمله مسلحانه کوچی‌ها بر ده‌نشینان، تصرف زمین‌های مردم هزاره توسط کوچی‌ها منتشر شده است. قابل ذکر است که کوچی‌ها براساس دستورهایی که در زمان عبدالرحمان خان و حبیب‌الله خان صادر شده، هر ساله در فصل بهار برای استفاده از چراگاه‌های هزاره‌جات به این منطقه می‌روند. باج‌گیری کوچی‌ها از مردم هزاره از زمان به قدرت رسیدن دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان افزایش یافته است. براساس معلومات رسانه‌های متعدد طی دو سال گذشته، بیش از صد میلیون افغانی کوچی‌ها از مردم هزاره باج‌گیری کرده‌اند.

نهاد افغانستان عاری از پولیو اعلام کرده است که قرار است فردا (دوشنبه، ۷ حوت) کارزار تطبیق واکسن پولیو یا بیماری فلج کودکان در ۲۱ ولایت کشور آغاز شود. صفحه‌ی نشراتی کارزار تطبیق واکسن پولیو موسوم به «افغانستان عاری از پولیو» در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که در ۲۱ ولایت از کشور، کودکان زیر سن پنج سال واکسن پولیو دریافت خواهند کرد. این صفحه‌ی نشراتی روشن نکرده است که این کارزار برای چند روز ادامه خواهد داشت. همچنین این صفحه نگفته است که در ۲۱ ولایت مورد چند میلیون کودک واکسن پولیو دریافت خواهند کرد. براساس معلومات موجود در سال جاری میلادی تا اکنون هیچ مورد مثبت پولیو در کشور ثبت نشده است. این در حالی است که در سال گذشته‌ی میلادی شش مورد مثبت بیماری فلج کودکان در افغانستان ثبت شده که همه در ولایت ننگرهار است. طبع گزارش‌های نهادهای مرتبط به بیماری فلج اطفال، موارد محیطی این ویروس در برخی از ولایت‌های دیگر، از جمله زابل نیز شناسایی شده است. در حال حاضر افغانستان و پاکستان تنها کشورهای جهان اند که بیماری فلج کودکان در آن‌ها به صفر نرسیده است. باید گفت که کارزار تطبیق واکسن پولیو با محدودیت‌های حکومت سرپرست مواجه است و این حکومت در برخی از ولایت‌ها اجازه‌ی کار به واکسیناتوران زن را نمی‌دهد.