سازمان غیردولتی ایمرجنسی همزمان با چهار سالگی حاکمیت حکومت سرپرست در افغانستان اعلام کرده است که چهار سال پس از سقوط جمهوری و خروج نیروهای خارجی از کشور، بحران صحی در افغانستان رو به وخامت است و میلیونها تن از ابتداییترین خدمات درمانی محروماند.
ایمرجنسی گفته است که یافتههای این گزارش از طریق مصاحبه با بیش از یک هزار و ۶۰۰ بیمار، مراقب و کادر صحی در ۱۱ ولایت کشور جمعآوری شده است که نشان میدهد، بیش از ۷۰ درصد شهروندان افغانستان به خدمات صحی رایگان یا ارزان دسترسی ندارند.
در گزارش آمده است که سه تن از هر پنج پاسخدهنده گفتهاند که توانایی پرداخت هزینه درمان را ندارند و معمولاً برای دریافت خدمات صحی مجبور میشوند پول قرض بگیرند یا داراییهای خود را بفروشند.
طبق این گزارش، یک چهارم بیماران به دلیل هزینههای سنگین، عمل جراحی خود را به تعویق انداخته یا لغو کردهاند.
همچنین سازمان غیردولتی ایمرجنسی هشدار داده است که فروپاشی اقتصادی، محدودیتهای گسترده بر کار و سفر زنان و کمبود منابع، فشار بیسابقهای بر نظام صحی کشور وارد کرده است.
گزارش به نقل از دژان پانیک، رییس این نهاد در افغانستان نوشته است: «۲۲.۹ میلیون تن، بیش از نیمی از جمعیت افغانستان، به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند. زیرساختهای تخریبشده، محدودیتهای گسترده بر حقوق بشر و دسترسی ضعیف به مراقبتهای صحی، افغانستان را به آزمونی برای بقای پس از جنگ تبدیل کرده است.»
سازمان ایمرجنسی که از سال ۱۹۹۹ میلادی در افغانستان فعالیت دارد، اکنون سه مرکز جراحی در کابل، لشکرگاه و عنابه، یک مرکز زایشگاه در پنجشیر، و بیش از ۴۰ پست کمکهای اولیه و مراکز مراقبتهای اولیه صحی را در سراسر کشور اداره میکند.
در گزارش ایمرجنسی آمده است که نیمی از بیماران مرکز جراحی در کابل همچنان «زخمی جنگی» محسوب میشوند، که شامل قربانیان تیراندازی، انفجار، ماین و ضربات چاقو هستند.
طبق این گزارش، ۸۰ درصد بیماران این مرکز از جراحات غیرنظامی، عمدتاً رویدادهای ترافیکی آسیب دیدهاند؛ آماری که از سال ۲۰۲۱ میلادی تا اکنون رو به افزایش بوده است.
براساس این گزارش در عنابه پنجشیر نیز محدودیتهای حکومت سرپرست بر سفر و کار زنان باعث شده بسیاری از بیماران زن دیر به شفاخانه برسند و در برخی موارد جان خود را از دست بدهند.
همچنین سوءتغذیه مادران و نوزادان نیز یکی از عوامل اصلی مرگومیر و بیماریهای طولانیمدت در این منطقه است.
در این گزارش آمده است که در سال جاری میلادی، ۷۵ درصد قربانیان ماینها در افغانستان کودکان بودهاند که اغلب هنگام بازی در مناطق آلوده زخمی شدهاند. همچنین ۲۰ درصد از کودکان بستری در مراکز ایمرجنسی در عنابه دچار سوءتغذیه حاد هستند که خطر مرگ، عفونتهای مکرر و مشکلات رشد را افزایش میدهد.