کمیته روابط خارجی پارلمان کانادا اعلام کرده است که قتل‌عام هزاره‌های افغانستان در دوران امیر عبدالرحمن و ادامه آزار و اذیت آنها را به‌رسمیت می‌شناسد.
این کمیته با نشر گزراشی به شهادت پژوهشگران و متخصصان درباره «نسل‌کشی هزارهها» در دوره عبدالرحمان خان اشاره کرده و گفته است که هزاره‌های افغانستان به علت تحمل ظلم تاریخی دولت و وضعیت کنونی شان پس از بازگشت حکومت سرپرست به قدرت، شایسته شنیده شدن، حمایت و شناسایی رنج‌های‌شان در سطح بین‌المللی هستند.
در گزارش ادامه آمده است که شناسایی ۲۵ سپتامبر به عنوان روز یادآوری کشتار هزارهها از ۱۸۹۱ تا ۱۸۹۳ در افغانستان، از آنها در آینده نیز محافظت می‌کند.
کمیته روابط خارجی و کمیته فرعی حقوق بشر به تاریخ ۲۸ اپریل سال ۲۰۲۳ از شماری از پژوهشگران و متخصصان حوزه تاریخ و سیاست افغانستان دعوت کرد تا درباره وضعیت هزاره‌های افغانستان در این کمیته شهادت بدهند.
شماری از آنان که در دانشگاه‌های کانادا و آسترالیا تدریس می‌کنند، تاکید کردند که کشتار هزارهها در دوره امیر عبدالرحمان، پادشاه وقت افغانستان در قرن نوزده، به عنوان نسل‌کشی به رسمیت شناخته شود.
در گزارش به نقل از این پژوهشگران آمده که عبدالرحمن خان علیه هزارهها اعلام جهاد کرد و در جنگ‌های او از سال ۱۸۹۱ تا ۱۸۹۳، حدود ۶۲ درصد هزارهها از بین رفتند.
به گفته‌ی آنان، عبدالرحمان بخش زیادی از هزارهها را از سرزمین‌های‌شان بیرون راند و بسیاری از آنان را به عنوان برده به فروش رساند.
همچنین در بخشی از این گزارش ۳۶ صفحه‌ای آمده است: «کمیته به دقت به اظهارات افرادی که در این تحقیق شرکت کردند و شواهد قانع کننده‌ای که از آزار و اذیت تاریخی هزارهها در اواخر قرن ۱۹ ارائه کردند، گوش داده است.»
در ادامه آمده است: «شهادت‌های آنها درباره نسل‌کشی ۱۸۹۱ تا ۱۸۹۳ فهم جامعی از تاثیر پایدار آن و این که چگونه سکوت درباره این رویداد، عاملان آزار و اذیت هزارهها را قدرتمند ساخته است، فراهم کرد.»
فعالان هزاره و حامیان آنها در چندین کازار از کشورهای جهان خواسته‌اند که کشتار تاریخی هزارهها و حملات داعش به این قوم را به عنوان نسل‌کشی به رسمیت بشناسند.
کمیته روابط خارجی پارلمان کانادا تاکید کرد که شهادت‌ها و شواهد ارائه شده به این کمیته، «به وضوح آسیب‌پذیری کنونی هزارهها در افغانستان را به تصویر کشید. زیرا، آنها با تهدیدهای دایمی روبرو هستند.»
تداوم آزار و اذیت هزارهها
همچنین در گزارش آمده که تسلط حکومت فعلی بر افغانستان، با نقض گسترده حقوق بشر به‌خصوص حقوق زنان، دختران و اقلیت‌ها همراه بوده و هزارهها و شیعیان بیشتر متاثر شده‌اند.
کمیته روابط خارجی پارلمان کانادا گفت که هزارهها مورد خشونت شدید حکومت فعلی و گروه‌های تندرو قرار دارند.
