آرونداتی روی، نویسنده هندی، فعال حقوق سیاسی و فعال حقوق بشر است. او در ۲۴ نوامبر ۱۹۶۱ در آسام هند به دنیا آمد. پدرش راجیب روی، مدیر مزرعه کشت چای و مادرش ماری روی فعال حقوق زنان بود. وقتی پنج سال داشت، مادرش در کرالا مدرسه‌ای تاسیس نمود. آرونداتی در دهلی در مدرسه طراحی و معماری مشغول به تحصیل شد. شهرت او به خاطر دفاع از حقوق بشر، فمینیست بودن ایشان و نوشتن رمان معروف او با نام خدای چیزهای کوچک است که در سال ۱۹۹۸ برنده جایزه ادبی من بوکر شد. او در سال ۲۰۱۴ نیز به عنوان یکی از صد چهره تأثیرگذار سال توسط مجله تایم انتخاب شد.
در افغانستان راجع به آرونداتی روی کم شنیده و یا گفته شده ولی در جهان او را یکی از چهره‌های پرآوازه ضدجنگ افغانستان و عراق می‌شناسند که منسجم‌ترین فعالیت‌ها را در سطح جهان سازماندهی کرده و مقالات بسیاری در این رابطه نوشته است. او به رسم اعتراض جایزه معتبر «بوکر» را، که دریافت آن آرزوی هر نویسنده است، پس داد و در نامه سرگشاده‌ای اعلام کرد که هرگز جایزه‌ی دولتی را که کشورهای مظلوم را تحت اشغال خود درمی‌آورد، نمی‌پذیرد. هالیود را نیز به همین علت دست خالی برگرداند وقتی می‌خواست از رمان مشهورش «خدای چیزهای کوچک» فلمی بسازند.
سوزانا آرونداتی روی، معروف‌ترین رمان‌نویس و اندیشمند مترقی اهل هند است. او با رمان «خدای چیزهای کوچک» شهرت جهانی یافت و به جایزه معتبر «بوكر» در ۱۹۹۷ نایل گردید. این رمان، در واقع بازتابی از زندگی خود اوست شکاف‌های عمیق طبقاتی و فرهنگ استعمارزده هند را به تصویر می‌کشد که چطور با گذشت ٥٠ سال از استقلال هند، مردم هنوز به برتری فرهنگ و نژاد انگلیس‌ها باور دارند و نمی‌توانند تصور کنند که انگلیس‌ها هم منحرف باشند. آرونداتی ٥٢ ساله، نوشته‌های متفاوتی با مضمون سیاسی و افشاگرانه داشته و به‌خاطر لحن منتقدانه و رک و صریح‌اش علیه ظلم و ستم و بی‌عدالتی‌ها در قطار نویسندگان رزمنده دنیای امروز قرار دارد. دو كتاب «هزینه زندگی» و «سیاست قدرت» مجموعه مقالات آرونداتی روی در رابطه با فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی او اند. آرونداتی روی برنده جایزه «آزادی» فرهنگی بنیاد لانان (٢٠٠٢)، جایزه «صلح سیدنی» (٢٠٠٤)، جایزه «نورمن میلر» (٢٠١١) و چندین جایزه معتبر دیگر می‌باشد.
آرونداتی صدای صدها میلیون مردم بی‌صدا و مظلوم هند است. این نویسنده و سخنور شهیر جهان، قلم و زبانش را سلاح ساخته علیه سیاست‌های ظالمانه دولت و ثروتمندان کشوری به کار می‌برد که به‌طور مسخره «بزرگترین دموکراسی دنیا» نام گرفته اما بدترین نوع استثمار و بردگی برای بیش از ٩٥ فیصد نفوسش آن را به بزرگترین اردوگاه کار اجباری جهان مبدل ساخته‌است. او برضد بنیادگرایی هندوییزم و به دفاع از حقوق برابری «کاست نجس‌ها» برخاست که فعالیت‌های خستگی‌ناپذیر و شجاعانه‌اش موجب محاکمه جنجالی وی در ستره محکمه هند شد.
آرونداتی در ٢٠٠٦ برنده جایزه معتبر ادبیات هند به نام «جایزه اکادمی ساهیتا» اعلام گردید، اما از دریافت آن ابا ورزیده، گفت: «جايزه را رد می‌کنم تا اعتراضم به ثبت برسد.» اعتراض او علیه نظام سرمایه‌داری در هند و ساخت و پاخت‌های دولت این کشور با شرکت‌های بزرگ آمریکایی بود که پیامدهای ناگواری برای طبقات ستمکش هند به همراه داشته است. او وضعیت اسفبار کارگران صنعتی و برخورد وحشیانه پولیس با آنان، گسترش ميليتاريزم و ليبراليزه‌کردن اقتصاد و فجایعی را که مردم فقیر در هند را به‌سوی بربادی بیشتر سوق می‌دهند در نوشته‌ها، سخنرانی‌ها و سایر فعالیت‌هایش بدون ملاحظه و سازشکاری افشا و محکوم کرده‌است.
آثار روی عبارت اند از:
کدام آنی به آنها می‌دهد (۱۹۸۹)
خدای چیزهای کوچک (۱۹۹۷)
پایان تخیل (۱۹۹۸)
هزینه زندگی (۱۹۹۹)
بزرگترین خوب مشترک (۱۹۹۹)
الجبرای عدالت بی‌پایان (۲۰۰۲)
سیاست‌های قدرت (۲۰۰۲)
صحبت جنگ (۲۰۰۴)
به صدای ملخ‌ها گوش کنید: یادداشت‌های صحرایی در مورد دموکراسی (۲۰۱۰)
جمهوری شکسته: سه مقاله (۲۰۱۱)
قدم زدن با رفیقان (۲۰۱۱)
کاپیتالیسم: داستان شبح (۲۰۱۴)
و کتابی که «مامان مری به سراغم می‌آید» نام دارد توسط انتشارات هیمیش همیلتون، چاپ خواهد شد و بر روی روابط پیچیدهٔ آرونداتی روی با مادرش و زندگی او از کودکی تا اکنون متمرکز است.
آرونداتی روی در بیانیه‌ای گفته کار بر روی این کتاب را از شهریور ۱۴۰۱ و پس از مرگ مادرش، مری روی، آغاز کرده است.
چند برگردان فارسی از رمان مشهور او «خدای چیزهای کوچک» نیز ازجمله آثاری است که از این نویسندهٔ سرشناس هندی منتشر شده است.
آرونداتی روی همچنین از مادرش مری به عنوان «یکی از جسورترین و شگفت‌انگیزترین» افرادی که تا به حال شناخته یاد می‌کند.
روی در بیانیه‌ای گفته تمام عمرش مشغول نوشتن این کتاب بوده است. او افزود: «شاید مادری مثل مادر من شایستهٔ نویسنده‌ای مثل من به عنوان دختر بود. همچنین، شاید نویسنده‌ای مثل من شایستهٔ مادری مثل او بود.»
خانم روی در ادامه نوشته است که بیش از یک دختر که عزادار مرگ مادرش است، «به عنوان نویسنده‌ای که موضوعی جذاب را از دست داده‌ام، برای او عزاداری می‌کنم.»
سیمون پراسر، مدیر انتشارات همیش همیلتون، کتاب خاطرات آرونداتی روی را اثری شگفت‌انگیز خوانده است که تمام عناصر مختلف زندگی و نوشته‌های روی را در بر دارد.
این اثر مانند خود آرونداتی روی الهام‌بخش است و «صداقتی افراط گونه دارد و گاهی خنده‌دار و عمیقاً تأثیرگذار» است.
آرونداتی در سال ۱۹۸۴ با پرادیپ کریشن فیلم ساز آشنا شد و سپس با او ازدواج کرد. او آرونداتی را به دنیای فیلم معرفی کرد و در یکی از کارهای خود به او نقشی داد. آنها بعدها از هم جدا شدند.
آرونداتی فیلم نامه کدام آنی به آنها می‌دهد ( ۱۹۸۹) و ماه برقی ( ۱۹۹۲) را نوشت. او در سال ۱۹۸۹ برای فیلم کدام آنی به آنها می‌دهد برنده بهترین فیلم نامه از جشنواره ملی فیلم هند شد.
در سال ۱۹۹۲ آرونداتی شروع به نوشتن رمان خدای چیزهای کوچک کرد. او در سال ۱۹۹۶ متن رمان را به پایان رساند و کتابش در سال ۱۹۹۷ منتشر شد.
کتاب خدای چیزهای کوچک جزو کتاب‌های پرفروش قرار گرفت و آرونداتی پیش پرداختی معادل نیم میلیون پوند دریافت کرد. در پایان سال ۱۹۹۸ مجله تایم آن را جزو بهترین کتاب پرفروش سال معرفی کرد.
آرونداتی در سال ۲۰۰۹ کتاب ما یکی هستیم: جشن اقوام قبیله‌ای را نوشت. در این کتاب به فرهنگ اقوام مختلف و خطراتی که وجود آنها را تهدید می‌کند پرداخته شده است.
در سال ۲۰۰۴ آرونداتی جایزه صلح سیدنی را دریافت کرد.
آرونداتی برای مبارزه مستمر در زمینه آزادی، عدالت و تنوع در فرهنگ جایزه آزادی فرهنگی بنیاد لانان را در سال ۲۰۰۲ دریافت کرد.
از آرونداتی روی در سال ۲۰۰۳ در سان فرانسیسکو در مراسم جوایز حقوق بشر گلوبال اکسچینج تقدیر ویژه به عمل آمد.
آرونداتی برای مجموعه مقالاتش به نام جبر عدالت بی پایان جایزه آکادمی ساتیا را در سال ۲۰۰۶ دریافت کرد. وی در اعتراض به سیاست‌های دولت هند این جایزه را رد کرد.
آرونداتی در سال ۲۰۱۱ جایزه ممتاز نویسندگی را از جشنواره نورمن میلر دریافت کرد.
آرونداتی در مجله تایم سال ۲۰۱۴ جزو صد انسان تاثیرگذار سال قرار گرفت.
و اکنون روی در هند زندگی می‌کند و گفته می‌شود مشغول نوشتن رمان بعدی خود است.
نوینسده: قدسیه امینی
