آسم یک بیماری ریوی است که راه‌های هوایی شما باریک و متورم می‌شوند و ممکن است توسط مخاط اضافی مسدود شوند. این وضعیت می‌تواند منجر به مشکلات جدی تنفسی شود و در موارد حاد، حملات آسم را به دنبال داشته باشد. آسم به‌عنوان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های تنفسی، بر کیفیت زندگی بسیاری از افراد در سراسر جهان تأثیر می‌گذارد. در مواردی که آسم شدید باشد، این بیماری می‌تواند فعالیت‌های روزمره فرد را محدود کند و نیاز به مراقبت‌های پزشکی منظم داشته باشد. آسم چیست؟ آسم، که به آن آسم برونش نیز گفته می‌شود، بیماری‌ای است که ریه‌های شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به‌عنوان یک بیماری مزمن شناخته می‌شود. این بدان معناست که آسم به‌طور دائمی در بدن باقی می‌ماند و هیچ درمان قطعی برای آن وجود ندارد. افراد مبتلا به آسم باید به‌طور مداوم و منظم به مدیریت این بیماری بپردازند تا از وقوع حملات جلوگیری کنند. در صورتی که آسم به‌درستی کنترل نشود، ممکن است علائم آن به‌مرور زمان تشدید شود. این بیماری می‌تواند باعث شود فرد نتواند به‌راحتی تنفس کند و در برخی موارد ممکن است فعالیت‌های روزمره فرد را محدود کند. حمله آسم چیست؟ هنگامی که به‌طور طبیعی نفس می‌کشید، ماهیچه‌های اطراف راه‌های هوایی شما شل هستند و به هوا اجازه می‌دهند به‌راحتی از طریق ریه‌ها عبور کند. اما در طول حمله آسم، سه تغییر عمده در بدن رخ می‌دهد که این فرآیند طبیعی را مختل می‌کند. این تغییرات شامل: برونکواسپاسم: ماهیچه‌های اطراف راه‌های هوایی منقبض می‌شوند که منجر به باریک شدن راه‌های هوایی می‌شود. این امر باعث می‌شود هوا نتواند به‌راحتی جریان یابد. التهاب: پوشش داخلی مجاری تنفسی شما متورم می‌شود که این تورم اجازه نمی‌دهد هوای زیادی به ریه‌ها وارد یا از آن خارج شود. در واقع، التهاب باعث می‌شود که راه‌های هوایی باریک‌تر و تنفس سخت‌تر شود. تولید مخاط: بدن در واکنش به حمله آسم، مخاط بیشتری تولید می‌کند که باعث مسدود شدن مجاری تنفسی می‌شود. حمله آسم می‌تواند باعث مشکلات تنفسی شدید شود و اگر به‌درستی مدیریت نشود، ممکن است منجر به عوارض جدی‌تر گردد. علائم حمله آسم ممکن است شامل خس‌خس سینه، سرفه، و تنگی نفس باشد. خس‌خس صدایی است که در اثر باریک شدن راه‌های هوایی ایجاد می‌شود. حمله آسم را گاهی «تشدید» یا «شعله‌ور شدن» آسم می‌نامند، اصطلاحی که نشان‌دهنده وخیم شدن وضعیت آسم شما است. چه انواعی از آسم وجود دارد؟ آسم بر اساس علت بروز و شدت علائم به انواع مختلفی تقسیم می‌شود. پزشکان برای شناسایی آسم از دسته‌بندی‌های زیر استفاده می‌کنند: آسم متناوب: این نوع آسم به‌صورت دوره‌ای بروز می‌کند و علائم آن به‌طور کامل بین دوره‌ها از بین می‌رود. افراد مبتلا به این نوع آسم ممکن است در زمان‌هایی که علائم ندارند، احساس طبیعی داشته باشند. آسم پایدار: آسم پایدار یا مداوم، به این معناست که فرد مبتلا در بیشتر زمان‌ها علائم آسم را تجربه می‌کند. شدت علائم می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و پزشکان شدت آسم را بر اساس تعداد دفعات بروز علائم و تأثیر آن‌ها بر زندگی روزمره تعیین می‌کنند. آسم به دلایل متعددی رخ می‌دهد آسم ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود و پزشکان به‌طور کلی آسم را به دو دسته آلرژیک و غیر آلرژیک تقسیم می‌کنند: آسم آلرژیک: آلرژن‌ها (عوامل ایجاد آلرژی) مانند گرده گل‌ها، گرد و غبار، ذرات هوا، مواد شیمیایی و موی حیوانات خانگی می‌توانند باعث تحریک راه‌های هوایی و حمله آسم شوند. آسم غیر آلرژیک: عوامل خارجی مانند تغییرات دمای هوا، استرس، ورزش شدید و برخی بیماری‌ها نیز ممکن است منجر به تشدید علائم آسم شوند. آسم همچنین می‌تواند بر اساس زمان شروع آن به دو دسته تقسیم شود: آغاز آسم در بزرگسالی: این نوع آسم بعد از 18 سالگی بروز می‌کند و ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. آسم کودکان: این نوع آسم اغلب در سنین پایین شروع می‌شود و می‌تواند در نوزادان و کودکان خردسال دیده شود. کودکان مبتلا به آسم نیازمند مراقبت‌های ویژه و منظم پزشکی هستند. آسم ناشی از فعالیت‌های خاص آسم ممکن است در شرایط خاصی بروز کند، از جمله: آسم ناشی از ورزش: این نوع آسم با ورزش و فعالیت‌های بدنی شدید ایجاد می‌شود. علائم معمولاً بلافاصله پس از فعالیت بدنی ظاهر می‌شوند و ممکن است شامل تنگی نفس و سرفه باشند. آسم شغلی: افرادی که در محیط‌های کاری خاصی قرار دارند، ممکن است به این نوع آسم مبتلا شوند. کار در اطراف مواد شیمیایی یا صنعتی، به‌ویژه در محیط‌هایی با آلودگی بالا، می‌تواند آسم را تحریک کند. چه کسانی ممکن است به آسم مبتلا شوند؟ آسم ممکن است در هر سنی بروز کند و هیچ محدودیت سنی خاصی برای ابتلا به آن وجود ندارد. با این حال، برخی افراد به‌ویژه افرادی که سابقه خانوادگی آلرژی دارند یا در معرض عوامل محیطی مانند دود سیگار قرار دارند، در معرض خطر بیشتری هستند. کودکان خردسال و نوزادانی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، ممکن است بیش از دیگران تحت تأثیر آسم قرار بگیرند. چه چیزی باعث آسم می‌شود؟ هنوز علت دقیق بروز آسم به‌طور کامل مشخص نشده است، اما برخی عوامل ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهند. این عوامل شامل: آلرژی‌ها: افرادی که به آلرژن‌های مختلف حساسیت دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به آسم هستند. عوامل محیطی: قرار گرفتن در معرض آلاینده‌های هوا، دود سیگار و بخارات سمی می‌تواند خطر بروز آسم را افزایش دهد. عوامل ژنتیکی: اگر سابقه خانوادگی آسم یا سایر بیماری‌های آلرژیک در خانواده شما وجود داشته باشد، احتمال ابتلای شما به آسم بیشتر است. محرک‌های رایج حمله آسم چیست؟ محرک‌های حمله آسم ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد، اما برخی محرک‌های رایج عبارتند از: آلودگی هوا: دود خودروها، آلاینده‌های صنعتی و دود آتش‌سوزی می‌تواند باعث تحریک مجاری تنفسی و بروز حمله آسم شود. کنه‌های گرد و غبار: این حشرات کوچک که در خانه‌ها یافت می‌شوند، می‌توانند برای افراد حساس به آن‌ها، محرک باشند. حیوانات خانگی: شوره حیوانات خانگی ممکن است باعث تحریک راه‌های هوایی و حمله آسم شود. ورزش شدید: فعالیت‌های ورزشی شدید می‌تواند باعث تنگی نفس و حمله آسم در برخی افراد شود. بوهای قوی: بوهای شدید مانند بوی رنگ، مواد شیمیایی و محصولات تمیزکننده می‌تواند باعث تشدید علائم آسم شود. علائم و نشانه‌های آسم علائم آسم ممکن است شامل موارد زیر باشد: تنگی نفس سرفه‌های مکرر (به‌ویژه در شب) خس‌خس سینه سفتی قفسه سینه یا احساس فشار تشخیص و آزمایشات آسم پزشکان برای تشخیص آسم، سابقه پزشکی شما را بررسی می‌کنند و ممکن است آزمایشات مختلفی برای ارزیابی دقیق‌تر وضعیت شما تجویز کنند. این آزمایشات ممکن است شامل رادیوگرافی قفسه سینه، آزمایش خون، یا آزمایش پوست برای تشخیص حساسیت‌های احتمالی باشد. همچنین ممکن است پزشک از تست‌های عملکرد ریوی برای اندازه‌گیری میزان جریان هوا در ریه‌ها استفاده کند. مدیریت و درمان آسم مدیریت آسم شامل استفاده از داروها برای کنترل علائم است. برخی از این داروها عبارتند از: برونکودیلاتورها: برای باز کردن راه‌های هوایی. داروهای ضدالتهاب: برای کاهش التهاب. درمان بیولوژیکی آسم: بسته به شرایط بیمار توسط پزشک تجویز می‌شود. پیشگیری از حملات آسم برای پیشگیری از حملات آسم باید از محرک‌های شناخته‌شده خود اجتناب کنید. اگرچه نمی‌توان از ابتلا به آسم جلوگیری کرد، اما می‌توان علائم آن را با مراقبت‌های مناسب مدیریت کرد. چشم‌انداز فرد مبتلا به آسم با مدیریت صحیح و استفاده از مراقبت‌های پزشکی، افراد مبتلا به آسم می‌توانند زندگی فعال و سالمی داشته باشند. در صورت بروز حمله آسم چه باید کرد؟ در صورت وقوع حمله آسم، باید فوراً به پزشک مراجعه کرده و مراقبت‌های پزشکی لازم را دریافت کنید. نویسنده: داکتر معصومه پارسا

سیاه‌سرفه نوعی عفونت شدید تنفسی است که توسط باکتری Bordetella pertussis ایجاد می‌شود. این بیماری که بسیار مسری است، به‌ویژه ریه‌ها و راه‌های هوایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث سرفه‌های مکرر و شدید می‌شود که می‌تواند تا ۲ تا ۳ ماه یا بیشتر ادامه یابد. سیاه‌سرفه به‌ویژه نوزادان و کودکان خردسال را تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد. این بیماری از طریق قطرات سرفه یا عطسه فرد مبتلا منتقل می‌شود و پیش از تولید واکسن، به‌عنوان یک بیماری خطرناک دوران کودکی شناخته می‌شد. امروزه، سیاه‌سرفه در درجه اول کودکانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد که دوره کامل واکسیناسیون را طی نکرده‌اند و نوجوانان و بزرگسالانی که ایمنی بدنشان کاهش یافته است. مرگ‌های ناشی از این بیماری نادر است، اما بیشتر در نوزادان رخ می‌دهد. بنابراین، واکسیناسیون به‌ویژه برای زنان باردار و افراد نزدیک به نوزادان بسیار مهم است تا از انتقال بیماری جلوگیری شود. علائم سیاه‌سرفه علائم سیاه‌سرفه بر اساس سن و وضعیت واکسیناسیون افراد متفاوت است. اولین علائم معمولاً شبیه به سرماخوردگی هستند: آبریزش بینی قرمزی و آبریزش چشم‌ها گلودرد تب خفیف حدود یک هفته پس از شروع بیماری، سرفه‌های شدید آغاز می‌شوند. این سرفه‌ها ممکن است چند دقیقه طول بکشند و در شب‌ها بیشتر بروز کنند. همچنین، سرفه‌ها معمولاً مخاط غلیظ ایجاد می‌کنند و ممکن است همراه با استفراغ باشند. بین حملات سرفه، فرد ممکن است نفس‌نفس بزند و صدای "وو" ایجاد کند. در برخی موارد، فشار سرفه باعث قرمزی صورت و خونریزی خفیف زیر پوست یا چشم‌ها می‌شود. اگر مشکل تنفسی حاد شود، پوست نوزادان و کودکان خردسال ممکن است به رنگ آبی (سیانوز) درآید. در نوزادان بسیار کوچک، سرفه ممکن است چندان قابل‌توجه نباشد، اما ممکن است دوره‌های کوتاهی از توقف تنفس مشاهده شود. حملات سرفه به‌تدریج کمتر می‌شوند، اما بهبودی کامل ممکن است چندین ماه طول بکشد. افراد در معرض خطر سیاه‌سرفه می‌تواند افراد در هر سنی را تحت تأثیر قرار دهد، اما برخی گروه‌ها بیشتر در معرض خطر هستند: نوزادان و کودکان خردسال: نوزادان زیر ۶ ماه به دلیل واکسیناسیون ناکامل، در معرض خطر بیشتری برای عوارض شدید هستند. کودکان بزرگ‌تر و بزرگسالان: در این گروه‌ها، بیماری کمتر خطرناک است، اما همچنان می‌تواند ناخوشایند و طولانی باشد. افرادی که پیش‌تر مبتلا شده‌اند: ابتلا به سیاه‌سرفه به معنای مصونیت کامل نیست و احتمال ابتلای مجدد با شدت کمتر وجود دارد. افرادی که واکسیناسیون انجام داده‌اند: محافظت واکسن با گذر زمان کاهش می‌یابد و احتمال ابتلا وجود دارد. عوامل خطر سیاه‌سرفه چندین عامل می‌تواند خطر ابتلا به سیاه‌سرفه شدید را افزایش دهد: سن: نوزادان زیر یک سال در معرض بیشترین خطر هستند. شرایط پزشکی زمینه‌ای: افراد مبتلا به بیماری‌هایی که سیستم ایمنی بدنشان را ضعیف می‌کند یا افرادی که آسم دارند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. پیشگیری از سیاه‌سرفه بهترین راه برای جلوگیری از سیاه‌سرفه، دریافت واکسن است. واکسن سیاه‌سرفه اغلب همراه با واکسن‌های دیفتری و کزاز به کودکان تزریق می‌شود. این واکسیناسیون معمولاً در دوران نوزادی آغاز می‌شود و پس از چند سال نیاز به تزریق مجدد دارد. همچنین توصیه می‌شود که بزرگسالانی که در تماس با نوزادان هستند، واکسیناسیون خود را تجدید کنند. تشخیص سیاه‌سرفه تشخیص این بیماری به‌ویژه در مراحل اولیه دشوار است، زیرا علائم آن با سایر بیماری‌های تنفسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا شباهت دارد. پزشکان معمولاً با پرسش درباره علائم و گوش دادن به صدای سرفه، به تشخیص اولیه می‌رسند. برای تأیید تشخیص، آزمایش‌های زیر انجام می‌شود: کشت بینی یا حلق: برای شناسایی باکتری عامل سیاه‌سرفه. آزمایش خون: جهت بررسی واکنش سیستم ایمنی بدن به عفونت. عکس‌برداری از قفسه سینه: برای ارزیابی وضعیت ریه‌ها. درمان سیاه‌سرفه درمان سیاه‌سرفه به عوامل مختلفی مانند سن بیمار و مدت زمان ابتلا بستگی دارد. آنتی‌بیوتیک‌ها به‌طور معمول برای درمان تجویز می‌شوند و باید توسط پزشک متخصص انتخاب شوند. در کودکان خردسال و نوزادان، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان باشد تا از بروز مشکلات تنفسی جلوگیری شود. همچنین، استفاده از داروهای ضدسرفه معمولاً توصیه نمی‌شود، زیرا این داروها تأثیری در بهبود بیماری ندارند. نویسنده: داکتر معصومه پارسا

برونشیت، التهاب پوشش لوله‌های برونش است که هوا را به ریه‌ها می‌برد و از آن خارج می‌شود. افرادی که برونشیت دارند معمولاً مخاط غلیظی را سرفه می‌کنند که می‌تواند تغییر رنگ دهد. برونشیت ممکن است حاد یا مزمن باشد. برونشیت حاد که اغلب از سرماخوردگی یا سایر عفونت‌های تنفسی ایجاد می‌شود، بسیار شایع است. برونشیت مزمن، یک بیماری جدی‌تر، تحریک یا التهاب مداوم پوشش لوله‌های برونش است که اغلب به دلیل سیگار کشیدن است. برونشیت حاد که سرماخوردگی قفسه سینه نیز نامیده می‌شود، معمولاً طی یک هفته تا ۱۰ روز بدون تأثیرات پایدار بهبود می‌یابد، اگرچه سرفه ممکن است برای هفته‌ها ادامه داشته باشد. با این حال، اگر دوره‌های مکرر برونشیت دارید، ممکن است برونشیت مزمن داشته باشید که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. برونشیت مزمن یکی از شرایطی است که در بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) وجود دارد. علائم برونشیت برای برونشیت حاد یا برونشیت مزمن، علائم و نشانه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد: سرفه تولید مخاط (خلط) که می‌تواند به رنگ شفاف، سفید، خاکستری متمایل به زرد یا سبز باشد - به ندرت ممکن است با رگه‌های خون همراه باشد. خستگی تنگی نفس تب و لرز خفیف ناراحتی قفسه سینه اگر برونشیت حاد دارید، ممکن است علائم سرماخوردگی مانند سردرد خفیف یا بدن درد داشته باشید. در حالی که این علائم معمولاً در حدود یک هفته بهبود می‌یابند، ممکن است سرفه‌های آزاردهنده‌ای داشته باشید که چند هفته طول می‌کشد. برونشیت مزمن به عنوان سرفه‌ای مولد تعریف می‌شود که حداقل ممکن سه ماه طول بکشد و حملات مکرر حداقل برای دو سال متوالی رخ دهد. اگر برونشیت مزمن دارید، احتمالاً دوره‌هایی دارید که سرفه یا سایر علائم شما بدتر می‌شود. در آن مواقع، ممکن است یک عفونت حاد در بالای برونشیت مزمن داشته باشید. علل ایجاد بیماری برونشیت برونشیت حاد معمولاً توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود، معمولاً همان ویروس‌هایی که باعث سرماخوردگی و آنفولانزا می‌شوند. آنتی بیوتیک‌ها ویروس‌ها را از بین نمی‌برند، بنابراین، این نوع دارو در اکثر موارد برونشیت مفید نیست. شایع‌ترین علت برونشیت مزمن، کشیدن سیگار است. آلودگی هوا و گرد و غبار یا گازهای سمی موجود در محیط یا محل کار نیز می‌تواند به این وضعیت کمک کند. عوامل خطر عواملی که خطر ابتلا به برونشیت را افزایش می‌دهند عبارتند از: دود سیگار: افرادی که سیگار می‌کشند یا با یک فرد سیگاری زندگی می‌کنند در معرض خطر ابتلا به برونشیت حاد و برونشیت مزمن هستند. مقاومت کم: این ممکن است ناشی از یک بیماری حاد دیگر، مانند سرماخوردگی، یا یک بیماری مزمن باشد که سیستم ایمنی شما را به خطر می‌اندازد. بزرگسالان مسن، نوزادان و کودکان خردسال آسیب پذیری بیشتری نسبت به عفونت دارند. قرار گرفتن در معرض عوامل تحریک کننده در محل کار: خطر ابتلا به برونشیت در شما بیشتر است اگر در اطراف برخی از محرک‌های ریه مانند غلات یا منسوجات کار کنید یا در معرض بخارات شیمیایی قرار بگیرید. رفلاکس معده: حملات مکرر سوزش سر دل شدید می‌تواند گلو شما را تحریک کند و شما را مستعد ابتلا به برونشیت کند. عوارض بیماری برونشیت چیست؟ اگرچه یک دوره برونشیت معمولاً جای نگرانی ندارد، اما در برخی افراد می‌تواند منجر به ذات الریه شود. با این حال، حملات مکرر برونشیت ممکن است به این معنی باشد که شما به بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) مبتلا هستید. برای جلوگیری چه باید کرد؟ برای کاهش خطر ابتلا به برونشیت، نکات زیر را دنبال کنید: از دود سیگار اجتناب کنید. دود سیگار خطر ابتلا به برونشیت مزمن را افزایش می‌دهد. واکسن بزنید. بسیاری از موارد برونشیت حاد ناشی از آنفولانزا، یک ویروس است. دریافت واکسن آنفولانزای سالانه می‌تواند از شما در برابر ابتلا به آنفولانزا محافظت کند. همچنین ممکن است بخواهید واکسیناسیونی را در نظر بگیرید که از برخی از انواع ذات الریه محافظت می‌کند. دست های‌تان را بشویید. برای کاهش خطر ابتلا به عفونت‌های ویروسی، دست‌های خود را به طور مکرر بشویید و عادت به استفاده از ضدعفونی کننده‌های الکلی دست داشته باشید. از ماسک استفاده کنید. اگر مبتلا به (COPD) هستید، در صورت قرار گرفتن در معرض گرد و غبار یا بخار، و زمانی که می‌خواهید در میان جمعیت باشید، مانند هنگام مسافرت، ممکن است در محل کار از ماسک استفاده کنید. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ در صورت سرفه به پزشک مراجعه کنید. اگر بیماری شما بیش از سه هفته طول کشید. اگر مانع خوابیدن شما می‌شود. همراه با تب بالاتر ۳۸ درجه سانتیگراد مخاط بد رنگ تولید می‌کند. سرفه‌های خونی با خس خس سینه یا تنگی نفس همراه است. برونشیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟ پزشک شما می‌تواند بر اساس سابقه سلامتی و علائم (تشخیص بالینی) تشخیص دهد که آیا برونشیت دارید یا خیر. آن‌ها به ریه‌های شما برای علائم احتقان گوش می‌دهند و مطمئن می‌شوند که خوب نفس می‌کشید. آن‌ها ممکن است شما را برای عفونت‌های ویروسی، مانند آنفولانزا یا (COVID-19) آزمایش کنند. در چند روز اول بیماری، علائم برونشیت مشابه علائم سرماخوردگی است. پزشک شما برونشیت را با پرسیدن سوالاتی از بیماران در مورد علائم و انجام معاینه فیزیکی تشخیص می‌دهند. اگرچه آن‌ها به ندرت آزمایش‌های اضافی را تجویز می‌کنند، اما اگر تب داشته باشید، پزشک ممکن است برای رد کردن ذات الریه، عکس برداری از قفسه سینه را تجویز کند. چگونگی درمان برونشیت؟ برای درمان برونشیت حاد و مزمن داروهای متنوعی تجویز می‌شود. برای تسکین درد و تب از داروهای ضد التهاب استفاده می‌شود. اما در صورت بروز علائمی مانند خس‌خس سینه، از داروهای گشادکننده برونش استفاده می‌شود. همچنین ممکن است از داروهای سرکوب کننده سرفه و یا مسکن استفاده شود. استراحت و دریافت مایعات فراوان نوشیدن مقدار زیادی آب که به شل شدن احتقان سینه کمک می‌کند. آنتی بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های ویروسی موثر نیستند، اما اگر پزشک مشکوک به عفونت باکتریایی باشد، ممکن است یکی را تجویز کند. نویسنده: داکتر معصومه پارسا

سالپنژیت چیست؟ سالپنژیت به التهاب لوله‌های فالوپ که از تخمدان تا رحم کشیده می‌شود، اشاره دارد. این یک نوع بیماری التهابی لگن (PID) است که عفونت اندام‌های لگنی زنانه است و بیشتر در اثر عفونت‌های باکتریایی مقاربتی مانند کلامیدیا یا سوزاک ایجاد می‌شود. سالپنژیت می‌تواند یک یا هر دو لوله فالوپ را درگیر کند و در صورت عدم درمان، می‌تواند عوارض طولانی مدتی را به دنبال داشته باشد. لوله‌های فالوپ از رحم، یکی در هر طرف، و هر دو در نزدیکی تخمدان باز می‌شوند. در طی تخمک گذاری، تخمک آزاد شده وارد لوله فالوپ می‌شود و توسط موهای ریز به سمت رحم کشیده می‌شود. سالپنژیت التهاب لوله‌های فالوپ است. تقریباً همه موارد ناشی از عفونت باکتریایی از جمله بیماری‌های مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا است. التهاب باعث ترشح مایع اضافی یا حتی چرک در داخل لوله فالوپ می‌شود. عفونت یک لوله معمولاً منجر به عفونت لوله دیگر می‌شود، زیرا باکتری از طریق عروق لنفاوی مجاور مهاجرت می‌کند. سالپنژیت یکی از شایع‌ترین علل ناباروری زنان است. بدون درمان سریع، عفونت ممکن است به طور دائمی به لوله فالوپ آسیب برساند، به طوری که تخمک‌های آزاد شده در هر چرخه قاعدگی نتوانند با اسپرم ملاقات کنند. اسکار و انسداد لوله‌های فالوپ شایع‌ترین عارضه طولانی مدت بیماری التهابی لگن (PID) است و به همین دلیل گاهی اوقات می‌توان از این وضعیت به عنوان (PID) نام برد. با این حال، اصطلاح  (PID) شامل سایر عفونت‌های دستگاه تناسلی زنان، مانند رحم و تخمدان‌ها می‌شود. علائم سالپنژیت سالپنژیت همیشه علامت دار نیست اما در برخی موارد ممکن است علائم زیر ظاهر شود : ترشحات بد بوی واژن ترشحات زرد رنگ واژن درد هنگام تخمک گذاری، قاعدگی یا رابطه جنسی لکه بینی بین قاعدگی کمر درد مبهم درد شکم حالت تهوع استفراغ تکرر ادرار این وضعیت می‌تواند حاد باشد و به طور ناگهانی و شدید ایجاد شود یا مزمن بوده و برای مدت طولانی و با علائم بسیار ناچیز یا فاقد علائم ادامه داشته باشد. علل سالپنژیت در ۹ مورد از هر ۱۰ مورد سالپنژیت، باکتری عامل آن است. برخی از شایع‌ترین باکتری‌های مسئول سالپنژیت عبارتند از: کلامیدیا گنوکوک (که باعث سوزاک می‌شود) مایکوپلاسما استافیلوکوک استرپتوکوک باکتری باید به دستگاه تناسلی زن دسترسی پیدا کند تا عفونت رخ دهد. باکتری‌ها را می‌توان به روش‌های مختلفی معرفی کرد. از جمله: رابطه جنسی قرار دادن (IUD) یا (دستگاه داخل رحمی) سقط جنین زایمان آپاندیسیت عوامل خطر سبک زندگی سالپنژیت عوامل سبک زندگی که به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سالپنژیت را در زنان افزایش می‌دهد عبارتند از: برقراری رابطه جنسی بدون کاندوم عفونت قبلی با یک بیماری مقاربتی عوارض سالپنژیت بدون درمان، سالپنژیت می‌تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از عوارض شود، از جمله: عفونت بیشتر: عفونت ممکن است به ساختارهای مجاور مانند تخمدان‌ها یا رحم سرایت کند. عفونت شرکای جنسی: شریک یا شرکای زن ممکن است باکتری را منقبض کرده و نیز عفونی شوند. آبسه لوله تخمدان: حدود ۱۵ درصد از زنان مبتلا به سالپنژیت دچار آبسه می‌شوند که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند. حاملگی خارج از رحم: یک لوله فالوپ مسدود شده مانع از ورود تخمک بارور شده به رحم می‌شود. سپس جنین در داخل فضای محدود لوله فالوپ شروع به رشد می‌کند. خطر حاملگی خارج رحمی برای زنان مبتلا به سالپنژیت قبلی یا سایر اشکال بیماری التهابی لگن (PID) حدود یک در ۲۰ است. ناباروری: لوله فالوپ ممکن است تغییر شکل داده یا زخمی شود به حدی که تخمک و اسپرم نتوانند به هم برسند. پس از یک دوره سالپنژیت یا (PID) دیگر، خطر ناباروری در زنان حدود ۱۵ درصد است. سالپنژیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟ تشخیص سالپنژیت شامل تعدادی آزمایش است، از جمله: معاینه عمومی - برای بررسی حساسیت موضعی و بزرگ شدن غدد لنفاوی معاینه لگن - برای بررسی حساسیت و ترشح آزمایش خون - برای بررسی تعداد گلبول‌های سفید و سایر عواملی که نشان دهنده عفونت هستند. سواب مخاطی - یک اسمیر برای کشت و بررسی در آزمایشگاه گرفته می‌شود تا بتوان نوع باکتری را شناسایی کرد. لاپاراسکوپی - در برخی موارد، ممکن است نیاز باشد لوله‌های فالوپ توسط یک ابزار باریک که از طریق برش‌های شکمی وارد می‌شود، مشاهده شود. درمان سالپنژیت درمان بستگی به شدت بیماری دارد، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد: آنتی بیوتیک - برای ازبین بردن عفونت، که در حدود ۸۵ درصد موارد موفقیت آمیز است. بستری شدن در بیمارستان - از جمله تجویز داخل وریدی آنتی بیوتیک جراحی - اگر شرایط در درمان دارویی مقاومت کند. نویسنده: داکتر معصومه پارسا

چه زمانی تشخیص (ADHD) مناسب است؟ ما به این امر آگاهیم که کودکان انرژی فراوانی دارند و مایلند تا فعال باشند. فاصلۀ زمانی توجه آن‌ها نیز معمولا کوتاه است، خیلی زود از فعالیتی خسته می‌شوند و تمایل دارند تا فعالیت جدیدی را انجام دهند. بنابراین، با توجه به این ویژگی‌ها در کودکان چطور می‌توان ادعا کرد که کودکی دچار (ADHD) می‌باشد و یا صرفا از انجام فعالیتی خسته شده و بی‌قراری می‌کند؟ در این رابطه می‌بایست به میزان بروز چنین رفتارهایی در کودکان توجه نمود. کودکان دچار (ADHD) صرفا اینطور نیست که کودکان بسیار فعالی باشند بلکه حیطۀ بسیار گسترده‌ای از مشکلات رفتاری را به همراه دارند که می‌تواند کنترل و مراقبت از آن‌ها را با مشکلات بسیار زیادی مواجه سازد. خیلی مهم است که این نکته را به یاد داشته باشیم که به کودکان برچسب نزنیم و جهت تشخیص دقیق نیز توصیف کاملی از وی بصورت انفرادی داشته باشیم. کودکان با یکدیگر متفاوت هستند و مشکلات‌شان را نیز به شیوه‌های مختلفی ابراز می‌کنند. تشخیص (ADHD) می‌تواند بسیار دشوار باشد زیرا: هیچ نوع آزمایش خاصی به منظور تشخیص (ADHD) وجود ندارد. ما نمی‌توانیم با گرفتن نمونه خون یا تصویر اشعه‌ی ایکس به تشخیص این اختلال برسیم. همه‌ی کودکان در زمینه‌ی کنترل خودشان مشکلاتی دارند و ازین رو تصمیم گیری مبنی بر اینکه تا چه حد می‌توان مرزی بین رفتارهای مطلوب و نامطلوب کودک ترسیم کرد، بسیار دشوار است. مشکلاتی دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند باعث بروز رفتارهای مشابه (ADHD) در کودکان شوند. نظیر مشکلات زبانی یا شنوایی، مشکلات خواندن و نوشتن، و نیز موانع عمده‌ای که در طول زندگی کودکان ایجاد میشود. بیش از نیمی از کودکان دارای (ADHD) علاوه بر این اختلال در زمینه‌های فوق نیز دچار مشکل هستند. انواع علائمی که متخصصین جهت تشخیص (ADHD) مورد بررسی قرار می‌دهند عبارتند از: در زمینه‌ی دنبال کردن آموزش‌هایی که به آن‌ها داده می‌شود و یا انجام تکالیف مشکل دارند. در زمینۀ تمرکز روی یک فعالیت خاص مشکل دارند. غالبا هنگام صحبت کردن گوش نمی‌کنند. دائما در حال تحرک هستند و نمی‌توانند در جای‌شان آرام و قرار داشته باشند. بطور بی‌وقفه صحبت می‌کنند و حرف دیگران را قطع می‌کنند. در موقعیت‌هایی که قابل قبول نیست، جست و خیز می‌کنند. بدون اینکه صبر کنند تا سوالی از آن‌ها کامل پرسیده شود، فورا پاسخ می‌دهند. در صبر کردن و رعایت نوبت دیگران مشکل دارند. به منظور تشخیص (ADHD) باید برخی از مشکلات فوق تا قبل از سن ۶ یا ۷ سالگی بروز کرده باشد. همچنین به منظور تشخیص (ADHD) می‌بایست این رفتارها به طور متوسط در بیش از یک موقعیت رخ داده باشند نه در یک موقعیت خاص (به عنوان مثال هم در خانه و هم در محیط مکتب.) میزان شیوع (ADHD) تخمین دقیق کودکانی که در سرتاسر جهان دچار (ADHD) هستند دشوار است، زیرا روش‌هایی که جهت تشخیص این مشکل در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد با یکدیگر متفاوت هستند. در انگلستان تشخیص (ADHD) بر اساس یک مجموعه از علائم در مراجع صورت می‌گیرد که حدود 0.5 تا 1 درصد از کودکان دچار اختلال نقص توجه بیش فعالی گزارش داده شده اند، اما در مقابل در ایالات متحده هنوز تعریف گسترده‌تری از این اختلال وجود دارد. برآوردهای اخیر نشان می‌دهد که حدود ۱ الی ۵ درصد از کل جمعیت جهان دچار این اختلال هستند. میزان شیوع (ADHD) در پسران در مقایسه با دختران حدود ۵ برابر بیشتر می‌باشد. شاید این امر تا حدودی مربوط به شیوه‌های خاص پسران در زمینۀ بیان مشکلات‌شان می‌باشد. علی‌رغم اینکه دختران و پسران هردو شامل ابتلا به این اختلال می‌باشند اما پسران در مقایسه با دختران به احتمال بیشتری پرتحرک بوده و در کنترل کردن خودشان مشکل دارند. (ADHD) مختص کشور یا فرهنگ خاصی نیست و کودکان در تمامی کشورها و گروه‌های اجتماعی می‌توانند تشخیص (ADHD) دریافت کنند. با این حال، برخی کودکان که مربوط به زمینه‌های اجتماعی خاصی هستند به احتمال بیشتری تشخیص (ADHD) داده می‌شوند زیرا درمورد اینکه چگونه باید رفتار کنند از آن‌ها انتظارات مختلفی می‌رود. درصورتی که شما والد یک کودک (ADHD) هستید به منظور ارزیابی دقیق فرزندتان می‌بایست حتما به زمینه‌ی اجتماعی که در آن قرار دارید توجه کنید. آیا (ADHD) یک مشکل جدید است؟ بعید به نظر می‌رسد که این اختلال یک مشکل نوظهور یا جدید باشد. با این وجود در گذشته معمولا کودکان تکانشی به واسطه‌ی مشکلات و بی‌نظمی‌هایی که ایجاد می‌کردند، مورد تنبیه قرار می‌گرفتند. در هما نسل‌های گذشته، کودکانی که نمی‌توانستند با مکتب سازگاری پیدا کنند به منظور کار در مشاغل دیگر ترک تحصیل می‌کردند. بنابراین به نظر می‌رسد که (ADHD) بیشتر به دلیل تغییراتی که ما در شیوه‌ی واکنش به  کودکان بیش فعال و تکانشی داده ایم مرسوم شده باشد تا به دلیل تغییراتی که در خود رفتار صورت گرفته است. در بخش بعدی از سری مقالات (ADHD ) به توضیحات بیشتری در رابطه با این اختلال خواهیم پرداخت. نویسنده: مرضیه بهروزی «روانشناس بالینی»

سرطان تخمدان یا (Ovarian cancer) یک تومور سرطانی تخمدان است. ممکن است از خود تخمدان یا معمولاً از ارتباط ساختارهای مجاور مانند لوله‌های فالوپ یا پوشش داخلی شکم منشأ بگیرد. تخمدان از سه نوع سلول مختلف از جمله سلول‌های اپیتلیال، سلول‌های زایا و سلول‌های استرومایی تشکیل شده است. وقتی این سلول‌ها غیر طبیعی می‌شوند، توانایی تقسیم شدن و تشکیل تومور را دارند. این سلول‌ها همچنین می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن حمله کرده یا گسترش یابند. هنگامی که این روند شروع می‌شود، ممکن است علائم مبهم وجود نداشته باشد. علائم با پیشرفت سرطان بیشتر قابل توجه می‌شوند. این علائم ممکن است شامل نفخ، خونریزی واژن، درد لگن، تورم شکم، یبوست، از دست دادن اشتها و... باشد. نواحی شایعی که سرطان ممکن است به آن‌ها گسترش یابد شامل پوشش داخلی شکم، غدد لنفاوی، ریه‌ها و کبد است. تخمدان‌ها دستگاه تناسلی زنان شامل دو تخمدان است که یکی در هر طرف رحم است. تخمدان‌ها دو غده تخمه مرغی شکل هستند که تخمک و همچنین هورمون‌های استروژن و پروژسترون تولید می‌کنند. علائم سرطان تخمدان هنگامی که سرطان تخمدان برای اولین بار ایجاد می‌شود، ممکن است علائم قابل توجهی ایجاد نکند. هنگامی که علائم سرطان تخمدان رخ می‌دهد، معمولاً به سایر بیماری‌های شایع‌تر نسبت داده می‌شود. با این حال، علائم و نشانه‌های سرطان تخمدان ممکن است شامل موارد زیر باشد: خون ریزی واژن نفخ یا تورم شکم هنگام غذا خوردن به سرعت احساس سیری می‌کند کاهش وزن ناراحتی در ناحیه لگن خستگی کمر درد تغییر در عادات روده مانند یبوست نیاز مکرر به ادرار کردن علل ابتلا به سرطان تخمدان مشخص نیست چه چیزی باعث سرطان تخمدان می‌شود، اگرچه پزشکان مواردی را شناسایی کرده اند که می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. پزشکان می‌دانند که سرطان تخمدان زمانی شروع می‌شود که سلول‌های داخل یا نزدیک تخمدان‌ها تغییرات (جهش) در DNA خود ایجاد کنند. DNA یک سلول حاوی دستورالعمل‌هایی است که به سلول می‌گوید چه کاری انجام دهد. این تغییرات به سلول‌ها می‌گوید که به سرعت رشد کرده و تکثیر شوند و توده‌ای (توموری) از سلول‌های سرطانی ایجاد کنند. سلول‌های سرطانی زمانی به زندگی خود ادامه می‌دهند که سلول‌های سالم بمیرند. آن‌ها می‌توانند به بافت‌های مجاور حمله کنند و از تومور اولیه جدا شوند تا به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابند (متاستاز) علاوه بر ژنتیک، سبک زندگی و محیط می‌تواند بر خطر ابتلا به سرطان تخمدان تأثیر بگذارد. چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان تخمدان هستند؟ برخی افراد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان تخمدان هستند. این افراد شامل کسانی هستند که: کسانی که سابقه خانوادگی سرطان تخمدان در مادر، مادربزرگ، خواهر و... را دارند. تغییرات ارثی در ژن‌ها. بیماری‌های ژنتیکی دیگری مانند سندرم لینچ و اندومتریوز دارند. درمان جایگزین هورمونی انجام داده‌اند. اضافه وزن دارند یا چاق هستند. مسن‌تر هستند، به خصوص آن‌هایی که یائسگی را پشت سر گذاشته اند. انواع سرطان تخمدان نوع سلولی که سرطان در آن شروع می‌شود، نوع سرطان تخمدان شما را تعیین می‌کند و به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهد کدام درمان برای شما بهترین است. انواع سرطان تخمدان عبارتند از: سرطان اپیتلیال تخمدان: این نوع رایج‌ترین است. این شامل چندین زیرگروه، از جمله سرطان سروز و کارسینوم موسینوس است. تومورهای استرومایی: این تومورهای نادر معمولاً در مراحل اولیه نسبت به سایر سرطان‌های تخمدان تشخیص داده می‌شوند. تومورهای سلول زایا: این سرطان‌های نادر تخمدان معمولا در سنین پایین‌تر رخ می‌دهد. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ اگر علائمی دارید که شما را نگران می‌کند، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید. سرطان تخمدان چگونه تشخیص داده می‌شود؟ بعداز مراجعه به پزشک متخصص: در مورد سابقه پزشکی شما، از جمله علائم شما سوال خواهد شد. در مورد سابقه سلامت خانوادگی شما، از جمله بستگانی که سرطان تخمدان داشته اند، سوال خواهد کرد. یک معاینه فیزیکی از جمله معاینه لگن انجام خواهد شد. احتمالا تست‌های تصویربرداری انجام خواهد شد. ممکن است برخی آزمایش‌ها مانند آزمایش خون را انجام دهید. اغلب تنها راه برای اطمینان از ابتلا به سرطان تخمدان، بیوپسی از بافت است. بیوپسی در طول عمل جراحی برای برداشتن تومور انجام می‌شود. راه‌های درمان سرطان تخمدان چیست؟ درمان‌های سرطان تخمدان ممکن است شامل موارد زیر باشد: جراحی برای برداشتن هر چه بیشتر سرطان شیمی درمانی درمان هدفمند، که از داروها یا سایر موادی استفاده می‌کند که به سلول‌های سرطانی خاص با آسیب کمتری به سلول‌های طبیعی حمله می‌کنند. پزشک ممکن است به شما پیشنهاد کند که آزمایش ژنتیکی برای بررسی تغییرات ژنی که خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می‌دهد، انجام دهید. دانستن اینکه آیا تغییر ژن را دارید یا خیر، ممکن است به پزشک شما کمک کند تا در مورد برنامه درمانی شما تصمیم بگیرد. نویسنده: داکتر معصومه پارسا