در ادامه‌ی بازداشت و اذیت و آزار فعال حقوق زن و حقوق بشر در افغانستان، سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرده است که از بازداشت خودسرانه ژولیا پارسی، فعال حقوق زن از سوی حکومت سرپرست «عمیقا نگران» است. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای در شبکه اجتماعی ایکس خود از حکومت سرپرست خواسته است که خانم پارسی و سایر فعالان حقوق زن و حقوق بشر زندانی را به‌صورت فوری و بدون قیدوشرط آزاد کنند. سازمان عفو بین‌الملل همچنان خواستار توقف فوری بازداشت‌های خودسرانه، توقیف‌های غیرقانونی و ناپدید شدن اجباری فعالان، روزنامه‌نگاران و منتقدان از سوی حکومت سرپرست در افغانستان شده است. این سازمان یک‌بار دیگر بر ایجاد میکانیسم پاسخگویی مستقل بین‌المللی برای پاسخگو کردن ناقضان حقوق بشر در افغانستان تاکید کرده است. این در حالی است که ژولیا پارسی از زنان معترض افغانستان سه روز پیش همراه با همسر و فرزندش از شهر کابل توسط نیروهای استخبارات حکومت سرپرست بازداشت شد. همچنین چند روز قبل از آن، ندا پروانی، یکی دیگر از فعال حقوق زن نیز همراه با شوهر و کودک خردسالش از سوی حکومت فعلی بازداشت شده بودند. با این وجود یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان نیز در یک اعلامیه، خواستار توقف بازداشت‌های خودسرانه از سوی حکومت سرپرست شد. قابل ذکر است که حکومت فعلی پیش از این هم بارها زنان معترض را بازداشت و زندانی کرده‌اند. نیروهای حکومت سرپرست بارها اعتراضات و تجمات زنان را هم سرکوب می‌کند. زنان معترض هرازگاهی در مکان‌های سربسته تجمعات اعتراضی برگزار می‌کنند.

مسوولان در فرماندهی پولیس ولایت سرپل می‌گویند که یک زن جوان در ولسوالی کوهستانات این ولایت خود را حلق‌آویز کرده و به زندگی‌اش پایان داده است. دین‌محمد نظری، سخنگوی پولیس سرپل به رسانه گوهرشاد گفت که این زن جوان حوالی ساعت ۹:۰۰ شب گذشته (جمعه، ۷ میزان) در روستای «خمدان» از مربوطات ولسوالی کوهستانات این ولایت خودکشی کرده است. آقای نظری تاکید کرد که مسوولان در ولسوالی کوهستانات سرپل نیز این رویداد را تایید کرده است. در ادامه آمده است که از اعضای خانواده‌ی این زن جوان گفته‌اند که او متأهل و یک زن شاد بود. سخنگوی پولیس ولایت سرپل افزود که جسد این زن جوان برای تحقیقات به طب عدلی سپرده شده‌ است. این در حالی است که پیش از این نیز مواردی از خودکشی جوانان در ولسوالی کوهستانات ولایت سرپل گزارش شده است. قابل ذکر است که در ۱۸ ماه سنبله یک پسر ۱۸ ساله نیز در این ولسوالی خود را حلق‌آویز و به زندگی‌اش پایان داده بود. این در حالی است که آمار خودکشی در این اواخر در سراسر افغانستان افزایش یافته است. بیماری‌های روانی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی خودکشی‌ها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمی‌توانند برای خشونت‌های وارده‌ی شان شکایت کنند و این‌گونه خشونت‌‌ها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا می‌کند.

در ادامه‌ی وضع محدودیت بر کار و آموزش زنان و دختران، رینا امیری، نماینده‌ی ویژه آمریکا در امور زنان و حقوق بشر برای افغانستان می‌گوید که زنان افغان باید در نشست‌های در مورد افغانستان، به‌ویژه در نشست‌هایی که حکومت فعلی اشتراک دارند، حضور معنادار داشته باشند. خانم امیری در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است که جامعه‌ی جهانی باید در این مورد عملکرد بهتری از خود نشان دهد. او تاکید کرد که طی یک ماه اخیر در نشست‌های مختلف با نمایندگان کشور‌ها، زنان و فعالان مدنی در مورد افغانستان گفتگو کرده است. وی افزود که در این گفتگو‌ها تاکید کرده است که جامعه‌ی جهانی باید به‌صورت جمعی برای حکومت سرپرست روشن بسازد که بدون رعایت حقوق مردم افغانستان، عادی‌سازی روابط وجود نخواهد داشت. نماینده‌ی ویژه آمریکا در امور زنان و حقوق بشر برای افغانستان گفت، باید اطمینان حاصل کنیم که در بیانیه‌های خود در حمایت از مردم افغانستان، به‌ویژه زنان به‌صورت مشخص از آنان برای دسترسی به آموزش، کار و سایر ابزارهای مقابله با اقدامات افراطی و سرکوب‌گرانه‌ی حکومت سرپرست، حمایت صورت گیرد. خانم امیری می‌گوید که رویکرد‌ها برای بهبود وضعیت در افغانستان ممکن است متفاوت باشد؛ اما کسانی که به‌دنبال تأمین حقوق بشر هستند، باید فضای گفتمان مدنیت و مدارای را که می‌خواهند در افغانستان به‌وجود بیاید، در عمل نشان دهند. قابل ذکر است که حکومت فعلی بیش از دو سال گذشته، محدودیت‌های گسترده بر حق آموزش، کار و آزادی‌های اساسی زنان افغانستان وضع کرده‌اند.

چشمانِ نافذ و سبزش دوباره جلوی چشمانم بود. لبخند پهنای صورتش را تصرف کرده بود. کتابچه‌ی کارخانگی‌اش را بررسی کردم؛ داستانی نوشته بود در مورد ازدواج شهزاده و شاه‌دخت. به یک‌باره با کنجکاوی پرسید: استاد در تایم پسران مضمون‌های رسمی تدریس می‌کنی؟ گفتم: بله عزیزم. کدام مضمون؟ ادبیات دری، حرفه، تعلیمات مدنی، هنر، وطن‌دوستی و فرهنگ. چشمانش را به زمین دوخت، چند ثانیه‌ای سکوت کرد و گفت: چه مضمون‌های جالب و قشنگی!  این‌ها را از صنف هفتم شروع می‌کنند؟  لحنش کاملا دگرگون شده بود. چشمانش نگران و مشتاق به نظر می‌رسید. گفتم: بله عزیزم، یک‌تعدادشان را از صنف هفتم و یک‌تعداد دیگر را از صنف نهم شروع می‌کنند. به دوستش که احتمالاً هم‌صنفی‌اش نیز بود، نگاه کرد. ردوبدل‌شدن این دو نگاه شبیه تلاقی خطوط موازی برایم جالب و دردآور بود. دوستش که احساساتی‌تر بود، چشمانش لبریز از اشک شد و صورتش را برگرداند. پرسیدم: چرا عزیزم؟ گریه به خاطر چی؟ اشکش را پاک کرد و گفت: درست است استاد، حالا تمام شد دیگر گریه نمی‌کنم. طرف بهار نگاه کردم و گفتم: چی گفتی برایش که گریه کرد؟ چیزی نگفتم استاد، فقط طرفش نگاه کردم. خب این را که من هم دیدم؛ ولی توسط نگاهت برایش چی گفتی؟ خنده‌ی تلخی کنار لبش جا خوش کرد و ادامه داد: مگر با نگاه هم می‌شود گپ زد استاد؟ گفتم: البته که می‌شود؛ همین حالا من و دوستانت همه دیدیم که شما دو نفر با نگاه باهم گپ زدید و تاثیرش هم به اندازه‌ای بود که دوستت را به گریه انداخت. دیگر آثاری از خنده در صورتش دیده نمی‌شد. چشمانش حالت چشمان یک جنگ‌جوی مهاجم را به خود گرفته بود. لحن کلامش سرد و قاطع بود. انگار نه تنها با مخاطبین پیامش، با منِ معلم نیز سرِ جنگ داشت. آنقدر جدی شده بود که جذبه‌اش تحسین برانگیز می‌نمود. با قاطعیت گفت: پس وقتی حتا نگاه‌ها می‌تواند پیام‌رسان و تاثیرگذار باشد، چرا بعضی‌ها پیامِ مستقیم و حرفِ واضح را هم نمی‌فهمند؟ چرا من به عنوان یک شاگرد مکتب به جای نگران‌‌بودن به خاطر سرنوشت سال آینده‌ام، از امسال به اندازه کافی لذت نبرم؟ چرا باید آرزوی خواندن کتاب‌هایی را که نام گرفتی داشته باشم، چرا خواندن آن کتاب‌ها حق مسلمم نباشد؟ نمی‌توانستم چیزی بگویم؛ مات و مبهوت نگاهش می‌کردم. قلبم به شدت درد می‌کرد و سرم گیج می‌رفت. با لحن سرشار از بی‌اعتمادی و عدم اطمینان گفتم: نگران نباشید عزیزم. این حرف‌ها را نگویید، شما بعضی از همین مضمون‌ها را سال آینده که صنف هفتم رفتید، شروع می‌کنید بخیر. قسمی این جمله‌ها را ناامیدانه بیان کرده بودم که قناعت خودم را نیز حاصل نمی‌کرد حالا چه رسد به قناعت آن‌ها که نگرانی‌شان بیش از من بود. وقتی از قناعت حاصل‌کردنش از جانب من ناامید شد، تلخ‌خندی صورت زیبایش را فراگرفت و با خود زمزمه کرد: بله حق با شماست استاد؛ سال آینده بعضی از آن کتاب‌ها را شروع خواهیم کرد؛ حتما شروع خواهیم کرد؛ البته اگر برای ما سیاه‌بختان سال آینده‌ای وجود داشته باشد! نویسنده: فروغ رحیمی