فیزیولوژی بدن زنان که آنها را به منظور بارداری و شیردهی آماده میکند معمولا نیاز به توجه بسیار دارد. درواقع دقت به همه جزئیات خاص این فیزیولوژی و سلامت کامل بدن زنان اهمیت ویژهای دارد. چرا که زنان از سنین نوجوانی با تغییرات مربوط به جنسیتشان در بدن خود مواجه شده و هرگونه نارسایی درخصوص این تغییرات میتواند مشکلات عدیدهای را برای آنها به همراه داشته باشد.
ضمن اینکه این نارساییها، خود میتوانند علائم یا نشانههایی از بیماریهای دیگر باشند. قاعدگیهای منظم که نشان از عملکرد بینقص ساعت بدن زنان دارد اصلیترین نکتهای است که باید از سنین بلوغ دختران تا سنین یائسگی همواره مورد توجه باشد. پریود نامنظم ضمن معضلاتی که میتواند بههمراه داشته باشد، خود نشانهای برای بسیاری بیماریهای نهفته است. اکنون قصد داریم درمورد پریود نامنظم بیشتر صحبت کرده و به بررسی زمانی بپردازیم که باید برای درمان به پزشک متخصص مراجعه شود.
پریود نامنظم چیست؟
میانگین طول چرخه قاعدگی یک زن با دورههای قاعدگی منظم معمولاً از ۲۱ روز تا ۳۵ روز متغیر است. یک چرخه قاعدگی نامنظم، چرخهای است که جریان، الگو یا زمان قاعدگی غیرطبیعی دارد. داشتن دورههای منظم و یک چرخه طبیعی لزوماً به این معنی نیست که چرخههای قاعدگی شما باید دقیقاً در همان زمان ماه مانند ساعت اتفاق بیفتند. در واقع، تعداد بسیار کمی از زنان چنین نظم قاعدگی دارند. اما مهم است که مطمئن شوید حداقل سه یا چند دوره در سال دارید. به این معنی که پریود شما حداقل هر ۳ ماه یکبار اتفاق میافتد. این برای حفظ سلامت سیستم تولیدمثل زنان مهم است.
چرخههای قاعدگی نامنظم همچنین شامل تأخیر در پریود، پریودهای نامنظم یا از دست رفته، لکه بینی واژینال، خونریزی شدید یا خونریزی در زمانی که قرار نیست اتفاق بیفتد، میشود. چرخه قاعدگی نامنظم ممکن است از زمان منارک (اولین شروع پریود یک دختر) وجود داشته باشد، یا ممکن است یک مشکل جدید باشد که در فردی با چرخه قاعدگی قبلاً طبیعی ایجاد میشود.
علل
عوامل زیادی وجود دارند که باعث پریودهای نامنظم میشوند و علت دقیق آن تنها پس از مشاوره با پزشک و گرفتن شرححال دقیق، معاینه فیزیکی مربوطه قابلتعیین است.
برخی از علل پریودهای نامنظم عبارتاند از:
عدم تعادل هورمونهای زنانه
کاهش وزن شدید به دلیل اختلالات خوردن
ورزش شدید
بارداری
از دست دادن زودهنگام بارداری
سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)
بیماریهای زمینهای مانند اختلالات هیپوفیز (تومورها) یا اختلال عملکرد تیروئید
اضافهوزن
برخی داروها
مشکلات دستگاه تناسلی مانند بیماری التهابی لگن، فیبروم رحم یا آندومتریوز
هورمونهای استرس و سایر عوامل سبک زندگی نامنظم
علائم
علائم مهم نامنظمی پریود که باید به آنها توجه کرد شامل علائمی است که با الگوی نامنظم چرخه قاعدگی مرتبط هستند، یا هرگونه علائم بعدی که ممکن است با بیماری زمینهای مرتبط باشند.
برخی از علائم نامنظمی پریود که نشانهای از پریودهای غیرطبیعی هستند عبارتاند از:
تأخیر در پریود
قطع پریود
خونریزی غیرطبیعی واژن یا لکه بینی
خونریزی در مواقعی که نباید
چرخههای قاعدگی طولانیمدت
خونریزی نامنظم
خونریزی شدیدتر
گرفتگیهای قاعدگی
سایر علائمی که میتوانند نشاندهنده بیماری زمینهای باشند که میتواند بر قاعدگی تأثیر بگذارد عبارتاند از:
اضافهوزن شدید
کمبود شدید وزن میتواند نشاندهنده اختلال تغذیهای زمینهای باشد
ضربان قلب سریع، تعریق بیش از حد یا تودهای در گردن برای بیماری احتمالی تیروئید
رشد بیش از حد مو و آکنه برای سندرم تخمدان پلیکیستیک زمینهای
اختلالات بینایی یا سردرد میتواند نشاندهنده تومور هیپوفیز زمینهای در مغز باشد
عوارض
برخی از زنان جوان ممکن است بهاشتباه فکر کنند که قطع پریود طبیعی است، یا آن را راحت میدانند و ازاینرو از مراجعه به پزشک به دلیل پریودهای نامنظم خود خودداری میکنند. اما درک این نکته بسیار مهم است که بینظمیهای قاعدگی همیشه باید توسط یک متخصص پزشکی باتجربه ارزیابی شود.
نادیدهگرفتن علائم هشداردهنده قاعدگی نامنظم میتواند به طور بالقوه منجر به عوارض ناخواسته طولانیمدت مانند مشکلات باروری یا افزایش خطر ابتلا به سرطان رحم به دلیل تجمع طولانیمدت پوشش رحم شود.
بیماریهای تشخیص داده نشده؛ مانند سندرم تخمدان پلیکیستیک همچنین میتوانند منجر به عوارض طولانیمدت مانند سندرم متابولیک – چاقی، کلسترول بالا و دیابت شوند. همچنین ممکن است خطر مشکلات باروری و سرطان رحم را افزایش دهد.
بررسی پزشکی پریودهای نامنظم توسط یک پزشک متخصص زنان باتجربه قطعاً ضروری است.
درمان پریودهای نامنظم
اگر برای تشخیص علت پریودهای نامنظم خود به آزمایش نیاز داشته باشید، پزشک عمومی شما ممکن است شما را به متخصص زنان ارجاع دهد. اگر به درمان نیاز داشته باشید، به علت آن بستگی دارد.